Bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch

Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN
Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Nhằm bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch, thời gian qua, tỉnh Ninh Bình đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch ảnh 1Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Phát huy giá trị bản sắc văn hóa ông cha truyền lại

Theo UBND xã Cúc Phương (huyện Nho Quan) có trên 80% dân số là đồng bào dân tộc Mường. Từ nhiều năm qua, người dân nơi đây đã được thừa hưởng những giá trị bản sắc dân tộc do ông cha truyền lại với nhiều nét văn hóa truyền thống cần được bảo tồn, lưu giữ như: Hát Mường, các trò chơi dân gian, đánh cồng chiêng, các phong tục tập quán bản địa. Xã đã và đang nỗ lực khôi phục, giữ gìn các nét đẹp văn hóa truyền thống của người Mường. Từ năm 2017, Câu lạc bộ hát giao duyên tiếng Mường được thành lập để lưu giữ và phát huy những nét đẹp của đồng bào dân tộc Mường, như những bộ trang phục váy áo đặc thù, nghi lễ cưới xin, ma chay, đặc biệt là những tiếng cồng, chiêng, những làn điệu hát giao duyên của các đôi trai gái - món ăn tinh thần không thể thiếu, gắn với đời sống và sản xuất của bà con.

Ông Đinh Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Cúc Phương cho biết, hiện 10/10 thôn, bản của xã Cúc Phương đều đã thành lập được câu lạc bộ. Tùy vào thế mạnh của mình, các câu lạc bộ tập trung vào hình thức biểu diễn loại hình văn hóa khác nhau, trong đó có các loại hình truyền thống của người Mường như: Hát, múa giao duyên tiếng Mường; ném còn; đánh mảng, biểu diễn cồng chiêng… Thời gian tới, UBND xã Cúc Phương tiếp tục sưu tầm, biên tập lưu giữ các làn điệu dân vũ, hát giao duyên, rằng xường, bọ mẹng, hát sắc bùa.

Đồng thời, địa phương phối hợp với các trường Trung học Cơ sở hướng dẫn, truyền dạy cho học sinh lớp 8, lớp 9 các làn điệu hát giao duyên tiếng mường; phấn đấu 100% các cháu biết hát các làn điệu trước khi ra trường.

Bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch ảnh 2Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Các câu lạc bộ tích cực tham gia biểu diễn các tiết mục văn nghệ bằng hát giao duyên, rằng xường, bọ mẹng tại các lễ hội, Tết, chương trình, sự kiện diễn ra ở địa phương và biểu diễn phục vụ khách du lịch có nhu cầu thưởng thức văn hóa dân tộc Mường; tham gia giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động, tìm hiểu bản sắc văn hóa các vùng, miền từ các câu lạc bộ trong và ngoài tỉnh.

Nho Quan là huyện miền núi duy nhất của tỉnh Ninh Bình có 7 xã được công nhận là vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, với gần 29 nghìn người là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó dân tộc Mường chiếm 97,18%. Huyện đã dành sự quan tâm đầu tư cho việc khôi phục văn hóa truyền thống của người Mường; khuyến khích các câu lạc bộ hát giao duyên tiếng Mường khôi phục, bảo tồn và phát huy trở lại.

Huyện hỗ trợ kinh phí khôi phục lại một số ngôi nhà sàn truyền thống của người Mường; mua sắm thêm một số dụng cụ như cồng, chiêng, nỏ; hỗ trợ, động viên các câu lạc bộ truyền thống các xã thành lập và đi vào hoạt động nền nếp. Các địa phương trong huyện luôn có trách nhiệm với việc tích cực truyền dạy cho các thế hệ sau có niềm yêu thích học hỏi, lưu giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch ảnh 3Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Ông Hoàng Khắc Tiệp, Chủ tịch UBND huyện Nho Quan cho biết, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc thiểu số trên địa bàn luôn được huyện quan tâm, chú trọng. Thông qua các Đề án bảo tồn, khôi phục và phát huy một số nét đẹp văn hóa dân tộc Mường và Đề án bảo tồn văn hóa cồng chiêng dân tộc Mường…, đồng bào có cơ hội phát huy những di sản văn hóa.

Hằng năm, UBND huyện tổ chức Ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc để nhân dân tăng cường giao lưu, phát triển các hoạt động văn hóa, văn nghệ, các trò chơi dân gian, kết hợp giữa văn hóa truyền thống với văn hóa đương đại. Đây cũng là dịp để quảng bá, giới thiệu những giá trị văn hóa đặc trưng và các loại hình du lịch sinh thái, cộng đồng, thể thao, các sản phẩm nông, công nghiệp của đồng bào các dân tộc, qua đó thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm.

Bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch ảnh 4Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng

Hiện Ninh Bình có gần 30 nghìn người dân tộc thiểu số; trong đó chủ yếu là dân tộc Mường sinh sống tại huyện Nho Quan. Năm 2022, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch "Bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2022-2030" nhằm giữ gìn, phổ biến, trao truyền và bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống của dân tộc Mường trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội tại địa phương.

Kế hoạch góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của dân ca, dân vũ, dân nhạc của dân tộc Mường, ý thức tự giác của cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho người dân. Tỉnh chú trọng phát triển du lịch văn hóa, cộng đồng, du lịch dân tộc học, du lịch nông thôn miền núi, hướng phát triển du lịch nội địa gắn với bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống của dân tộc Mường.

Bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch ảnh 5Đồng bào dân tộc Mường ở huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình biểu diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc. Ảnh: Thùy Dung - TTXVN

Theo kế hoạch, trong giai đoạn I (2022-2025), Ninh Bình phấn đấu 50% số thôn, bản có câu lạc bộ, tổ, đội văn hóa, văn nghệ truyền thống hoạt động thường xuyên, chất lượng; các khu, điểm du lịch cộng đồng vùng đồng bào dân tộc thiểu số duy trì hoạt động ít nhất 1 câu lạc bộ/đội văn nghệ phục vụ phát triển du lịch; 70% các công chức, viên chức văn hóa, nghệ nhân, người có uy tín được tập huấn, bồi dưỡng về công tác bảo tồn văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số; có 2 nghệ nhân là người dân tộc thiểu số được quan tâm, hỗ trợ xây dựng hồ sơ phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú...

Giai đoạn II (từ năm 2026-2030), địa phương đặt mục tiêu hoàn thành các thủ tục xây dựng hồ sơ khoa học đề nghị đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; có từ 7-10 câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ dân tộc Mường được hỗ trợ, bảo tồn, phát huy giá trị, xây dựng sản phẩm phục vụ phát triển du lịch; 100% thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số có đội văn nghệ, câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ hoạt động thường xuyên; từ 7-10 mô hình bảo tồn câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ hoạt động hiệu quả, góp phần nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho cộng đồng và tạo sản phẩm du lịch đặc thù từ di sản văn hóa.

Hải Yến

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Giang Mỗ bảo tồn văn hóa Mường gắn với phát triển du lịch

Giang Mỗ bảo tồn văn hóa Mường gắn với phát triển du lịch

Nằm cách trung tâm phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ khoảng 10km, bản Giang Mỗ mang trong mình vẻ đẹp nguyên sơ và thanh bình. Đây là một không gian bản làng mang đậm nét văn hóa Mường cổ vẫn đang được người dân nơi đây gìn giữ và phát triển.

Sắc màu chợ phiên Dào San

Sắc màu chợ phiên Dào San

Chợ phiên Dào San họp vào sáng Chủ nhật hằng tuần, là nét sinh hoạt văn hóa đặc trưng của đồng bào vùng biên giới Lai Châu. Không chỉ đơn thuần là nơi trao đổi, mua bán hàng hóa, chợ còn là điểm giao thoa văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số như Dao, Mông, Hà Nhì.

Việc bán và soát vé tại Khu du lịch quốc gia núi Sam sẽ chuyển sang điện tử

Việc bán và soát vé tại Khu du lịch quốc gia núi Sam sẽ chuyển sang điện tử

Sáng 22/10, Ban Quản lý Khu du lịch quốc gia núi Sam (phường Vĩnh Tế, tỉnh An Giang) cho biết, dự kiến cuối tháng 10/2025, Ban Quản lý Khu du lịch quốc gia núi Sam sẽ triển khai phương án mới, bố trí lại các điểm bán và soát vé tham quan tại 3 di tích trọng điểm như: Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam, chùa Tây An và lăng Thoại Ngọc Hầu.

Du lịch Nghệ An dồn lực tái thiết

Du lịch Nghệ An dồn lực tái thiết

Sau những ảnh hưởng nặng nề của bão số 5 và số 10, ngành Du lịch Nghệ An, đặc biệt là các mô hình du lịch canh nông, homestay cộng đồng ở miền Tây xứ Nghệ đang tích cực khắc phục hậu quả. Thời gian này, ngoài sự nỗ lực của người dân địa phương, hỗ trợ từ chính quyền, các điểm đến đang nhanh chóng "thay áo mới", sẵn sàng chào đón du khách trở lại trải nghiệm văn hóa bản địa độc đáo và không gian xanh yên bình.

Tây Ninh hướng tới là điểm đến hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Bộ

Tây Ninh hướng tới là điểm đến hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Bộ

Tây Ninh đang dần khẳng định vị thế mới trên bản đồ du lịch Việt Nam bằng việc phát huy hiệu quả những tiềm năng sẵn có như: núi Bà Đen, hồ Dầu Tiếng cùng hệ thống di tích lịch sử, văn hóa phong phú. Cùng với đó, tỉnh đã mở ra những hướng đi bền vững, chú trọng đa dạng hóa sản phẩm du lịch tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài, hài hòa và bền vững.

Đồng Văn - Điểm đến du lịch xanh, bản sắc tiếp tục được yêu thích hàng đầu châu Á

Đồng Văn - Điểm đến du lịch xanh, bản sắc tiếp tục được yêu thích hàng đầu châu Á

Công viên đá Đồng Văn vừa được Tổ chức Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards - WTA) trao tặng danh hiệu “Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn, Tuyên Quang, Việt Nam - Điểm đến văn hóa khu vực hàng đầu châu Á năm 2025”. Đây là một trong những hạng mục danh giá nhất của WTA nhằm tôn vinh các điểm đến có thành tích nổi bật trong bảo tồn văn hóa bản địa, phát triển du lịch bền vững và gìn giữ hệ sinh thái tự nhiên.

Khánh Hòa tăng trải nghiệm cho du khách với số hóa di sản văn hóa

Khánh Hòa tăng trải nghiệm cho du khách với số hóa di sản văn hóa

Thực hiện chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa – du lịch, tỉnh Khánh Hòa đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số nhằm nâng cao trải nghiệm cho du khách tại các di tích, điểm đến nổi tiếng. Việc số hóa di sản không chỉ góp phần quảng bá hiệu quả giá trị văn hóa địa phương mà còn tạo dấu ấn mới cho mô hình du lịch thông minh trong kỷ nguyên số.

Thúc đẩy phát triển du lịch gắn với văn hóa truyền thống các dân tộc

Thúc đẩy phát triển du lịch gắn với văn hóa truyền thống các dân tộc

Sáng 3/10, tại phường Xuân Hương - Đà Lạt (Lâm Đồng), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.

Đồng Tháp phát triển du lịch sinh thái gắn với không gian nhà cổ

Đồng Tháp phát triển du lịch sinh thái gắn với không gian nhà cổ

Những ngôi nhà cổ tại xã Cái Bè, xã Long Khánh, phường Cai Lậy… là điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước khi đến với tỉnh Đồng Tháp. Các công trình có tuổi đời hơn trăm năm này mang kiến trúc độc đáo, cổ kính, phảng phất hồn quê của vùng đất Nam Bộ.

Săn mây trên đỉnh Đồng Cao

Săn mây trên đỉnh Đồng Cao

Thời điểm tháng 9 - 10 hằng năm, cao nguyên Đồng Cao (xã Vân Sơn, tỉnh Bắc Ninh) thu hút hàng trăm du khách mỗi ngày trải nghiệm săn mây, cắm trại, tận hưởng không khí trong lành trong khung cảnh đồi núi hùng vĩ hoang sơ hiếm có.

Trải nghiệm sống chậm trên 'nóc nhà' miền Tây

Trải nghiệm sống chậm trên 'nóc nhà' miền Tây

Tạm rời xa phố thị với nhịp sống hối hả, hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp, đắm mình cùng sự yên bình của làng quê với những vườn cây ăn trái bên sườn núi, tiếng suối chảy róc rách bên tai…, đó là cách mà nhiều du khách lựa chọn khi đặt chân đến với Khu du lịch núi Cấm (xã Núi Cấm, tỉnh An Giang). Du khách có thể tận hưởng cảm giác “sống chậm” với những trải nghiệm sâu sắc, cảm nhận từng khoảnh khắc và hòa mình vào văn hóa đặc trưng của người dân vùng Bảy Núi An Giang.

Lũng Cú vươn mình nơi cực Bắc Tổ quốc

Lũng Cú vươn mình nơi cực Bắc Tổ quốc

Giữa những triền đá xám trập trùng của Cao nguyên đá Đồng Văn, nơi lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới trên đỉnh Cột cờ, Lũng Cú hiện lên vừa hùng vĩ vừa thiêng liêng. Bình minh nơi địa đầu Tổ quốc bắt đầu bằng tiếng gà gáy vọng từ các bản làng, tiếng cười nói rộn rã của du khách hòa cùng âm thanh lao động nơi nương rẫy. Vùng đất này không chỉ là điểm cực Bắc trên bản đồ Việt Nam mà còn là biểu tượng của ý chí kiên cường, khát vọng vươn lên của đồng bào các dân tộc.

Từ căn cứ cách mạng đến trung tâm du lịch về nguồn

Từ căn cứ cách mạng đến trung tâm du lịch về nguồn

Từ một “thủ đô kháng chiến” với mật danh R (hay còn gọi là Căn cứ Bắc Tây Ninh) giữa đại ngàn thời kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, ngày nay, Khu Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam (xã Tân Lập, tỉnh Tây Ninh) đã trở thành điểm đến linh thiêng trong hành trình về nguồn, nơi du khách tìm lại dấu ấn hào hùng của lịch sử dân tộc.

Điểm hẹn du lịch cộng đồng mới vùng Mường Thàng

Điểm hẹn du lịch cộng đồng mới vùng Mường Thàng

Trong không gian núi rừng Tây Bắc hùng vĩ, xóm Mừng với cảnh quan thiên nhiên tươi mát, trong lành cùng những mùa hoa rực rỡ và bản sắc văn hóa Mường đặc sắc đang vươn mình trở thành điểm sáng về du lịch cộng đồng, là điểm đến của du khách trong và ngoài nước.

Rực rỡ mùa lúa chín dưới chân Tây Côn Lĩnh

Rực rỡ mùa lúa chín dưới chân Tây Côn Lĩnh

Vào mùa thu, vùng biên Xà Phìn tại xã Thanh Thủy (Tuyên Quang) nhuộm màu vàng óng của những thửa ruộng bậc thang đang vào chín tạo nên bức tranh toát lên vẻ đẹp yên bình nơi phên dậu Tổ quốc. Đây cũng là địa điểm thu hút du khách và nhiếp ảnh gia tìm đến để lưu giữ khoảnh khắc tuyệt đẹp này.

Du lịch xanh - hướng đi bền vững cho khu vực miền núi Thanh Hóa

Du lịch xanh - hướng đi bền vững cho khu vực miền núi Thanh Hóa

Thanh Hóa đã thực hiện nhiều giải pháp phát triển du lịch xanh tại khu vực miền núi để hướng tới phát triển bền vững, gắn phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, tôn trọng bản sắc văn hóa, gìn giữ giá trị lịch sử.

Đòn bẩy để du lịch Đồng Nai cất cánh

Đòn bẩy để du lịch Đồng Nai cất cánh

Với nguồn tài nguyên du lịch đa dạng và là cửa ngõ kết nối, giao lưu kinh tế, văn hóa của vùng Đông Nam Bộ với miền Trung – Tây Nguyên và Campuchia, Lào, Thái Lan, Đồng Nai là một trong những điểm đến hấp dẫn của du khách trong nhiều năm qua.

Mùa vàng ở Ngọc Chiến, Sơn La

Mùa vàng ở Ngọc Chiến, Sơn La

Xã Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La có khí hậu quanh năm mát mẻ, là vùng đất lý tưởng trồng lúa, nhất là các giống lúa nếp. Cuối tháng 8, đầu tháng 9 hàng năm, xã Ngọc Chiến lại khoác lên mình một màu vàng rực rỡ của mùa lúa chín trải dài khắp các triền ruộng như bức tranh sống động giữa núi rừng, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, du lịch.

Du lịch Tây Ninh bứt phá sau hợp nhất

Du lịch Tây Ninh bứt phá sau hợp nhất

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tây Ninh, tổng doanh thu du lịch toàn tỉnh 9 tháng năm 2025 ước đạt 4.140 tỷ đồng, tăng 40,5% so với cùng kỳ 2024, đạt 84,5% kế hoạch năm 2025 (4.900 tỷ đồng). Đây là kết quả nổi bật trong bối cảnh tỉnh Tây Ninh mới sau hợp nhất đang khai thác mạnh mẽ lợi thế từ tài nguyên đa dạng và kết nối vùng.

Xây dựng sản phẩm đặc trưng, nâng tầm thương hiệu du lịch Lâm Đồng

Xây dựng sản phẩm đặc trưng, nâng tầm thương hiệu du lịch Lâm Đồng

Từ ngày 9 - 12/9, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức chương trình khảo sát, xây dựng sản phẩm, dịch vụ du lịch đặc trưng của tỉnh kết nối 3 khu vực giữa vùng biển, núi là Mũi Né, Đà Lạt và Gia Nghĩa. Đoàn khảo sát với gần 100 đại biểu là đại diện các đơn vị du lịch, cơ quan truyền thông, hãng lữ hành, chuyên gia tư vấn du lịch, chuyên gia xây dựng sản phẩm, tour, tuyến du lịch…

Mùa vàng Thông Nguyên - Bản giao hòa giữa sắc màu văn hóa và thiên nhiên

Mùa vàng Thông Nguyên - Bản giao hòa giữa sắc màu văn hóa và thiên nhiên

Tháng Chín, khi những cơn gió thu se lạnh khẽ lùa qua những triền núi, xã Thông Nguyên (huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang cũ, nay thuộc tỉnh Tuyên Quang) lại rộn ràng bước vào mùa vàng. Từ trên cao nhìn xuống, những thửa ruộng bậc thang tầng tầng lớp lớp như những nấc thang dẫn lên trời, trải dài đến tận chân mây. Trong nắng thu dịu nhẹ, sắc vàng của lúa chín hòa cùng màu xanh thẳm của đại ngàn, dòng suối len lỏi giữa bản làng và tiếng nói cười rộn rã của đồng bào, tạo nên bức tranh tuyệt mỹ, vừa hùng vĩ, vừa nên thơ.