Độc đáo Lễ hội mới được công nhận Di sản quốc gia - Đình Đầm Hà, Quảng Ninh

Lễ hội truyền thống Đình Đầm Hà (thị trấn Đầm Hà, huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh) là một trong 36 Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận năm 2023.

2158395_ruoc_than_tren_duong_lang_09102712.jpg
Rước thần trên đường làng tại Lễ hội truyền thống Đình Đầm Hà (Quảng Ninh). Ảnh: baoquangninh.vn

Đình Đầm Hà được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVII ở khu vực chợ Đầm Hà cũ, cách vị trí đình hiện nay hơn 1 km về hướng Đông. Giữa thế kỷ XIX, đình bị giặc đốt phá cùng với chùa Đầm Hà. Đến cuối thế kỷ XIX, dân làng xây dựng lại ngôi đình ở vị trí hiện nay. Ngôi đình thờ phụng: Không Lộ chi thần, Giác Hải chi thần, Quý Minh chi thần, Thái Lệ linh ứng chi thần, Đại Càn Quốc gia Nam Hải Tứ vị thượng đẳng thần. Ngoài các vị thần trên, dân làng nơi đây còn thờ Lý Thường Kiệt, 12 vị tiên nhân của dòng họ Hoàng, dòng họ Phan sinh sống lâu năm ở vùng đất Đầm Hà và 15 vị Hậu thần đã đóng góp điền sản xây dựng đình.

Ông Chu Xuân Đỗ, Trưởng ban Quản lý di tích Đình Đầm Hà thông tin, từ thời xa xưa, ngôi đình này là ngôi nhà chung, nhà cộng đồng để thờ các Thành hoàng làng được nhân dân ngưỡng mộ, tôn thờ. Đây cũng là trung tâm, là điểm duy nhất được nhân dân duy trì, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa tâm linh của địa phương.

Năm 1957 do nhiều nguyên nhân, Lễ hội Đình Đầm Hà không được tổ chức. Đến năm 2009, Lễ hội được huyện phục dựng sau 52 năm gián đoạn trong sự phấn khởi của người dân. Trước đây, Lễ hội được tổ chức trong 6 ngày 5 đêm (từ ngày 15 - 20 tháng Giêng), nay được rút ngắn xuống còn 3 ngày (từ ngày 15 - 17 tháng Giêng hàng năm). Ngoài các nghi thức rước, tế Thành hoàng, lễ hội Đình Đầm Hà có nhiều nét độc đáo riêng biệt như: Lễ rước 17 mâm cỗ chay trước khi rước Thành hoàng; nghi thức chạy cờ xung quanh đình, miếu trong lúc rước; lễ dừng kiệu hát mừng trong lúc rước Thành hoàng về đình; sự kết hợp các điệu múa trong lúc tế… Mỗi lễ gắn với một điển tích nhằm giáo dục con cháu nhớ ơn tổ tiên, thần, phật; răn dạy con người sống hòa thuận, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, quốc thái, dân an; mang đậm bản sắc văn hóa của cư dân Đồng bằng Bắc Bộ.

Một trong những phần được mong đợi tại Lễ hội là nội dung hát nhà tơ - hát múa cửa đình (đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia năm 2015). Đây là nội dung đặc biệt, là phần “hồn” không thể thiếu trong các lễ hội đình làng đã được gìn giữ, lưu truyền đến ngày nay.

Ông Chu Xuân Đỗ cho biết thêm, hiện nay, hát nhà tơ đang sở hữu 39 bài hát, trong đó có 9 làn điệu được các nghệ nhân duy trì, lưu truyền qua nhiều thế hệ. Theo quy định của Đình Đầm Hà, hát nhà tơ - hát múa cửa đình chỉ biểu diễn trong lễ hội chứ không hát phục vụ ngoài công chúng.

Đình Đầm Hà và các ngôi miếu thờ Thành hoàng làng có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân nơi đây. Qua đó, giáo dục truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc, đạo lý uống nước nhớ nguồn, nâng cao lòng tự hào dân tộc, tăng cường ý thức cộng đồng, tạo thêm sức mạnh để chiến thắng thiên nhiên, chiến thắng kẻ thù, xây dựng và bảo vệ quê hương, làng, xã ngày càng phát triển.

Bà Đinh Thị Tích (người dân thị trấn Đầm Hà) cho biết, ngày Rằm tháng Giêng dân làng sẽ rước thần từ miếu thiêng Rừng Nghè về đình. Trong 3 ngày từ ngày 15 - 17 tháng Giêng, dân làng sẽ vui chơi, ca hát, thực hiện các nghi lễ tế thần, đến ngày 17 sẽ trân trọng tiễn thần về miếu Rừng Nghè. Là người con của Đầm Hà, bà rất tự hào và luôn ý thức được trách nhiệm trong bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa tín ngưỡng, tâm linh, các nét đẹp của đình để giữ gìn, bảo tồn Di sản Văn hóa phí vật thể Quốc gia.

Từ xưa đến nay, người dân Đầm Hà làm ăn sinh sống nơi xa hay ở tại địa phương cho dù bận rộn cũng về dự Lễ Cáo trạng trong ngày hội đình. Đây là Lễ nhằm tôn vinh tinh thần khuyến học, khuyến tài của người dân quê hương đã được quy định trong lệ làng từ xưa. Tinh thần hiếu học đến nay vẫn được người dân Đầm Hà tiếp tục gìn giữ, phát huy.

Ông Lê Bình Phượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đầm Hà cho biết, Lễ Cáo trạng là nét đẹp khuyến học, khuyến tài, khuyến khích các thế hệ người dân địa phương nỗ lực cố gắng vươn lên trong mọi lĩnh vực. Lễ hội Đình Đầm Hà được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia là niềm tự hào của người dân địa phương nói riêng và của tỉnh Quảng Ninh nói chung. Sự kiện được tổ chức nhằm nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa lịch sử; đồng thời, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đáp ứng nhu cầu về văn hóa tinh thần, tín ngưỡng, tâm linh của người dân và du khách.

Thanh Vân

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Tưng bừng giải đua ghe Ngo của đồng bào Khmer Vĩnh Long

Tưng bừng giải đua ghe Ngo của đồng bào Khmer Vĩnh Long

Chiều 3/11, tại sông Long Bình (phường Long Đức và Hòa Thuận), Giải đua ghe Ngo tỉnh Vĩnh Long tranh cúp 620 Châu Thới năm 2025 được khai mạc. Đây là hoạt động trọng điểm chào mừng Lễ hội Ok Om Bok năm 2025, một trong số lễ hội lớn của đồng bào Khmer Nam Bộ.

Hội chợ mùa Thu 2025: Điểm hẹn sắc màu dân tộc

Hội chợ mùa Thu 2025: Điểm hẹn sắc màu dân tộc

Hội chợ mùa Thu 2025 tại Trung tâm triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) không chỉ là sự kiện xúc tiến thương mại quy mô quốc gia mà còn là nơi hội tụ và quảng bá những giá trị văn hóa, những sắc màu dân tộc Việt Nam. Tại đây, có thể bắt gặp rất nhiều đồng bào các dân tộc với những nét văn hoá đặc trưng, cùng các sản vật địa phương phong phú.

Văn hóa - nguồn lực nội sinh quan trọng vùng đồng bào DTTS

Văn hóa - nguồn lực nội sinh quan trọng vùng đồng bào DTTS

Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm, chỉ đạo việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số trong suốt quá trình lãnh đạo, điều hành đất nước với phương châm "Văn hóa các dân tộc thiểu số là một bộ phận quan trọng của nền văn hóa Việt Nam thống nhất, đa dạng". Các chủ trương, chính sách đã ban hành, thực hiện thời gian qua đã góp phần quan trọng vào việc bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tạo điều kiện để các dân tộc thiểu số phát triển kinh tế - xã hội.

Công bố di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề làm mão, mặt nạ của đồng bào Khmer

Công bố di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề làm mão, mặt nạ của đồng bào Khmer

Ngày 1/11, tại lễ kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11) gắn với Tuần lễ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chào mừng Lễ hội Ok Om Bok năm 2025 diễn ra tại phường Nguyệt Hóa, tỉnh Vĩnh Long, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc đưa nghề thủ công mỹ nghệ “Nghề làm mão (mũ), mặt nạ của đồng bào Khmer” vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

'Giữ lửa' Then giữa miền quan họ

'Giữ lửa' Then giữa miền quan họ

Giữa miền quan họ mượt mà câu hát, tiếng đàn tính của người Tày, Nùng vang lên như một nét riêng trong bức tranh văn hóa Kinh Bắc. Mỗi làn điệu Then cất lên là một nhịp nối giữa quá khứ và hiện tại, mang theo tình yêu quê hương và khát vọng gìn giữ cội nguồn. Trong nhịp sống hiện đại, những người con nơi đây vẫn lặng lẽ “giữ lửa”, để làn điệu Then tiếp tục ngân vang giữa miền di sản thắm tình người quan họ.

Đặc sắc Lễ hội Katê 2025 của đồng bào Chăm

Đặc sắc Lễ hội Katê 2025 của đồng bào Chăm

Sáng 21/10, đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn tại Khánh Hòa và Lâm Đồng cùng du khách thập phương nô nức tham dự Lễ hội Katê năm 2025 - một sự kiện văn hóa truyền thống quan trọng nhất trong năm của người Chăm.

Nhiều hoạt động chào mừng Lễ hội Katê

Nhiều hoạt động chào mừng Lễ hội Katê

Nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào Chăm, tỉnh Khánh Hòa tổ chức nhiều hoạt động đặc sắc chào mừng Lễ hội Katê năm 2025 diễn ra trong 3 ngày (từ 20 - 22/10). Sự kiện không chỉ là dịp để cộng đồng người Chăm theo đạo Bàlamôn thể hiện lòng biết ơn các vị thần linh và tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi mà còn là cơ hội quảng bá văn hóa, du lịch địa phương.

Đánh thức tiềm năng du lịch đập thủy lợi Phước Hòa

Đánh thức tiềm năng du lịch đập thủy lợi Phước Hòa

Không chỉ là nơi điều tiết, cung cấp nước ngọt cho cả vùng rộng lớn, đập thủy lợi Phước Hoà (xã Nha Bích, tỉnh Đồng Nai) với diện tích hơn 2.000 ha được đánh giá có tiềm năng lớn để phát triển du lịch. Tuy nhiên, đến nay khu vực này mới ở dạng tiềm năng, cần được "đánh thức" để phát triển xứng tầm.

Tết Trung thu nơi phên giậu của Tổ quốc

Tết Trung thu nơi phên giậu của Tổ quốc

Những ngày đầu tháng 10, khi không khí Tết Trung thu lan tỏa khắp nơi, tại các xã biên giới của tỉnh Gia Lai, tiếng trống múa lân, lời ca tiếng hát của các em nhỏ lại rộn ràng vang lên giữa núi rừng.

Đánh thức giá trị di sản bằng công nghệ

Đánh thức giá trị di sản bằng công nghệ

Tây Ninh được biết đến là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa đồng thời sở hữu kho tàng di sản phong phú với 223 di tích được xếp hạng từ cấp quốc gia đặc biệt đến cấp tỉnh, cùng 14 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và một di sản văn hóa phi vật thể nhân loại. Những giá trị quý báu ấy đang từng ngày được “đánh thức” và lan tỏa mạnh mẽ nhờ ứng dụng công nghệ số, mở ra hướng đi mới trong bảo tồn, phát huy di sản, đồng thời hòa nhịp cùng dòng chảy phát triển trong kỷ nguyên số.

Phát triển du lịch xanh gắn với văn hóa bản địa

Phát triển du lịch xanh gắn với văn hóa bản địa

Sau sáp nhập, tỉnh Vĩnh Long trở thành vùng đất giàu tiềm năng về du lịch nhờ vị trí địa lý chiến lược, tài nguyên phong phú và bản sắc văn hóa đặc trưng. Địa phương đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm du lịch của vùng Tây Nam Bộ.

Lâm Đồng chú trọng dạy tiếng Chăm, góp phần bảo tồn giá trị văn hóa

Lâm Đồng chú trọng dạy tiếng Chăm, góp phần bảo tồn giá trị văn hóa

Tại tỉnh Lâm Đồng, nơi có đông đồng bào Chăm sinh sống, công tác dạy tiếng Chăm trong trường học vùng dân tộc thiểu số đang được chú trọng triển khai. Đây không chỉ là bước đi quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của cộng đồng người Chăm, mà còn góp phần hỗ trợ học sinh nâng cao kỹ năng ngôn ngữ, đặc biệt là trong học tiếng Việt và tiếp cận kiến thức mới một cách hiệu quả hơn.

Phát huy giá trị Lễ hội Thành Tuyên

Phát huy giá trị Lễ hội Thành Tuyên

Sức ảnh hưởng của Lễ hội Thành Tuyên ngày càng lớn và có sự lan tỏa rộng rãi, thu hút hàng nghìn người tham gia mỗi năm. Bên cạnh thành công đó, Lễ hội Thành Tuyên 2025 cũng ghi nhận một số ý kiến trái chiều, phản án liên quan đến các hoạt động rước diễu.

Sôi nổi Ngày hội thể thao các dân tộc thiểu số

Sôi nổi Ngày hội thể thao các dân tộc thiểu số

Ngày 25/9, tại Nhà thi đấu Thể dục Thể thao tỉnh Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Ngày hội thể thao các dân tộc thiểu số tỉnh Thái Nguyên năm 2025 với hai môn thi đấu: Tung còn và Bắn nỏ.

Triển lãm hơn 230 hình ảnh, tư liệu quý về Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk

Triển lãm hơn 230 hình ảnh, tư liệu quý về Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk

Ngày 25/9, chào mừng Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ I và Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, tại Bảo tàng tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh khai mạc Triển lãm chuyên đề “Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk - Những chặng đường lịch sử”.

Đồng bào Khmer đón lễ Sene Dolta 2025 trong không khí vui tươi và đầm ấm

Đồng bào Khmer đón lễ Sene Dolta 2025 trong không khí vui tươi và đầm ấm

Từ ngày 21 đến 23/9, đồng bào Khmer Nam Bộ tổ chức lễ Sene Dolta (còn gọi là lễ Sen Dolta, hay Sen Đôn-ta) một trong những lễ truyền thống quan trọng trong năm. Với nghi thức tôn giáo trang nghiêm và phong tục đặc sắc, lễ hội thể hiện đậm nét đời sống tinh thần, tín ngưỡng và truyền thống hiếu đạo của người Khmer, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.

Ấm áp lễ Sene Dolta 2025 của đồng bào Khmer tại TP Hồ Chí Minh

Ấm áp lễ Sene Dolta 2025 của đồng bào Khmer tại TP Hồ Chí Minh

Những ngày cuối tháng 9, cộng đồng người Khmer tại TP Hồ Chí Minh lại hòa mình vào không khí ấm cúng của lễ Sene Dolta 2025. Sene Dolta là một trong những lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm, không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn là dịp để những người con xa quê tìm về chốn thiền môn, thắt chặt tình đoàn kết và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.

Đồng bào Khmer hướng về cội nguồn, nhớ ơn tổ tiên

Đồng bào Khmer hướng về cội nguồn, nhớ ơn tổ tiên

Trong ngày 21-22/9, đông đảo đồng bào Khmer tại tỉnh Đồng Nai và nhiều địa phương khác đã về Chùa Sóc Lớn, xã Lộc Hưng, tham dự lễ Sene Dolta - lễ hội mang ý nghĩa tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã khuất.

Đặc sắc đêm lễ hội đường phố ở Điện Biên

Đặc sắc đêm lễ hội đường phố ở Điện Biên

Nằm trong chuỗi hoạt động của Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên năm 2025, tối 20/9, đã diễn ra lễ hội đường phố nhằm mang đến một không gian nghệ thuật nhiều màu sắc, với các màn trình diễn dân ca, dân vũ, trang phục truyền thống và các kỹ nghệ dân gian. Chương trình được thiết kế là sân khấu mở, nơi du khách và người dân có thể giao lưu, trải nghiệm và cảm nhận chiều sâu văn hóa vùng cao.

Độc đáo Hội đua bò Bảy Núi tỉnh An Giang năm 2025

Độc đáo Hội đua bò Bảy Núi tỉnh An Giang năm 2025

Ngày 20/9, tại sân đua bò xã Tri Tôn (Khu Liên hợp Thể thao - Du lịch Tà Pạ - Soài Chek), Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh An Giang phối hợp với Báo và Phát thanh - Truyền hình An Giang, UBND xã Tri Tôn tổ chức Hội đua bò Bảy Núi tranh cúp Truyền hình An Giang lần thứ 30, năm 2025. Đây là sự kiện văn hóa – thể thao đặc sắc, gắn liền với đời sống tinh thần của đồng bào dân tộc Khmer vùng Bảy Núi tỉnh An Giang vào dịp lễ Sen Đôn Ta (lễ cúng ông bà) của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ.