Lai Châu bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống để phát triển bền vững

Lai Châu bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống để phát triển bền vững
Trong ngày lễ tết, tục giã bánh dày vẫn được gìn giữ. Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN
Trong ngày lễ tết, tục giã bánh dày vẫn được gìn giữ. Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN

Ông Tống Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu cho biết, nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc, tỉnh tăng cường quảng bá các di tích thiên nhiên, lễ hội và văn hóa kiến trúc, chợ phiên, trang phục, ẩm thực để thu hút du khách trong, ngoài tỉnh. Tỉnh chú trọng việc giữ nguyên bản sắc văn hóa cốt lõi, tránh can thiệp sâu vào văn hóa nét riêng mỗi dân tộc. Cùng với đó, tỉnh tổ chức hoạt động nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn lịch sử; tổ chức lễ hội; giữ gìn làn điệu dân ca, dân vũ của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn nhằm đáp ứng nhu cầu về tinh thần của người dân.

Tỉnh vùng cao biên giới Lai Châu có 20 dân tộc sinh sống với gần 90% là người dân tộc thiểu số đã tạo nên kho tàng đồ sộ về văn hóa vật thể và phi vật thể, tiêu biểu như: hát Then, diễn xướng Sử thi, các điệu xòe, các lễ hội Then Kin Pang, Nàng Han, Gầu Tào, lễ Cấp Sắc… Tỉnh Lai Châu còn được nhiều người biết đến là vùng đất cổ với nhiều di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh, trong đó có 21 di tích đã được xếp hạng (có 5 di tích quốc gia, 16 di tích cấp tỉnh). Đây chính là nguồn lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Lai Châu tổ chức phục dựng Lễ hội “Lùng Tùng” (Xuống đồng). Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN
Lai Châu tổ chức phục dựng Lễ hội “Lùng Tùng” (Xuống đồng).
Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN

Tuy nhiên, do tác động của cơ chế thị trường và quá trình hội nhập, một số nét văn hóa truyền thống của các dân tộc như trang phục, nếp sống văn hóa - văn nghệ dân gian, phong tục tập quán... đang bị pha tạp và dần mai một. Nhiều làn điệu dân ca, điệu múa cổ truyền, nhạc cụ dân tộc, lễ hội dân gian, một số nghề thủ công truyền thống ngày bị thất truyền. Công tác trùng tu, quản lý và phát huy giá trị các di tích, sưu tầm hiện vật chưa được quan tâm đúng mức…

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Tống Thanh Hải, tỉnh xác định công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của các dân tộc là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thời kỳ hội nhập đặc biệt là xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực hiện Nghị quyết của Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XII. Các ngành chức năng, các địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cán bộ, đảng viên và nhân dân biết tự hào, trân trọng những giá trị tinh thần, đạo đức, phong tục tốt đẹp. Cùng với đó, các ngành, các địa phương xây dựng chương trình, kế hoạch sưu tầm, khảo cứu, phục dựng bảo tồn và giới thiệu những di sản văn hóa, văn nghệ dân gian tiêu biểu của các dân tộc thiểu số trên địa bàn; thống kê, sưu tầm văn hóa vật thể và phi vật thể các dân tộc; nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học các giá trị văn hóa truyền thống. Việc sưu tầm, bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc gắn liền với xây dựng đời sống văn hóa mới, bài trừ các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan.
 
Ngày tết truyền thống của người Hà Nhì được tái hiện và bảo tồn. Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN
Ngày tết truyền thống của người Hà Nhì được tái hiện và bảo tồn.
Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN

Tỉnh Lai Châu khuyến khích, tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân nghiên cứu, bảo quản, truyền dạy, giới thiệu di sản văn hóa vật thể và phi vật thể; bảo vệ các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, ngăn chặn nguy cơ làm mai một, sai lệch hoặc thất truyền. Đồng thời, tỉnh đưa ra các chính sách tạo điều kiện bảo vệ và phát triển tiếng nói, chữ viết của các dân tộc; khuyến khích sưu tầm, biên soạn, dịch thuật, lưu giữ các tác phẩm văn học nghệ thuật, khoa học, diễn xướng dân gian... Bên cạnh việc phục hồi và phát triển các nghề thủ công truyền thống, tỉnh quan tâm phát huy các giá trị văn hóa ẩm thực, giá trị về trang phục truyền thống dân tộc.

Hiện nay, tỉnh Lai Châu đang từng bước khôi phục, nâng cao giá trị các lễ hội truyền thống; trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử văn hóa. Các loại hình dân ca, dân vũ truyền thống, các trò chơi dân gian, môn thể thao dân tộc được chú trọng bảo tồn và phát huy. Hoạt động của đội văn nghệ quần chúng, câu lạc bộ, phong trào thể dục thể thao được quan tâm, tổ chức thường xuyên vừa bảo tồn, vừa thu hút nhân dân tham gia. Qua đó, khơi dậy sức sáng tạo chủ động của người dân trong các hình thức sinh hoạt cộng đồng nhằm đáp ứng nhu cầu hoạt động văn hóa trong thời kỳ mới.
 
Tục nhảy lửa của người Dao được khôi phục và trình diễn. Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN
Tục nhảy lửa của người Dao được khôi phục và trình diễn. 
Ảnh: Việt Hoàng - TTXVN

Đầu năm 2018, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND huyện Than Uyên (Lai Châu) tổ chức phục dựng Lễ hội “Lùng Tùng” (Lễ hội "Xuống đồng") của dân tộc Thái tại bản Cang Mường, xã Mường Cang. Lễ hội được phục dựng nhằm đáp ứng nguyện vọng về tâm linh của đồng bào dân tộc Thái ở xã Mường Cang nói riêng và huyện Than Uyên nói chung. Việc phục dựng Lễ hội thể hiện nét văn hóa độc đáo với nhiều nghi lễ quan trọng trong đó có lãnh đạo huyện, xã, người uy tín, trưởng bản xuống đồng tham gia cày bừa mở đầu cho một mùa sản xuất mới, cầu cho mùa màng bội thu, gia súc phát triển, con người khỏe mạnh, bản làng yên vui.

Ông Lìm Văn Tiến, Chủ tịch UBND xã Mường Cang, huyện Than Uyên (Lai Châu) cho biết: Lễ hội “Lùng Tùng” được người dân địa phương coi là lễ hội quan trọng gắn liền với nông nghiệp trồng trọt, nhằm gửi gắm những mong ước của con người cầu cho một năm mới mưa thuận gió hòa, bản làng yên ấm, gia đình ấm no hạnh phúc. Ngoài phần Lễ, bà con được tham gia các trò chơi dân gian như: tó má lẹ, bắn nỏ, ném còn và giao lưu văn nghệ.

Các cấp ủy, chính quyền, ngành chức năng và người dân đang cùng vào cuộc thực hiện có hiệu quả việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của các dân tộc trong tỉnh, góp phần xây dựng văn hóa và con người Lai Châu phát triển toàn diện.

Việt Hoàng
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.