Bảo tồn nét đẹp văn hóa dân gian trong Lễ hội Hoa Lư

Bảo tồn nét đẹp văn hóa dân gian trong Lễ hội Hoa Lư
Nét đặc sắc trong Lễ hội Hoa Lư không chỉ bởi ý nghĩa tri ân, giáo dục lịch sử cho các thế hệ mà còn thu hút người dân, du khách trong và ngoài nước bởi các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc dân tộc, góp phần tôn vinh văn hóa truyền thống của vùng đất cố đô. 
 
Du khách tham quan trưng bày mâm ngũ quả tiến Vua. Ảnh: Minh Đức - TTXVN
Du khách tham quan trưng bày mâm ngũ quả tiến Vua. Ảnh: Minh Đức - TTXVN

Lễ hội Hoa Lư là một trong những lễ hội truyền thống lớn nhất của địa phương được tổ chức tại Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư. Lễ hội năm nay được tổ chức trong bốn ngày, từ ngày 24/4 (tức mùng 9/3 âm lịch). Ngay từ sáng sớm ngày khai hội, hàng nghìn người dân và du khách thập phương đã hội tụ tại sân Khu di tích để tham gia vào các nghi lễ truyền thống và phần hội đặc sắc. 

Theo các bậc cao niên xã Trường Yên, bên cạnh phần lễ trang nghiêm với các nghi lễ truyền thống, phần hội cũng thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương. Điển hình như trò chơi cờ người, trong đó bàn cờ tướng được vẽ ở một sân rộng, các quân cờ do người dân đóng vai trong trang phục phù hợp với vai cờ mình đóng. Hai người chơi cờ đứng trong sân cờ trực tiếp đến chỉ đạo từng quân cờ di chuyển. Trò chơi này thể hiện trí tuệ, tài trí của người chơi trong từng nước cờ, ván đấu. 
 
Thi đấu cờ Người. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN
Thi đấu cờ Người. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Hội thi chèo thuyền cũng là nét văn hóa của người dân Cố đô Hoa Lư. Với đặc điểm bắt nguồn từ điều kiện tự nhiên, lịch sử, việc sử dụng thuyền được hình thành từ đã lâu. Môn chèo thuyền tại lễ hội bao giờ cũng được người dân và du khách chờ đón nhất. Trò chơi chèo thuyền nhanh và khéo có ý nghĩa ôn lại truyền thống trong lịch sử của cư dân kinh đô Hoa Lư xưa, lại vừa miêu tả hoạt động phục vụ du khách tại các điểm du lịch, là hoạt động giải trí phục vụ lễ hội mang ý nghĩa sinh hoạt văn hóa tinh thần. 

Ngoài ra, cuộc thi còn trưng bày mâm ngũ quả tiến vua, là một đặc trưng văn hóa lễ hội Hoa Lư. Các mâm ngũ quả được người dân bài trí thành hình rồng, phượng một cách trang trọng và đẹp mắt, thể hiện theo nhiều chủ đề khác nhau như: Lưỡng long chầu nguyệt, Quy tụ 12 sứ quân... chứa đựng ý nguyện cầu bình an, phồn thịnh cho người dân. 

Bà Đỗ Thị Viện, cán bộ Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư cho biết, các trò chơi dân gian tại lễ hội không chỉ đơn thuần là trò chơi mà còn thể hiện sâu sắc nét đặc trưng văn hóa vùng miền, là nét văn hoá độc đáo không thể thiếu, có vai trò giáo dục con người về tính tập thể, tinh thần kỷ luật, ý chí vươn lên giành chiến thắng, rèn luyện thể chất. Các trò chơi dân gian vẫn được lưu truyền trong lễ hội. Đặc biệt, nhiều trò chơi thu hút đông đảo lứa tuổi thanh thiếu niên tham gia góp phần giáo dục thế hệ trẻ gìn giữ văn hóa cổ truyền. 
 
Bảo tồn nét đẹp văn hóa dân gian trong Lễ hội Hoa Lư ảnh 3
Thi đấu cờ Người. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Du khách tham gia trò chơi đi cà kheo tại Lễ hội Hoa Lư. Ảnh: Hải Yến - TTXVN
Du khách tham gia trò chơi đi cà kheo tại Lễ hội Hoa Lư. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Em Nguyễn Văn Phúc, thành phố Ninh Bình chia sẻ, hàng năm, khi Lễ hội Hoa Lư tổ chức các môn thể thao dân tộc và trò chơi dân gian, em đều theo dõi và rất thích thú. Năm nay được trực tiếp tham gia em thấy rất vui vì đây là cơ hội để thế hệ trẻ có thể giao lưu, học hỏi tìm hiểu thêm nét văn hóa truyền thống của dân tộc. 

Ngoài ý nghĩa tôn vinh bản sắc của địa phương vùng di sản, Lễ hội Hoa Lư còn là nơi giao lưu các sắc thái văn hóa độc đáo của nhiều cộng đồng dân cư trong và ngoài tỉnh như: múa trống, múa cồng chiêng, múa lân, múa rồng... Sự đa dạng các sắc thái văn hóa làm cho lễ hội có sức hấp dẫn riêng. 

Trưởng phòng Văn hóa và Gia đình, Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Ninh Bình - Phạm Ngọc Văn cho biết, Lễ hội Hoa Lư năm 2018 được tổ chức đúng vào dịp tỉnh Ninh Bình chào mừng kỷ niệm 1050 Nhà nước Đại Cồ Việt nên các hoạt động của lễ hội được tổ chức long trọng hơn mọi năm. Ngoài phần lễ, năm nay lễ hội tổ chức 30 hoạt động văn hóa và trò chơi dân gian. Nhằm giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa cổ truyền, ngoài những trò chơi dân gian như: thi đấu vật, bắn cung, chèo thuyền, năm nay, lễ hội có thêm một số trò chơi dân gian như: ném còn, đi cà kheo... Thời gian tới, ngành văn hóa tiếp tục tuyên truyền, tổ chức các trò chơi dân gian tại các lễ hội địa phương để lưu truyền, bảo tồn và tôn vinh văn hóa truyền thống. 

Với những giá trị văn hóa to lớn, Lễ hội Hoa Lư đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, là một thành tố cấu thành Quần thể danh thắng Tràng An, được UNESCO công nhận là di sản hỗn hợp văn hóa và thiên nhiên thế giới. 
Hải Yến 
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.