Thay áo mới cho nhà rông Kon Sơ Lăl

Giữa đại ngàn Tây Nguyên lộng gió, nhà rông Kon Sơ Lăl - “trái tim” của người Bahnar ở xã Hà Tây (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) vừa được thay mái mới sau nhiều năm che nắng gió, mưa ngàn. Không máy móc, không bê tông cốt thép, công trình mang đậm tinh thần cộng đồng, được dựng lại từ đôi tay, trí nhớ và tình yêu văn hóa của chính những người dân trong làng.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971075.jpg
Người dân làng Kon Sơ Lăl lợp lại mái nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Được dựng lên từ năm 2017, nhà rông Kon Sơ Lăl là công trình lớn nhất Tây Nguyên hiện nay, với chiều dài 23 m, rộng hơn 12 m, cao 20 m, tổng diện tích sử dụng hơn 320 m2. Tất cả đều được người Bahnar làm bằng vật liệu truyền thống như: tre, tranh, nứa, mây, gỗ rừng và đặc biệt là không cần đến bản vẽ thiết kế.

“Chỉ cần nhìn, là nhớ. Bao đời ông bà làm sao thì nay mình làm vậy” già làng Sôn - người chỉ đạo dựng nhà nói rành rọt bằng tiếng Kinh giản dị. Không học qua trường lớp, không đọc được chữ nhưng già làng là “kho ký ức sống”, thuộc từng cách dựng cột, bện mái, cách buộc dây mây cho đúng dáng nhà rông truyền thống.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971069.jpg
Nguyên vật liệu được tập kết, chuẩn bị từ một năm trước để sửa nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN
potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971073.jpg
Những cột tre, bó tranh được vận chuyển để lợp mái nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN
potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971057.jpg
Người dân chung tay sửa nhà Rông Kon Sơ Lăl. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Sau hơn 7 năm, mái tranh cũ đã bạc màu, mục nát vì thời gian. Cả làng cùng họp lại, bàn việc sửa chữa. Mỗi hộ chuẩn bị ít nhất 10 bó tranh. Người già, thanh niên, phụ nữ ai nấy đều góp phần: người đi rừng lấy tre, người vót nứa, người bện dây, người trèo lên mái. Mọi người chung tay, tiếng nói cười rộn ràng khắp nơi. Cả làng như sống lại trong nhịp dựng nhà thuở xưa.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971074.jpg
Bộ đội hỗ trợ dân làng Kon Sơ Lăl lợp lại mái nhà rông truyền thống. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Không khí những ngày lợp mái nhà rông rộn ràng như hội. Sân làng vang tiếng cười, tiếng trẻ con í ới chạy loanh quanh nô đùa, tiếng dao róc tre ken két bên những gốc cây, tiếng thanh niên nói cười rộn ràng, lợp tranh trên mái. Cơm lam, thịt nướng được chuẩn bị sẵn; những chiếc ché rượu cần bung nắp đón khách làng về phụ việc. Câu chuyện cũ - mới xen lẫn, từ chuyện xưa ông bà dựng nhà bằng tay không đến chuyện nay con cháu học lại cách bện dây mây, lựa tranh lợp mái sao cho đều, đẹp. Cả làng hòa vào nhịp sống chung, không còn khoảng cách tuổi tác, nhà này - nhà kia, tất cả vì “linh hồn của làng”.

Việc sửa nhà rông không chỉ là chuyện làm lại một mái nhà mà còn là hoạt động gìn giữ một phần hồn cốt của dân tộc. Bởi với người Bahnar, nhà rông là nơi gắn kết cộng đồng, nơi tổ chức lễ hội, họp làng, truyền dạy văn hóa và cũng là nơi kết nối các thế hệ với nhau.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971071.jpg
Lợp mái nhà rông. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN
Gia Lai: Lợp lại mái nhà rông Kon Sơ Lăl. Video-clip: Hồng Điệp

Nhà rông Kon Sơ Lăl là không gian sinh hoạt và cũng là điểm tựa tinh thần của nhiều thế hệ người Bahnar nơi đây. Trẻ con nô đùa dưới sàn nhà, người lớn họp bàn công chuyện, già làng kể sử thi bên ánh lửa. Dáng mái vút cao của nhà rông như vươn lên trời Tây Nguyên xanh trong, như một mũi tên cắm sâu vào ký ức văn hóa Bahnar bao đời không mai một.

“Nhà rông là linh hồn của buôn làng. Có mái mới rồi, người dân trong làng lại sum vầy, đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ nhau phát triển đi lên” già làng Sôn tâm sự trong khi tay vẫn đan nốt những sợi dây mây cuối cùng cho kịp tiến độ.

potal-thay-ao-moi-cho-nha-rong-kon-so-lal-gia-lai-7971070.png
Mái nhà rông Kon Sơ Lăl đã cơ bản hoàn thiện. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN

Dù công trình được dựng nên chủ yếu từ sức lực cộng đồng nhưng sự hỗ trợ của chính quyền địa phương từ việc cấp vật liệu xây dựng cho đến các hoạt động tuyên truyền bảo tồn văn hóa đã đóng vai trò quan trọng trong việc khơi dậy tinh thần đoàn kết, gìn giữ bản sắc dân tộc của người Bahnar. Trước đó suốt 1 năm, người dân đã tự tay chuẩn bị các vật liệu như: gỗ, tre, nứa, tranh...

Ông Nguyễn Đức Minh, Bí thư Đảng ủy xã Hà Tây cho biết, theo chu kỳ 5 - 7 năm, người dân tộc thiểu số tại đây lại "thay áo mới" cho nhà rông. Với đồng bào, nhà rông không chỉ là nơi tổ chức lễ hội, sinh hoạt cộng đồng mà còn là điểm đến của du khách, nhà nghiên cứu văn hóa. Đó là tài sản vô giá, báu vật linh thiêng của cộng đồng người Bahnar tại Tây Nguyên.

Kon Sơ Lăl hôm nay không chỉ có mái nhà rông cao nhất mà còn giữ được ngọn lửa bền bỉ nhất: lửa tình làng, nghĩa xóm, lửa lòng tự tôn và ý chí tự lực của người Ba Na giữa đại ngàn Tây Nguyên.

Hồng Điệp

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Hai Phu nhân Thủ tướng Việt Nam và Nhật Bản thăm Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Hai Phu nhân Thủ tướng Việt Nam và Nhật Bản thăm Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Ngày 28/4, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru và Phu nhân Ishiba Yoshiko, Phu nhân Thủ tướng Phạm Minh Chính, bà Lê Thị Bích Trân đã có cuộc gặp gỡ và cùng Phu nhân Ishiba Yoshiko thăm Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô, Sơn Tây (Hà Nội).

Triển lãm "Không gian Du lịch, di sản văn hóa, danh thắng và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam"

Triển lãm "Không gian Du lịch, di sản văn hóa, danh thắng và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam"

Tối 27/4, tại Trung tâm Văn hóa, Điện ảnh thành phố Huế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND thành phố Huế tổ chức khai mạc Triển lãm "Không gian Du lịch, di sản văn hóa, danh thắng và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam". Triển lãm là hoạt động văn hóa ý nghĩa, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, di sản thiên nhiên, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào dân tộc.

Khai mạc Festival gốm Đồng Nai

Khai mạc Festival gốm Đồng Nai

Tối 27/4, UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức khai mạc Festival gốm nhằm tôn vinh nghề gốm truyền thống, kết nối di sản với hiện đại, lan toả bản sắc văn hoá Biên Hoà - Đồng Nai đến khắp mọi miền đất nước và quốc tế.

Triển lãm “Âm vang Đại thắng mùa Xuân 1975 trong điện ảnh"

Triển lãm “Âm vang Đại thắng mùa Xuân 1975 trong điện ảnh"

Tối 26/4, tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (Quận 1), Viện Phim Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh cùng các đơn vị tổ chức triển lãm “Âm vang Đại thắng mùa Xuân 1975 trong điện ảnh” và chiếu phim tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Đưa văn hóa đọc đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số khó khăn ở Bình Thuận

Đưa văn hóa đọc đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số khó khăn ở Bình Thuận

Sáng 25/4, tại Trường Tiểu học Mỹ Thạnh, xã Mỹ Thạnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Thuận phối hợp với cơ quan, đơn vị tổ chức Ngày hội Văn hóa đọc năm 2025 và trao tặng tủ sách cho các trường học khó khăn ở huyện Hàm Thuận Nam. Đây là hoạt động ý nghĩa nằm trong chuỗi hoạt động hưởng ứng Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam.

Lan tỏa tình hữu nghị qua chương trình giao lưu “Thắm tình biên cương” ở Đắk Lắk

Lan tỏa tình hữu nghị qua chương trình giao lưu “Thắm tình biên cương” ở Đắk Lắk

Tối 24/4, tại Quảng trường 30/8 (thị trấn Ea Súp, huyện Ea Súp), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Sở Văn hóa - Nghệ thuật tỉnh Mondulkiri (Vương quốc Campuchia), UBND huyện Ea Súp và các đơn vị liên quan tổ chức chương trình giao lưu hữu nghị “Thắm tình biên cương”. Tham dự chương trình có đại diện lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương của tỉnh Đắk Lắk và tỉnh Mondulkiri, cùng đông đảo nhân dân huyện Ea Súp.

Tháp 4 vị sư liệt sĩ - niềm tự hào, biểu tượng yêu nước của đồng bào Khmer

Tháp 4 vị sư liệt sĩ - niềm tự hào, biểu tượng yêu nước của đồng bào Khmer

Cách đây 51 năm, 4 vị sư là Danh Tấp, Lâm Hùng, Danh Hom, Danh Hoi và người dân trên địa bàn tỉnh Rạch Giá (nay là tỉnh Kiên Giang) tổ chức biểu tình đấu tranh đòi chính quyền Mỹ - Ngụy không được bắt chư tăng đi lính và bắn phá chùa chiền. Cuộc biểu tình bị đàn áp, 4 vị sư bị địch bắn bị thương và hy sinh.

Xây dựng hồ sơ đề cử Khu di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê là Di sản văn hóa thế giới

Xây dựng hồ sơ đề cử Khu di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê là Di sản văn hóa thế giới

Chiều 21/4, tại thị trấn Óc Eo, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang, Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo tổ chức hội nghị triển khai công tác xây dựng hồ sơ đề cử Khu di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê tỉnh An Giang trình Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản văn hóa thế giới.

Tọa đàm 50 năm văn học nghệ thuật sau ngày Đất nước thống nhất: Từ dòng chảy sáng tạo đến vành đai văn hóa biên cương

Tọa đàm 50 năm văn học nghệ thuật sau ngày Đất nước thống nhất: Từ dòng chảy sáng tạo đến vành đai văn hóa biên cương

Chiều 21/4, tại khách sạn Yên Biên Luxury, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hà Giang phối hợp với Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề: “50 năm văn học nghệ thuật Hà Giang sau Ngày Đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2025)”. Sự kiện có sự tham dự của PGS.TS, Nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân - Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam; lãnh đạo các Hội chuyên ngành Trung ương, Thường trực UBND tỉnh Hà Giang, các sở, ban, ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang, cùng đông đảo văn nghệ sỹ và đại biểu đến từ các tỉnh bạn như Tuyên Quang, Phú Thọ.

Sức hút từ các lễ hội vùng dân tộc thiểu số ở Sóc Trăng

Sức hút từ các lễ hội vùng dân tộc thiểu số ở Sóc Trăng

Tỉnh Sóc Trăng có trên 35% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó, người Khmer chiếm trên 31%. Hằng năm, tỉnh tổ chức nhiều lễ hội truyền thống của đồng bào Khmer, Hoa, Kinh vừa bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số và trở thành sản phẩm du lịch ấn tượng, thu hút du khách.

Lần đầu tiên diễn ra Giải leo núi chinh phục đỉnh thiêng Yên Tử

Lần đầu tiên diễn ra Giải leo núi chinh phục đỉnh thiêng Yên Tử

Ngày 20/4, tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Yên Tử (thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh), lần đầu tiên diễn ra Giải leo núi Yên Tử 2025 với chủ đề “Chinh phục đỉnh Phù Vân”, thu hút hơn 3.000 vận động viên chuyên và không chuyên đến 30 tỉnh, thành phố trong cả nước tham gia.

Sắc màu văn hóa Khmer Sóc Trăng trong Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam

Sắc màu văn hóa Khmer Sóc Trăng trong Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4/2025, tại Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng tái hiện lại tết Chôl Chnăm Thmây, nghi lễ mang ý nghĩa đón mừng năm mới, mừng thêm một tuổi, tương tự như Tết Nguyên đán của người Việt.

Chủ thể văn hóa “thổi hồn” cho giá trị văn hóa dân tộc vươn xa

Chủ thể văn hóa “thổi hồn” cho giá trị văn hóa dân tộc vươn xa

Ngày 18/4, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác phối hợp huy động đồng bào các dân tộc tham gia các hoạt động tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), để cùng nhìn lại một chặng đường ý nghĩa, trách nhiệm, đầy tâm huyết gìn giữ và phát huy di sản văn hóa dân tộc tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Biểu diễn múa Chăm, đánh trống truyền thống. Ảnh Đặng Tuấn - TTXVN

Khai mạc Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2025

Tối 17/4 (tức ngày 20/3 năm Ất Tỵ), tại Di tích quốc gia đặc biệt Tháp Bà Ponagar ở thành phố Nha Trang, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa tổ chức khai mạc Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2025. Lễ hội đã thu hút hàng nghìn lượt người dân địa phương, du khách trong nước và quốc tế, đặc biệt là đồng bào Chăm từ các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, khu vực Tây Nguyên cùng về tham dự.

Thế hệ trẻ dân tộc Raglai giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống

Thế hệ trẻ dân tộc Raglai giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống

Về với vùng núi Khánh Sơn hay Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) những ngày này, không khó để bắt gặp hình ảnh những bạn trẻ người Raglai miệt mài tập múa, gõ chiêng hay tự tay chuẩn bị bộ trang phục truyền thống cho buổi trình diễn tại Ngày hội Văn hóa các dân tộc Việt Nam năm 2025. 

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam (19/4): Từ hồn cốt dân tộc đến động lực phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam (19/4): Từ hồn cốt dân tộc đến động lực phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc

Trong dòng chảy lịch sử nghìn năm dựng nước và giữ nước, văn hóa của 54 dân tộc anh em không chỉ là biểu tượng của sự phong phú và đa dạng, mà còn là cội nguồn tạo nên sức mạnh tinh thần, là nguồn lực chiến lược để xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Đưa di sản văn hóa địa phương đến với trẻ em vùng cao Bình Thuận

Đưa di sản văn hóa địa phương đến với trẻ em vùng cao Bình Thuận

Sáng 14/4, tại Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Đông Giang, huyện Hàm Thuận Bắc, Bảo tàng tỉnh Bình Thuận tổ chức khai mạc trưng bày, triển lãm tranh “Học sinh với di sản văn hóa địa phương và chủ quyền biển đảo Việt Nam”. Sự kiện nằm trong chương trình phối hợp giữa Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch với Sở Giáo dục và Đào tạo về “Hoạt động giáo dục thông qua di sản văn hóa và tổ chức học tập ngoại khóa tìm hiểu về di sản văn hóa địa phương tại các bảo tàng, di tích trên địa bàn tỉnh” giai đoạn 2020 - 2025.

 Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn: Di sản văn hóa là động lực quan trọng cho Bắc Ninh phát triển nhanh và bền vững

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn: Di sản văn hóa là động lực quan trọng cho Bắc Ninh phát triển nhanh và bền vững

Tối 13/4, tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Đền Đô (thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Lễ kỷ niệm 1015 năm ngày Đức Vua Lý Thái Tổ đăng quang Hoàng đế; đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt đình Đình Bảng, Di tích Quốc gia Nhà lưu niệm đồng chí Lê Quang Đạo, Quyết định công nhận Bảo vật Quốc gia Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo”.

Góp phần để Áo dài sớm được công nhận là Di sản văn hóa thế giới

Góp phần để Áo dài sớm được công nhận là Di sản văn hóa thế giới

Chương trình Áo dài nghệ thuật "Hương sắc Việt Nam" đã diễn ra tối 13/4, tại Hà Nội. Chương trình do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức, nhằm kỷ niệm 115 năm Ngày Quốc tế phụ nữ (8/3/1910 - 8/3/2025); 1985 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng, hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025); tiếp nối thành công của "Tuần lễ Áo dài" từ năm 2019 đến nay.

Tưng bừng Tết té nước của dân tộc Lào ở Na Sang

Tưng bừng Tết té nước của dân tộc Lào ở Na Sang

Vào trung tuần tháng Tư hằng năm, đồng bào dân tộc Lào sinh sống tại bản Na Sang, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) lại tưng bừng đón Tết cổ truyền Bun Huột Nặm – Lễ hội té nước đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống.

Nghi lễ thả đèn hoa đăng trên sông tại Tết cổ truyền Bunpimay - Lào Phật lịch 2568 năm 2025 ở huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: Hoài Thu - TTXVN

Đặc sắc Tết Bunpimay - Lào 2025 tại Đắk Lắk

Trong hai ngày 12 - 13/4, tại đảo Ây Nô (Trung tâm Du lịch cầu treo Buôn Đôn, buôn Trí, xã Krông Na), UBND huyện Buôn Đôn phối hợp với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xuất nhập khẩu 2/9 Đắk Lắk, Hội hữu nghị Việt Nam - Lào tỉnh tổ chức Tết cổ truyền Bunpimay - Lào (Phật lịch 2568) năm 2025 và Ngày hội văn hóa các dân tộc huyện Buôn Đôn.