Lễ hội Hoa Lư - nơi tôn vinh lòng tự hào dân tộc và tinh thần đại đoàn kết

Lễ hội Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình là lễ hội truyền thống được tổ chức hằng năm vào dịp tháng 3 âm lịch nhằm tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của các bậc Tiên đế, tiền nhân trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước; khơi dậy truyền thống yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc và tinh thần đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam. Trải qua 1.057 năm, Lễ hội Hoa Lư không chỉ giữ nguyên những giá trị nổi bật về lịch sử và văn hóa mà còn tạo tiền đề để phát triển du lịch Ninh Bình, xứng danh là một trong những di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam.

potal-le-hoi-hoa-lu-ton-vinh-nhung-ban-sac-van-hoa-truyen-thong-7964943.jpg
Lễ rước nước tại Lễ hội Hoa Lư năm 2025. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Gìn giữ, phát huy những giá trị tốt đẹp

Theo các bậc cao niên xã Trường Yên, thành phố Hoa Lư, Lễ hội truyền thống Hoa Lư xưa còn được gọi là hội Trường Yên hay hội Cờ Lau. Theo sử cũ, trong các triều đại phong kiến, hội Trường Yên là một quốc lễ vì đây là dịp để tưởng niệm các vị Hoàng đế, anh hùng dân tộc: Đinh Tiên Hoàng và Lê Đại Hành. Những ngày diễn ra lễ hội, mặc dù có những thời điểm thời tiết không thuận lợi, làm ảnh hưởng đến một số hoạt động của phần hội nhưng không khí tại lễ hội vẫn rất vui tươi, hào hứng, thu hút nhiều người dân và du khách tham gia.

Là những người con của quê hương Ninh Bình, ai cũng tự hào về truyền thống văn hóa, lịch sử của cha ông. Truyền thống ấy được lưu giữ, hội tụ trong các hoạt động của Lễ hội Hoa Lư: từ truyền thống thượng võ qua âm vang của tiếng trống hội vật; truyền thống hiếu học, mến chuộng thi thư qua Hội thi thư pháp; yêu chuộng văn nghệ qua các giao lưu nghệ thuật hát Chèo, hát Văn, hát Xẩm… Lễ hội là nơi phô diễn bản sắc văn hóa của các địa phương và cũng là nơi lưu giữ hồn cốt nhiều giá trị văn hóa truyền thống.

potal-le-hoi-hoa-lu-ton-vinh-nhung-ban-sac-van-hoa-truyen-thong-7964939.jpg
Nghi thức Tế cửu khúc tại Lễ hội Hoa Lư năm 2025 được phục dựng và gìn giữ đến ngày nay. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Anh Hoàng Văn Hiệu, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình chia sẻ, tham gia vào hội trống nhảy của huyện đã nhiều năm nhưng mỗi lần được về Lễ hội Hoa Lư biểu diễn cùng các đội tuyển khác, anh vẫn có cảm xúc hồi hộp và tự hào. Lễ hội không chỉ là nơi để những người con đất Cố đô giới thiệu những nét đẹp văn hóa của địa phương mà còn là dịp lan tỏa những giá trị đó cho thế hệ trẻ và du khách quốc tế. Chính những nét độc đáo trong phần lễ và phần hội của Lễ hội Hoa Lư đã làm nên bản sắc văn hóa khiến lễ hội trở nên khác biệt và hấp dẫn so với nhiều lễ hội khác.

Về Ninh Bình, trực tiếp khai mạc Lễ hội Hoa Lư năm 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã khẳng định, đây là vùng đất mang đậm các giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc với trung tâm là thành phố Hoa Lư nổi tiếng, nơi người anh hùng Đinh Bộ Lĩnh đã lên ngôi hoàng đế và lập nên kinh đô của nước Đại Cồ Việt - Nhà nước phong kiến trung ương tập quyền đầu tiên của Việt Nam, khởi đầu cho các triều đại phong kiến trong lịch sử dân tộc. Thời gian tới, Ninh Bình cần tiếp tục nghiên cứu, làm sâu sắc thêm và chú trọng phổ biến nâng cao nhận thức, nhất là cho thế hệ trẻ về các giá trị lịch sử-văn hóa của Cố đô Hoa Lư, Nhà nước Đại Cồ Việt. Đặc biệt, tỉnh tăng cường bảo tồn, khai thác, phát huy giá trị của lễ hội; đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất, bảo tồn không gian tâm linh linh thiêng của lễ hội; có các chương trình đào tạo, phổ biến rộng rãi kiến thức về lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng, phong tục tập quán, nhất là đội ngũ nhân lực phục vụ lễ hội; gắn kết chặt chẽ các hoạt động bảo tồn và phát huy lễ hội với các hoạt động du lịch tại khu di tích lịch sử-văn hóa cố đô Hoa Lư.

Khai thác lễ hội để phát triển du lịch

Là vùng đất cổ giàu truyền thống văn hóa, Ninh Bình thu hút du khách không chỉ bởi vẻ đẹp của nhiều danh lam, thắng cảnh mà còn bởi các lễ hội mang đậm giá trị lịch sử trong đó có Lễ hội Hoa Lư. Đây là tài nguyên quan trọng để tỉnh khai thác phục vụ phát triển du lịch một cách bền vững. Những năm gần đây, Ninh Bình đã phục dựng lại gần như đầy đủ các nghi lễ của thời cha ông, mô phỏng, tôn vinh những giá trị văn hóa thời Đinh - Lê, cùng nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, tạo không khí linh thiêng, nhộn nhịp và đa sắc màu văn hóa.

potal-le-hoi-hoa-lu-ton-vinh-nhung-ban-sac-van-hoa-truyen-thong-7964945.jpg
Trò chơi dân gian tại lễ hội Hoa Lư thu hút đông đảo nhân dân và du khách. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Bên cạnh các hoạt động được tổ chức theo thông lệ, năm nay, Lễ hội Hoa Lư được tổ chức với nhiều sự kiện, hoạt động mới như: Hội thảo khoa học về thân thế, sự nghiệp bà Phạm Thị Trân - Tổ nghề sân khấu Việt Nam; Hội thảo khoa học và triển lãm "Trang phục và cổ phục thời Đinh"; hoạt động quảng bá du lịch Ninh Bình thông qua Liên hoan các đội tuyên truyền; tổ chức không gian trưng bày, giới thiệu về lịch sử, văn hóa, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, sản phẩm OCOP, sản phẩm hàng hóa, dịch vụ tiêu biểu của các huyện, thành phố… thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Ông Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh đón trên 4,4 triệu lượt khách, trong đó có 535 nghìn lượt khách quốc tế, tăng tương ứng 13,4% và 40,8% so với cùng kỳ năm 2024. Doanh thu du lịch đạt gần 4,7 nghìn tỷ đồng, tăng 29,3%. Dịp nghỉ lễ vừa qua trùng với sự kiện Lễ hội Hoa Lư, toàn tỉnh đã đón hơn 164.270 lượt khách, trong đó có tới 52.700 lượt khách quốc tế. Doanh thu du lịch ước đạt 300 tỷ đồng. Sự bùng nổ về lượt khách không chỉ mang lại doanh thu trực tiếp cho ngành Du lịch mà còn được kỳ vọng tạo ra "mùa vàng" cho người dân địa phương. Kết quả tích cực này là động lực để Ninh Bình hướng tới mục tiêu đón trên 9,1 triệu lượt khách và doanh thu hơn 10 nghìn tỷ đồng trong năm 2025.

Bên cạnh đó, việc phát huy vai trò chủ thể của người dân trong tổ chức và thực hiện lễ hội đã tạo nên bản sắc riêng của du lịch Ninh Bình. Các tour liên kết giữa điểm đến kết hợp du lịch văn hóa, lễ hội được khai thác ngày càng hiệu quả. Đây được xem là thế mạnh của tỉnh trong định hướng phát triển du lịch bền vững trên cơ sở những di sản văn hóa sẵn có.

Theo nhà sử học Dương Trung Quốc, lễ hội là phương thức để bảo tồn văn hóa một cách bền vững nhất, lâu dài nhất. Ninh Bình nên hướng tới, chú trọng vào việc thu hút người dân là chủ thể tham gia các hoạt động này. Bên cạnh nỗ lực của Nhà nước, doanh nghiệp, cần thay đổi được tâm thế của người dân, làm sao để người dân cảm thấy đó chính là một phần đời sống không chỉ mang lại lợi ích cho chính mình mà hơn thế nữa lợi ích đó còn được trao truyền cho thế hệ con cháu.

Ông Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình khẳng định, hơn 1.000 năm đã trôi qua, Cố đô Hoa Lư đã trở thành nơi lưu giữ những giá trị khởi nguyên trong hành trình phục hưng dân tộc, là mạch nguồn hình thành kinh đô Thăng Long và sự phát triển rực rỡ của các thể chế phong kiến trong các giai đoạn tiếp sau. Những giá trị đặc sắc, tiềm năng, thế mạnh về văn hóa, lịch sử cảnh quan thiên nhiên của Cố đô Hoa Lư đã và đang được địa phương bảo tồn và phát huy, phục vụ cho sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh một cách hài hòa, bền vững, hướng đến mục tiêu xây dựng Ninh Bình trở thành trung tâm chuyên ngành về du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, kinh tế di sản, tổ chức sự kiện của vùng, quốc gia và quốc tế, xứng đáng với bề dày lịch sử của vùng đất kinh đô xưa.

Hải Yến

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Sắc âm Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm Khmer giữa lòng Hà Nội

Sắc âm Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm Khmer giữa lòng Hà Nội

Không gian văn hóa nghệ thuật 22 Hàng Buồm (Hà Nội) những ngày qua vang lên những thanh âm rất đặc biệt – khi trầm hùng, ngân vọng của Chiêng Mường, khi rộn ràng, trang nghiêm của Nhạc Ngũ âm Khmer. Giữa lòng Thủ đô, những sắc âm đến từ núi rừng Phú Thọ và phum sóc Nam Bộ đã mang đến cho công chúng một trải nghiệm di sản sống động và đầy cảm xúc.

Rộn rã Đêm hội cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025

Rộn rã Đêm hội cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025

Đêm 20/12 trên Quảng trường Lâm Viên, phường Xuân Hương- Đà Lạt, UBND tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức Đêm hội hòa âm cồng chiêng Đông Nam Á 2025. Sự kiện trên có sự tham gia của các đoàn nghệ nhân đến từ 3 quốc gia Đông Nam Á là Lào, Campuchia và Malaysia; đại diện đoàn nghệ nhân các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Quảng Ngãi, Phú Thọ; đại diện các đoàn nghệ nhân nhiều địa phương và các doanh nghiệp du lịch của tỉnh Lâm Đồng.

Kế thừa và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Kế thừa và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Ngày 19/12, tại Trung tâm Văn hóa - Du lịch tỉnh Đắk Lắk, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Văn hóa Cồng chiêng và Nhạc cụ truyền thống các dân tộc năm 2025 với chủ đề với chủ đề “Âm vang cồng chiêng - gắn kết cộng đồng”.

Lạng Sơn: Bảo tồn và quảng bá văn học dân gian của các dân tộc thiểu số

Lạng Sơn: Bảo tồn và quảng bá văn học dân gian của các dân tộc thiểu số

Bảo tồn và phát huy giá trị văn học dân gian các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc… là những vấn đề trọng tâm được phân tích, luận bàn, đưa ra tại Hội thảo: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả trong nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn tác phẩm, công trình văn học dân gian của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh”, do Hội Văn học Nghệ thuật và Nhà báo tỉnh Lạng Sơn tổ chức chiều 18/12.

Kỹ nghệ kéo sợi của phụ nữ Dao

Kỹ nghệ kéo sợi của phụ nữ Dao

Để làm ra được những chiếc áo truyền thống với vẻ đẹp sặc sỡ, tỉ mỉ của phụ nữ Dao ở bản Hùng Pèng, xã Phong Thổ (tỉnh Lai Châu) phải trải qua rất nhiều công đoạn và được làm hoàn toàn thủ công. Trong những công đoạn đó, công đoạn kéo sợi cần phải tỉ mỉ, kỳ công để từ những sợi vải nhỏ, ngắn được đan bện lại với nhau thành những cuộn vải bền đẹp.

Người tiếp lửa đam mê văn hóa dân tộc Cao Lan

Người tiếp lửa đam mê văn hóa dân tộc Cao Lan

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn là người dân tộc Cao Lan, ở thôn Mãn Hóa, xã Phú Lương, tỉnh Tuyên Quang. Chứng kiến sự mai một của nhiều giá trị truyền thống theo thời gian, ông luôn trăn trở, tích cực nghiên cứu, học hỏi, sưu tầm, gìn giữ và thực hành các di sản văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm

Tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm

Với hệ thống đền tháp, lễ hội, làng nghề và kho tàng di sản vật thể, phi vật thể đặc sắc, văn hóa Chăm ở Khánh Hòa không chỉ là dấu ấn lịch sử - văn hóa lâu đời, mà còn đang được bảo tồn, phát huy, gắn với phát triển du lịch và sinh kế cộng đồng, tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm trong đời sống đương đại.

Nâng tầm di sản quốc gia 'Nghề làm bánh Pía'

Nâng tầm di sản quốc gia 'Nghề làm bánh Pía'

Chiều 16/12, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ tổ chức Hội nghị công bố kết quả thực hiện Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề thủ công truyền thống “Nghề làm bánh Pía”.

Phát huy hiệu quả các mô hình giáo dục di sản trong trường học

Phát huy hiệu quả các mô hình giáo dục di sản trong trường học

Cùng với việc nâng cao chất lượng dạy học, hiện nay, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk ngày càng chú trọng việc đưa văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc thiểu số vào trong các chương trình giảng dạy, hoạt động ngoại khóa, ngày hội…; qua đó giúp các em nâng cao ý thức gìn giữ và phát huy các di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật thu hút đông đảo người dân

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật thu hút đông đảo người dân

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật Bù Đăng năm 2025 và Chương trình ẩm thực đồng quê đã diễn ra ngày 14/12, tại xã Bù Đăng, tỉnh Đồng Nai. Lễ hội thu hút 20 đội diều sáo nghệ thuật đến từ các câu lạc bộ ở Đồng Nai, Lâm Đồng, TP Hồ Chí Minh, Đăk Lăk, Hải Phòng, Hưng Yên, Tây Ninh… tham gia với hơn 140 diều. Tại Lễ hội các đội tham gia dự thi ở 3 hạng mục: Thi diều vượt câu liêm, Thi diều đẹp, sáo đẹp, Thi diều to, sáo to.

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.