Quân và dân miền Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc: Vẹn nguyên ký ức của người bác sĩ quân y

Trung tá - Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Ảnh: Đức Hạnh/TTXVN
Trung tá - Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Ảnh: Đức Hạnh/TTXVN

Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài tự hào đã sống một đời theo Đảng, theo cách mạng và hoàn thành sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc.

Với 91 tuổi, 67 tuổi Đảng, 35 tuổi quân, nguyên Giám đốc Sở Y tế Long An - Trung tá, Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài tự hào đã sống một đời theo Đảng, theo cách mạng và hoàn thành sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc. Điều ông hạnh phúc nhất là đã đi qua hai cuộc chiến, góp phần giành lại độc lập tự do cho dân tộc, thống nhất đất nước.

Lần đầu trực tiếp đánh đế quốc Mỹ

Trung tá - Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài quê ở huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh. Sau giải phóng, ông chọn ở lại quê hương của vợ ở huyện Châu Thành, tỉnh Long An. Trong ngôi nhà của hai ông bà ở Phường 4, thành phố Tân An hôm nay, chúng tôi được nghe câu chuyện của người bác sĩ quân y đã đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

180657-long-an-bai-3.jpg
Trung tá - Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Ảnh: Đức Hạnh - TTXVN

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, bác sĩ Trần Tấn Tài (thường gọi là Năm Tài) là y tá, hoạt động ở địa bàn Khu 8 bốn năm. Kết thúc cuộc kháng chiến, Việt Nam tạm thời bị chia cắt bởi thực dân Pháp và đế quốc Mỹ phản bội Hiệp định Geneva 1954. Tháng 10/1954, ông được ra miền Bắc học bác sĩ quân y gần 2 năm, rồi đi thực tập ở Bắc Ninh, Bắc Giang.

Sau Quốc khánh năm 1963, bác sĩ Năm Tài được điều vào chiến trường miền Nam chiến đấu chống đế quốc Mỹ.

Đầu năm 1964 về đến miền Nam, ông được biên chế vào đơn vị chủ công của Trung đoàn 2, hoạt động tại tỉnh Bà Rịa. Đơn vị đánh địch ở các ấp chiến lược xã Bình Châu, Bà Tô, Bưng Riềng thuộc quận Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa.

Năm 1965, tham gia chiến dịch Đồng Xoài, tỉnh Phước Long (nay là tỉnh Bình Phước), đơn vị ông được nhận lệnh tiêu diệt địch đóng giữ núi Bà Rá (lúc đó là tháng 6/1965) mưa rất nhiều, đánh địch vào lúc chiều, bắt sống 8 tù binh Ngụy.

Mùa khô năm 1967 (22/2/1967) địch mở cuộc càn quét rất lớn đánh vào Khu căn cứ của Bộ Chỉ huy miền ở tỉnh Tây Ninh. Cuộc càn quét mang tên Gian-xơn Xi-ty (Junction City). Quy mô lực lượng đế quốc Mỹ tham chiến là các Sư đoàn thiện chiến như: Anh cả Đỏ, Kỵ binh bay với hơn 1.000 xe tăng, có B52 - pháo đài bay ném bom rải thảm...

Cuộc càn kéo dài hơn 1 tháng. Chúng đổ quân xuống các trảng lớn ở trong rừng và đóng dã ngoại ở đó để lùng sục đánh vào các nơi đóng quân của ta.

“Tiểu đoàn trinh sát của tôi khi đó đóng quân gần trảng Bàu Cột, gần nơi đỗ quân dã ngoại của địch. Sau hơn 10 ngày đỗ quân địch đã đột kích vào nơi ở của chúng tôi. Thế là lần đầu tiên chúng tôi thật sự trực tiếp đánh lính Mỹ”, bác sĩ Năm Tài kể.

Như thường lệ, đội của ông thức dậy sớm cơm nước xong xuôi, sẵn sàng chiến đấu. Ông và một số người đang uống trà ở bếp Hoàng Cầm. Đồng chí Trường - y tá đứng gác địch vào báo cáo: Anh Năm, Mỹ tới! Ông Năm nói: Anh em C1 (tức Đại đội 1) đi vào Tiểu đoàn bộ chớ Mỹ nào? Trường nói: Nó nói tiếng Mỹ! Lập tức, tôi cho anh em nhanh chóng ra các hầm công sự chiến đấu.

Sau mấy phút nổ súng chiến đấu, đồng chí Trung bò qua hầm của ông báo cáo: Lấy được của địch 2 dao đi rừng, 3 băng đạn AR15 và 1 mũ sắt bỏ lại khi chúng lùi ra xa. Ông viết vội mấy dòng chữ báo cáo cho Thủ trưởng Tiểu đoàn về việc đánh địch của quân y Tiểu đoàn, đồng thời xin tăng cường lực lượng vì súng đạn của quân y hiện không giữ được trận địa lâu.

Nữ y tá Sinh mang thư trực tiếp vào Tiểu đoàn, y tá Hồng đã hy sinh do đạn pháo của địch. Đồng đội chôn cất y tá Hồng vào tối hôm ấy. Liệt sĩ Hồng hiện được người em trai thứ 8 - chú Tám Sậm ở huyện Mỏ Cày Nam, Bến Tre thờ cúng.

180944-long-an-bai-4.jpg
Giám đốc Sở Y tế Long An Huỳnh Minh Phúc thăm và tặng quà vợ chồng Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài - nguyên Giám đốc Sở Y tế Long An. Ảnh: Đức Hạnh - TTXVN

Trang thông tin của tỉnh Tây Ninh ghi: Cuộc hành quân lớn nhất của quân Mỹ ở miền Nam Việt Nam, với tham vọng lớn nhất được Bộ Tư lệnh Mỹ đặt niềm tin vào thắng lợi nhiều nhất, đã được mở màn và triển khai theo kế hoạch một cách hoàn hảo nhất. Thế nhưng cuối cùng quân đội Mỹ lại không đạt được bất cứ mục tiêu nào dù là nhỏ nhất, mà lại bị thiệt hại nặng nề nhất. Qua 53 ngày đêm (từ ngày 22/2/1967 đến 15/4/1967) chiến đấu dũng cảm quân, dân vùng căn cứ và quân, dân Tây Ninh đã bẻ gãy hoàn toàn cuộc hành quân lớn nhất của quân đội Mỹ. Lực lượng vũ trang giải phóng đã diệt gọn 2 tiểu đoàn, 11 đại đội bộ binh, tiểu đoàn pháo binh, 9 chi đoàn xe thiết giáp, tiêu hao nặng 3 tiểu đoàn bộ binh, 1 tiểu đoàn dù, loại khỏi vòng chiến đấu 14.233 tên Mỹ (1/3 quân số), phá hủy 992 xe (có 775 xe thiết giáp), 112 trong số 256 khẩu pháo, bắn rơi 160 máy bay, trong đó có 144 trực thăng, tiêu diệt và đánh thiệt hại nặng nhiều đơn vị tinh nhuệ của Mỹ.

Điều gì đã giúp cho Quân Giải phóng bảo toàn được lực lượng, bảo vệ an toàn các cơ quan đầu não của cách mạng miền Nam và các kho tàng dự trữ cho cuộc chiến tranh. Điều này chỉ có thể lý giải là Đảng Cộng sản Việt Nam mà trực tiếp là Trung ương Cục miền Nam đã vận dụng sáng tạo nghệ thuật lãnh đạo chiến tranh nhân dân của Đảng, chống chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ.

Cứu chữa thương binh trên đỉnh núi

Tết Mậu Thân 1968, đơn vị ông Năm Tài tham gia đánh vào Sài Gòn - địa bàn Hóc Môn. Sau hơn 1 tháng quần nhau với địch thì được lệnh rút về căn cứ vì chưa giành được mục tiêu Tổng công kích. Tiểu đoàn của ông mất một đại đội ở sân bay Biên Hòa (đơn vị hy sinh hết).

Năm 1972, ông tham gia chiến dịch Quang Trung đánh địch ở Tiểu khu An Lộc, tỉnh Bình Long (đường lên Lộc Ninh ngày nay).

Cuối năm 1974 đến tháng 2/1975, ông là Đội trưởng đội phẫu thuật phục vụ các đơn vị đánh địch ở núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh. Đây là trận chiến ác liệt nhất trong suốt quá trình chiến đấu của Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài.

Trong trận chiến ác liệt đó, có lúc trạm quân y tiếp nhận, điều trị cho một lúc 80 thương binh trong điều kiện thiếu thuốc, vật tư y tế. Bác sĩ cùng đội phẫu thuật phân loại bệnh, rồi tập trung giải quyết ca nặng trước.

165053-nhan-dan-don-mung-tieu-doan-307-thang-tran-tro-ve-vao-nam-1948-anh-ttxvn-phat.jpg
Nhân dân đón mừng Tiểu đoàn 307 thắng trận trở về vào năm 1948. Ảnh: TTXVN phát

Những thương binh nhẹ sau đó trả về đơn vị tiếp tục chiến đấu. Thương binh nặng nằm nhiều, vượt điều kiện khả năng hiện có, cần phải phẫu thuật trạm tổ chức chuyển về bệnh viện tuyến sau. Đây là một thử thách: pháo bom của địch đánh trên lối đi. Do đó tùy bệnh, tùy từng trận đánh mà chuyển ban ngày hay đêm. Đường núi khó đi, tất cả đều đi bộ và cáng thương bằng sức người. Mỗi cáng thương sẽ có 4 người, cứ 2 người khiêng lại 2 người nghỉ. Đường đêm chỉ có đèn dầu soi sáng.

Bác sĩ lúc bấy giờ rất ít. Lúc chiến trường ác liệt nhất ở núi Bà Đen giai đoạn 1972 - 1975 cũng chỉ có bác sĩ Năm Tài và bác sĩ Bé, chia ra mỗi người chịu trách nhiệm, cùng với đội phẫu thuật vài ba chục người.

Trận chiến ác liệt nhưng cuối cùng ta giành được thắng lợi, địch rút chạy về thị xã Tây Ninh. Núi Bà Đen được giải phóng tháng 2/1975.

Tháng 3/1975, đơn vị ông được tăng cường cho Quân đoàn 3, đánh chiếm căn cứ Đồng Dù, huyện Củ Chi trong Chiến dịch Hồ Chí Minh - là trận đánh cuối cùng của đơn vị trong cuộc chiến đấu chống đế quốc Mỹ ở chiến trường miền Đông Nam Bộ.

Suốt 12 năm tham gia kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược ở miền Nam, Trung tá - Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài đều hoàn thành nhiệm vụ, không ngại gian khổ và ác liệt bom đạn của kẻ thù, dù ở căn cứ hay chiến trường của các chiến dịch. Ông được trao tặng nhiều Huy chương trong giai đoạn kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước.

Sau giải phóng, ông lại lên đường cùng lực lượng Quân khu 7 chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, giải phóng Campuchia khỏi họa diệt chủng. Khi đang ở chiến trường Campuchia, ông được tỉnh Long An làm đơn xin Bộ Quốc phòng cho chuyển ngạch. Đến năm 1983, ông trở về làm Phó Giám đốc, rồi Giám đốc Sở Y tế Long An vào năm 1987 liên tục đến năm 1999 thì nghỉ hưu.

Điều khiến ông đặc biệt hạnh phúc là chứng kiến ngày đất nước hòa bình, thống nhất, được góp phần cùng chính quyền địa phương chung tay xây dựng đất nước, đặc biệt là ngành Y tế ngày càng lớn mạnh.

Có thể bạn quan tâm

Chủ động giải quyết việc thiếu cán bộ chuyên môn cấp xã

Chủ động giải quyết việc thiếu cán bộ chuyên môn cấp xã

Sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, các địa phương cấp xã của tỉnh Quảng Trị gặp không ít khó khăn, nhất là thiếu cán bộ chuyên môn. Trước thực tế này, tỉnh sẽ cử cán bộ chuyên môn ở cấp tỉnh về xã để hỗ trợ, đảm bảo vận hành chính quyền địa phương 2 cấp thông suốt.

Nông dân đầu nguồn biên giới đón mùa nước nổi

Nông dân đầu nguồn biên giới đón mùa nước nổi

Mới trung tuần tháng 6 nhuận âm lịch (năm Ất Tỵ 2025) mà nước lũ đã đổ về nhuộm đỏ những cánh đồng lúa vừa thu hoạch ở ngoài đê bao, khu vực ngã tư cầu Cỏ Lau, thuộc xã đầu nguồn Phú Hữu, tỉnh An Giang - nơi đón những con nước đầu tiên từ dòng Mekong đổ về sông Hậu. Thời điểm này, bà con đầu nguồn biên giới An Giang đang tất bật chuẩn bị ra đồng khai thác, đánh bắt thủy sản, với hy vọng một mùa nước nổi bội thu tôm cá, cuộc sống ấm no.

Hơi ấm mọi miền hướng về vùng lũ Mường Luân

Hơi ấm mọi miền hướng về vùng lũ Mường Luân

Với tinh thần “lá lành đùm lá rách”, những ngày này đã có nhiều chuyến xe chở những tấm lòng thơm thảo và hàng trăm suất quà nối đuôi nhau hướng về xã Mường Luân (tỉnh Điện Biên) - nơi đồng bào đang gánh chịu thiệt hại nặng do thiên tai gây ra.

Lâm Đồng: Đầu tư hạ tầng thiết yếu vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Lâm Đồng: Đầu tư hạ tầng thiết yếu vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhiều địa phương tỉnh Lâm Đồng đã ưu tiên đầu tư nâng cấp hạ tầng thiết yếu phục vụ bà con. Bên cạnh đó, công tác quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn dịnh dân cư vùng dân tộc thiểu số và miền núi cũng được ưu tiên triển khai.

Đắk Lắk: Dự án thi công 'ì ạch' khiến người dân bức xúc

Đắk Lắk: Dự án thi công 'ì ạch' khiến người dân bức xúc

Dự án cải tạo, nâng cấp hẻm 25 đường Mai Thị Lựu (phường Ea Kao, tỉnh Đắk Lắk) khi mới triển khai được người dân đồng tình ủng hộ và chủ động bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên, dự án này lại thi công rất “ì ạch” khiến người dân bức xúc. Đáng nói, đơn vị thi công chưa thực hiện đầy đủ các biện pháp cảnh báo, gây mất an toàn giao thông và đã xảy ra tai nạn thương tích.

Đề phòng lũ quét, sạt lở đất ở 2 tỉnh vùng núi phía Bắc

Đề phòng lũ quét, sạt lở đất ở 2 tỉnh vùng núi phía Bắc

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, từ 16 giờ 30 phút đến 21 giờ 30 phút ngày 5/8, khu vực các tỉnh Lai Châu và Tuyên Quang tiếp tục có mưa với lượng mưa tích lũy phổ biến như sau: Lai Châu từ 10-30 mm, có nơi trên 50 mm; Tuyên Quang từ 30-50mm, có nơi trên 80mm.

Dự kiến ngày 7/8 thông tuyến Quốc lộ 12 đoạn qua Điện Biên

Dự kiến ngày 7/8 thông tuyến Quốc lộ 12 đoạn qua Điện Biên

Tại tỉnh Điện Biên, trận mưa lớn kéo dài từ đêm 31/7 đến rạng sáng 1/8 đã gây sạt lở nghiêm trọng trên tuyến Quốc lộ 12, đặc biệt là đoạn qua bản Pá Vạt, xã Mường Luân. Công ty cổ phần Đường bộ 2 Điện Biên đang tích cực huy động máy móc, nhân lực, vật lực triển khai làm cả ngày đêm với mục tiêu thông xe tuyến Quốc lộ 12 vào ngày 7/8 tới.

Lấp 'hố tử thần' trên Quốc lộ 3B qua Thái Nguyên

Lấp 'hố tử thần' trên Quốc lộ 3B qua Thái Nguyên

Sau một thời gian theo dõi sát diễn biến tình hình, ngành xây dựng tỉnh Thái Nguyên đã chủ trì triển khai lấp "hố tử thần" trên tuyến Quốc lộ 3B, tại vị trí Km80+050 thuộc địa bàn xã Na Rì, nhằm đảm bảo an toàn giao thông, góp phần ổn định đời sống, sinh hoạt của người dân trong khu vực bị ảnh hưởng.

Kết nối tình quân dân nơi vùng biên

Kết nối tình quân dân nơi vùng biên

Phòng khám Đa khoa quân dân y Dinh Bà (xã Tân Hội Cơ, tỉnh Đồng Tháp) mỗi năm khám, chữa bệnh và cấp phát thuốc cho hàng nghìn người dân, bộ đội và gia đình chính sách; góp phần kết nối tình quân dân nơi vùng biên.

Lào Cai: Cần giải pháp lâu dài cho người dân vùng nguy cơ sạt lở

Lào Cai: Cần giải pháp lâu dài cho người dân vùng nguy cơ sạt lở

Bước vào mùa mưa lũ, nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh Lào Cai nằm dưới chân núi, chân đồi luôn sống trong tâm trạng lo lắng, bất an vì nguy cơ sạt lở đất bất cứ lúc nào. Chính quyền địa phương cũng đang triển khai nhiều giải pháp nhằm hạn chế tối đa thiệt hại do thiên tai gây ra.

Phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền 'Văn hóa Hòa Bình'

Phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền 'Văn hóa Hòa Bình'

Sự kiện hợp nhất 3 tỉnh Phú Thọ (cũ), Vĩnh Phúc, Hòa Bình trở thành tỉnh Phú Thọ (mới) là bước ngoặt chiến lược nhằm kiến tạo động lực phát triển mới cho toàn vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. Bốn vùng Mường nổi tiếng "Nhất Bi, nhì Vang, tam Thàng, tứ Động” tiếp tục đề xuất để thực hiện Đề án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mường và nền “Văn hóa Hòa Bình” giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn.

Tình quân dân trong vùng lũ Điện Biên

Tình quân dân trong vùng lũ Điện Biên

Những ngày đầu tháng 8, tang thương, mất mát bao trùm nhiều bản làng ở Điện Biên. Giữa muôn trùng khó khăn, hình ảnh những chiến sĩ công an, quân đội không quản ngại hiểm nguy, dấn thân vào tâm lũ đã trở thành điểm tựa vững chắc cho người dân vượt qua hoạn nạn, sớm ổn định cuộc sống.

Khẩn trương hỗ trợ nhân dân xã Huổi Một bị cô lập sau thiên tai, mưa lũ

Khẩn trương hỗ trợ nhân dân xã Huổi Một bị cô lập sau thiên tai, mưa lũ

Đợt mưa lũ từ đêm 26/7, rạng sáng 27/7 đã gây lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng trên địa bàn xã Huổi Một, tỉnh Sơn La, gây thiệt hại nặng nề về nhà ở, tài sản, hoa màu của nhân dân; nhiều tuyến đường, công trình, hạ tầng cơ sở bị hư hỏng, giao thông chia cắt; nhiều bản bị cô lập…

Hơn 46 tỷ đồng giúp người nghèo có điều kiện chữa bệnh tại Gia Lai

Hơn 46 tỷ đồng giúp người nghèo có điều kiện chữa bệnh tại Gia Lai

Phát huy vai trò nòng cốt, cầu nối trong các hoạt động nhân đạo, từ thiện, thời gian qua, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo tỉnh Gia Lai đã luôn đồng hành, sẻ chia kịp thời với người yếu thế, bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn; qua đó góp phần tạo động lực để họ vượt qua nghịch cảnh, vươn lên trong cuộc sống.

'Khát nước' sạch giữa phố biển

'Khát nước' sạch giữa phố biển

Cách trung tâm thành phố Quy Nhơn chưa đầy 10 phút đi đò nhưng hơn 430 hộ dân làng chài Hải Minh, phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai (trước đây thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai) đang sống trong cảnh thiếu nước sạch kéo dài nhiều năm. Giữa cái nắng hè bỏng rát, câu chuyện về một làng chài ven biển nhưng… “khát nước” như một nghịch lý chưa có lời giải.

Bộ Quốc phòng yêu cầu khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, sạt lở đất tại Điện Biên, Sơn La, Nghệ An

Bộ Quốc phòng yêu cầu khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, sạt lở đất tại Điện Biên, Sơn La, Nghệ An

Ngày 4/8, Thượng tướng Thái Đại Ngọc, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam đã ký Công điện số 4448/CĐ-TM của Bộ Tổng Tham mưu gửi các cơ quan, đơn vị Quân đội về việc khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Nghệ An; mưa lớn khu vực vùng núi, trung du Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.

Gian nan hành trình ổn định cuộc sống sau trận lũ lịch sử ở miền Tây Nghệ An

Gian nan hành trình ổn định cuộc sống sau trận lũ lịch sử ở miền Tây Nghệ An

Cơn lũ lịch sử vừa quét qua miền Tây Nghệ An không chỉ để lại những vết thương sâu hoắm trên đất đai, mà còn khoét vào lòng người dân nơi đây nỗi bất an kéo dài. Khi nước rút, người dân chưa kịp gượng dậy thì nguy cơ sạt lở đất lại ập đến, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản. Những diễn biến thời tiết phức tạp khiến cuộc sống của hàng nghìn hộ dân vùng cao rơi vào cảnh “sống treo” – không nhà, không đất, không biết ngày mai sẽ ra sao.*Sau lũ, nỗi lo vẫn chưa dứt