Ứng dụng hiệu quả chuyển đổi số trong dự báo và ứng phó hạn mặn

Dù không có mức độ gay gắt như các tỉnh lân cận nhưng tình hình xâm nhập mặn kéo dài tại Vĩnh Long đã ảnh đến nguồn nước sinh hoạt và sản xuất của người dân. Với việc đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong công tác dự báo kết hợp tận dụng các thiết bị công nghệ (như: máy đo độ mặn, điện thoại di động, nền tảng mạng xã hội), tỉnh đã kịp thời đưa ra các cảnh báo về tình hình hạn mặn, giúp các địa phương triển khai hiệu quả giải pháp ứng phó. Qua đó, phát huy vai trò chủ động, linh hoạt của người dân trong áp dụng các giải pháp phù hợp với từng khu vườn, thửa ruộng của gia đình.

vna_potal_vinh_long_chu_dong_ung_pho_han_man_bao_ve_doi_song_san_xuat_7269319.jpg
Cống Vũng Liêm ở huyện Vũng Liêm (Vĩnh Long) góp phần bảo vệ nguồn nước tưới tiêu và sinh hoạt của người dân trên địa bàn. Ảnh: Lê Thúy Hằng - TTXVN

* Chuyển đổi số từ chính quyền đến người dân

Để nâng cao hiệu quả công tác quan trắc, theo dõi diễn biến độ mặn xâm nhập, Vĩnh Long đã triển khai hệ thống đo mặn tự động ở một số điểm lấy nước của các địa phương thường xuyên bị ảnh hưởng xâm nhập mặn. Các thiết bị đo mặn tự động có kết nối internet, cập nhật số liệu độ mặn truyền về phần mềm trên điện thoại di động thông minh. Nhờ đó, trong các đợt hạn mặn vừa qua, chính quyền địa phương và người dân đã nắm bắt kịp thời, có những giải pháp vận hành cống ngăn mặn, trữ ngọt, tưới tiêu phù hợp.

Xã Bình Hòa Phước (huyện Long Hồ) đã được hỗ trợ lắp đặt 2 hệ thống quan trắc nước tự động. Nhờ đó đã cung cấp kịp thời và chính xác thông tin tình hình độ mặn. Theo Chủ tịch UBND xã Bình Hòa Phước Trần Minh Cảnh, để thông tin được phát đi đồng loạt, rộng rãi, kèm theo những hướng dẫn cụ thể trong triển khai giải pháp ứng phó phù hợp, địa phương đã thành lập nhóm trên nền tảng Zalo với thành viên là hầu hết nông dân trên địa bàn. Với các thông tin được tiếp cận, người dân dễ dàng nắm bắt được thời gian xâm nhập mặn, độ mặn, mức độ gay gắt và triển khai các giải pháp ngăn mặn, nạo vét kênh mương, tăng thể tích trữ nước, đảm bảo đủ nước tưới phục vụ sản xuất trong mùa hạn mặn.

Bên cạnh đó, mỗi người dân cũng có ý thức tự trang bị máy đo để chủ động kiểm soát độ mặn nguồn nước dự trữ trong vườn. “Việc đầu tư trạm quan trắc và tận dụng các nền tảng thông tin, thiết bị di động đã phát huy hiệu quả. Qua đó nâng cao ý thức trách nhiệm và tính chủ động của người dân khi canh tác trong mùa hạn mặn. Thời gian tới, địa phương tiếp tục tận dụng các nền tảng công nghệ này, thường xuyên liên hệ đơn vị chức năng kiểm tra, bảo trì hệ thống quan trắc mặn để đảm bảo chính xác trong dự báo; đồng thời tuyên truyền người dân chủ động nắm bắt thông tin, tăng ý thức cảnh giác để nâng cao năng lực phòng, chống hạn mặn” - Chủ tịch UBND xã Bình Hòa Phước cho biết thêm.

Có hơn 8.000 mét vuông vườn chôm chôm và sầu riêng, mỗi đợt hạn mặn, gia đình bà Hồ Thị Phê (xã Bình Hòa Phước, huyện Long Hồ) tích cực theo dõi thông tin. Trước đây, bà phải nghe ngóng thông tin từ những người xung quanh. Hiện nay, bà đã chủ động hơn trong việc nắm bắt các thông tin thông qua hệ thống loa truyền thanh, nhóm thông tin phòng, chống hạn mặn trên Zalo. Với các thông tin này, bà đã kịp thời tích trữ nước tưới cho mỗi đợt nước mặn xâm nhập. Bà đã mạnh dạn đầu tư các hệ thống tưới tiêu hiện đại để tiết kiệm nước, giảm chi phí nhân công.

“Bây giờ tân tiến lắm, nông dân mở điện thoại xem mỗi ngày là biết nước mặn xâm nhập tới đâu. Khi nước mặn gần tới, địa phương thông báo, mình đóng cống không cho nước vào. Nhờ vậy, mấy mùa nay vườn cây không bị nhiễm mặn nữa” - bà Hồ Thị Phê chia sẻ.

* Nâng cao hiệu quả công tác dự báo và thông tin

Theo Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai tỉnh Vĩnh Long, để chủ động phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô 2023 - 2024, tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương tập trung thực hiện các giải pháp công trình. Địa phương chú trọng công tác thông tin dự báo nhằm giúp người dân cập nhật nhanh và chính xác các thông tin, kịp thời ngăn mặn, trữ ngọt và có giải pháp tưới tiêu hợp lý trong mùa khô. Kết quả đo mặn hàng ngày do Đài Khí tượng thủy văn tỉnh đo từ 8 trạm cố định đã được thông tin nhanh qua hệ thống tin nhắn SMS đến gần 1.800 đầu số là lãnh đạo các sở, ngành tỉnh, lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện, xã; đồng thời, được phát trên sóng phát thanh và sóng truyền hình, các nhóm thông tin để truyền tải rộng rãi đến người dân.

Là đơn vị có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nhanh chóng và chính xác các dự báo về tình hình hạn mặn, từ đầu mùa khô 2023 - 2024, Đài khí tượng thủy văn tỉnh Vĩnh Long đã chú trọng việc áp dụng chuyển đổi số trong công tác quan trắc, thu thập, lưu trữ dữ liệu và dự báo; đồng thời nâng cao năng lực của dự báo viên. Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Vĩnh Long Trương Hoàng Giang cho biết, hiện nay, nhờ dữ liệu được kết nối, chia sẻ trên hệ thống dùng chung nên đơn vị chủ động trong khai thác dữ liệu. Các thông số được cập nhật, lưu trữ, sắp xếp khoa học đã tạo nên hệ thống dữ liệu chi tiết theo từng khoảng thời gian mà dự báo viên cần. Nhờ đó, dự báo viên có thể thu thập thông tin từ các trạm quan trắc nhanh chóng. Sau quá trình thu thập, đối chiếu với nhiều yếu tố có liên quan, dự báo viên sẽ đưa ra những bản tin với tính chính xác cao về tình hình mặn, dự báo mức độ và ảnh hưởng trong những khoảng thời gian nhất định.

Theo ông Trương Hoàng Giang, thời gian gần đây, ngành Khí tượng thủy văn đã đẩy mạnh công tác ứng dụng khoa học công nghệ với những công cụ thiết thực và hiệu quả giúp dự báo nhanh chóng và chính xác. Tuy nhiên, để các công cụ này phát huy hiệu quả, người làm công tác dự báo có vai trò quan trọng. Bằng công nghệ và các dữ liệu thu thập được, dự báo viên với kinh nghiệm và sự am hiểu thực địa sẽ đưa ra quyết định về các chỉ số tăng giảm.

Dự báo, độ mặn tại tỉnh Vĩnh Long có thể không quá gay gắt nhưng sẽ duy trì trong thời gian dài. Trên địa bàn sẽ ít có mưa trái mùa và mùa mưa đến muộn hơn trung bình nhiều năm. Bên cạnh đó, tỉnh đã ghi nhận những đợt nắng nóng cao đến sớm và kéo dài. Các yếu tố này có khả năng dẫn đến tình trạng gia tăng mức độ sử dụng nước ngọt, bốc hơi nước, dễ ảnh hưởng đến khả năng điều hòa nồng độ mặn, gây khó khăn trong cung cấp nước sinh hoạt và sử dụng nước của người dân.

Do đó, thời gian tới, Đài Khí tượng thủy văn tỉnh tiếp tục sử dụng hiệu quả hệ thống công cụ thu thập và phân tích dữ liệu để đối chiếu và đưa ra các thông số chính xác về tình hình xâm nhập mặn, nâng cao năng lực dự báo viên, đưa ra thông tin cảnh báo từ sớm. Đài thường xuyên cập nhật các chuyên đề chuyên sâu về dự báo hạn mặn, cập nhật phương pháp dự báo và mô hình dự báo mới để nâng cao năng lực, đưa ra những bản tin kịp thời, chính xác cung cấp cho ngành chức năng, người dân có những giải pháp ứng phó phù hợp với từng mức độ, góp phần giảm thiểu thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn.

Lê Thúy Hằng

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Xây dựng nhà hữu nghị cho hộ khó khăn vùng biên giới

Xây dựng nhà hữu nghị cho hộ khó khăn vùng biên giới

Ngày 1/11, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Đồng Nai phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã, Ủy ban nhân dân xã Bù Gia Mập (Đồng Nai) và Trung tâm Dữ liệu phi chính phủ nước ngoài tổ chức khởi công xây dựng 10 căn nhà hữu nghị cho hộ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở” tại xã biên giới Bù Gia Mập.

Ngăn trâu lạ tấn công người ở bản Quăn

Ngăn trâu lạ tấn công người ở bản Quăn

Sáng 1/11, ông Lô Văn Lý, Chủ tịch UBND xã Bình Chuẩn (tỉnh Nghệ An) cho biết, liên quan đến vụ việc trâu lạ xuất hiện trên bản Quăn liên tục tấn công người, chính quyền địa phương đã lùa con trâu này ra khu vực mé rừng, biệt lập với cộng đồng dân cư.

Xã biên giới Nhôn Mai bàn giao mặt bằng cho các hộ có nhà bị cuốn trôi hồi tháng 7/2025

Xã biên giới Nhôn Mai bàn giao mặt bằng cho các hộ có nhà bị cuốn trôi hồi tháng 7/2025

Sáng 1/11, ông Mạc Văn Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai, tỉnh Nghệ An xác nhận thông tin, ngày 31/10, cấp ủy, chính quyền địa phương và các ngành, đoàn thể xã đã tổ chức bốc thăm, bàn giao mặt bằng tái định cư cho 35 hộ gia đình có nhà cửa, đồ đạc bị cuốn trôi nhà hoàn toàn trong đợt lũ ống, lũ quét với mực nước dâng và lưu tốc vượt đỉnh mốc lịch sử đã xảy ra vào cuối tháng 7/2025 vừa qua.

Phối hợp đảm bảo an toàn giao thông trên Quốc lộ 24

Phối hợp đảm bảo an toàn giao thông trên Quốc lộ 24

Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi vừa có văn số 2740/SXD-KCHT bản gửi Công an tỉnh, Ủy ban nhân dân các xã Măng Đen, Kon Plông và Công ty cổ phần Xây dựng và Quản lý công trình giao thông Kon Tum về việc phối hợp đảm bảo an toàn giao thông trên Quốc lộ 24.

Bộ đội Biên phòng giúp dân gặt lúa chạy lũ

Bộ đội Biên phòng giúp dân gặt lúa chạy lũ

“Xanh nhà hơn già đồng”, để chủ động ứng phó với mưa lũ, cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Cát Khánh, Ban Chỉ huy Biên phòng Gia Lai đã về thôn Thắng Kiên, xã Đề Gi giúp đỡ người dân thu hoạch lúa.

Đưa thực phẩm vượt khe suối về làng

Đưa thực phẩm vượt khe suối về làng

Do ảnh hưởng của mưa lớn, rạng sáng 28/10, tuyến đường duy nhất nối 5 thôn Ngọc Nang, Mô Po, Xa Úa, Ngọc Lân, Tu Răng về trung tâm xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi bị sạt lở, đứt gãy hoàn toàn. Hơn 400 hộ dân với khoảng 1.700 nhân khẩu đã bị cô lập, khiến mọi việc đi lại, cung ứng lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm cho 5 thôn gặp rất nhiều khó khăn.

Phân luồng giao thông do sạt lở trên đèo Dran

Phân luồng giao thông do sạt lở trên đèo Dran

Chiều 30/10, Sở Xây dựng Lâm Đồng đã có thông báo phân luồng, tổ chức giao thông trên Quốc lộ 20 trong thời gian sửa chữa chữa, khắc phục sự cố sạt lở trên đèo Dran, thuộc địa phận phường Xuân Trường - Đà Lạt.

Cử tri mong muốn có phương án lâu dài giảm thiểu thiệt hại do sạt lở đất

Cử tri mong muốn có phương án lâu dài giảm thiểu thiệt hại do sạt lở đất

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, chiều 30/10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025: phát triển kinh tế - xã hội; cơ cấu lại nền kinh tế và đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030. Các nội dung này đều được truyền hình, phát thanh trực tiếp và nhiều cử tri tại tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm theo dõi.

Mưa lớn, nhiều trường học ở Lâm Đồng cho học sinh nghỉ học

Mưa lớn, nhiều trường học ở Lâm Đồng cho học sinh nghỉ học

Cơn mưa lớn từ tối 29/10 kéo dài đến sáng 30/10 đã khiến nước nhiều tuyến đường giao thông ở các địa phương ven biển tỉnh Lâm Đồng bị ngập, có nơi ngập nặng, nhất là các nơi đang chịu ảnh hưởng của mưa lũ. Nước tại nhiều sông, suối tiếp tục dâng cao, các vùng trũng, xung yếu vẫn đang bị chia cắt, ngập lụt. Tình hình mưa lũ vẫn còn diễn biến phức tạp. Để đảm bảo an toàn cho giáo viên và học sinh, nhiều trường học đã chủ động cho học sinh nghỉ học.

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài cuối: 'Học dân' để xác định đường lối, chính sách phù hợp

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài cuối: 'Học dân' để xác định đường lối, chính sách phù hợp

Trong tiến trình đổi mới phương thức lãnh đạo, một cụm từ giản dị mà hàm chứa sức nặng tư tưởng đã xuất hiện trang trọng trong Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030) đó là “học dân”. Từ hai chữ ấy, một cánh cửa mới mở ra trong lý luận của Đảng và tư duy lãnh đạo hiện đại.

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 3: Kiến tạo chính quyền phục vụ và phát huy nội lực

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 3: Kiến tạo chính quyền phục vụ và phát huy nội lực

Trong hành trình đổi mới phương thức lãnh đạo, khi Đảng chuyển từ “lãnh đạo, chỉ đạo” sang “đồng hành”, từ “quản lý” sang “phục vụ”, mô hình chính quyền ở Phường 1 Bảo Lộc và xã biên giới Quảng Trực (Lâm Đồng) đang khẳng định một hướng đi mới. Đó là xây dựng hệ thống vận hành minh bạch, dữ liệu hóa và gắn chặt với lòng dân.

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 2: Người giữ 'tần số' niềm tin giữa đại ngàn Ea K’Tur

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 2: Người giữ 'tần số' niềm tin giữa đại ngàn Ea K’Tur

Với 64 năm tuổi đời, 31 năm học và làm theo Đảng, bà H’Bliăk Niê (tên buôn làng thường gọi là Ami Bơng) vẫn bền bỉ giữ nguồn năng lượng, niềm tin vào Đảng. Mỗi ngày, nguồn năng lượng ấy càng được nhân lên và truyền đi "tín hiệu" bền bỉ của niềm tin, lan tỏa trong cộng đồng các dân tộc anh em. Bà là một trong số ít những già làng được đồng bào suy tôn.

Tìm kiếm nạn nhân bị nước cuốn mất tích khi đánh bắt cá trên sông Pô Kô

Tìm kiếm nạn nhân bị nước cuốn mất tích khi đánh bắt cá trên sông Pô Kô

Ngày 29/10, Phó Chủ tịch UBND xã Đăk Pék Đỗ Đăng Dự thông tin, lực lượng chức năng của xã đang nỗ lực tìm kiếm người đàn ông bị nước cuốn trôi, mất tích khi đang đánh bắt cá tại khu vực sông Pô Kô, đoạn đi qua thôn 14A, xã Đăk Pék. Nạn nhân là ông A Na (sinh năm 1977, không rõ hộ khẩu thường trú).

Nỗ lực hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng lũ quét, sạt lở núi tại Đà Nẵng

Nỗ lực hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng lũ quét, sạt lở núi tại Đà Nẵng

Mưa lớn trong nhiều ngày qua, nhất là từ đêm 28/10 đến ngày 29/10, khiến vùng núi cao của các xã Trà My, Trà Tân, Trà Giáp, thành phố Đà Nẵng bị sạt lở nhiều nơi. Hàng loạt tuyến giao thông vừa mới khôi phục, tạm thông tuyến đã tiếp tục bị sạt lở nặng, tái diễn tình trạng ách tắc. Lũ quét và sạt lở núi khiến nhiều người bị thương.

Quảng Ngãi gồng mình ứng phó với ngập úng, lở núi

Quảng Ngãi gồng mình ứng phó với ngập úng, lở núi

Sau 4 ngày mưa lớn kéo dài vùng núi của tỉnh Quảng Ngãi đã “no nước” gây sạt lở hàng trăm vị trí; những dòng nước lũ “đỏ ngầu” “cuồn cuộn” đang tiếp tục đổ về xuôi khiến nhiều khu vực khu dân cư vùng hạ lưu các sông bị ngập sâu, chia cắt.

Một người dân Quảng Ngãi mất tích do mưa lũ

Một người dân Quảng Ngãi mất tích do mưa lũ

Sáng 29/10, ông Đinh Xuân Hòa, Chủ tịch UBND xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trên địa bàn xã có 1 trường hợp là anh A Pôr (sinh năm 1994, trú thôn Làng Đung) không may bị nước lũ cuốn trôi. Lực lượng chức năng của xã đang nỗ lực tìm kiếm nạn nhân mất tích.