Thay áo mới cho nhà rông Kon Sơ Lăl

Giữa đại ngàn Tây Nguyên lộng gió, nhà rông Kon Sơ Lăl - “trái tim” của người Bahnar ở xã Hà Tây (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) vừa được thay mái mới sau nhiều năm che nắng gió, mưa ngàn. Không máy móc, không bê tông cốt thép, công trình mang đậm tinh thần cộng đồng, được dựng lại từ đôi tay, trí nhớ và tình yêu văn hóa của chính những người dân trong làng.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971075.jpg
Người dân làng Kon Sơ Lăl lợp lại mái nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Được dựng lên từ năm 2017, nhà rông Kon Sơ Lăl là công trình lớn nhất Tây Nguyên hiện nay, với chiều dài 23 m, rộng hơn 12 m, cao 20 m, tổng diện tích sử dụng hơn 320 m2. Tất cả đều được người Bahnar làm bằng vật liệu truyền thống như: tre, tranh, nứa, mây, gỗ rừng và đặc biệt là không cần đến bản vẽ thiết kế.

“Chỉ cần nhìn, là nhớ. Bao đời ông bà làm sao thì nay mình làm vậy” già làng Sôn - người chỉ đạo dựng nhà nói rành rọt bằng tiếng Kinh giản dị. Không học qua trường lớp, không đọc được chữ nhưng già làng là “kho ký ức sống”, thuộc từng cách dựng cột, bện mái, cách buộc dây mây cho đúng dáng nhà rông truyền thống.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971069.jpg
Nguyên vật liệu được tập kết, chuẩn bị từ một năm trước để sửa nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN
potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971073.jpg
Những cột tre, bó tranh được vận chuyển để lợp mái nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN
potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971057.jpg
Người dân chung tay sửa nhà Rông Kon Sơ Lăl. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Sau hơn 7 năm, mái tranh cũ đã bạc màu, mục nát vì thời gian. Cả làng cùng họp lại, bàn việc sửa chữa. Mỗi hộ chuẩn bị ít nhất 10 bó tranh. Người già, thanh niên, phụ nữ ai nấy đều góp phần: người đi rừng lấy tre, người vót nứa, người bện dây, người trèo lên mái. Mọi người chung tay, tiếng nói cười rộn ràng khắp nơi. Cả làng như sống lại trong nhịp dựng nhà thuở xưa.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971074.jpg
Bộ đội hỗ trợ dân làng Kon Sơ Lăl lợp lại mái nhà rông truyền thống. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Không khí những ngày lợp mái nhà rông rộn ràng như hội. Sân làng vang tiếng cười, tiếng trẻ con í ới chạy loanh quanh nô đùa, tiếng dao róc tre ken két bên những gốc cây, tiếng thanh niên nói cười rộn ràng, lợp tranh trên mái. Cơm lam, thịt nướng được chuẩn bị sẵn; những chiếc ché rượu cần bung nắp đón khách làng về phụ việc. Câu chuyện cũ - mới xen lẫn, từ chuyện xưa ông bà dựng nhà bằng tay không đến chuyện nay con cháu học lại cách bện dây mây, lựa tranh lợp mái sao cho đều, đẹp. Cả làng hòa vào nhịp sống chung, không còn khoảng cách tuổi tác, nhà này - nhà kia, tất cả vì “linh hồn của làng”.

Việc sửa nhà rông không chỉ là chuyện làm lại một mái nhà mà còn là hoạt động gìn giữ một phần hồn cốt của dân tộc. Bởi với người Bahnar, nhà rông là nơi gắn kết cộng đồng, nơi tổ chức lễ hội, họp làng, truyền dạy văn hóa và cũng là nơi kết nối các thế hệ với nhau.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971071.jpg
Lợp mái nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN
Gia Lai: Lợp lại mái nhà rông Kon Sơ Lăl. Video-clip: Hồng Điệp

Nhà rông Kon Sơ Lăl là không gian sinh hoạt và cũng là điểm tựa tinh thần của nhiều thế hệ người Bahnar nơi đây. Trẻ con nô đùa dưới sàn nhà, người lớn họp bàn công chuyện, già làng kể sử thi bên ánh lửa. Dáng mái vút cao của nhà rông như vươn lên trời Tây Nguyên xanh trong, như một mũi tên cắm sâu vào ký ức văn hóa Bahnar bao đời không mai một.

“Nhà rông là linh hồn của buôn làng. Có mái mới rồi, người dân trong làng lại sum vầy, đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ nhau phát triển đi lên” già làng Sôn tâm sự trong khi tay vẫn đan nốt những sợi dây mây cuối cùng cho kịp tiến độ.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971070.png
Mái nhà rông Kon Sơ Lăl đã cơ bản hoàn thiện. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Dù công trình được dựng nên chủ yếu từ sức lực cộng đồng nhưng sự hỗ trợ của chính quyền địa phương từ việc cấp vật liệu xây dựng cho đến các hoạt động tuyên truyền bảo tồn văn hóa đã đóng vai trò quan trọng trong việc khơi dậy tinh thần đoàn kết, gìn giữ bản sắc dân tộc của người Bahnar. Trước đó suốt 1 năm, người dân đã tự tay chuẩn bị các vật liệu như: gỗ, tre, nứa, tranh...

Ông Nguyễn Đức Minh, Bí thư Đảng ủy xã Hà Tây cho biết, theo chu kỳ 5 - 7 năm, người dân tộc thiểu số tại đây lại "thay áo mới" cho nhà rông. Với đồng bào, nhà rông không chỉ là nơi tổ chức lễ hội, sinh hoạt cộng đồng mà còn là điểm đến của du khách, nhà nghiên cứu văn hóa. Đó là tài sản vô giá, báu vật linh thiêng của cộng đồng người Bahnar tại Tây Nguyên.

Kon Sơ Lăl hôm nay không chỉ có mái nhà rông cao nhất mà còn giữ được ngọn lửa bền bỉ nhất: lửa tình làng, nghĩa xóm, lửa lòng tự tôn và ý chí tự lực của người Ba Na giữa đại ngàn Tây Nguyên.

Hồng Điệp

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày 11/9, thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 sẽ diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 17-19/10/2025, với sự tham gia của 6 tỉnh, thành phố gồm: Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, An Giang và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Nằm ẩn mình trong thung lũng với cảnh sắc bình dị, nguyên sơ của núi rừng và những thửa ruộng bậc thang lúa đang trổ bông là cụm di tích khảo cổ đặc biệt bãi đá có hình khắc cổ Suối Cỏ (xã Nhân Nghĩa, tỉnh Phú Thọ).

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Điện Biên là vùng đất hội tụ 19 dân tộc anh em cùng chung sống, tạo nên bức tranh văn hóa rực rỡ sắc màu, từ trang phục truyền thống đến phong tục, lễ hội đặc sắc. Nhiều giá trị văn hóa được tôn vinh là di sản của quốc gia, nhân loại. Người thổi niềm đam mê, là “linh hồn sống” của các di sản ấy chính là những nghệ nhân, họ thắp lên ngọn lửa đam mê, gìn giữ và truyền dạy tinh hoa văn hóa, để mạch nguồn di sản mãi lan tỏa, trường tồn cùng thời gian.

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Tối 6/9, Tháng Văn hóa đường phố với chủ đề “Lâm Đồng - Hội tụ tinh hoa, Kết nối cảm xúc” đã diễn ra tại phường Phan Thiết. Đây là hoạt động chính nằm trong chương trình “Tháng trải nghiệm điểm đến du lịch tỉnh Lâm Đồng năm 2025” do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức.

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Ngày 5/9, tại phường Phú Yên (tỉnh Đắk Lắk), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức trưng bày tư liệu chống rác thải nhựa; tập huấn công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới biển, đảo Việt Nam.

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Vui Tết độc lập”, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Sự kiện có sự tham gia của gần 200 nghệ nhân, đồng bào đến từ 18 dân tộc trên cả nước, tái hiện không gian văn hóa truyền thống qua phiên chợ vùng cao, trình diễn dân ca, dân vũ, ẩm thực, trò chơi dân gian, giới thiệu sản vật địa phương...Ảnh: Vân Chi/TTXVN

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tỉnh Đắk Lắk sôi động với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Các chương trình không chỉ tạo không gian vui tươi, gắn kết cộng đồng mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ về vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, hình ảnh Đắk Lắk ngày càng thêm gần gũi, hấp dẫn trong mắt bạn bè và du khách gần xa.

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Chiều 31/8, tại tỉnh Thái Nguyên, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc; Trung tâm cung ứng dịch vụ xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh; Hội Tinh hoa Việt Nam đến từ Cộng hòa Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Sắc Then Việt Bắc”. Sự kiện với sự tham gia của nhiều nghệ nhân, nghệ sỹ, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng yêu mến di sản Then.

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tối 29/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025 với chủ đề: "Khát vọng biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng".

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Trong kho tàng nghệ thuật dân gian Việt Nam, Hát Xoan Phú Thọ là loại hình độc đáo, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương - cội nguồn dựng nước của dân tộc. Với giai điệu mộc mạc, ca từ dung dị nhưng giàu chiều sâu văn hóa, Hát Xoan không chỉ phản ánh đời sống tinh thần của cư dân vùng đất Tổ mà còn góp phần khẳng định bản sắc Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới.

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Hai cây bồ đề buông rễ ôm toàn bộ ngôi đình là một trong những nét độc đáo, cổ kính của đình Tân Đông ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp. Hơn 100 năm qua, dù qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo nhưng các giá trị lịch sử, văn hóa của ngôi đình này vẫn còn vẹn nguyên đến hôm nay. Ngày nay, đình Tân Đông là một trong những địa điểm thu hút, đón khách tham quan, du lịch nổi tiếng ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp.

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Ban Tổ chức Tết Độc lập tỉnh Lai Châu cho biết, chương trình Tết Độc lập năm 2025 tại xã Than Uyên ở quy mô cấp tỉnh sẽ diễn ra từ ngày 30/8 đến hết ngày 2/9. Chủ tịch UBND xã Than Uyên Phan Văn Ngọc nêu rõ, điểm nhấn trong dịp Tết Độc lập năm nay là màn đại xòe, với sự tham gia của trên 2.500 người. Trước khi diễn ra màn múa xòe sẽ diễn ra màn múa khèn, múa ô của dân tộc Mông.

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

“Trong giai đoạn phát triển mới, ngành Văn hóa cần nhận thức sâu sắc văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là cội nguồn sức mạnh nội sinh, là động lực thúc đẩy phát triển bền vững. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn với nâng cao chỉ số hạnh phúc của nhân dân, chính là con đường đưa Lào Cai vươn lên phát triển xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc, trở thành một cực tăng trưởng mới, một trung tâm kết nối kinh tế - văn hóa của cả vùng”. Đó là nội dung được Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường nhấn mạnh tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025) diễn ra sáng 24/8.

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, từ ngày 30/8-2/9, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội), sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

Tập thơ Gia huấn ca nam được sáng tác theo thể loại Brahmakite (thể thơ 5-6 chữ), một thể thơ truyền thống phổ biến trong văn học dân gian Khmer. Ảnh: Sơn Hên

Giá trị giáo dục độc đáo trong "Gia huấn ca nam" của người Khmer Nam Bộ

“Gia huấn ca nam” là tác phẩm thơ giáo huấn đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, được truyền từ đời này sang đời khác để răn dạy nam giới về đạo lý, nhân cách và cách ứng xử trong gia đình, xã hội. Với ngôn ngữ giản dị, thể thơ truyền thống dễ thuộc, dễ nhớ, tác phẩm được dạy trong gia đình, chùa chiền và trường học. Không chỉ mang giá trị đạo đức, “Gia huấn ca nam” còn là nền tảng văn hóa giáo dục, đồng thời là kho tàng tri thức dân gian của cộng đồng người Khmer.

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Ngày 20/8, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các sở, ngành, địa phương, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo lần thứ IV năm 2025, với sự tham gia của hơn 400 vận động viên là chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ các tôn giáo.

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Mỗi dịp hè, nhiều điểm chùa Phật giáo Nam tông Khmer tại thành phố Cần Thơ tổ chức các lớp dạy chữ Khmer cho học sinh đồng bào dân tộc thiểu số. Các lớp học này giúp truyền dạy tiếng nói, chữ viết, góp phần giữ gìn, phát huy những giá trị truyền thống, văn hóa tốt đẹp của đồng bào Khmer qua từng thế hệ.