Truyền dạy chữ Khmer cho thế hệ sau

Huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ là địa phương có nhiều thế hệ đồng bào Khmer sinh sống. Tuy nhiên, phần lớn thế hệ trẻ Khmer nơi đây chỉ biết nói tiếng Khmer mà không biết viết, đọc tiếng mẹ đẻ.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484528.jpg
Ông Thạch Diễm, dạy đọc chữ Khmer cho các học sinh tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Ở Thới Xuân, muốn học chữ Khmer, các cháu phải đến chùa nhưng đường đến đó rất xa. Vì thế, các Achar (người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số), những người thông thạo tiếng Khmer và chữ viết họp bàn mở lớp truyền dạy chữ viết Khmer cho con cháu.

Lớp học đọc, viết tiếng Khmer tại nhà bà Danh Thị Hiền, ấp Thới Trường 1 được mở vào mùa hè năm trước. Mùa hè năm nay, lớp có 27 em trong độ tuổi từ 8 - 14 đến học. Lớp do các ông Thạch Diễm và Danh Hở - những người có kinh nghiệm dạy chữ Khmer tình nguyện thay nhau giảng dạy.

Trừ ngày 30, mồng 1 mỗi tháng, buổi sáng các ngày còn lại, nhà bà Danh Thị Hiền rộn ràng âm thanh các em nhỏ học đọc chữ Khmer.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484527.jpg
Học sinh học viết chữ Khmer tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Chúng tôi tới thăm lớp học vào ngày ông Thạch Diễm, 60 tuổi đứng lớp. Dù lớn tuổi và bận việc đồng áng nhưng ông Thạch Diễm vẫn sắp xếp thời gian, mỗi tháng 2 tuần đến lớp dạy đọc, viết cho lớp trẻ.

Theo ông Thạch Diễm, con em người Khmer ở ấp đa phần đều nói thạo tiếng mẹ đẻ (tiếng Khmer) nhưng không biết chữ, biết viết.

"Tôi đã có kinh nghiệm dạy chữ cho sư sãi nên được sự tin tưởng của mọi người. Mặc dù cũng bận đi làm ruộng nhưng tôi cố gắng sắp xếp đóng góp chút công sức để truyền dạy chữ Khmer cho các con cháu", ông Thạch Diễm chia sẻ.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484524.jpg
Học sinh học đọc chữ Khmer ở lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Mùa hè này là năm đầu tiên, các cháu người Khmer ở ấp Thới Trường 2 được tiếp cận cách đọc, viết chữ Khmer. Lớp học được mở nhằm hiện thực mong mỏi của người đi trước không muốn chữ viết Khmer bị mai một. Vì thế, dù bị bệnh tai biến nhưng là người biết dạy chữ Khmer nên ông Thạch Hoàng Anh vẫn tình nguyện cùng ông Thạch Sung chỉ dạy cho con em đồng bào mình.

Đôi tay run run vì di chứng tai biến, ông Thạch Hoàng Anh cầm bút nắn nót viết từng chữ cái lên bảng để các cháu viết theo. Các cháu viết xong, ông dạy cách đọc chữ. Trong lúc ông Hoàng Anh đứng trên bảng viết chữ cái, ông Thạch Sung đi đến từng bàn kiểm tra, hướng dẫn các cháu viết chưa đúng.

Lớp học của hai ông cứ thế kéo dài gần hết mùa hè. Các cháu cũng biết viết, biết đọc bảng chữ cái Khmer.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484513.jpg
Ông Thạch Hoàng Anh kiểm tra chữ viết của học trò tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 2, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Nặng lòng với chữ viết Khmer, ông Thạch Hoàng Anh cho biết, trong cộng đồng Khmer ở ấp có 10 người thì chỉ có một người biết đọc chữ của đồng bào. Bản thân ông cũng cảm thấy chữ Khmer sau này có nguy cơ bị mai một. Chính vì lẽ đó, ông cố gắng truyền đạt lại cho thế hệ sau biết đọc, biết viết tiếng mẹ đẻ mình.

Đó cũng là lý do bà Danh Thị Hiền, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ ấp Thới Trường 1 cùng chồng bàn tính cho mượn nhà, góp gỗ, góp công đóng bàn ghế mở lớp dạy chữ Khmer cho con em đồng bào mình. Thế hệ trẻ sẽ là người kế thừa và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc của người Khmer. Sau này, vợ chồng bà Hiền mất đi, con cháu nối tiếp nhau giữ gìn chữ viết, tiếng mẹ đẻ của mình.

Tinh thần gìn giữ chữ Khmer của thế hệ đi trước được lan tỏa, góp phần quan trọng trong bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa, tiếng nói, chữ viết của đồng bào dân tộc Khmer. Dịp hè năm 2024, ở Cờ Đỏ có 3 lớp dạy chữ Khmer (mỗi lớp có 30 học sinh), trong đó, có 2 lớp được mở tại nhà người dân.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484522.jpg
Lớp dạy chữ Khmer ở ấp Thới Trường 2, xã Thới Xuân do ông Thạch Hoàng Anh và Thạch Sung giảng dạy. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Theo ông Trần Tuấn Kiệt, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Cờ Đỏ, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, tiếng nói, chữ viết của đồng bào Khmer, những năm qua, việc dạy chữ Khmer cho con em đồng bào dân tộc tại các điểm chùa, tại nhà thành viên Ban quản trị chùa trên địa bàn huyện luôn được sự ủng hộ, khuyến khích từ chính quyền địa phương và đồng bào phật tử về tinh thần cũng như hỗ trợ vật chất, kinh phí.

Lớp học chữ Khmer ở Thới Trường 1 được duy trì trong 2 mùa hè qua hay lớp học ở Thới Trường 2 được mở trong mùa hè này là nhờ sự chung tay của nhiều đơn vị, cá nhân đóng góp.

Để có đủ bàn ghế cho gần 30 học sinh ngồi học, ngoài đóng góp của vợ chồng ông Đào Hoa, bà Danh Thị Hiền, ấp Thới Trường 1, còn có nhà hảo tâm, nhà chùa quyên góp hỗ trợ.

Ông Thạch Sung, ấp Thới Trường 2 cho biết, lớp học được như hôm nay cũng nhờ Hội đoàn kết sư sãi yêu nước thành phố Cần Thơ tặng sách Khmer ngữ để giảng dạy, người dân cho mượn nhà mở lớp. Trường Tiểu học Thới Xuân tạo điều kiện cho mượn bàn ghế học trong mùa hè. Dụng cụ học tập (bút, vở, cặp) được nhà hảo tâm hỗ trợ để con em yên tâm học tập tốt hơn.

Niềm vui học tập hay sự tiến bộ trong đọc chữ, viết chữ Khmer của học sinh chính là trái ngọt cho sự nỗ lực của những người đã dày công xây dựng nên lớp dạy học chữ Khmer.

Yêu thích học chữ Khmer, em Lương Thị Xuân Nguyên, ấp Thới Trường 1 bộc bạch, em chỉ biết tiếng Khmer chứ không biết viết chữ. Tham gia lớp học, em đã biết đọc và viết chữ Khmer. Em mong lớp học sẽ được mở vào mỗi mùa hè để em và các bạn được học đọc, viết tiếng mẹ đẻ.

Dẫu lớp học đọc, viết tiếng Khmer chỉ mở khoảng 2 tháng hè mỗi năm nhưng đó là cách thế hệ trước ở vùng đất Thới Xuân truyền dạy chữ Khmer, giữ gìn ngôn ngữ của đồng bào mình cho thế hệ sau.

Thu Hiền

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

Giữa những ngọn núi phủ sương và những bản làng xa xôi, nơi con đường đến trường vẫn còn gập ghềnh đất đỏ, câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” như một tia sáng, mở ra hành trình mới cho những em nhỏ dân tộc thiểu số, học cách hiểu mình, hiểu người khác và mạnh dạn cất lên tiếng nói.

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Nhiều năm nay, cuộc sống của người dân ở một số bản vùng cao Yên Bái chưa có điện lưới quốc gia gặp nhiều khó khăn. Niềm mong mỏi lớn nhất của bà con lúc này là Nhà nước, tỉnh Yên Bái sớm đầu tư, xây dựng công trình điện lưới, giúp người dân ổn định cuộc sống sinh hoạt, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, thời gian qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả phong trào hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn các xã biên giới của tỉnh.

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Ngày 5/6, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn Công an thành phố Huế thông tin, hàng chục cán bộ, chiến sĩ đơn vị cùng các phương tiện xuyên đêm 4/6 cứu hộ thành công bốn người dân bị mắc kẹt giữa dòng nước lũ chảy xiết trong rừng ở huyện miền núi, biên giới A Lưới.

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Ngày 5/6, thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, tính đến hiện tại đã có 6/9 địa phương trong tỉnh hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và bàn giao cho người dân vào sử dụng.

Thiếu đường dẫn lên cầu, người dân vẫn phải qua sông bằng phà

Thiếu đường dẫn lên cầu, người dân vẫn phải qua sông bằng phà

Công trình Cầu vượt sông Krông Bông (thuộc Dự án Bố trí ổn định dân di cư tự do tại xã Vụ Bổn, huyện Krông Pắc) được khởi công từ tháng 5/2023 dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023. Công trình đã thi công hoàn thành hạng mục cầu với khối lượng thực hiện đạt khoảng 97% nhưng hơn một năm qua vẫn chưa có đường dẫn lên cầu. Do đó, hằng ngày người dân phải “vượt sông” bằng phà, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, nhất là trong mùa mưa lũ.

Nguồn sức mạnh bền vững phát triển cộng đồng bình yên ở Tây Nguyên

Nguồn sức mạnh bền vững phát triển cộng đồng bình yên ở Tây Nguyên

Miền đất đỏ bazan Gia Lai là nơi hội tụ nhiều văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc với 44 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 46% dân số. Vùng đất này từng nhiều lần bị các thế lực phản động lợi dụng để gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới chiêu bài “tự do tôn giáo”. Nhờ đường lối đúng đắn, chính sách nhân văn kiên trì của Đảng và Nhà nước, nhiều người đã trở về với đức tin chân chính để các buôn làng Tây Nguyên mãi bình yên và phát triển giàu đẹp.