Truyền dạy chữ Khmer cho thế hệ sau

Huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ là địa phương có nhiều thế hệ đồng bào Khmer sinh sống. Tuy nhiên, phần lớn thế hệ trẻ Khmer nơi đây chỉ biết nói tiếng Khmer mà không biết viết, đọc tiếng mẹ đẻ.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484528.jpg
Ông Thạch Diễm, dạy đọc chữ Khmer cho các học sinh tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Ở Thới Xuân, muốn học chữ Khmer, các cháu phải đến chùa nhưng đường đến đó rất xa. Vì thế, các Achar (người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số), những người thông thạo tiếng Khmer và chữ viết họp bàn mở lớp truyền dạy chữ viết Khmer cho con cháu.

Lớp học đọc, viết tiếng Khmer tại nhà bà Danh Thị Hiền, ấp Thới Trường 1 được mở vào mùa hè năm trước. Mùa hè năm nay, lớp có 27 em trong độ tuổi từ 8 - 14 đến học. Lớp do các ông Thạch Diễm và Danh Hở - những người có kinh nghiệm dạy chữ Khmer tình nguyện thay nhau giảng dạy.

Trừ ngày 30, mồng 1 mỗi tháng, buổi sáng các ngày còn lại, nhà bà Danh Thị Hiền rộn ràng âm thanh các em nhỏ học đọc chữ Khmer.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484527.jpg
Học sinh học viết chữ Khmer tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Chúng tôi tới thăm lớp học vào ngày ông Thạch Diễm, 60 tuổi đứng lớp. Dù lớn tuổi và bận việc đồng áng nhưng ông Thạch Diễm vẫn sắp xếp thời gian, mỗi tháng 2 tuần đến lớp dạy đọc, viết cho lớp trẻ.

Theo ông Thạch Diễm, con em người Khmer ở ấp đa phần đều nói thạo tiếng mẹ đẻ (tiếng Khmer) nhưng không biết chữ, biết viết.

"Tôi đã có kinh nghiệm dạy chữ cho sư sãi nên được sự tin tưởng của mọi người. Mặc dù cũng bận đi làm ruộng nhưng tôi cố gắng sắp xếp đóng góp chút công sức để truyền dạy chữ Khmer cho các con cháu", ông Thạch Diễm chia sẻ.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484524.jpg
Học sinh học đọc chữ Khmer ở lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 1, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Mùa hè này là năm đầu tiên, các cháu người Khmer ở ấp Thới Trường 2 được tiếp cận cách đọc, viết chữ Khmer. Lớp học được mở nhằm hiện thực mong mỏi của người đi trước không muốn chữ viết Khmer bị mai một. Vì thế, dù bị bệnh tai biến nhưng là người biết dạy chữ Khmer nên ông Thạch Hoàng Anh vẫn tình nguyện cùng ông Thạch Sung chỉ dạy cho con em đồng bào mình.

Đôi tay run run vì di chứng tai biến, ông Thạch Hoàng Anh cầm bút nắn nót viết từng chữ cái lên bảng để các cháu viết theo. Các cháu viết xong, ông dạy cách đọc chữ. Trong lúc ông Hoàng Anh đứng trên bảng viết chữ cái, ông Thạch Sung đi đến từng bàn kiểm tra, hướng dẫn các cháu viết chưa đúng.

Lớp học của hai ông cứ thế kéo dài gần hết mùa hè. Các cháu cũng biết viết, biết đọc bảng chữ cái Khmer.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484513.jpg
Ông Thạch Hoàng Anh kiểm tra chữ viết của học trò tại lớp dạy chữ Khmer ấp Thới Trường 2, xã Thới Xuân. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Nặng lòng với chữ viết Khmer, ông Thạch Hoàng Anh cho biết, trong cộng đồng Khmer ở ấp có 10 người thì chỉ có một người biết đọc chữ của đồng bào. Bản thân ông cũng cảm thấy chữ Khmer sau này có nguy cơ bị mai một. Chính vì lẽ đó, ông cố gắng truyền đạt lại cho thế hệ sau biết đọc, biết viết tiếng mẹ đẻ mình.

Đó cũng là lý do bà Danh Thị Hiền, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ ấp Thới Trường 1 cùng chồng bàn tính cho mượn nhà, góp gỗ, góp công đóng bàn ghế mở lớp dạy chữ Khmer cho con em đồng bào mình. Thế hệ trẻ sẽ là người kế thừa và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc của người Khmer. Sau này, vợ chồng bà Hiền mất đi, con cháu nối tiếp nhau giữ gìn chữ viết, tiếng mẹ đẻ của mình.

Tinh thần gìn giữ chữ Khmer của thế hệ đi trước được lan tỏa, góp phần quan trọng trong bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa, tiếng nói, chữ viết của đồng bào dân tộc Khmer. Dịp hè năm 2024, ở Cờ Đỏ có 3 lớp dạy chữ Khmer (mỗi lớp có 30 học sinh), trong đó, có 2 lớp được mở tại nhà người dân.

vna_potal_van_hoa_soi_duong_truyen_giu_chu_khmer_cho_the_he_sau_7484522.jpg
Lớp dạy chữ Khmer ở ấp Thới Trường 2, xã Thới Xuân do ông Thạch Hoàng Anh và Thạch Sung giảng dạy. Ảnh: Thu Hiền - TTXVN

Theo ông Trần Tuấn Kiệt, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Cờ Đỏ, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, tiếng nói, chữ viết của đồng bào Khmer, những năm qua, việc dạy chữ Khmer cho con em đồng bào dân tộc tại các điểm chùa, tại nhà thành viên Ban quản trị chùa trên địa bàn huyện luôn được sự ủng hộ, khuyến khích từ chính quyền địa phương và đồng bào phật tử về tinh thần cũng như hỗ trợ vật chất, kinh phí.

Lớp học chữ Khmer ở Thới Trường 1 được duy trì trong 2 mùa hè qua hay lớp học ở Thới Trường 2 được mở trong mùa hè này là nhờ sự chung tay của nhiều đơn vị, cá nhân đóng góp.

Để có đủ bàn ghế cho gần 30 học sinh ngồi học, ngoài đóng góp của vợ chồng ông Đào Hoa, bà Danh Thị Hiền, ấp Thới Trường 1, còn có nhà hảo tâm, nhà chùa quyên góp hỗ trợ.

Ông Thạch Sung, ấp Thới Trường 2 cho biết, lớp học được như hôm nay cũng nhờ Hội đoàn kết sư sãi yêu nước thành phố Cần Thơ tặng sách Khmer ngữ để giảng dạy, người dân cho mượn nhà mở lớp. Trường Tiểu học Thới Xuân tạo điều kiện cho mượn bàn ghế học trong mùa hè. Dụng cụ học tập (bút, vở, cặp) được nhà hảo tâm hỗ trợ để con em yên tâm học tập tốt hơn.

Niềm vui học tập hay sự tiến bộ trong đọc chữ, viết chữ Khmer của học sinh chính là trái ngọt cho sự nỗ lực của những người đã dày công xây dựng nên lớp dạy học chữ Khmer.

Yêu thích học chữ Khmer, em Lương Thị Xuân Nguyên, ấp Thới Trường 1 bộc bạch, em chỉ biết tiếng Khmer chứ không biết viết chữ. Tham gia lớp học, em đã biết đọc và viết chữ Khmer. Em mong lớp học sẽ được mở vào mỗi mùa hè để em và các bạn được học đọc, viết tiếng mẹ đẻ.

Dẫu lớp học đọc, viết tiếng Khmer chỉ mở khoảng 2 tháng hè mỗi năm nhưng đó là cách thế hệ trước ở vùng đất Thới Xuân truyền dạy chữ Khmer, giữ gìn ngôn ngữ của đồng bào mình cho thế hệ sau.

Thu Hiền

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Từ đầu vụ thu hoạch lúa Hè Thu 2025 đến nay, giá lúa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long liên tục giảm mạnh, thường xuyên duy trì ở mức thấp khiến nông dân thất thu nặng nề. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gạo gặp nhiều khó khăn, ngành chức năng và một số hợp tác xã đã chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ đầu ra lúa hàng hóa cho nông dân.

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Theo ông Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, những năm gần đây, nhiều chương trình, đề án phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được tỉnh ban hành, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030.

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ngày 10/9, tại cuộc làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Quốc hội khóa XV về thực hiện chính sách, pháp luật phòng, chống bạo lực gia đình khuyến nghị: cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội...

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) được Bộ Quốc phòng giao là cơ quan chủ trì triển khai thực hiện nội dung 2 “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” thuộc Tiểu dự án 3.

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sáng 10/9, ông Bùi Quốc Hương, Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng đường bộ I, Lào Cai, thông tin, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, vào khoảng 17 giờ chiều 9/9, tại Km 290+100 trên tuyến Quốc lộ 32, đoạn qua địa phận xã Púng Luông xảy ra sạt lở đất đá, gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ.

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Cơn mưa lớn kéo từ chiều 8/9 đến rạng sáng 9/9, kéo theo nước lũ bất ngờ tràn về gây thiệt hại nhiều tài sản, cây trồng của người dân sinh sống tại phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai. Khu vực ngập nặng chủ yếu nằm 2 bên suối Rạt, giáp ranh giữa phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai.

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ vừa chỉ đạo quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ Sông Lô với diện tích hơn 11.500 ha. Động thái này đang mở ra viễn cảnh hình thành một không gian đô thị sinh thái, hiện đại, gắn với lợi thế ngã ba sông đặc trưng của Việt Trì. Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là những thách thức về quản lý, đồng bộ hạ tầng và bản sắc đô thị.

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Tại Công điện số 131/CĐ-TTg ngày 11/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương, trong đó có tỉnh Đắk Lắk, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường bộ ven biển. Dự án Tuyến đường bộ ven biển đoạn kết nối xã Tuy An Đông với phường Bình Kiến được khởi công từ năm 2025 nhưng đang gặp nhiều khó khăn về giải phóng mặt bằng.

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La luôn phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất chống giặc ngoại xâm, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm nên những thắng lợi vẻ vang. Đặc biệt, Sơn La đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Ngày 9/9, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị chuyên đề đóng góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự có đại diện Vụ Địa phương I (Ban Tổ chức Trung ương), Vụ Địa phương I (Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Vụ Địa bàn II (Ủy ban Kiểm tra Trung ương).

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Do mưa lớn kéo dài, khoảng 1 giờ 30 phút ngày 9/9, trên địa bàn xã Thàng Tín, tỉnh Tuyên Quang đã xảy ra lũ ống cục bộ. Ngay trong đêm, bộ đội Biên phòng, chính quyền địa phương cùng các lực lượng, đoàn thể đã đưa 301 học sinh của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín đến nơi tránh trú an toàn.

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đối với người dân Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các địa phương vùng đầu nguồn biên giới Tây Nam như An Giang, Đồng Tháp, mùa nước nổi (mùa lũ) về mang theo nhiều sản vật cá tôm nhưng thứ được bà con trông chờ hơn cả là cá linh non - một đặc sản trứ danh, riêng chỉ có ở miền Tây Nam Bộ.

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Những ngày gần đây, do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 5 kết hợp mưa lớn trên thượng nguồn, mực nước sông Thao và sông Đà dâng cao, dòng chảy xiết đã gây ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng trên địa bàn xã Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Trường Hà, một xã vùng cao biên giới của tỉnh Cao Bằng, nơi cuộc sống của đồng bào còn nhiều khó khăn, thiếu thốn. Nhiều năm qua, ngôi Trường Mầm non Sóc Hà, xã Trường Hà đã xuống cấp nghiêm trọng, trở thành nỗi lo canh cánh của biết bao thế hệ thầy cô và người dân nơi đây. Thiếu phòng học, thiếu phòng chức năng, sân chơi chật hẹp, tất cả đang ảnh hưởng trực tiếp đến việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục những mầm non tương lai của quê hương. Thế nhưng, trong khó khăn, vẫn luôn le lói những tia sáng của niềm tin và sự sẻ chia.

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Tuyên Quang là tỉnh miền núi, vùng cao, biên giới còn nhiều khó khăn. Việc hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát cho hơn 15.000 hộ dân không chỉ là nỗ lực lớn mà còn là một kỳ tích của cả hệ thống chính trị. Thành quả này thể hiện rõ sự quan tâm sâu sát của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Theo Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Hầu A Lềnh, sự đồng thuận, hưởng ứng của nhân dân là yếu tố quyết định thành công của chương trình.

An Giang: Thiên tai gây thiệt hại hơn 15,5 tỷ đồng

An Giang: Thiên tai gây thiệt hại hơn 15,5 tỷ đồng

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường An Giang, thiên tai xảy ra trong 8 tháng qua đã gây nhiều thiệt hại cho các đị phương. Cụ thể, mưa lớn, dông lốc, sét đã làm 1 người chết (do sét đánh) trên địa bàn xã Bình Mỹ, 26 căn nhà đổ sập, 218 căn nhà tốc mái, 5 phương tiện đánh bắt thủy hải sản bị sóng lớn đánh chìm và nhiều thiệt hại tài sản khác của Nhà nước và nhân dân; ước giá trị thiệt hại về vật chất hơn 7,2 tỷ đồng.

Khẩn cấp đưa người dân bản Lở (Nghệ An) đến nơi an toàn

Khẩn cấp đưa người dân bản Lở (Nghệ An) đến nơi an toàn

Ngày 8/9, ông Nguyễn Hồng Tài, Chủ tịch UBND xã Tương Dương (Nghệ An) cho biết, trước nguy cơ sạt lở nghiêm trọng tại khu vực đồi đối diện Cầu treo Khe Ngậu, thuộc bản Lở, xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An, chính quyền địa phương đã triển khai phương án khẩn cấp đưa các hộ dân sinh sống và kinh doanh dưới chân đồi đến nơi an toàn.

Đắk Lắk khẩn trương ứng phó với mưa lũ

Đắk Lắk khẩn trương ứng phó với mưa lũ

Tại tỉnh Đắk Lắk, mưa lớn từ chiều 5/9 đến nay đã làm nhiều khu vực trên địa bàn các xã Ia Lốp, Ia Rvê, Ea Rốk, Ea Bung, Tây Sơn… của tỉnh bị ngập sâu, chia cắt cục bộ, ảnh hưởng đến nhà dân và sản xuất. Chính quyền các địa phương cùng lực lượng chức năng đang khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó nhằm bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản cho nhân dân.