Truyền dạy chữ Khmer cho thế hệ sau

Huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ là địa phương có nhiều thế hệ đồng bào Khmer sinh sống. Tuy nhiên, phần lớn thế hệ trẻ Khmer nơi đây chỉ biết nói tiếng Khmer mà không biết viết, đọc tiếng mẹ đẻ.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484528.jpg
Ông Thạch Diễm, dạy đọc chữ Khmer cho các học sinh tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Ở Thới Xuân, muốn học chữ Khmer, các cháu phải đến chùa nhưng đường đến đó rất xa. Vì thế, các Achar (người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số), những người thông thạo tiếng Khmer và chữ viết họp bàn mở lớp truyền dạy chữ viết Khmer cho con cháu.

Lớp học đọc, viết tiếng Khmer tại nhà bà Danh Thị Hiền, ấp Thới Trường 1 được mở vào mùa hè năm trước. Mùa hè năm nay, lớp có 27 em trong độ tuổi từ 8 - 14 đến học. Lớp do các ông Thạch Diễm và Danh Hở - những người có kinh nghiệm dạy chữ Khmer tình nguyện thay nhau giảng dạy.

Trừ ngày 30, mồng 1 mỗi tháng, buổi sáng các ngày còn lại, nhà bà Danh Thị Hiền rộn ràng âm thanh các em nhỏ học đọc chữ Khmer.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484527.jpg
Học sinh học viết chữ Khmer tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Chúng tôi tới thăm lớp học vào ngày ông Thạch Diễm, 60 tuổi đứng lớp. Dù lớn tuổi và bận việc đồng áng nhưng ông Thạch Diễm vẫn sắp xếp thời gian, mỗi tháng 2 tuần đến lớp dạy đọc, viết cho lớp trẻ.

Theo ông Thạch Diễm, con em người Khmer ở ấp đa phần đều nói thạo tiếng mẹ đẻ (tiếng Khmer) nhưng không biết chữ, biết viết.

"Tôi đã có kinh nghiệm dạy chữ cho sư sãi nên được sự tin tưởng của mọi người. Mặc dù cũng bận đi làm ruộng nhưng tôi cố gắng sắp xếp đóng góp chút công sức để truyền dạy chữ Khmer cho các con cháu", ông Thạch Diễm chia sẻ.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484524.jpg
Học sinh học đọc chữ Khmer ở lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Mùa hè này là năm đầu tiên, các cháu người Khmer ở ấp Thới Trường 2 được tiếp cận cách đọc, viết chữ Khmer. Lớp học được mở nhằm hiện thực mong mỏi của người đi trước không muốn chữ viết Khmer bị mai một. Vì thế, dù bị bệnh tai biến nhưng là người biết dạy chữ Khmer nên ông Thạch Hoàng Anh vẫn tình nguyện cùng ông Thạch Sung chỉ dạy cho con em đồng bào mình.

Đôi tay run run vì di chứng tai biến, ông Thạch Hoàng Anh cầm bút nắn nót viết từng chữ cái lên bảng để các cháu viết theo. Các cháu viết xong, ông dạy cách đọc chữ. Trong lúc ông Hoàng Anh đứng trên bảng viết chữ cái, ông Thạch Sung đi đến từng bàn kiểm tra, hướng dẫn các cháu viết chưa đúng.

Lớp học của hai ông cứ thế kéo dài gần hết mùa hè. Các cháu cũng biết viết, biết đọc bảng chữ cái Khmer.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484513.jpg
Ông Thạch Hoàng Anh kiểm tra chữ viết của học trò tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 2, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Nặng lòng với chữ viết Khmer, ông Thạch Hoàng Anh cho biết, trong cộng đồng Khmer ở ấp có 10 người thì chỉ có một người biết đọc chữ của đồng bào. Bản thân ông cũng cảm thấy chữ Khmer sau này có nguy cơ bị mai một. Chính vì lẽ đó, ông cố gắng truyền đạt lại cho thế hệ sau biết đọc, biết viết tiếng mẹ đẻ mình.

Đó cũng là lý do bà Danh Thị Hiền, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ ấp Thới Trường 1 cùng chồng bàn tính cho mượn nhà, góp gỗ, góp công đóng bàn ghế mở lớp dạy chữ Khmer cho con em đồng bào mình. Thế hệ trẻ sẽ là người kế thừa và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc của người Khmer. Sau này, vợ chồng bà Hiền mất đi, con cháu nối tiếp nhau giữ gìn chữ viết, tiếng mẹ đẻ của mình.

Tinh thần gìn giữ chữ Khmer của thế hệ đi trước được lan tỏa, góp phần quan trọng trong bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa, tiếng nói, chữ viết của đồng bào dân tộc Khmer. Dịp hè năm 2024, ở Cờ Đỏ có 3 lớp dạy chữ Khmer (mỗi lớp có 30 học sinh), trong đó, có 2 lớp được mở tại nhà người dân.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484522.jpg
Lớp dạy chữ Khmer ở ấp Thới Trường 2, xã Thới Xuân do ông Thạch Hoàng Anh và Thạch Sung giảng dạy. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Theo ông Trần Tuấn Kiệt, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Cờ Đỏ, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, tiếng nói, chữ viết của đồng bào Khmer, những năm qua, việc dạy chữ Khmer cho con em đồng bào dân tộc tại các điểm chùa, tại nhà thành viên Ban quản trị chùa trên địa bàn huyện luôn được sự ủng hộ, khuyến khích từ chính quyền địa phương và đồng bào phật tử về tinh thần cũng như hỗ trợ vật chất, kinh phí.

Lớp học chữ Khmer ở Thới Trường 1 được duy trì trong 2 mùa hè qua hay lớp học ở Thới Trường 2 được mở trong mùa hè này là nhờ sự chung tay của nhiều đơn vị, cá nhân đóng góp.

Để có đủ bàn ghế cho gần 30 học sinh ngồi học, ngoài đóng góp của vợ chồng ông Đào Hoa, bà Danh Thị Hiền, ấp Thới Trường 1, còn có nhà hảo tâm, nhà chùa quyên góp hỗ trợ.

Ông Thạch Sung, ấp Thới Trường 2 cho biết, lớp học được như hôm nay cũng nhờ Hội đoàn kết sư sãi yêu nước thành phố Cần Thơ tặng sách Khmer ngữ để giảng dạy, người dân cho mượn nhà mở lớp. Trường Tiểu học Thới Xuân tạo điều kiện cho mượn bàn ghế học trong mùa hè. Dụng cụ học tập (bút, vở, cặp) được nhà hảo tâm hỗ trợ để con em yên tâm học tập tốt hơn.

Niềm vui học tập hay sự tiến bộ trong đọc chữ, viết chữ Khmer của học sinh chính là trái ngọt cho sự nỗ lực của những người đã dày công xây dựng nên lớp dạy học chữ Khmer.

Yêu thích học chữ Khmer, em Lương Thị Xuân Nguyên, ấp Thới Trường 1 bộc bạch, em chỉ biết tiếng Khmer chứ không biết viết chữ. Tham gia lớp học, em đã biết đọc và viết chữ Khmer. Em mong lớp học sẽ được mở vào mỗi mùa hè để em và các bạn được học đọc, viết tiếng mẹ đẻ.

Dẫu lớp học đọc, viết tiếng Khmer chỉ mở khoảng 2 tháng hè mỗi năm nhưng đó là cách thế hệ trước ở vùng đất Thới Xuân truyền dạy chữ Khmer, giữ gìn ngôn ngữ của đồng bào mình cho thế hệ sau.

Thu Hiền

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Nghệ nhân Triệu Thị Vui, 67 tuổi, ở xã Thuận Hòa (TP Cần Thơ), được biết đến như “người giữ lửa” của nghề vẽ tranh trên kiếng truyền thống, một nét nghệ thuật đặc trưng của văn hóa Khmer Nam Bộ. Qua từng nét vẽ tinh tế, bà tái hiện các tích Phật, mang giá trị nghệ thuật và đậm tính tâm linh, đồng thời truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, góp phần gìn giữ sắc màu tranh kiếng Khmer đang ngày càng hiếm người theo loại tranh thủ công này.

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Sáng 13/12, hướng đến chào mừng Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên thành phố Cần Thơ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp cùng Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Mỹ Tú tổ chức hoạt động khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân, trẻ em tại địa phương.

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Sáng 13/12, Trung tâm Bảo trợ xã hội và Trẻ em tỉnh Đắk Lắk (Sở Y tế) phối hợp với Tổ chức Phẫu thuật nụ cười Operation Smile Việt Nam và Bệnh viện Đại học Y dược Buôn Ma Thuột tổ chức Chương trình khám và phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận.

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

UBND tỉnh Đắk Lắk đã quyết định hỗ trợ xây mới và sửa chữa khẩn cấp 650 nhà dân bị sập, đổ, trôi hoặc hư hỏng do bão số 13 (Kalmaegi) và đợt mưa lớn từ ngày 15 - 20/11/2025. Tổng kinh phí dự kiến hơn 110 tỷ đồng (khoảng 170 triệu đồng/nhà), được huy động từ nguồn vận động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và Công an tỉnh Đắk Lắk.

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Tỉnh Quảng Ngãi có khoảng 25% dân số là người đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm gần đây, nhờ triển khai linh hoạt các Chương trình Mục tiêu Quốc gia, chính quyền địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ. Người dân được hỗ trợ đa chiều về nhà ở, cây con giống, vốn vay ưu đãi, tạo thêm điều kiện để vươn lên, cuộc sống vật chất lẫn tinh thần không ngừng phát triển, khởi sắc.

Lực lượng quân y Binh đoàn 15 thăm, khám sức khỏe cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông (tỉnh Gia Lai). Ảnh: Quang Thái/TTXVN

Chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ an sinh cho người dân vùng lũ Gia Lai

Trong ngày 11-12/12, Binh đoàn 15 (Bộ Quốc phòng) tổ chức chương trình khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí và trao quà an sinh cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai.

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

Giao rừng gắn với giao đất cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm mục đích đảm bảo toàn bộ diện tích rừng tự nhiên đều có chủ rừng cụ thể. Tại Quảng Ngãi, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã thực hiện giao, khoán bảo vệ rừng cho khoảng hơn 5.600 hộ gia đình và 500 cộng đồng dân cư với tổng diện tích lên tới hơn 204.000 ha. Chính sách này đã và đang đem lại nhiều lợi ích thiết thực.

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Triển khai “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng mới, sửa chữa nhà ở cho các hộ gia đình có nhà bị sập, đổ, trôi do bão số 13 và đợt mưa lũ lịch sử trong tháng 11 vừa qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh Đắk Lắk cùng sự hỗ trợ của các lực lượng quân đội, công an… đang huy động tối đa nhân lực, vật lực, đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo chất lượng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Ngày 11/12, Kỳ họp thứ 38 HĐND tỉnh Cao Bằng khóa XVII, nhiệm kỳ 2021-2026 tiếp tục phiên chất vấn, trả lời chất vấn và bế mạc kỳ họp. Vấn đề về xả lũ của các thủy điện trong mùa mưa lũ, giải ngân vốn đầu tư cho các dự án, trồng rừng, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch tả châu Phi được nhiều đại biểu quan tâm.

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đang được tỉnh Đồng Nai tích cực triển khai. Tại xã biên giới Hưng Phước, niềm vui, sự phấn khởi hiện rõ trên gương mặt của bà con dân tộc thiểu số khi các đoàn y tế tìm đến từng ấp để thăm khám sức khỏe.

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Xã Tân Hòa, tỉnh Tây Ninh là địa bàn biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó người Khmer chiếm tỷ lệ lớn với gần 200 hộ, tập trung chủ yếu tại ấp Con Trăn. Những năm qua, đời sống của đồng bào từng bước được cải thiện nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng sự nỗ lực vươn lên của người dân.

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Ngày 10/12, tại xã Càng Long, tỉnh Vĩnh Long, Quỹ học bổng Vừ A Dính và Câu lạc bộ “Vì Hoàng Sa - Trường Sa thân yêu” phối hợp với Tỉnh Đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long tổ chức trao học bổng năm học 2025 - 2026 cho học sinh dân tộc thiểu số, vùng biển đảo và con sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp Bộ đội Biên phòng tỉnh.

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Đang vào chính vụ mùa thu hoạch quýt Nam Sơn, xã Vân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Từ vùng trồng quýt cổ, đến việc áp dụng mở rộng diện tích trồng cam canh, đang được chính quyền địa phương triển khai bài bản, khoa học. Qua đó, rà soát các cây đầu dòng chất lượng cao để nhân giống, áp dụng quy trình chăm sóc hữu cơ, sử dụng phân vi sinh nhằm khôi phục độ phì đất và nâng cao sức đề kháng cho cây.

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Tại các xã biên giới của tỉnh Gia Lai, các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang mang lại chuyển biến rõ nét. Những hỗ trợ thiết thực như cây giống, vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật và vốn ưu đãi đã tạo điểm tựa để đồng bào cải thiện thu nhập, ổn định đời sống và từng bước vươn lên thoát nghèo.

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Với quyết tâm cao và sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền, người dân, xã vùng cao biên giới Phong Thổ của tỉnh Lai Châu hướng đến mục tiêu mọi hộ dân trên địa bàn đều có nhà kiên cố để an cư, lạc nghiệp. Địa phương này đang khẩn trương triển khai xóa nhà tạm, dột nát đợt 2 để góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân vùng cao.

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đơn giản, không cầu kỳ trong cách chế biến, cũng không kén chọn nguyên liệu, ẩm thực của người Cơ Tu hiện diện như hơi thở tự nhiên của núi rừng, mộc mạc mà tinh tế, giản dị nhưng vẫn mang đậm dấu ấn văn hóa của đồng bào mình.

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Các địa phương phía Đông tỉnh Đắk Lắk vừa trải qua đợt mưa lũ lịch sử vào giữa tháng 11 với thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Đến nay, các dịch vụ, hạ tầng thiết yếu đã được khôi phục, tỉnh Đắk Lắk tiếp tục khắc phục hậu quả thiên tai, đặc biệt sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân.

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Chiều 9/12, Đồn Biên phòng Phú Mỹ (thuộc Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang) tổ chức gặp mặt, trao quà và học bổng cho học sinh thuộc chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi Đồn Biên phòng” và dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” trên địa bàn xã Giang Thành (tỉnh An Giang) và huyện Kampong Trach, tỉnh Kampot (Vương quốc Campuchia).

Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học ở xứ Lạng

Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học ở xứ Lạng

Chiều 9/12, tại Trường Trung học phổ thông chuyên Chu Văn An (phường Đông Kinh, tỉnh Lạng Sơn) đã diễn ra lễ phát động điểm “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”. Đây là trường đầu tiên tại Lạng Sơn được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn chọn triển khai mô hình này trên địa bàn tỉnh.