Bảo tồn, phát triển nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Thái ở Làng Xiềng
Đình Tuyên
Bản Xiềng, xã Môn Sơn nằm cách trung tâm huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An khoảng 20km. Bản làng này được bảo tồn khá nguyên vẹn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, trong đó, có nghề dệt vải thổ cẩm.
Theo phong tục của người Thái nơi đây, những bé gái ngay từ nhỏ đã học từ bà, mẹ cách quay sợi, kéo sợi, dệt vải.
Dệt thổ cẩm là một trong những nghề truyền thống của người phụ nữ Thái. Những năm gần đây, chính quyền cùng phụ nữ Thái ở bản Xiềng, xã Môn Sơn, huyện Con Cuông (Nghệ An) đẩy mạnh khôi phục, phát triển nghề, tạo ra sản phẩm mang tính hàng hóa, mang lại thu nhập…
Đến khi lấy chồng, các cô gái phải có những bộ váy, áo, trang phục tự tay mình dệt để mang về nhà chồng. Bởi thế mà các cô gái ở bản Xiềng, ai cũng biết dệt vải và các kỹ năng may vá, thêu thùa, công việc dệt vải được trau dồi từng ngày.
Nghề dệt thổ cẩm ở bản Xiềng, xã Môn Sơn là nghề truyền thống có từ lâu đời. Đã có giai đoạn nghề dệt thổ cẩm nơi đây đứng trước nguy cơ bị mai một. Để khôi phục làng nghề truyền thống, chính quyền và người dân đã có nhiều nỗ lực để phát huy hiệu quả nghề dệt, tạo sinh kế bền vững cho nhân dân.
Để tạo ra được những tấm thổ cẩm đẹp, người phụ nữ Thái phải tiến hành nhiều công đoạn khác nhau, bắt đầu từ việc trồng dâu, nuôi tằm, kéo sợi, dệt vải, nhuộm chàm cho đến việc cắt, may, thêu thùa…
Để tạo ra được những tấm thổ cẩm đẹp, người phụ nữ Thái phải tiến hành nhiều công đoạn khác nhau, bắt đầu từ việc trồng dâu, nuôi tằm, kéo sợi, dệt vải, nhuộm chàm cho đến việc cắt, may, thêu thùa…
Các hoa văn thêu trên váy, áo đều mô phỏng các con vật, loài cây trên rừng, hay các vì sao trên trời, nghĩa là tất cả những gì gần gũi, thân thuộc với người Thái, với triết lý sống hòa hợp với thiên nhiên.
Sản phẩm thổ cẩm làng Xiềng rất đa dạng như: Khăn quàng, váy, áo, bìa sổ, túi thêu... với những nét họa tiết, hoa văn phong phú mang giá trị nghệ thuật cao, phản ánh sự khéo léo của những người thợ lành nghề nơi đây. Việc duy trì và phát triển nghề dệt thổ cẩm ở làng Xiềng ngoài tăng thêm thu nhập còn góp phần gìn giữ nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái.
Nằm trong tuyến du lịch Vườn Quốc gia Pù Mát, với nhiều lợi thế phát triển du lịch cộng đồng, những năm trở lại đây, bên cạnh việc đầu tư cơ sở vật chất, người dân bản Xiềng đã khôi phục và đưa nghề dệt thổ cẩm thành sản phẩm du lịch độc đáo. Nằm trong tuyến du lịch Vườn Quốc gia Pù Mát, với nhiều lợi thế phát triển du lịch cộng đồng, những năm trở lại đây, bên cạnh việc đầu tư cơ sở vật chất, người dân bản Xiềng đã khôi phục và đưa nghề dệt thổ cẩm thành sản phẩm du lịch độc đáo.
Bản Xiềng nằm trong tuyến du lịch Vườn quốc gia Pù Mát, vài năm trở lại đây trở thành điểm du lịch cộng đồng khá hấp dẫn. Khách đến bản Xiềng để tham quan, tìm hiểu, trải nghiệm các hoạt động sản xuất truyền thống như dệt thổ cẩm, làm nghề mây tre đan, làm rượu cần, mua hàng hóa... Việc khôi phục và giữ được nghề dệt thổ cẩm không chỉ làm sống lại một nghề thủ công đã bị mai một mà còn giúp chị em phụ nữ Thái ở Môn Sơn có được việc làm, tăng thu nhập, xoá đói, giảm nghèo.
Đối với người dân Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các địa phương vùng đầu nguồn biên giới Tây Nam như An Giang, Đồng Tháp, mùa nước nổi (mùa lũ) về mang theo nhiều sản vật cá tôm, nhưng thứ được người ta trông chờ hơn cả là cá linh non - một đặc sản trứ danh, riêng chỉ có ở miền Tây Nam Bộ.
Tháp Bánh Ít (xã Tuy Phước Bắc, tỉnh Gia Lai) là một trong những cụm tháp Chăm cổ và quy mô nhất còn tồn tại ở miền Trung, có kiến trúc mang đậm nét đặc trưng của nghệ thuật Chăm Pa với những hoa văn trang trí tinh xảo.
Sáng 5/9/2025, trong Lễ khai giảng đặc biệt năm học mới 2025-2026 ở tỉnh Phú Thọ, học sinh trường Trường Phổ thông Dân tộc bán trú, Tiểu học và Trung học cơ sở Vầy Nưa vượt sông Đà đến trường dự khai giảng năm học mới tại xã Tiền Phong.
Sáng 5/9/2025, Lễ khai giảng đặc biệt năm học mới 2025 - 2026 đã được tổ chức tại Điểm trường bản Xa Mang, Trường tiểu học Sơn Điện 1 và Trường mầm non Sơn Điện 1, xã biên giới Sơn Điện, tỉnh Thanh Hóa.
TP Hồ Chí Minh hiện là nơi sinh sống, học tập và làm việc của 54 cộng đồng dân tộc thiểu số, trong đó đông nhất có người Khmer, Chăm và Hoa. Những năm qua, cộng đồng các dân tộc đã có nhiều đóng góp thiết thực cho sự phát triển của thành phố.
Hòa chung niềm vui của cả nước, chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), khu hạ sơn của đồng bào Mông ở xóm Đà Vĩ, xã Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng cũng ngập tràn sắc đỏ cờ Đảng, cờ Tổ quốc, nhân dân náo nức đón Tết Độc lập.
Với lòng yêu nghề, nhiệt huyết của tuổi trẻ, hàng ngày cô giáo Sùng Thị Say (dân tộc Mông) không quản ngại khó khăn, vất vả mang đến niềm vui và hy vọng cho học sinh nghèo vùng cao ở điểm trường Má Lùng, thôn Nà Pồng, xã Giáp Trung (Tuyên Quang).
Trong đợt mưa lũ cuối tháng 7 vừa qua, xã Nhôn Mai là một trong những tâm lũ, chịu thiệt hại nặng nề, có 73 nhà bị nước lũ cuốn trôi và sập hoàn toàn là 73 nhà ở 12 bản làng. Riêng bản Phá Mựt có 13 ngôi nhà bị lũ cuốn trôi hoàn toàn. Xã Nhôn Mai đã tổ chức khảo sát lấy ý kiến nhân dân, thống nhất vị trí làm, phối hợp với lực lượng biên phòng Đồn Biên phòng Nhôn Mai (Bộ đội biên phòng tỉnh Nghệ An) và các lực lượng khác dựng 13 nhà bạt cho 17 hộ gia đình với 60 người dân trong rừng săng lẻ thuộc bản Na Hỷ, bên cạnh đường dân sinh, cách đường quốc lộ 16 khoảng 2 km.
Hồ Cánh Tạng là công trình đại thủy nông lớn nhất miền Bắc với tổng vốn đầu tư 4.128 tỷ đồng, điều tiết nguồn nước để cấp nước tưới cho khoảng 6.460ha đất canh tác của 13 xã thuộc hai huyện Lạc Sơn và Yên Thủy, tỉnh Phú Thọ (tỉnh Hòa Bình cũ).
Tây Ninh đang từng ngày gìn giữ và phát huy nghề truyền thống làm đầu lân cùng nghệ thuật múa lân sư rồng. Bằng đôi bàn tay khéo léo, các nghệ nhân tỉ mỉ tạo hình những chiếc đầu lân rực rỡ, hòa với nghệ thuật múa lân sư rồng trong các dịp lễ, Tết và chương trình nghệ thuật, tạo nên nét đẹp văn hóa gắn liền với đời sống tinh thần người dân, góp phần bảo tồn và lan tỏa bản sắc văn hóa đặc trưng của địa phương.
Hồ Mắt Ngọc, viên ngọc xanh ẩn mình giữa rừng sâu xã Mường Hoa (Phú Thọ), đang là điểm đến lý tưởng cho du khách mê khám phá vẻ đẹp nguyên sơ, tĩnh lặng.
Gia Lai đang khẳng định vị thế là “thủ phủ mới” của các dự án nông nghiệp công nghệ cao tại Tây Nguyên nhờ quỹ đất rộng lớn, khí hậu ôn hòa, thổ nhưỡng màu mỡ và môi trường đầu tư thông thoáng.
Xuất hiện từ thế kỷ 17, Chợ Lớn ban đầu chỉ đơn giản là một khu chợ lớn hơn các chợ trong vùng, hình thành từ những cộng đồng người Việt và người Hoa đầu tiên đến định cư bên kênh Tàu Hủ - Bến Nghé.
Sau trận lũ lịch sử cuối tháng 7/2025, Tỉnh lộ 543D nối xã Mường Xén đi các xã Mường Típ, tỉnh Nghệ An bị sạt lở nghiêm trọng. Ngoài những điểm sạt lở taluy dương thì hàng chục điểm sạt lở taluy âm ăn sâu vào nền đường tạo thành những vách đá dựng đứng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Đây là tuyến đường có chiều dài gần 60 km với tổng mức đầu tư gần 600 tỷ đồng vừa được khánh thành, đưa vào sử dụng từ cuối năm 2023.
Trong đợt mưa lũ với mực nước dâng vượt đỉnh lịch sử xảy ra vào đêm 22 và ngày 23/7, cùng với hơn 7.430 ngôi nhà bị sập, vùi lấp, cuốn trôi hoàn toàn, bị hư hỏng, tỉnh Nghệ An cũng thiệt hại nặng nề về hạ tầng, giao thông. Trong đó, toàn tỉnh có 6 cầu treo bắc qua các con sông lớn bị lũ dâng cao, dòng chảy mạnh cuốn trôi hoàn toàn, thiệt hại hàng chục tỷ đồng.
Sau trận lũ quét vừa qua, bản Xằng Trên, xã Mỹ Lý, tỉnh Nghệ An có 39 ngôi nhà bị cuốn trôi và 25 nhà khác bị ngập nước. Nhiều hộ dân lâm vào cảnh mất chỗ ở, phải tạm trú tại nhà văn hóa bản hoặc nhà người thân.
Tính đến sáng 3/8/2025, tỉnh Nghệ An vẫn còn 4 xã với 15 thôn, bản, hơn 1.210 hộ (khoảng 5.600 người) bị cô lập một phần do đợt mưa lũ lịch sử gây ra, chủ yếu do đường giao thông bị sạt lở, chia cắt, cầu treo bị lũ cuốn trôi... Sau đợt lũ xảy ra vào đêm 22 và ngày 23/7 với mực nước dâng vượt mốc lịch sử, tỉnh Nghệ An có gần 7.500 nhà bị sập, vùi lấp, cuốn trôi hoàn toàn hoặc hư hỏng.
Những ngày qua, dưới nắng hè đổ lửa, trên thao trường tại Tiểu đoàn Cảnh sát Cơ động số 3, Trung đoàn Cảnh sát Cơ động Tây Bắc, thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát Cơ động (Bộ Công an) ở phường Văn Phú, tỉnh Lào Cai, các cán bộ, chiến sĩ tập luyện với tinh thần nghiêm túc, quyết tâm, hướng tới Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).
Đến 17 giờ ngày 1/8/2025, lũ quét, sạt lở đất tại tỉnh Điện Biên đã khiến 7 người chết, 3 người bị mất tích và 7 người bị thương. Trong đó tại xã Xa Dung, 3 người vẫn còn đang mất tích. Các chiến sĩ Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh Điện Biên cùng với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh ngâm mình trong lớp bùm dày hơn 1m, nỗ lực tìm kiếm nạn nhân vẫn còn đang mất tích.
Sáng 1/8/2025, mưa lớn cục bộ đã trút xuống các xã Xa Dung, Na Son, Tìa Dình, Mường Luân và Phình Giàng (tỉnh Điện Biên) khiến quốc lộ 12 đoạn từ xã Na Son đi xã Xa Dung xuất hiện nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng, giao thông tê liệt hoàn toàn. Mưa lũ đã làm 12 người chết và mất tích, nhiều nhà bị vùi lấp.
Sau 10 ngày khi lũ dữ càn quét, tàn phá và gây thiệt hại nghiêm trọng tại nhiều địa phương miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, đến nay, xã Nhôn Mai là địa phương duy nhất còn lại vẫn bị cô lập hoàn toàn bởi tuyến Quốc lộ 16 bị sạt lở, sụt sạt, vùi lấp nghiêm trọng. Trên cung đường Quốc lộ 16 nối xã Mỹ Lý với Nhôn Mai, lũ dữ trên sông Nậm Nơn dâng cao, dòng chảy mạnh, xiết đã càn quét dữ dội và xóa sổ nhiều cụm dân cư vốn sầm uất, trù phú gây nên cảnh hoang tàn, tiêu điều, khó có thể khôi phục lại.
Những tấm chiếu cói thôn Phú Tân dẻo dai, tinh xảo được dệt nên từ đôi tay tài hoa của các nghệ nhân, lưu giữ một nét đẹp văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng đất Ô Loan, tỉnh Đắk Lắk. Làng nghề truyền thống hơn trăm năm tuổi, trải qua nhiều thế hệ, nghề dệt chiếu thủ công vẫn bền bỉ tồn tại, không chỉ là kế sinh nhai mà còn là di sản văn hóa, là "hồn quê" của người dân nơi đây.
Thành phố Đà Nẵng không chỉ nổi tiếng với Thánh địa Mỹ Sơn – Di sản văn hóa thế giới, Bảo tàng Chăm nơi lưu giữ nhiều hiện vật và Bảo vật Quốc gia liên quan đến nền văn hóa Chăm mà còn có các ngọn cổ tháp Chăm ngàn năm tuổi vẫn tồn tại đến tận ngày nay như cụm tháp Khương Mỹ (xã Tam Xuân), Chiên Đàn (xã Tây Hồ) và tháp Bằng An (phường An Thắng). Tuy nhiên, những ngọn tháp cổ này dường như đang bị “bỏ quên”, chưa được kết nối để trở thành các điểm du lịch hấp dẫn.
Với quyết tâm không để người dân nào bị thiếu đói do thiên tai, các đơn vị Biên phòng thuộc Bộ đội Biên phòng Nghệ An đã huy động lực lượng giúp đỡ nhân dân các địa bàn bị thiêt hại do bão lũ.
Sau 5 ngày cô lập hoàn toàn, xã Mỹ Lý (Nghệ An) đã được tiếp cận. Một số đoàn thiện nguyện đã bắt đầu đưa nhu yếu phẩm cần thiết hỗ trợ người dân nơi đây.
Hoàn lưu cơn bão số 3 tràn qua khiến nhiều địa phương miền Tây Nghệ An chìm trong lũ. Dù đã 4 ngày trôi qua, nhưng đến nay vẫn còn 15 xã với gần 12.000 hộ vẫn bị cô lập, trong đó, có 3 xã với gần 5.000 hộ bị cô lập hoàn toàn.