Tại các xã nghèo miền núi của tỉnh Thanh Hóa, nơi có sông Âm, sông Mã chảy qua đã xuất hiện tình trạng sạt lở bờ sông trong thời gian qua.

Trải qua các trận mưa bão, tình trạng sạt lở bờ sông ngày càng nghiêm trọng gây thiệt hại nhiều đất đai và hoa màu của người dân. Người dân các xã này mong chính quyền sớm triển khai dự án xây kè chống sạt lở, để bảo vệ những diện tích đất nông nghiệp còn lại.
Tại sông Âm, đoạn chảy qua thôn Chu, xã Kiên Thọ, tỉnh Thanh Hóa, trước đây khúc sông này ổn định, không bị sạt lở, người dân trong khu vực này trồng ngô, trồng lạc cũng kiếm đủ tiền để trang trải chi phí sinh hoạt trong gia đình, thế nhưng gần một năm trở lại đây, tình trạng sạt lở đã xuất hiện và ngày càng nghiêm trọng làm bãi trồng ngô, trồng lạc của người dân bị dòng nước cuốn đi, hiện đất trồng cây nông nghiệp của người dân đang ngày một thu hẹp do nhiều diện tích đã bị sạt lở.
Ông Hà Đình Thanh, thôn Chu, xã Kiên Thọ, tỉnh Thanh Hóa cho hay, do ảnh hưởng của các đợt mưa bão, từ cuối năm ngoái đến năm nay đã làm sạt lở bờ sông Âm tại thôn Chu, chiều cao của bờ lở lên đến 6-7 m. Còn chiều dài của bờ lở lên tới 400-500 m, gây thiệt hại 7 ha hoa màu, hiện bờ sông vẫn đang tiếp tục có dấu hiệp sạt lở, làm ảnh hưởng đến đất trồng cây nông nghiệp và thu nhập của người dân địa phương, có hộ trước đây có diện tích đất trồng cây nông nghiệp hơn 1.000 m2, nhưng nay chỉ còn khoảng 300 m2 đất có thể canh tác.
Bà Lê Thị Huệ, thôn Chu, xã Kiên Thọ, tỉnh Thanh Hóa cho biết, mỗi khi mưa dù nước không to lắm, nhưng chỉ cần hồ Cửa Đạt xã lũ là lại xảy ra sạt lở. Đối với diện tích đất của gia đình ở ven bờ sông là đất có sổ đỏ 50 năm, nhưng bị sạt lở gần hết, nhiều diện tích trồng cây mía của gia đình cũng bị trôi xuống dòng sông, mong các cấp quan tâm, kè bờ sông để giữ đất, để bà con có đất canh tác.

Theo ông Trịnh Đình Lợi, Phó Chủ tịch UBND xã Kiên Thọ, tỉnh Thanh Hóa cho biết, đối với sạt lở theo chiều dài bờ sông Âm là hơn 400 mét, từ điểm taluy xuống đến mặt nước khoảng 6 mét, làm, nhiều diện tích đất trồng cây nông nghiệp của người dân bị sạt lở xuống sông. Hiện UBND xã đã đặt biển cảnh báo người dân không đi vào vùng sạt lở, thời gian tới UBND xã Kiên Thọ đề nghị cơ quan chuyên môn, hỗ trợ chính quyền kè lại bờ sông cho nó đảm bảo để bà con yên tâm canh tác trên khu vực ven sông.
Theo báo cáo của Sở nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa, nguyên nhân khiến dòng sông Âm đoạn chảy qua xã Kiên Thọ bị sạt lở là do đoạn sông này bị cong, dòng chủ lưu hướng thẳng và áp sát sang phía bờ tả và do bãi bồi ven sông được tích tụ từ quá trình hình thành phù sa, cát nên có tính kết dính kém, trải qua các trận mưa bão đã gây nên tình trạng sạt lở ngày càng lan rộng. Hiện Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa đã giao UBND xã Kiên Thọ thực hiện gia cố theo phương châm bốn tại chỗ; huy động lực lượng, phương tiện, vật tư tiến hành các biện pháp kỹ để hạn chế sạt lở lan rộng.
Bên cạnh đó, UBND xã Kiên Thọ đã lập rào chắn, cắm biển cảnh báo không cho người, vật nuôi đi vào khu vực sạt lở, đồng thời tuyên truyền, cảnh báo rộng rãi về vị trí sạt lở tới nhân dân. Đồng thời, thực hiện quan trắc, theo dõi diễn biến tình trạng sạt lở, qua đó xây dựng phương án chống sạt lở, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Tại xã Quý Lương, tỉnh Thanh Hóa tình trạng sạt lở bờ sông Mã đã diễn ra ngày một nghiêm trọng tại khúc sông chảy qua thôn Chòm Mốt, hàng năm vào mùa mưa lũ hai bên bờ sông Mã liên tục bị sạt lở với chiều dài hơn 20 km; trong đó, tại khu vực thôn Chòm Mốt, xã Quý Lương bị sạt lở nặng, làm người dân mất đất nông nghiệp.

Anh Bùi Văn Điệp, thôn Chòm Mốt, xã Quý Lương, tỉnh Thanh Hóa cho biết, trước đây khu vực ven bờ sông Mã đoạn qua địa bàn xã chưa bị sạt lở, bà con đã canh tác trên diện tích đất ven bờ sông cho thu nhập ổn định. Tuy nhiên, từ năm 2017 tới nay, bờ sông Mã liên tục bị sạt lở, đặc biệt trong trận lũ năm ngoái đã làm nhiều diện tích đất của gia đình anh và các hộ quanh vùng bị sạt lở xuống sông Mã. Anh Bùi Văn Điệp mong UBND tỉnh Thanh Hóa sớm hỗ trợ kinh phí để huyện đầu tư xây kè phòng chống sạt lở bờ sông Mã. Qua đó, bảo vệ được đất nông nghiệp cho người dân trên địa bàn.
Theo thống kê, tỉnh Thanh Hóa hiện có khoảng 1.722 hộ dân đang sống tại khu vực nguy cơ xảy ra lũ quét và 6.275 hộ đang sinh sống tại khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở đất... Hiện, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã đề nghị các xã, phường, chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện, hậu cần với mức cao nhất theo phương châm “4 tại chỗ” tại các địa bàn xung yếu, để sẵn sàng triển khai ứng phó có hiệu quả với các tình huống thiên tai. Đồng thời, thực hiện đầu tư dự án tái định cư cho người dân đang sống tại vùng có nguy cơ sạt lở di dời đến nơi an toàn./.