Từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhiều địa phương tỉnh Lâm Đồng đã ưu tiên đầu tư nâng cấp hạ tầng thiết yếu phục vụ bà con. Bên cạnh đó, công tác quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn dịnh dân cư vùng dân tộc thiểu số và miền núi cũng được ưu tiên triển khai.

Niềm vui lớn từ những con đường, ngôi trường mới
Xã Quảng Tân là xã đặc biệt khó khăn của tỉnh Lâm Đồng. Xã được thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 xã Quảng Tân và Đắk Ngo, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông (cũ). Huyện Tuy Đức vừa là huyện biên giới vừa là 1 trong các huyện nghèo của cả nước theo Quyết định số 353/QĐ-TTg, 15 tháng 3 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt danh sách 74 huyện nghèo trong cả nước, giai đoạn 2021 – 2025.
Quá trình triển khai chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xã Quảng Tân là một trong các địa phương được ưu tiên nguồn lực, nhất là trong đầu tư nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng. Có thể nói, chương trình đã đã mang đến một luồng gió mới cho đời sống nhân dân xã Quảng Tân nói chung, cộng đồng các dân tộc thiểu số tại đây nói riêng.

Theo đó, ngành chức năng tỉnh Lâm Đồng (trước đây là Đắk Nông cũ) đã triển khai nhiều công trình, dự án nâng cấp, cải tạo đường giao thông, trường học, nhà văn hóa... tại xã Quảng Tân. Việc hoàn thiện các công trình, dự án hạ tầng thiết yếu đã tạo đà vững chắc cho cư dân các bon làng đồng bào dân tộc thiểu số ổn định cuộc sống, góp phần giữ vững an ninh – trật tự tại địa phương.
Chị Thị Sra, bon Ja Lú A, xã Quảng Tân cho biết, mùa mưa năm nay, gia đình chị và hàng chục hộ dân trong bon không còn lo lắng mỗi khi đi chợ hay chở con ra ngoài trung tâm xã. Con đường bê tông rộng 5m vừa được hoàn thành và đưa vào sử dụng đã giúp chị Thị Sra và bà con trong 2 bon Ja Lú A và Ja Lú B đi lại thuận tiện, dễ dàng. Việc đưa con cái đi học, đi chợ hay vận chuyển hàng hóa, nông sản, phân bón đều thuận tiện, dễ dàng hơn trước rất nhiều.
Chị Thị Sra kể, hàng chục năm nay, tuyến đường dài 3 km này nhiều năm là đường đất. Vào mùa mưa, đất đỏ trơn trợt, nhiều đoạn bùn đặc quánh, mùa nắng thì bụi mù. Việc đi lại của các cháu đến trường đến lớp, việc buôn bán của bà con nhiều lúc phải vật lộn với bùn đất. Năm 2023, nghe chính quyền xã nói Đảng và Nhà nước có kế hoạch cải tạo, nâng cấp, mở rộng con đường thành đường bê tông thì bà con mừng lắm. Tới khi thấy máy móc vào làm thì cả bon ai cũng vui. Giờ mưa không sợ trượt ngã, xe chở cà phê, phân bón cũng có thể đi dễ dàng.
Đường bon Ja Lú A và Ja Lú B là một trong 5 công trình giao thông trên địa bàn xã Quảng Tân được cải tạo, nâng cấp thuộc từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tổng chiều dài của 5 công trình gần 16 km đã mở ra nhiều cửa ngõ giao thương cho hàng trăm hộ dân, trong đó phần lớn là đồng bào dân tộc M’Nông, dân tộc thiểu số tại chỗ. Cũng từ nguồn vốn của chương trình, cầu bắc qua suối Đắk Quoeng (xã Quảng Tân) cũng được đầu tư hoàn thiện, xóa điểm đen giao thông bao năm bị cô lập khi mưa lũ lớn.
Tại xã Quảng Sơn, tỉnh Lâm Đồng, nơi có hơn 13.000 nhân khẩu là đồng bào dân tộc thiểu số, ngành chức năng cũng triển khai nhiều dự án từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Điển hình là dự án cải tạo, nâng cấp Trường Trung học cơ sở Hoàng Văn Thụ.

Theo đó, một nhà lớp học 2 tầng với quy mô 8 phòng học đã được đầu tư hoàn thiện với đầy đủ các cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học, thực hành, giúp thầy và trò Trường Hoàng Văn Thụ xóa cảnh thiếu thốn trong việc triển khai các nội dung, bộ môn thuộc chương trình giáo dục mới. Tương tự, Trường Trung học cơ sở Nguyễn Du (xã Quảng Khê, tỉnh Lâm Đồng) cũng được đầu tư nâng cấp với nhà lớp học 3 tầng, quy mô 12 phòng học và nhiều trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.
Anh K Huy, một hộ dân trú tại bon N’ting, xã Quảng Sơn cho biết gia đình anh rất vui mừng khi Nhà nước đầu tư xây thêm trường lớp, mua sắm trang thiết bị dạy, học để học con cháu anh và học sinh trong bon đầy đủ điều kiện để học tập, rèn luyện.
“Học hành tại xã mà điều kiện cơ sở vật chất đầy đủ, không thua gì lên trung tâm huyện (cũ) hoặc trung tâm tỉnh Đắk Nông (cũ) nên bà con mừng lắm. Đưa đón con đi học cũng thuận tiện, nhanh chóng. Chúng tôi sẽ cố gắng động viên, nhắc nhở con cháu học hành đến nơi đến chốn, không phụ lòng của thầy cô, nhà trường”, anh K Huy chia sẻ thêm.
Theo ngành chức năng tỉnh Lâm Đồng, các xã được lựa chọn để triển khai các dự án, tiểu dự án thuộc vốn chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đều có điều kiện khó khăn, đông đồng bào dân tộc thiểu số và có tỷ lệ hộ nghèo cao. Nếu như việc tập trung đầu tư nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng thiết yếu (như đường giao thông, cầu cống, công trình thủy lợi...) sẽ giúp bà con đi lại thuận tiện, xóa thế cô lập cũng như tạo điều kiện để bà con phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần thì việc đầu tư cho giáo dục sẽ giúp việc học hành của con em các dân tộc thiểu số thuận tiện. Đầu tư nâng cấp trường lớp, trang thiết bị dạy, học cũng là đầu tư cho thế hệ tương lai, giúp phát triển bền vững các vùng đông đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ưu tiên tháo gỡ “nút thắt” hạ tầng
Theo ngành chức năng tỉnh Lâm Đồng, việc tháo gỡ “nút thắt” hạ tầng là ưu tiên hàng đầu trong quá trình triển khai chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Chỉ tính riêng địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ), tổng vốn đầu tư để triển khai chương trình trong giai đoạn này là hơn 1.160 tỷ đồng (trong đó ngân sách trung ương hơn 1.070 tỷ đồng, ngân sách địa phương gần 90 tỷ đồng).

Nhờ việc ưu tiên nguồn lực, phân bổ vốn của trung ương và sự quan tâm, hỗ trợ của các ngành chức năng, các địa phương thuộc địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đã triển khai nhiều chương trình, dự án, tiểu dự án phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Kết quả, đã đầu tư hạ tầng thiết yếu và ổn định dân cư tập trung cho gần 600 hộ dân, ổn định dân cư tại chỗ cho gần 1.700 hộ dân. Cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được đầu tư, hoàn thiện với việc hoàn thành gần 100 công trình giao thông cho các thôn, bon đông đồng bào dân tộc thiểu số (tổng chiều dài gần 160km), giúp hàng chục nghìn hộ dân là đồng bào dân tộc thiểu số đi lại dễ dàng, thuận lợi.
Bên cạnh đó, có 20 trường học được đầu tư cải tạo, nâng cấp, sửa chữa; 11 công trình nhà sinh hoạt cộng đồng được đầu tư xây dựng, nâng cấp; 7 công trình thủy lợi, 4 chợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, 2 công trình cấp điện nông thôn... được đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện để phục vụ đời sống, sinh hoạt của bà con.

Có thể khẳng định, chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã góp phần quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là tại các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng còn nhiều khó khăn. Các chương trình, dự án đã góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, miền núi theo hướng tích cực, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước được hoàn chỉnh, góp phần nâng cao chất lượng đời sống dân sinh.
Nhờ đó, kinh tế hộ gia đình của đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là các hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn có bước tăng trưởng mới, sản xuất nông nghiệp dần hình thành liên kết, theo chuỗi hàng hóa, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, hướng tới giảm nghèo bền vững trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong giai đoạn 2021 – 2025, hàng nghìn hộ nghèo là hộ đồng bào dân tộc thiểu số đã thoát nghèo bền vững, vươn lên khấm khá, làm giàu./.
Minh Hưng