Quân và dân miền Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc: Vẹn nguyên ký ức của người bác sĩ quân y

Trung tá - Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Ảnh: Đức Hạnh/TTXVN
Trung tá - Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Ảnh: Đức Hạnh/TTXVN

Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài tự hào đã sống một đời theo Đảng, theo cách mạng và hoàn thành sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc.

Với 91 tuổi, 67 tuổi Đảng, 35 tuổi quân, nguyên Giám đốc Sở Y tế Long An - Trung tá, Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài tự hào đã sống một đời theo Đảng, theo cách mạng và hoàn thành sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc. Điều ông hạnh phúc nhất là đã đi qua hai cuộc chiến, góp phần giành lại độc lập tự do cho dân tộc, thống nhất đất nước.

Lần đầu trực tiếp đánh đế quốc Mỹ

Trung tá - Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài quê ở huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh. Sau giải phóng, ông chọn ở lại quê hương của vợ ở huyện Châu Thành, tỉnh Long An. Trong ngôi nhà của hai ông bà ở Phường 4, thành phố Tân An hôm nay, chúng tôi được nghe câu chuyện của người bác sĩ quân y đã đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

180657-long-an-bai-3.jpg
Trung tá - Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài đi qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của dân tộc. Ảnh: Đức Hạnh - TTXVN

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, bác sĩ Trần Tấn Tài (thường gọi là Năm Tài) là y tá, hoạt động ở địa bàn Khu 8 bốn năm. Kết thúc cuộc kháng chiến, Việt Nam tạm thời bị chia cắt bởi thực dân Pháp và đế quốc Mỹ phản bội Hiệp định Geneva 1954. Tháng 10/1954, ông được ra miền Bắc học bác sĩ quân y gần 2 năm, rồi đi thực tập ở Bắc Ninh, Bắc Giang.

Sau Quốc khánh năm 1963, bác sĩ Năm Tài được điều vào chiến trường miền Nam chiến đấu chống đế quốc Mỹ.

Đầu năm 1964 về đến miền Nam, ông được biên chế vào đơn vị chủ công của Trung đoàn 2, hoạt động tại tỉnh Bà Rịa. Đơn vị đánh địch ở các ấp chiến lược xã Bình Châu, Bà Tô, Bưng Riềng thuộc quận Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa.

Năm 1965, tham gia chiến dịch Đồng Xoài, tỉnh Phước Long (nay là tỉnh Bình Phước), đơn vị ông được nhận lệnh tiêu diệt địch đóng giữ núi Bà Rá (lúc đó là tháng 6/1965) mưa rất nhiều, đánh địch vào lúc chiều, bắt sống 8 tù binh Ngụy.

Mùa khô năm 1967 (22/2/1967) địch mở cuộc càn quét rất lớn đánh vào Khu căn cứ của Bộ Chỉ huy miền ở tỉnh Tây Ninh. Cuộc càn quét mang tên Gian-xơn Xi-ty (Junction City). Quy mô lực lượng đế quốc Mỹ tham chiến là các Sư đoàn thiện chiến như: Anh cả Đỏ, Kỵ binh bay với hơn 1.000 xe tăng, có B52 - pháo đài bay ném bom rải thảm...

Cuộc càn kéo dài hơn 1 tháng. Chúng đổ quân xuống các trảng lớn ở trong rừng và đóng dã ngoại ở đó để lùng sục đánh vào các nơi đóng quân của ta.

“Tiểu đoàn trinh sát của tôi khi đó đóng quân gần trảng Bàu Cột, gần nơi đỗ quân dã ngoại của địch. Sau hơn 10 ngày đỗ quân địch đã đột kích vào nơi ở của chúng tôi. Thế là lần đầu tiên chúng tôi thật sự trực tiếp đánh lính Mỹ”, bác sĩ Năm Tài kể.

Như thường lệ, đội của ông thức dậy sớm cơm nước xong xuôi, sẵn sàng chiến đấu. Ông và một số người đang uống trà ở bếp Hoàng Cầm. Đồng chí Trường - y tá đứng gác địch vào báo cáo: Anh Năm, Mỹ tới! Ông Năm nói: Anh em C1 (tức Đại đội 1) đi vào Tiểu đoàn bộ chớ Mỹ nào? Trường nói: Nó nói tiếng Mỹ! Lập tức, tôi cho anh em nhanh chóng ra các hầm công sự chiến đấu.

Sau mấy phút nổ súng chiến đấu, đồng chí Trung bò qua hầm của ông báo cáo: Lấy được của địch 2 dao đi rừng, 3 băng đạn AR15 và 1 mũ sắt bỏ lại khi chúng lùi ra xa. Ông viết vội mấy dòng chữ báo cáo cho Thủ trưởng Tiểu đoàn về việc đánh địch của quân y Tiểu đoàn, đồng thời xin tăng cường lực lượng vì súng đạn của quân y hiện không giữ được trận địa lâu.

Nữ y tá Sinh mang thư trực tiếp vào Tiểu đoàn, y tá Hồng đã hy sinh do đạn pháo của địch. Đồng đội chôn cất y tá Hồng vào tối hôm ấy. Liệt sĩ Hồng hiện được người em trai thứ 8 - chú Tám Sậm ở huyện Mỏ Cày Nam, Bến Tre thờ cúng.

180944-long-an-bai-4.jpg
Giám đốc Sở Y tế Long An Huỳnh Minh Phúc thăm và tặng quà vợ chồng Thầy thuốc nhân dân Trần Tấn Tài - nguyên Giám đốc Sở Y tế Long An. Ảnh: Đức Hạnh - TTXVN

Trang thông tin của tỉnh Tây Ninh ghi: Cuộc hành quân lớn nhất của quân Mỹ ở miền Nam Việt Nam, với tham vọng lớn nhất được Bộ Tư lệnh Mỹ đặt niềm tin vào thắng lợi nhiều nhất, đã được mở màn và triển khai theo kế hoạch một cách hoàn hảo nhất. Thế nhưng cuối cùng quân đội Mỹ lại không đạt được bất cứ mục tiêu nào dù là nhỏ nhất, mà lại bị thiệt hại nặng nề nhất. Qua 53 ngày đêm (từ ngày 22/2/1967 đến 15/4/1967) chiến đấu dũng cảm quân, dân vùng căn cứ và quân, dân Tây Ninh đã bẻ gãy hoàn toàn cuộc hành quân lớn nhất của quân đội Mỹ. Lực lượng vũ trang giải phóng đã diệt gọn 2 tiểu đoàn, 11 đại đội bộ binh, tiểu đoàn pháo binh, 9 chi đoàn xe thiết giáp, tiêu hao nặng 3 tiểu đoàn bộ binh, 1 tiểu đoàn dù, loại khỏi vòng chiến đấu 14.233 tên Mỹ (1/3 quân số), phá hủy 992 xe (có 775 xe thiết giáp), 112 trong số 256 khẩu pháo, bắn rơi 160 máy bay, trong đó có 144 trực thăng, tiêu diệt và đánh thiệt hại nặng nhiều đơn vị tinh nhuệ của Mỹ.

Điều gì đã giúp cho Quân Giải phóng bảo toàn được lực lượng, bảo vệ an toàn các cơ quan đầu não của cách mạng miền Nam và các kho tàng dự trữ cho cuộc chiến tranh. Điều này chỉ có thể lý giải là Đảng Cộng sản Việt Nam mà trực tiếp là Trung ương Cục miền Nam đã vận dụng sáng tạo nghệ thuật lãnh đạo chiến tranh nhân dân của Đảng, chống chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ.

Cứu chữa thương binh trên đỉnh núi

Tết Mậu Thân 1968, đơn vị ông Năm Tài tham gia đánh vào Sài Gòn - địa bàn Hóc Môn. Sau hơn 1 tháng quần nhau với địch thì được lệnh rút về căn cứ vì chưa giành được mục tiêu Tổng công kích. Tiểu đoàn của ông mất một đại đội ở sân bay Biên Hòa (đơn vị hy sinh hết).

Năm 1972, ông tham gia chiến dịch Quang Trung đánh địch ở Tiểu khu An Lộc, tỉnh Bình Long (đường lên Lộc Ninh ngày nay).

Cuối năm 1974 đến tháng 2/1975, ông là Đội trưởng đội phẫu thuật phục vụ các đơn vị đánh địch ở núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh. Đây là trận chiến ác liệt nhất trong suốt quá trình chiến đấu của Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài.

Trong trận chiến ác liệt đó, có lúc trạm quân y tiếp nhận, điều trị cho một lúc 80 thương binh trong điều kiện thiếu thuốc, vật tư y tế. Bác sĩ cùng đội phẫu thuật phân loại bệnh, rồi tập trung giải quyết ca nặng trước.

165053-nhan-dan-don-mung-tieu-doan-307-thang-tran-tro-ve-vao-nam-1948-anh-ttxvn-phat.jpg
Nhân dân đón mừng Tiểu đoàn 307 thắng trận trở về vào năm 1948. Ảnh: TTXVN phát

Những thương binh nhẹ sau đó trả về đơn vị tiếp tục chiến đấu. Thương binh nặng nằm nhiều, vượt điều kiện khả năng hiện có, cần phải phẫu thuật trạm tổ chức chuyển về bệnh viện tuyến sau. Đây là một thử thách: pháo bom của địch đánh trên lối đi. Do đó tùy bệnh, tùy từng trận đánh mà chuyển ban ngày hay đêm. Đường núi khó đi, tất cả đều đi bộ và cáng thương bằng sức người. Mỗi cáng thương sẽ có 4 người, cứ 2 người khiêng lại 2 người nghỉ. Đường đêm chỉ có đèn dầu soi sáng.

Bác sĩ lúc bấy giờ rất ít. Lúc chiến trường ác liệt nhất ở núi Bà Đen giai đoạn 1972 - 1975 cũng chỉ có bác sĩ Năm Tài và bác sĩ Bé, chia ra mỗi người chịu trách nhiệm, cùng với đội phẫu thuật vài ba chục người.

Trận chiến ác liệt nhưng cuối cùng ta giành được thắng lợi, địch rút chạy về thị xã Tây Ninh. Núi Bà Đen được giải phóng tháng 2/1975.

Tháng 3/1975, đơn vị ông được tăng cường cho Quân đoàn 3, đánh chiếm căn cứ Đồng Dù, huyện Củ Chi trong Chiến dịch Hồ Chí Minh - là trận đánh cuối cùng của đơn vị trong cuộc chiến đấu chống đế quốc Mỹ ở chiến trường miền Đông Nam Bộ.

Suốt 12 năm tham gia kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược ở miền Nam, Trung tá - Thầy thuốc Nhân dân Trần Tấn Tài đều hoàn thành nhiệm vụ, không ngại gian khổ và ác liệt bom đạn của kẻ thù, dù ở căn cứ hay chiến trường của các chiến dịch. Ông được trao tặng nhiều Huy chương trong giai đoạn kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước.

Sau giải phóng, ông lại lên đường cùng lực lượng Quân khu 7 chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, giải phóng Campuchia khỏi họa diệt chủng. Khi đang ở chiến trường Campuchia, ông được tỉnh Long An làm đơn xin Bộ Quốc phòng cho chuyển ngạch. Đến năm 1983, ông trở về làm Phó Giám đốc, rồi Giám đốc Sở Y tế Long An vào năm 1987 liên tục đến năm 1999 thì nghỉ hưu.

Điều khiến ông đặc biệt hạnh phúc là chứng kiến ngày đất nước hòa bình, thống nhất, được góp phần cùng chính quyền địa phương chung tay xây dựng đất nước, đặc biệt là ngành Y tế ngày càng lớn mạnh.

Có thể bạn quan tâm

Hành trình mang con chữ đến với trẻ em dân tộc Chứt ở Hà Tĩnh

Hành trình mang con chữ đến với trẻ em dân tộc Chứt ở Hà Tĩnh

Dưới chân dãy Giăng Màn, bản Rào Tre (xã Phúc Trạch) nằm khiêm nhường giữa đại ngàn là nơi sinh sống của hơn 150 nhân khẩu người Chứt, một trong những cộng đồng dân tộc rất ít người ở Hà Tĩnh. Từ lối sống hoang dã, tách biệt, đồng bào Chứt được lực lượng biên phòng và địa phương vận động định cư, ổn định đời sống. Từ đó, hành trình mang con chữ đến với trẻ em dân tộc Chứt bắt đầu. Hành trình đó được viết nên bằng sự kiên trì của thầy cô giáo, sự sát cánh của bộ đội biên phòng và sự hỗ trợ của nhiều tấm lòng hảo tâm. 

Khẩn trương khắc phục ngập úng ở Buôn Nu sau bão 13 và mưa lũ

Khẩn trương khắc phục ngập úng ở Buôn Nu sau bão 13 và mưa lũ

Ảnh hưởng của bão số 13 cùng với đợt mưa lũ lịch sử (từ ngày 16-20/11) đã khiến Buôn Nu, xã Uar (tỉnh Gia Lai) ngập sâu trong nước nhiều ngày, buộc hàng trăm hộ dân phải sơ tán khẩn cấp. Cho đến thời điểm hiện tại, Buôn Nu vẫn còn 30 hộ dân với gần 100 nhân khẩu sinh sống trong điều kiện nước ngập từ 0,2-0,5m, đời sống bị đảo lộn nghiêm trọng.

Dứa chết hàng loạt, người nông dân thiệt hại nặng nề

Dứa chết hàng loạt, người nông dân thiệt hại nặng nề

Hàng trăm ha cây dứa của người dân trên địa bàn xã Hà Long và phường Quang Trung, tỉnh Thanh Hóa, đang trong giai đoạn phát triển xanh tốt, bỗng nhiên héo úa và chết hàng loạt trong khoảng một tháng trở lại đây, gây thiệt hại nặng nề cho người nông dân. Hiện chính quyền địa phương đang thống kê mức thiệt hại, tìm giải pháp hỗ trợ giúp nông dân giảm thiệt hại do cây dứa bị chết.

Điện Biên: Tăng cường trên 100 y, bác sĩ để củng cố y tế cơ sở

Điện Biên: Tăng cường trên 100 y, bác sĩ để củng cố y tế cơ sở

Ngày 5/12, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên Phạm Giang Nam cho biết, đơn vị đang tập trung triển khai đợt tăng cường trên 100 y, bác sĩ từ các bệnh viện tuyến tỉnh và trung tâm y tế xuống hỗ trợ các trạm y tế xã. Đây là bước đi quan trọng nhằm nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe ban đầu, đặc biệt tại các xã vùng sâu, vùng xa nơi tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao và nhu cầu khám, chữa bệnh tại chỗ ngày càng lớn.

Khám bệnh và phát thuốc miễn phí cho người dân vùng sạt lở

Khám bệnh và phát thuốc miễn phí cho người dân vùng sạt lở

Trong hai ngày 4 - 5/12, đoàn y bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam đã tổ chức chương trình quân - dân y kết hợp, thăm khám và phát thuốc miễn phí cho người dân xã Trà My, thành phố Đà Nẵng. Đây chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, sinh sống tại khu vực bị ảnh hưởng bởi lũ quét, sạt lở núi trong đợt mưa lũ vừa qua.

75 ngầm tràn miền núi Thanh Hóa hư hỏng, xuống cấp

75 ngầm tràn miền núi Thanh Hóa hư hỏng, xuống cấp

Theo thống kê của Sở Xây dựng tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn có tổng số 561 công trình ngầm tràn; trong đó có 90 tràn trên các tuyến đường tỉnh, 471 tràn trên các tuyến đường giao thông nông thôn. Mặc dù Thanh Hóa đã dành các nguồn lực để nâng cấp, sửa chữa ngầm tràn xuống cấp, tuy nhiên, tỉnh vẫn còn khoảng 75 ngầm tràn tại các xã miền núi đang bị hư hỏng, xuống cấp mà chưa được sửa chữa.

Tập trung tăng trưởng kinh tế và đảm bảo đời sống nhân dân

Tập trung tăng trưởng kinh tế và đảm bảo đời sống nhân dân

Sáng 5/12, đoàn công tác của Quốc hội do Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Đỗ Văn Chiến làm Trưởng đoàn đã làm việc tại tỉnh Tuyên Quang về các dự án, chương trình chào mừng 80 năm Quốc hội Việt Nam (1946 - 2026) và về tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hỗ trợ sinh kế giúp đồng bào thoát nghèo

Hỗ trợ sinh kế giúp đồng bào thoát nghèo

Thời gian qua, công tác giảm nghèo tại tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ghi nhận nhiều chuyển biến nhờ mô hình hỗ trợ sinh kế theo nhu cầu và điều kiện thực tế của người dân. Từ việc hỗ trợ con giống, cây trồng, đến tập huấn kỹ thuật và giám sát quá trình sản xuất, các mô hình giảm nghèo đã tạo sinh kế bền vững, giúp nhiều hộ vươn lên ổn định kinh tế.

Phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng và dệt thổ cẩm của người Ba Na

Phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng và dệt thổ cẩm của người Ba Na

Tại thôn Xí Thoại (xã Xuân Lãnh, tỉnh Đắk Lắk), loại hình nghệ thuật đặc sắc “Trống đôi, cồng ba, chiêng năm” của người Ba Na - Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia được ghi danh từ năm 2016 cùng với nghề dệt thổ cẩm truyền thống đã tạo nên bản sắc độc đáo của cộng đồng nơi đây. Việc triển khai Dự án Dịch vụ du lịch cộng đồng thôn Xí Thoại không chỉ góp phần phát huy các nét văn hóa đặc trưng mà còn mở ra sinh kế bền vững, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

OCOP Tuyên Quang: Từ sản vật bản địa đến thương hiệu vùng miền

OCOP Tuyên Quang: Từ sản vật bản địa đến thương hiệu vùng miền

Miền đất Tuyên Quang sau hợp nhất hiện lên như một dải lụa xanh thẳm, nơi non cao trùng điệp ôm lấy những thung lũng êm đềm, nơi triền đá tai mèo, nếp nhà trình tường, những tầng ruộng bậc thang mùa nối mùa tạo nên vẻ đẹp vừa hoang sơ, vừa phồn thực. Khí hậu phân tầng theo độ cao, nguồn nước tinh khiết chảy ra từ dãy Tây Côn Lĩnh đã nuôi dưỡng những loại cây trồng, loài hoa chỉ sinh trưởng được trên miền đá này.

Già làng, trưởng thôn là điểm tựa của đồng bào dân tộc thiểu số vùng biên

Già làng, trưởng thôn là điểm tựa của đồng bào dân tộc thiểu số vùng biên

Ngày 2/12, tại xã Phú Nghĩa (Đồng Nai), Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 778 (Quân Khu 7) tổ chức buổi gặp mặt già làng, trưởng thôn, người có uy tín tiêu biểu trên địa bàn đứng chân nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống của lực lượng vũ trang Quân khu 7 (10/12/1945 - 10/12/2025) và 81 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025).

Di tích Gò Thành - Bảo vật sống của nền văn hóa Óc Eo

Di tích Gò Thành - Bảo vật sống của nền văn hóa Óc Eo

Tọa lạc tại ấp Tân Thành, xã Chợ Gạo, tỉnh Đồng Tháp (trước đây là xã Tân Thuận Bình, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang), di chỉ khảo cổ Gò Thành đã được khai quật là di tích thuộc nền văn hóa Óc Eo, nền văn minh cổ từng phát triển rực rỡ tại khu vực Nam Bộ từ thế kỷ I đến thế kỷ VIII.

Người dân vùng chăn nuôi gia súc gượng dậy nơi cơn lũ đi qua

Người dân vùng chăn nuôi gia súc gượng dậy nơi cơn lũ đi qua

Những đợt lũ liên tiếp đã khiến các vùng chăn nuôi dê, cừu ở Khánh Hòa và vùng nuôi bò thịt ven sông Ngân Sơn (Đắk Lắk) thiệt hại nặng. Nước đã rút nhưng chuồng trại hư hỏng, đàn gia súc mất trắng khiến nhiều hộ rơi vào cảnh trắng tay, đang gượng dậy khôi phục sản xuất trong khó khăn.

Đưa hàng Việt tới người tiêu dùng vùng biên giới An Giang

Đưa hàng Việt tới người tiêu dùng vùng biên giới An Giang

Ở vùng biên giới Tây Nam, nơi hàng ngoại chỉ cần "qua một con nước" đã có thể tràn vào các chợ nội địa, nên việc giữ vững chỗ đứng cho hàng Việt chưa bao giờ là dễ. Giữa dòng chảy ấy, ông Tạ Minh Sơn, Giám đốc Siêu thị Tứ Sơn (phường Châu Đốc, An Giang) vẫn kiên định với hơn 20 năm dành trọn tâm huyết đưa hàng Việt, đặc sản vùng miền và sản phẩm OCOP đến gần người tiêu dùng vùng biên, vùng sâu, vùng xa.

Cao Bằng quy hoạch lại vùng sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu

Cao Bằng quy hoạch lại vùng sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu

Trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cao Bằng đã xác định chiến lược nâng cao khả năng chống chịu của ngành nông nghiệp dựa trên Kế hoạch hành động ứng phó biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Âm vang trống đồng trong đời sống người Lô Lô

Lào Cai: Khởi công xây dựng 6 điểm trường tại các xã biên giới

Ngày 29/11, tại điểm trường Mầm non Xà Khái Tủng, Trường Mầm non Tả Ngải Chồ, xã Pha Long, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai phối hợp với UBND các xã Pha Long, Trịnh Tường, Y Tý tổ chức Lễ khởi công xây dựng 6 điểm trường trên địa bàn 3 xã biên giới Pha Long, Trịnh Tường và Y Tý.