Sau những ảnh hưởng nặng nề của bão số 5 và số 10, ngành Du lịch Nghệ An, đặc biệt là các mô hình du lịch canh nông, homestay cộng đồng ở miền Tây xứ Nghệ đang tích cực khắc phục hậu quả. Thời gian này, ngoài sự nỗ lực của người dân địa phương, hỗ trợ từ chính quyền, các điểm đến đang nhanh chóng "thay áo mới", sẵn sàng chào đón du khách trở lại trải nghiệm văn hóa bản địa độc đáo và không gian xanh yên bình.

Dồn lực phục hồi, nhanh chóng đón khách trở lại
Những cơn bão lớn trong thời gian qua đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến cơ sở vật chất và cảnh quan thiên nhiên tại nhiều khu vực du lịch cộng đồng ở Nghệ An. Nhiều vườn cây ăn quả, nhà màng nhà lưới, đồi chè - nơi tạo ra các sản phẩm du lịch canh nông - bị thiệt hại, hệ thống giao thông và nhà cửa tại các bản làng làm homestay cũng bị ảnh hưởng.
Nhiều vườn hồng cổ ở xã Nam Anh đang đến kỳ thu hoạch và vào mùa phục vụ du lịch, hứa hẹn bội thu thì bão số 10 đổ bộ khiến hàng trăm gốc hồng cổ bị gãy đổ, bật rễ, gây thiệt hại kinh tế nặng nề.
Gia đình bà Nguyễn Thị Phúc, xóm 6, xã Nam Anh có 100 gốc hồng trên 30 năm tuổi. Hai năm nay, gia đình bà đầu tư cơ sở vật chất để cải tạo vườn tạp, tạo cảnh quan môi trường thu hút du khách trải nghiệm, tham quan chụp ảnh và thu hái hồng làm du lịch.
“Bão số 10 đã khiến cho trên 30 gốc hồng cổ của gia đình bị bật gốc, ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng quả và hoạt động phục vụ du lịch tạm thời dừng lại. Gia đình đang cố vớt vát thu hái những quả hồng còn lại đã đến kỳ thu hoạch để bán cho thương lái và chăm sóc, vun xới lại gốc hồng”, bà Phúc cho biết.

Theo thống kê, xã Đại Huệ có 200 ha diện tích trồng hồng, bão số 10 khiến cho một nửa diện tích trồng hồng chuẩn bị vào mùa thu hoạch bị gãy đổ, bật gốc, khiến cho hoạt động phục vụ du khách tham quan, check in chụp ảnh và thu hái hồng phải dừng lại.
Sau ảnh hưởng thiên tai, 80% cơ sở vật chất của Khu Du lịch sinh thái Hòn Mát, xã Nghĩa Lộc bị thiệt hại nặng nề. Trong đó nặng nhất là hệ thống nhà hàng nổi, cửa hàng trưng bày, khu lưu trú và hệ thống cảnh quan thiên nhiên, hệ thống trang trại cây ăn quả và hệ thống nhà màng bị tốc mái, gãy đổ…, tổng giá trị thiệt hại trên 3 tỷ đồng. Sau nhiều ngày cố gắng và nỗ lực, đến nay, Khu Du lịch sinh thái Hòn Mát đã khắc phục được 50 - 70% cơ sở vật chất bị hư hại và đưa vào khai thác sử dụng, phục vụ khách du lịch.
Anh Đặng Trọng Tấn, Giám đốc Khu Du lịch sinh thái Hòn Mát cho biết, hệ thống lưu trú nhà nghỉ, nhà hàng nổi trên sông, trên cạn, hệ thống bếp, chuỗi cà phê, sân pickleball... cơ bản đã khắc phục xong. Khu Du lịch đang tôn tạo lại hệ thống cảnh quan như vườn hoa, cây ăn quả, xử lý cây xanh bị gãy đổ, trồng lại các loại cây ngắn ngày để nhanh chóng tạo mảng xanh và nguồn cung ứng nông sản. Dự kiến trong tháng tới, Khu Du lịch sẽ mở cửa đón khách tham quan trở lại.
Tại homestay ở các xã miền núi như Con Cuông, Châu Tiến, Mường Lống…, đồng bào dân tộc Thái, Mông cùng nhau dọn dẹp nhà sàn lưu trú sạch sẽ, sửa chữa đường đi, đặc biệt là vực dậy các khu vườn, nương rẫy, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho du khách.
Khu vực canh nông bị ngập úng, sạt lở được tiêu thoát nước, làm vệ sinh môi trường, tái tạo cảnh quan. Nhiều hộ dân chuyển từ sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang kết hợp trồng các loại cây cảnh quan ngắn ngày để nhanh chóng phục hồi "sản phẩm du lịch xanh".
Đa dạng hóa trải nghiệm để "giữ chân" du khách

Biến "nguy" thành "cơ", nhiều cơ sở du lịch đã tận dụng thời gian khắc phục để làm mới mình, tái thiết cảnh quan, tạo trải nghiệm mới và đào tạo lại nhân lực. Nhiều chủ cơ sở du lịch đã đầu tư trang trí, trồng thêm hoa, cây cảnh để không gian xanh mát, tươi mới hơn so với trước bão; xây dựng thêm các hoạt động trong nhà (làm đồ thủ công, nấu ăn đặc sản địa phương) để dự phòng khi thời tiết không thuận lợi.
Cùng với đó, nhiều cơ sở tổ chức các lớp bồi dưỡng về kỹ năng phục vụ chuyên nghiệp, kỹ năng sơ cấp cứu và khả năng giao tiếp, nhất là với du khách quốc tế.Anh Đặng Trọng Tấn - Giám đốc Khu Du lịch sinh thái Hòn Mát cho biết: Doanh nghiệp xác định phải nỗ lực khắc phục những ảnh hưởng do thiên tai gây ra, cố gắng làm mới mình để đón khách vào dịp cuối năm.
Hiện đơn vị đang xây dựng cảnh quan với các điểm check in mới mẻ, đặc biệt là chương trình mới “Hòn Mát một triệu đóa hồng”, đi vào các sản phẩm dịch vụ như hội chợ kết nối các sản phẩm nông nghiệp, nông sản OCOP của doanh nghiệp, chủ sản phẩm; tổ chức hội chợ hoa, sinh vật cảnh; liveshow âm nhạc…
Doanh nghiệp cũng triển khai các sản phẩm sinh thái gắn với gói nghỉ dưỡng kết hợp thiền & yoga hồi phục năng lượng để tái tạo năng lượng, cân bằng cuộc sống với đầy đủ tệp khách hàng; ẩm thực dành cho giới trẻ, đa dạng hóa mô hình dịch vụ…Việc khôi phục không chỉ dừng lại ở mặt vật chất, mà còn là cơ hội để các điểm du lịch này nhìn lại và nâng cao chất lượng dịch vụ.
Các mô hình homestay và du lịch cộng đồng tại Nghệ An đang tập trung đa dạng hóa sản phẩm, biến thách thức thành động lực để thu hút khách trong thời gian tới.Thay vì chỉ tập trung vào cảnh quan, các đơn vị du lịch đã đẩy mạnh khai thác giá trị văn hóa bản địa vốn là thế mạnh của miền Tây Nghệ An.
Các chương trình trải nghiệm như học dệt thổ cẩm, đan lát truyền thống; thưởng thức và tìm hiểu dân ca, dân vũ (nhảy sạp, khắp, lăm); trải nghiệm ẩm thực núi rừng đặc sắc (gà đen, xôi nếp nương, cá mát sông Hiếu); tham quan các mô hình sản xuất OCOP tại địa phương, từ đó tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân.
Chị Lang Thị Tâm, chủ một homestay tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến chia sẻ: "Bão có thể làm hư hại cây cối, nhưng không thể cuốn đi bản sắc và tinh thần của người dân làm du lịch. Chúng tôi đã dọn dẹp sạch sẽ, sắp xếp lại mọi thứ tươm tất. Quan trọng là du khách đến sẽ cảm nhận được sự ấm cúng, mộc mạc và sự an toàn khi nghỉ dưỡng tại đây".

Việc cải tạo, làm mới sản phẩm du lịch sau bão là yếu tố then chốt để các cơ sở du lịch phục hồi và thu hút khách trở lại, đặc biệt trong mùa Thu - Đông. Các giải pháp đang được các điểm du lịch ở Nghệ An áp dụng tập trung vào việc khôi phục cơ sở vật chất, tái tạo cảnh quan và sáng tạo các loại hình du lịch mới, an toàn hơn.
Để kích cầu, các điểm du lịch cũng áp dụng các chính sách linh hoạt như chương trình ưu đãi "Trải nghiệm tái sinh", giảm giá dịch vụ hoặc tặng kèm trải nghiệm đặc biệt (như tặng sản phẩm nông nghiệp địa phương) cho những đợt khách đầu tiên sau phục hồi. Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng xúc tiến quảng bá để đưa các điểm du lịch khai thác vào mùa Thu - Đông, tổ chức các đoàn khảo sát xây dựng tour tuyến khám phá miền Tây Nghệ An…
Bà Nguyễn Thị Minh Hồng, Trưởng Phòng Quản lý du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh cho biết: “Việc nhanh chóng dọn dẹp, tái thiết và nâng cao chất lượng dịch vụ không chỉ giúp du lịch địa phương tiếp tục đón khách, khẳng định khả năng thích ứng linh hoạt với điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt. Với cảnh quan tươi mới, dịch vụ an toàn và trải nghiệm đậm chất địa phương, các mô hình du lịch canh nông, homestay và du lịch cộng đồng Nghệ An hứa hẹn sẽ là điểm đến hấp dẫn, mang đến kỳ nghỉ an toàn và ý nghĩa cho du khách trong mùa cuối năm”.
Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của chính quyền địa phương trong việc đảm bảo giao thông thông suốt, an toàn cho du khách, cùng với sự nỗ lực tự thân của người dân, du lịch canh nông và cộng đồng Nghệ An đang cho thấy sức sống mãnh liệt. Đây là tín hiệu khởi sắc, khẳng định Nghệ An là một điểm đến hấp dẫn, an toàn và sẵn sàng "bùng nổ" trở lại trên bản đồ du lịch Việt Nam./.