Đền thờ Lê Hoàn - ngôi đền cổ nhất xứ Thanh đón nhận bằng công nhận Di tích quốc gia đặc biệt

Đền thờ Lê Hoàn - ngôi đền cổ nhất xứ Thanh đón nhận bằng công nhận Di tích quốc gia đặc biệt
Đền thờ Lê Hoàn tại xã Xuân Lập (Thọ Xuân, Thanh Hóa). Ảnh: Hoa Mai - TTXVN
Đền thờ Lê Hoàn tại xã Xuân Lập (Thọ Xuân, Thanh Hóa).
Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Di tích kiến trúc nghệ thuật đền thờ Lê Hoàn có phong cách kiến trúc đền thờ truyền thống của người Việt và nghi lễ bài trí gắn liền với tâm thức cổ truyền. Giá trị kiến trúc nghệ thuật đặc sắc của đền thờ Lê Hoàn là lối kiến trúc hình chữ Công, có hệ vì kèo đặc trưng gồm giá chiêng, chồng rường, con nhị, kèo góc theo lối dầm đỡ chống nóc... tạo nên một sự liên kết vững chắc đối với các vì cũng như tổng thể ngôi nhà. Đền thờ Lê Hoàn còn có những bức chạm thủng, chạm nổi, chạm bong tinh xảo trên một đồ án bố cục chặt chẽ, thể hiện tư duy thẩm mỹ cao của những nghệ nhân tài hoa. Đặc biệt, đền còn bảo tồn được những tài liệu, hiện vật cổ như văn bia, sắc phong, lệnh chỉ, câu đối, đại tự, hương án, khám thờ, tượng pháp, 14 đạo sắc phong của các đời vua từ 1674 – 1887, 6 đạo lệnh chỉ của các chúa Trịnh, chiếc đĩa đá tương truyền là của vua Tống tặng Lê Hoàn...
 
Lãnh đạo Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) trao Bằng công nhận Di tích quốc gia đặc biệt - Di tích kiến trúc nghệ thuật đền thờ Lê Hoàn cho đại diện chính quyền và nhân dân huyện Thọ Xuân. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN
Lãnh đạo Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) trao Bằng công nhận Di tích quốc gia đặc biệt - Di tích kiến trúc nghệ thuật đền thờ Lê Hoàn cho đại diện chính quyền và nhân dân huyện Thọ Xuân. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Đền thờ Lê Hoàn hiện được xem là ngôi đền cổ nhất xứ Thanh. Trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, qua sự khắc nghiệt của thời gian, đến nay, đền đã được tu bổ, tôn tạo khá khang trang nhưng vẫn bảo tồn nguyên dáng vẻ cổ kính. Qua nhiều thế kỷ tồn tại, đền thờ Lê Hoàn luôn là nơi hậu thế hướng về, bày tỏ sự thành kính, ngưỡng vọng, tri ân và thực hành các nghi lễ thờ cúng người anh hùng dân tộc - vị vua khai sáng vương triều Tiền Lê. Năm 1990, đền thờ Lê Hoàn được công nhận là Di tích cấp quốc gia. Cuối năm 2018, đền thờ Lê Hoàn được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

Lễ đón bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt - Di tích kiến trúc nghệ thuật đền thờ Lê Hoàn và khai hội Lễ hội Lê Hoàn 2019 là sự kiện văn hóa có ý nghĩa to lớn, là niềm vinh dự, tự hào của tỉnh Thanh Hóa nói chung, của Đảng bộ và nhân dân huyện Thọ Xuân nói riêng. Đây cũng là dịp để nhân dân Thọ Xuân, nhân dân Thanh Hóa tri ân công lao và những đóng góp to lớn của ông cho lịch sử, cho đất nước và dân tộc. Cũng là dịp giới thiệu đến nhân dân, du khách thập phương trong, ngoài tỉnh về giá trị lịch sử - văn hóa các quần thể thuộc di tích Lê Hoàn.
Đọc chúc thư trong buổi lễ. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN
Đọc chúc thư trong buổi lễ. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Lê Đại Hành Hoàng đế (tên húy là Lê Hoàn) sinh năm 941 tại làng Trung Lập thuộc Ái Châu (nay là xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân). Năm 16 tuổi, ông tham gia vào đội quân cứu nước của anh hùng Đinh Bộ Lĩnh và trở thành một tướng tài, dẹp loạn 12 sứ quân. Khi lên ngôi, vua Đinh Tiên Hoàng đã phong ông chức Thập đạo tướng quân, chỉ huy toàn bộ quân đội, là một vị tướng có lòng nhân ái khác thường, yêu thương binh sĩ nên được binh sĩ kính yêu sâu sắc. Năm 979, sau biến cố cung đình (Đỗ Thích đầu độc Vua Đinh Tiên Hoàng cùng con trai Đinh Liễn), Đinh Toàn mới 6 tuổi lên ngôi, Lê Hoàn được triều đình cử làm nhiếp chính, ông đã dốc hết sức để giữ vững triều chính nhưng quyền uy có hạn, nội bộ triều đình đã hình thành sự ngấm ngầm chia rẽ. Khi giặc Tống sang xâm lược, Lê Hoàn được quân sĩ ủng hộ, được Thái hậu Dương Vân Nga trao long bào, chính thức lên ngôi năm 980, lúc ông vừa tròn 40 tuổi, đánh dấu cho sự ra đời của Vương triều Tiền Lê hiển hách trong lịch sử dân tộc.
 
Phó Bí thư tỉnh ủy tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn đánh trống khai hội Lễ hội Lê Hoàn 2019. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN
Phó Bí thư tỉnh ủy tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn đánh trống khai hội Lễ hội Lê Hoàn 2019. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Lê Đại Hành Hoàng đế là người đã có công lớn trong lịch sử dựng nước, giữ nước. Ông là người kế tục công cuộc dựng nước còn dang dở của Đinh Tiên Hoàng, xây dựng chính quyền nước Đại Cồ Việt vững mạnh ở thế kỷ X. Trong suốt 24 năm trị vì của ông, đất nước luôn bình yên, cuộc sống của nhân dân được ấm no, hạnh phúc bởi nhiều cải cách được coi là những tiến bộ vượt bậc so với các triều đại phong kiến trước đây. Ghi ơn những công lao to lớn của ông, nhân dân đã lập đền thờ Lê Hoàn tại làng Trung Lập, xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân quê hương ông.

Trong khuôn khổ lễ hội, chương trình nghệ thuật sân khấu hóa đặc sắc tái hiện lại một thời vẻ vang, hào hùng của người anh hùng dân tộc Lê Hoàn trong sự nghiệp đánh Tống, bình Chiêm ở thế kỷ thứ X do các diễn viên đến từ Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Thanh Hóa và đội văn nghệ quần chúng huyện Thọ Xuân trình diễn. Lễ hội Lê Hoàn sẽ diễn ra trong 3 ngày, từ 10 đến 12/4/2019 với nhiều hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc như: hội thi dựng trại binh thời Lê, các trò chơi, trò diễn dân gian, thi đấu vật, kéo co, cờ tướng, thi làm bánh lá răng bừa...
Hoa Mai
 
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Rộn rã Đêm hội cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025

Rộn rã Đêm hội cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025

Đêm 20/12 trên Quảng trường Lâm Viên, phường Xuân Hương- Đà Lạt, UBND tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức Đêm hội hòa âm cồng chiêng Đông Nam Á 2025. Sự kiện trên có sự tham gia của các đoàn nghệ nhân đến từ 3 quốc gia Đông Nam Á là Lào, Campuchia và Malaysia; đại diện đoàn nghệ nhân các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Quảng Ngãi, Phú Thọ; đại diện các đoàn nghệ nhân nhiều địa phương và các doanh nghiệp du lịch của tỉnh Lâm Đồng.

Kế thừa và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Kế thừa và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Ngày 19/12, tại Trung tâm Văn hóa - Du lịch tỉnh Đắk Lắk, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Văn hóa Cồng chiêng và Nhạc cụ truyền thống các dân tộc năm 2025 với chủ đề với chủ đề “Âm vang cồng chiêng - gắn kết cộng đồng”.

Lạng Sơn: Bảo tồn và quảng bá văn học dân gian của các dân tộc thiểu số

Lạng Sơn: Bảo tồn và quảng bá văn học dân gian của các dân tộc thiểu số

Bảo tồn và phát huy giá trị văn học dân gian các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc… là những vấn đề trọng tâm được phân tích, luận bàn, đưa ra tại Hội thảo: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả trong nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn tác phẩm, công trình văn học dân gian của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh”, do Hội Văn học Nghệ thuật và Nhà báo tỉnh Lạng Sơn tổ chức chiều 18/12.

Kỹ nghệ kéo sợi của phụ nữ Dao

Kỹ nghệ kéo sợi của phụ nữ Dao

Để làm ra được những chiếc áo truyền thống với vẻ đẹp sặc sỡ, tỉ mỉ của phụ nữ Dao ở bản Hùng Pèng, xã Phong Thổ (tỉnh Lai Châu) phải trải qua rất nhiều công đoạn và được làm hoàn toàn thủ công. Trong những công đoạn đó, công đoạn kéo sợi cần phải tỉ mỉ, kỳ công để từ những sợi vải nhỏ, ngắn được đan bện lại với nhau thành những cuộn vải bền đẹp.

Người tiếp lửa đam mê văn hóa dân tộc Cao Lan

Người tiếp lửa đam mê văn hóa dân tộc Cao Lan

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn là người dân tộc Cao Lan, ở thôn Mãn Hóa, xã Phú Lương, tỉnh Tuyên Quang. Chứng kiến sự mai một của nhiều giá trị truyền thống theo thời gian, ông luôn trăn trở, tích cực nghiên cứu, học hỏi, sưu tầm, gìn giữ và thực hành các di sản văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm

Tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm

Với hệ thống đền tháp, lễ hội, làng nghề và kho tàng di sản vật thể, phi vật thể đặc sắc, văn hóa Chăm ở Khánh Hòa không chỉ là dấu ấn lịch sử - văn hóa lâu đời, mà còn đang được bảo tồn, phát huy, gắn với phát triển du lịch và sinh kế cộng đồng, tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm trong đời sống đương đại.

Nâng tầm di sản quốc gia 'Nghề làm bánh Pía'

Nâng tầm di sản quốc gia 'Nghề làm bánh Pía'

Chiều 16/12, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ tổ chức Hội nghị công bố kết quả thực hiện Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề thủ công truyền thống “Nghề làm bánh Pía”.

Phát huy hiệu quả các mô hình giáo dục di sản trong trường học

Phát huy hiệu quả các mô hình giáo dục di sản trong trường học

Cùng với việc nâng cao chất lượng dạy học, hiện nay, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk ngày càng chú trọng việc đưa văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc thiểu số vào trong các chương trình giảng dạy, hoạt động ngoại khóa, ngày hội…; qua đó giúp các em nâng cao ý thức gìn giữ và phát huy các di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật thu hút đông đảo người dân

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật thu hút đông đảo người dân

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật Bù Đăng năm 2025 và Chương trình ẩm thực đồng quê đã diễn ra ngày 14/12, tại xã Bù Đăng, tỉnh Đồng Nai. Lễ hội thu hút 20 đội diều sáo nghệ thuật đến từ các câu lạc bộ ở Đồng Nai, Lâm Đồng, TP Hồ Chí Minh, Đăk Lăk, Hải Phòng, Hưng Yên, Tây Ninh… tham gia với hơn 140 diều. Tại Lễ hội các đội tham gia dự thi ở 3 hạng mục: Thi diều vượt câu liêm, Thi diều đẹp, sáo đẹp, Thi diều to, sáo to.

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.