Lễ hội Hoa Lư - nơi tôn vinh lòng tự hào dân tộc và tinh thần đại đoàn kết

Lễ hội Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình là lễ hội truyền thống được tổ chức hằng năm vào dịp tháng 3 âm lịch nhằm tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của các bậc Tiên đế, tiền nhân trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước; khơi dậy truyền thống yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc và tinh thần đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam. Trải qua 1.057 năm, Lễ hội Hoa Lư không chỉ giữ nguyên những giá trị nổi bật về lịch sử và văn hóa mà còn tạo tiền đề để phát triển du lịch Ninh Bình, xứng danh là một trong những di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam.

potal-le-hoi-hoa-lu-ton-vinh-nhung-ban-sac-van-hoa-truyen-thong-7964943.jpg
Lễ rước nước tại Lễ hội Hoa Lư năm 2025. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Gìn giữ, phát huy những giá trị tốt đẹp

Theo các bậc cao niên xã Trường Yên, thành phố Hoa Lư, Lễ hội truyền thống Hoa Lư xưa còn được gọi là hội Trường Yên hay hội Cờ Lau. Theo sử cũ, trong các triều đại phong kiến, hội Trường Yên là một quốc lễ vì đây là dịp để tưởng niệm các vị Hoàng đế, anh hùng dân tộc: Đinh Tiên Hoàng và Lê Đại Hành. Những ngày diễn ra lễ hội, mặc dù có những thời điểm thời tiết không thuận lợi, làm ảnh hưởng đến một số hoạt động của phần hội nhưng không khí tại lễ hội vẫn rất vui tươi, hào hứng, thu hút nhiều người dân và du khách tham gia.

Là những người con của quê hương Ninh Bình, ai cũng tự hào về truyền thống văn hóa, lịch sử của cha ông. Truyền thống ấy được lưu giữ, hội tụ trong các hoạt động của Lễ hội Hoa Lư: từ truyền thống thượng võ qua âm vang của tiếng trống hội vật; truyền thống hiếu học, mến chuộng thi thư qua Hội thi thư pháp; yêu chuộng văn nghệ qua các giao lưu nghệ thuật hát Chèo, hát Văn, hát Xẩm… Lễ hội là nơi phô diễn bản sắc văn hóa của các địa phương và cũng là nơi lưu giữ hồn cốt nhiều giá trị văn hóa truyền thống.

potal-le-hoi-hoa-lu-ton-vinh-nhung-ban-sac-van-hoa-truyen-thong-7964939.jpg
Nghi thức Tế cửu khúc tại Lễ hội Hoa Lư năm 2025 được phục dựng và gìn giữ đến ngày nay. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Anh Hoàng Văn Hiệu, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình chia sẻ, tham gia vào hội trống nhảy của huyện đã nhiều năm nhưng mỗi lần được về Lễ hội Hoa Lư biểu diễn cùng các đội tuyển khác, anh vẫn có cảm xúc hồi hộp và tự hào. Lễ hội không chỉ là nơi để những người con đất Cố đô giới thiệu những nét đẹp văn hóa của địa phương mà còn là dịp lan tỏa những giá trị đó cho thế hệ trẻ và du khách quốc tế. Chính những nét độc đáo trong phần lễ và phần hội của Lễ hội Hoa Lư đã làm nên bản sắc văn hóa khiến lễ hội trở nên khác biệt và hấp dẫn so với nhiều lễ hội khác.

Về Ninh Bình, trực tiếp khai mạc Lễ hội Hoa Lư năm 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã khẳng định, đây là vùng đất mang đậm các giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc với trung tâm là thành phố Hoa Lư nổi tiếng, nơi người anh hùng Đinh Bộ Lĩnh đã lên ngôi hoàng đế và lập nên kinh đô của nước Đại Cồ Việt - Nhà nước phong kiến trung ương tập quyền đầu tiên của Việt Nam, khởi đầu cho các triều đại phong kiến trong lịch sử dân tộc. Thời gian tới, Ninh Bình cần tiếp tục nghiên cứu, làm sâu sắc thêm và chú trọng phổ biến nâng cao nhận thức, nhất là cho thế hệ trẻ về các giá trị lịch sử-văn hóa của Cố đô Hoa Lư, Nhà nước Đại Cồ Việt. Đặc biệt, tỉnh tăng cường bảo tồn, khai thác, phát huy giá trị của lễ hội; đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất, bảo tồn không gian tâm linh linh thiêng của lễ hội; có các chương trình đào tạo, phổ biến rộng rãi kiến thức về lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng, phong tục tập quán, nhất là đội ngũ nhân lực phục vụ lễ hội; gắn kết chặt chẽ các hoạt động bảo tồn và phát huy lễ hội với các hoạt động du lịch tại khu di tích lịch sử-văn hóa cố đô Hoa Lư.

Khai thác lễ hội để phát triển du lịch

Là vùng đất cổ giàu truyền thống văn hóa, Ninh Bình thu hút du khách không chỉ bởi vẻ đẹp của nhiều danh lam, thắng cảnh mà còn bởi các lễ hội mang đậm giá trị lịch sử trong đó có Lễ hội Hoa Lư. Đây là tài nguyên quan trọng để tỉnh khai thác phục vụ phát triển du lịch một cách bền vững. Những năm gần đây, Ninh Bình đã phục dựng lại gần như đầy đủ các nghi lễ của thời cha ông, mô phỏng, tôn vinh những giá trị văn hóa thời Đinh - Lê, cùng nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, tạo không khí linh thiêng, nhộn nhịp và đa sắc màu văn hóa.

potal-le-hoi-hoa-lu-ton-vinh-nhung-ban-sac-van-hoa-truyen-thong-7964945.jpg
Trò chơi dân gian tại lễ hội Hoa Lư thu hút đông đảo nhân dân và du khách. Ảnh: Hải Yến - TTXVN

Bên cạnh các hoạt động được tổ chức theo thông lệ, năm nay, Lễ hội Hoa Lư được tổ chức với nhiều sự kiện, hoạt động mới như: Hội thảo khoa học về thân thế, sự nghiệp bà Phạm Thị Trân - Tổ nghề sân khấu Việt Nam; Hội thảo khoa học và triển lãm "Trang phục và cổ phục thời Đinh"; hoạt động quảng bá du lịch Ninh Bình thông qua Liên hoan các đội tuyên truyền; tổ chức không gian trưng bày, giới thiệu về lịch sử, văn hóa, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, sản phẩm OCOP, sản phẩm hàng hóa, dịch vụ tiêu biểu của các huyện, thành phố… thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Ông Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh đón trên 4,4 triệu lượt khách, trong đó có 535 nghìn lượt khách quốc tế, tăng tương ứng 13,4% và 40,8% so với cùng kỳ năm 2024. Doanh thu du lịch đạt gần 4,7 nghìn tỷ đồng, tăng 29,3%. Dịp nghỉ lễ vừa qua trùng với sự kiện Lễ hội Hoa Lư, toàn tỉnh đã đón hơn 164.270 lượt khách, trong đó có tới 52.700 lượt khách quốc tế. Doanh thu du lịch ước đạt 300 tỷ đồng. Sự bùng nổ về lượt khách không chỉ mang lại doanh thu trực tiếp cho ngành Du lịch mà còn được kỳ vọng tạo ra "mùa vàng" cho người dân địa phương. Kết quả tích cực này là động lực để Ninh Bình hướng tới mục tiêu đón trên 9,1 triệu lượt khách và doanh thu hơn 10 nghìn tỷ đồng trong năm 2025.

Bên cạnh đó, việc phát huy vai trò chủ thể của người dân trong tổ chức và thực hiện lễ hội đã tạo nên bản sắc riêng của du lịch Ninh Bình. Các tour liên kết giữa điểm đến kết hợp du lịch văn hóa, lễ hội được khai thác ngày càng hiệu quả. Đây được xem là thế mạnh của tỉnh trong định hướng phát triển du lịch bền vững trên cơ sở những di sản văn hóa sẵn có.

Theo nhà sử học Dương Trung Quốc, lễ hội là phương thức để bảo tồn văn hóa một cách bền vững nhất, lâu dài nhất. Ninh Bình nên hướng tới, chú trọng vào việc thu hút người dân là chủ thể tham gia các hoạt động này. Bên cạnh nỗ lực của Nhà nước, doanh nghiệp, cần thay đổi được tâm thế của người dân, làm sao để người dân cảm thấy đó chính là một phần đời sống không chỉ mang lại lợi ích cho chính mình mà hơn thế nữa lợi ích đó còn được trao truyền cho thế hệ con cháu.

Ông Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình khẳng định, hơn 1.000 năm đã trôi qua, Cố đô Hoa Lư đã trở thành nơi lưu giữ những giá trị khởi nguyên trong hành trình phục hưng dân tộc, là mạch nguồn hình thành kinh đô Thăng Long và sự phát triển rực rỡ của các thể chế phong kiến trong các giai đoạn tiếp sau. Những giá trị đặc sắc, tiềm năng, thế mạnh về văn hóa, lịch sử cảnh quan thiên nhiên của Cố đô Hoa Lư đã và đang được địa phương bảo tồn và phát huy, phục vụ cho sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh một cách hài hòa, bền vững, hướng đến mục tiêu xây dựng Ninh Bình trở thành trung tâm chuyên ngành về du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, kinh tế di sản, tổ chức sự kiện của vùng, quốc gia và quốc tế, xứng đáng với bề dày lịch sử của vùng đất kinh đô xưa.

Hải Yến

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Vui Tết độc lập”, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Sự kiện có sự tham gia của gần 200 nghệ nhân, đồng bào đến từ 18 dân tộc trên cả nước, tái hiện không gian văn hóa truyền thống qua phiên chợ vùng cao, trình diễn dân ca, dân vũ, ẩm thực, trò chơi dân gian, giới thiệu sản vật địa phương...Ảnh: Vân Chi/TTXVN

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tỉnh Đắk Lắk sôi động với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Các chương trình không chỉ tạo không gian vui tươi, gắn kết cộng đồng mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ về vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, hình ảnh Đắk Lắk ngày càng thêm gần gũi, hấp dẫn trong mắt bạn bè và du khách gần xa.

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Chiều 31/8, tại tỉnh Thái Nguyên, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc; Trung tâm cung ứng dịch vụ xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh; Hội Tinh hoa Việt Nam đến từ Cộng hòa Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Sắc Then Việt Bắc”. Sự kiện với sự tham gia của nhiều nghệ nhân, nghệ sỹ, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng yêu mến di sản Then.

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tối 29/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025 với chủ đề: "Khát vọng biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng".

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Trong kho tàng nghệ thuật dân gian Việt Nam, Hát Xoan Phú Thọ là loại hình độc đáo, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương - cội nguồn dựng nước của dân tộc. Với giai điệu mộc mạc, ca từ dung dị nhưng giàu chiều sâu văn hóa, Hát Xoan không chỉ phản ánh đời sống tinh thần của cư dân vùng đất Tổ mà còn góp phần khẳng định bản sắc Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới.

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Hai cây bồ đề buông rễ ôm toàn bộ ngôi đình là một trong những nét độc đáo, cổ kính của đình Tân Đông ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp. Hơn 100 năm qua, dù qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo nhưng các giá trị lịch sử, văn hóa của ngôi đình này vẫn còn vẹn nguyên đến hôm nay. Ngày nay, đình Tân Đông là một trong những địa điểm thu hút, đón khách tham quan, du lịch nổi tiếng ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp.

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Ban Tổ chức Tết Độc lập tỉnh Lai Châu cho biết, chương trình Tết Độc lập năm 2025 tại xã Than Uyên ở quy mô cấp tỉnh sẽ diễn ra từ ngày 30/8 đến hết ngày 2/9. Chủ tịch UBND xã Than Uyên Phan Văn Ngọc nêu rõ, điểm nhấn trong dịp Tết Độc lập năm nay là màn đại xòe, với sự tham gia của trên 2.500 người. Trước khi diễn ra màn múa xòe sẽ diễn ra màn múa khèn, múa ô của dân tộc Mông.

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

“Trong giai đoạn phát triển mới, ngành Văn hóa cần nhận thức sâu sắc văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là cội nguồn sức mạnh nội sinh, là động lực thúc đẩy phát triển bền vững. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn với nâng cao chỉ số hạnh phúc của nhân dân, chính là con đường đưa Lào Cai vươn lên phát triển xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc, trở thành một cực tăng trưởng mới, một trung tâm kết nối kinh tế - văn hóa của cả vùng”. Đó là nội dung được Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường nhấn mạnh tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025) diễn ra sáng 24/8.

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, từ ngày 30/8-2/9, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội), sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

Tập thơ Gia huấn ca nam được sáng tác theo thể loại Brahmakite (thể thơ 5-6 chữ), một thể thơ truyền thống phổ biến trong văn học dân gian Khmer. Ảnh: Sơn Hên

Giá trị giáo dục độc đáo trong "Gia huấn ca nam" của người Khmer Nam Bộ

“Gia huấn ca nam” là tác phẩm thơ giáo huấn đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, được truyền từ đời này sang đời khác để răn dạy nam giới về đạo lý, nhân cách và cách ứng xử trong gia đình, xã hội. Với ngôn ngữ giản dị, thể thơ truyền thống dễ thuộc, dễ nhớ, tác phẩm được dạy trong gia đình, chùa chiền và trường học. Không chỉ mang giá trị đạo đức, “Gia huấn ca nam” còn là nền tảng văn hóa giáo dục, đồng thời là kho tàng tri thức dân gian của cộng đồng người Khmer.

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Ngày 20/8, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các sở, ngành, địa phương, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo lần thứ IV năm 2025, với sự tham gia của hơn 400 vận động viên là chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ các tôn giáo.

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Mỗi dịp hè, nhiều điểm chùa Phật giáo Nam tông Khmer tại thành phố Cần Thơ tổ chức các lớp dạy chữ Khmer cho học sinh đồng bào dân tộc thiểu số. Các lớp học này giúp truyền dạy tiếng nói, chữ viết, góp phần giữ gìn, phát huy những giá trị truyền thống, văn hóa tốt đẹp của đồng bào Khmer qua từng thế hệ.

Sóc Bom Bo - Không gian văn hóa S’tiêng sống động

Sóc Bom Bo - Không gian văn hóa S’tiêng sống động

Sóc Bom Bo (xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai) là địa danh đã đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước. Tiếng chày trên Sóc Bom Bo không chỉ là âm thanh của sự sống mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường của quân và dân nơi đây. Ngày nay, du khách đến Bom Bo vẫn có thể nghe thấy tiếng chày, tiếng cồng chiêng vang vọng khắp nơi, cảm nhận rõ nét hơi thở văn hóa và lịch sử trên mảnh đất anh hùng.

Nghệ nhân Thạch Tung truyền dạy cách đánh trống Chhay Dăm cho em Thạch Sen, con út trong gia đình

Người giữ nhịp trống Chhay Dăm nơi phum sóc

Mỗi dịp lễ hội về trên phum sóc, tiếng trống Chhay Dăm lại vang lên rộn ràng qua đôi tay điêu luyện của nghệ nhân Thạch Tung. Ông đã dành hơn nửa đời mình gắn bó với điệu múa trống truyền thống, góp phần gìn giữ và truyền lửa đam mê văn hóa Khmer cho thế hệ trẻ.

Sapa mùa lúa xanh: Bình yên nép giữa thung lũng mây

Sapa mùa lúa xanh: Bình yên nép giữa thung lũng mây

Nếu mùa lúa chín vào tháng 9, 10 là thời điểm Sapa rực rỡ trong sắc vàng, mùa lúa xanh lại mang đến vẻ đẹp nguyên sơ, dịu dàng và đầy sức sống. Những thửa ruộng bậc thang mướt mát trải dài theo triền núi như mời gọi du khách dừng chân, hít hà hương đồng gió núi và tận hưởng vẻ thanh bình của núi rừng Tây Bắc.

Giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị Đờn ca tài tử Nam Bộ

Giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị Đờn ca tài tử Nam Bộ

Được xem là cái nôi của nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, Long An (nay là Tây Ninh mới) đã và đang từng bước khẳng định vai trò trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật truyền thống được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể của nhân loại.

'Đắk Lắk - Âm vang ngày mới'

'Đắk Lắk - Âm vang ngày mới'

Tối 19/7, tại quảng trường Tháp Nghinh Phong (phường Tuy Hòa, tỉnh Đắk Lắk) diễn ra chương trình nghệ thuật - thời trang với chủ đề “Đắk Lắk - Âm vang ngày mới”.

Dạy chữ Khmer, giúp học sinh gắn kết với cội nguồn văn hóa dân tộc

Dạy chữ Khmer, giúp học sinh gắn kết với cội nguồn văn hóa dân tộc

Đã thành thông lệ, vào dịp hè, các chùa Phật giáo Nam tông Khmer tại tỉnh Vĩnh Long tổ chức các lớp dạy chữ Khmer cho học sinh là con em đồng bào Khmer tại địa phương. Hoạt động này không chỉ góp phần bảo tồn tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số mà còn tạo nên sân chơi bổ ích trong dịp hè, giúp các em gắn kết với cội nguồn văn hóa dân tộc.