Tạo mô hình sinh kế để bảo vệ rừng bền vững

Tạo mô hình sinh kế để bảo vệ rừng bền vững

Phát triển các chuỗi giá trị các sản phẩm công nghiệp giá trị cao hay du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng là giải pháp giúp bảo vệ rừng một cách bền vững. Đây là nội dung các ý kiến được đưa ra tại diễn đàn khuyến nông trực tuyến: Giải pháp phát triển sinh kế bền vững tại vùng đệm một số khu bảo tồn, vườn quốc gia, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ngày 24/12.

Tạo mô hình sinh kế để bảo vệ rừng bền vững ảnh 1Người dân thôn Cao Bình, xã Hùng Mỹ, huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang) đi tuần rừng nhận giao khoán, bảo vệ. Ảnh: Vũ Quang - TTXVN

Theo báo cáo từ Vụ Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ - Tổng cục Lâm nghiệp, trong 10 năm gần đây, nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách lâm nghiệp hỗ trợ người dân sống vùng miền núi, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo sinh sống tại khu vực gần rừng, khu vực sâu, xa, khó khăn; trong đó có vùng đệm các khu bảo tồn. Các cơ chế, chính sách này đã góp phần quan trọng trong bảo vệ và phát triển diện tích rừng tự nhiên hiện có, đặc biệt là hệ thống rừng đặc dụng, phòng hộ, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường sinh thái, ứng phó biến đổi khí hậu.

Đến nay cả nước đã thành lập được 167 khu rừng đặc dụng với tổng diện tích hơn 2,3 triệu ha; trong đó diện tích có rừng là 2.173.231 ha.

Báo cáo tổng hợp từ các ban quản lý các khu bảo tồn cũng cho hay, giai đoạn 2016 - 2020, hàng năm có khoảng 1.100 lượt thôn/bản vùng đệm các Khu bảo tồn đã được hỗ trợ với tổng kinh phí khoảng 43,8 tỷ đồng; trong đó từ ngân sách nhà nước: 41,8 tỷ đồng, từ nguồn ngoài ngân sách 2 tỷ đồng. Các hạng mục hỗ trợ chủ yếu là xây dựng hạ tầng như đường giao thông, nhà cộng đồng, hệ thống nước sạch, cây trồng, vật nuôi và thiết bị tuyên truyền

Dù vậy, các ý kiến cũng cho rằng, chính sách đầu tư chưa quy định thống nhất về nguồn vốn đầu tư (ngân sách trung ương, ngân sách địa phương), các hạng mục đầu tư và mức đầu tư, dẫn đến các địa phương thực hiện không nhất quán. Đặc biệt, các công trình, dự án chủ yếu hỗ trợ xây dựng hạ tầng vùng đệm, thiếu các mô hình giúp người dân phát triển kinh tế bền vững, dẫn đến đời sống người dân vẫn còn khó khăn, tác động đến tài nguyên rừng.

Theo ông Phạm Văn Lương, Giám đốc Quốc gia Helvetas Việt Nam, có 3 giải pháp có thể phát triển kinh tế cho người dân vùng đệm vườn quốc gia và khu bảo tồn. Thứ nhất là phát triển các chuỗi giá trị các sản phẩm công nghiệp giá trị cao và lâm sản ngoài gỗ gắn với doanh nghiệp và thị trường đầu ra. Với việc lựa chọn các sản phẩm tiềm năng, công ty thương mại, cộng đồng và các tổ chức phi chính phủ, các chuỗi giá trị này có thể có những tác động đáng kể về kinh tế và môi trường. Một số sản phẩm mà Helvetas đã hỗ trợ như chè, quế, hồi, dược liệu, nhựa bồ đề, cacao, rau trái vụ...

Thứ hai là phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng, đặc biệt tại các khu bảo tồn gần với các điểm du lịch lớn như Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Huế, Đà Nẵng, Hội An, Ninh Bình và Đà Lạt; Hỗ trợ và phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng ở những khu vực tiềm năng, thúc đẩy hợp tác với các công ty du lịch, tạo cơ hội phát triển kinh tế và khuyến khích hoạt động bảo tồn rừng và động vật hoang dã.

Thứ ba là đào tạo kỹ năng nghề cho thanh niên, và người dân địa phương, gắn với giới thiệu việc làm trong các công ty ở khu vực và địa phương; cần phối hợp với các tổ chức phi chính phủ giáo dục nghề nghiệp địa phương để hỗ trợ các nhóm đối tượng này tìm việc hoặc thành lập các các doanh nghiệp quy mô siêu nhỏ trong ngành dịch vụ cũng là cách giảm áp lực đối với tài nguyên rừng, ông Phạm Văn Lương cho hay.

Chia sẻ kinh nghiệm khai thác thủy sản dưới tán rừng ngập mặn tại Vườn quốc gia Xuân Thủy, KS. Phạm Vũ Ánh và ThS. Trần Thị Hồng Hạnh cho rằng, việc bảo tồn không thể tách rời lợi ích của cộng đồng. Để bảo vệ rừng ngập mặn, cộng đồng tham gia quản lý rừng sẽ chủ động các công việc về tuần tra kiểm soát để bảo vệ tài nguyên rừng, họ được sử dụng hợp pháp và khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản ở dưới tán rừng được giao khoán. Vườn quốc gia Xuân Thủy cũng hỗ trợ tư vấn thực hiện và hỗ trợ một phần kinh phí triển khai ban đầu; tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cộng đồng về vai trò, trách nhiệm và quyền lợi của cộng đồng đối với rừng ngập mặn.

Việc các Ban quản lý rừng chủ động tạo nguồn thu ngoài ngân sách như phát triển du lịch sinh thái, cho thuê dịch vụ môi trường rừng, chi trả dịch vụ môi trường rừng,... để chia sẻ lợi ích với cộng đồng vùng đệm theo hướng đồng quản lý là giải pháp giúp việc bảo vệ rừng tốt hơn.

Đại diện Vụ Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ cho rằng, cần nhân rộng các mô hình phát triển kinh tế cho người dân vùng đệm, có sự tham gia của Ban quản lý rừng, doanh nghiệp và cộng đồng. Đồng thời lồng ghép các chương trình như xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 để hỗ trợ vùng đệm.

Có thể hướng tới việc xã hội hóa bảo vệ, phát triển rừng đặc dụng, huy động các nguồn lực ngoài nhà nước cho phát triển rừng và bảo tồn đa dạng sinh học; thí điểm giao rừng đặc dụng cho doanh nghiệp ngoài nhà nước quản lý, gắn với bảo vệ rừng và phát triển vùng đệm…, Vụ Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ đề xuất.

Đức Dũng

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Thời gian qua, đồng bào Công giáo cả nước bằng những hành động, việc làm cụ thể luôn "Sống đạo hôm nay" đặt trên nền tảng bác ái yêu thương. Điều đó đã mang lại niềm tin tiếp tục đồng hành cùng dân tộc, dấn thân phục vụ, chung lòng phát huy tinh thần sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần thi đua xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, lập thành tích cao nhất chào mừng Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, xây dựng quê hương, đất nước trong công cuộc đổi mới. Đại hội thi đua toàn quốc biểu dương gương người tốt, việc tốt trong đồng bào Công giáo lần thứ VI, giai đoạn 2020-2025 là nơi hội tụ của những tấm lòng đang cần mẫn gieo mầm yêu thương để gặt hái hạnh phúc.

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Ngày 11/9, ông Thạch Cảnh Tịnh, Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng cho biết, phường đã tổ chức giăng dây, cắm biển, bảng cảnh báo sạt lở nguy hiểm tại các khu vực sạt lở tại tổ dân phố 6, đồng thời hỗ trợ người dân di dời đến nơi an toàn.

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Từ đầu vụ thu hoạch lúa Hè Thu 2025 đến nay, giá lúa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long liên tục giảm mạnh, thường xuyên duy trì ở mức thấp khiến nông dân thất thu nặng nề. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gạo gặp nhiều khó khăn, ngành chức năng và một số hợp tác xã đã chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ đầu ra lúa hàng hóa cho nông dân.

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Theo ông Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, những năm gần đây, nhiều chương trình, đề án phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được tỉnh ban hành, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030.

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ngày 10/9, tại cuộc làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Quốc hội khóa XV về thực hiện chính sách, pháp luật phòng, chống bạo lực gia đình khuyến nghị: cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội...

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) được Bộ Quốc phòng giao là cơ quan chủ trì triển khai thực hiện nội dung 2 “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” thuộc Tiểu dự án 3.

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sáng 10/9, ông Bùi Quốc Hương, Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng đường bộ I, Lào Cai, thông tin, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, vào khoảng 17 giờ chiều 9/9, tại Km 290+100 trên tuyến Quốc lộ 32, đoạn qua địa phận xã Púng Luông xảy ra sạt lở đất đá, gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ.

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Cơn mưa lớn kéo từ chiều 8/9 đến rạng sáng 9/9, kéo theo nước lũ bất ngờ tràn về gây thiệt hại nhiều tài sản, cây trồng của người dân sinh sống tại phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai. Khu vực ngập nặng chủ yếu nằm 2 bên suối Rạt, giáp ranh giữa phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai.

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ vừa chỉ đạo quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ Sông Lô với diện tích hơn 11.500 ha. Động thái này đang mở ra viễn cảnh hình thành một không gian đô thị sinh thái, hiện đại, gắn với lợi thế ngã ba sông đặc trưng của Việt Trì. Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là những thách thức về quản lý, đồng bộ hạ tầng và bản sắc đô thị.

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Tại Công điện số 131/CĐ-TTg ngày 11/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương, trong đó có tỉnh Đắk Lắk, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường bộ ven biển. Dự án Tuyến đường bộ ven biển đoạn kết nối xã Tuy An Đông với phường Bình Kiến được khởi công từ năm 2025 nhưng đang gặp nhiều khó khăn về giải phóng mặt bằng.

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La luôn phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất chống giặc ngoại xâm, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm nên những thắng lợi vẻ vang. Đặc biệt, Sơn La đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Ngày 9/9, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị chuyên đề đóng góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự có đại diện Vụ Địa phương I (Ban Tổ chức Trung ương), Vụ Địa phương I (Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Vụ Địa bàn II (Ủy ban Kiểm tra Trung ương).

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Do mưa lớn kéo dài, khoảng 1 giờ 30 phút ngày 9/9, trên địa bàn xã Thàng Tín, tỉnh Tuyên Quang đã xảy ra lũ ống cục bộ. Ngay trong đêm, bộ đội Biên phòng, chính quyền địa phương cùng các lực lượng, đoàn thể đã đưa 301 học sinh của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín đến nơi tránh trú an toàn.

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đối với người dân Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các địa phương vùng đầu nguồn biên giới Tây Nam như An Giang, Đồng Tháp, mùa nước nổi (mùa lũ) về mang theo nhiều sản vật cá tôm nhưng thứ được bà con trông chờ hơn cả là cá linh non - một đặc sản trứ danh, riêng chỉ có ở miền Tây Nam Bộ.

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Những ngày gần đây, do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 5 kết hợp mưa lớn trên thượng nguồn, mực nước sông Thao và sông Đà dâng cao, dòng chảy xiết đã gây ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng trên địa bàn xã Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Trường Hà, một xã vùng cao biên giới của tỉnh Cao Bằng, nơi cuộc sống của đồng bào còn nhiều khó khăn, thiếu thốn. Nhiều năm qua, ngôi Trường Mầm non Sóc Hà, xã Trường Hà đã xuống cấp nghiêm trọng, trở thành nỗi lo canh cánh của biết bao thế hệ thầy cô và người dân nơi đây. Thiếu phòng học, thiếu phòng chức năng, sân chơi chật hẹp, tất cả đang ảnh hưởng trực tiếp đến việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục những mầm non tương lai của quê hương. Thế nhưng, trong khó khăn, vẫn luôn le lói những tia sáng của niềm tin và sự sẻ chia.

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Tuyên Quang là tỉnh miền núi, vùng cao, biên giới còn nhiều khó khăn. Việc hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát cho hơn 15.000 hộ dân không chỉ là nỗ lực lớn mà còn là một kỳ tích của cả hệ thống chính trị. Thành quả này thể hiện rõ sự quan tâm sâu sát của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Theo Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Hầu A Lềnh, sự đồng thuận, hưởng ứng của nhân dân là yếu tố quyết định thành công của chương trình.

An Giang: Thiên tai gây thiệt hại hơn 15,5 tỷ đồng

An Giang: Thiên tai gây thiệt hại hơn 15,5 tỷ đồng

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường An Giang, thiên tai xảy ra trong 8 tháng qua đã gây nhiều thiệt hại cho các đị phương. Cụ thể, mưa lớn, dông lốc, sét đã làm 1 người chết (do sét đánh) trên địa bàn xã Bình Mỹ, 26 căn nhà đổ sập, 218 căn nhà tốc mái, 5 phương tiện đánh bắt thủy hải sản bị sóng lớn đánh chìm và nhiều thiệt hại tài sản khác của Nhà nước và nhân dân; ước giá trị thiệt hại về vật chất hơn 7,2 tỷ đồng.

Khẩn cấp đưa người dân bản Lở (Nghệ An) đến nơi an toàn

Khẩn cấp đưa người dân bản Lở (Nghệ An) đến nơi an toàn

Ngày 8/9, ông Nguyễn Hồng Tài, Chủ tịch UBND xã Tương Dương (Nghệ An) cho biết, trước nguy cơ sạt lở nghiêm trọng tại khu vực đồi đối diện Cầu treo Khe Ngậu, thuộc bản Lở, xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An, chính quyền địa phương đã triển khai phương án khẩn cấp đưa các hộ dân sinh sống và kinh doanh dưới chân đồi đến nơi an toàn.