Trao quyền lựa chọn sách giáo khoa cho nhà trường: Đảm bảo tính minh bạch, khách quan

Trao quyền lựa chọn sách giáo khoa cho nhà trường: Đảm bảo tính minh bạch, khách quan

Với chủ trương "một chương trình, nhiều sách giáo khoa", Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã chuẩn bị bước sang năm thứ 5 triển khai, với việc phê duyệt, đưa vào sử dụng sách giáo khoa của 3 lớp cuối cấp (lớp 5, lớp 9, lớp 12). Tuy nhiên, quy định về việc lựa chọn sách giáo khoa tại các cơ sở giáo dục phổ thông hiện nay vẫn còn tồn tại những khó khăn, bất cập khiến một số nhà trường lúng túng. Vì vậy, mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành dự thảo Thông tư mới, trong đó, trao quyền lựa chọn sách giáo khoa về cho các cơ sở giáo dục, giáo viên và phụ huynh học sinh.

Trao quyền lựa chọn sách giáo khoa cho nhà trường: Đảm bảo tính minh bạch, khách quan ảnh 1Ba bộ SGK Cánh diều lớp 4,8,11 được đưa vào giảng dạy trong năm học 2023 - 2024 theo chương trình GDPT 2018. Ảnh: Thanh Tùng - TTXVN

Thay đổi quy định lựa chọn sách giáo khoa

Trong năm đầu tiên sách giáo khoa mới được đưa vào giảng dạy (2020), Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT hướng dẫn lựa chọn sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo trao quyền quyết định việc lựa chọn sách giáo khoa cho giáo viên và các trường.

Thời điểm đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phê duyệt 5 bộ sách giáo khoa lớp 1, gồm 4 bộ sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (Cùng học để phát triển năng lực, Kết nối tri thức với cuộc sống, Chân trời sáng tạo, Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục) và bộ sách Cánh Diều do Công ty Đầu tư Xuất bản - Thiết bị giáo dục Việt Nam phối hợp với một số nhà xuất bản tổ chức biên soạn.

Sang đến năm học thứ 2 (năm học 2021 - 2022), Bộ Giáo dục và Đào tạo lại ban hành Thông tư số 25/2020/TT-BGDĐT thay thế Thông tư 01 về chọn sách giáo khoa, quy định thẩm quyền lựa chọn sách giáo khoa là UBND tỉnh, thành phố, theo tinh thần của Luật Giáo dục 2019. Cũng trong năm này, khi biên soạn sách giáo khoa lớp 2, lớp 6, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam thay đổi chủ trương, hợp nhất 4 bộ sách thành 2 bộ: Kết nối tri thức với cuộc sống” và “Chân trời sáng tạo”.

Từ đó cho đến nay, có 3 bộ sách giáo khoa được Bộ phê duyệt sử dụng. Đó là: Kết nối tri thức với cuộc sống, Chân trời sáng tạo và Cánh Diều. Việc lựa chọn sách giáo khoa được thực hiện theo Thông tư số 25/2020/TT-BGDĐT. Cụ thể, trên cơ sở danh mục sách giáo khoa đề xuất từ nhà trường, Sở Giáo dục và Đào tạo tổng hợp trình hội đồng lựa chọn sách bỏ phiếu biểu quyết. Sau đó, Sở Giáo dục và Đào tạo căn cứ kết quả này trình UBND tỉnh ra quyết định chọn các đầu sách giáo khoa được sử dụng tại địa phương.

Tuy nhiên, khi kết quả lựa chọn sách giáo khoa của các tỉnh, thành phố được công bố thì cũng là lúc xuất hiện bất cập, có hiện tượng thiếu minh bạch, khách quan, thiếu tôn trọng ý kiến của giáo viên, nhà trường và phụ huynh trong việc chọn sách giáo khoa.

Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đánh giá: “Quy định về lựa chọn sách giáo khoa tại Thông tư 25/2020/TT-BGDĐT chưa chặt chẽ, dẫn tới cách thức triển khai không thống nhất giữa các địa phương; tạo ra kẽ hở để trục lợi, cạnh tranh không lành mạnh”. Vì vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Thông tư 25 theo hướng đề cao vai trò, trách nhiệm của giáo viên, cơ sở giáo dục trong lựa chọn sách giáo khoa. Về lâu dài, cần tổ chức theo hướng học sinh có thể sử dụng bất kỳ sách giáo khoa nào được phép lưu hành trong mỗi tiết học.

Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo Thông tư quy định việc lựa chọn sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên, để lấy ý kiến góp ý của dư luận. Điểm đáng chú ý của dự thảo lần này, đó là trao quyền lựa chọn sách giáo khoa về cho các nhà trường thay vì UBND cấp tỉnh như Thông tư 25. Chủ tịch hội đồng lựa chọn sách giáo khoa của cơ sở giáo dục phổ thông là hiệu trưởng sẽ phải chịu trách nhiệm về hoạt động, lập kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch làm việc của hội đồng, cũng như giải trình về việc lựa chọn sách giáo khoa của cơ sở.

Đề cao vai trò, trách nhiệm của giáo viên, nhà trường


Ghi nhận ý kiến từ phía các giáo viên, nhà trường cho thấy, nhiều quan điểm đồng tình với việc chuyển hội đồng lựa chọn sách giáo khoa về cơ sở giáo dục. Bởi sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là tài liệu dạy học quan trọng mà người sử dụng trực tiếp là giáo viên, học sinh.

Trao quyền lựa chọn sách giáo khoa cho giáo viên, cha mẹ học sinh được cho là thực hiện nguyên tắc dân chủ tốt nhất, phù hợp với điều kiện tổ chức dạy - học tại cơ sở giáo dục phổ thông. Việc quy định tổ chức cho toàn bộ giáo viên môn học tham gia lựa chọn sách giáo khoa như trong dự thảo cũng cho thấy khía cạnh chuyên môn được đề cao.

Song việc giao quyền tự chủ cho các trường cũng đòi hỏi cán bộ quản lý và giáo viên nêu cao tinh thần trách nhiệm, cần nhiều thời gian, công sức để nghiên cứu, lựa chọn sách giáo khoa. Mỗi giáo viên phải ý thức sâu sắc về quyền và vai trò của mình, không qua loa chiếu lệ, không phó mặc trong việc lựa chọn sách giáo khoa. Đồng thời, cần có quy chế chặt chẽ để hiệu trưởng và cấp trên không thể can thiệp và thao túng vào quyết định lựa chọn sách giáo khoa của giáo viên.

Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục Việt Nam cho rằng: Quy định mới trong dự thảo trả lại đúng vai trò cho giáo viên và các cơ sở giáo dục. Thầy cô là người hiểu rõ điều kiện và hoàn cảnh của học sinh từng nơi, từng vùng để từ đó chọn những bộ sách giáo khoa đáp ứng yêu cầu. Tuy nhiên, các trường phải làm một cách nghiêm túc, cần vì yêu cầu đổi mới giáo dục cho từng đối tượng học sinh để lựa chọn đúng bộ sách giáo khoa phù hợp, không bị tác động bởi yếu tố khác. Khi được làm chủ phải thực sự tròn trách nhiệm, tránh làm mất đi tính khách quan.

Thầy Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường Marie Curie (Hà Nội) cũng chia sẻ: Trao quyền lựa chọn sách giáo khoa cho cơ sở giáo dục phổ thông là hợp lý nhất và ở nhà trường thì giáo viên là người trực tiếp giảng dạy. Họ đọc nhiều sách giáo khoa của môn mình dạy, thảo luận trong tổ bộ môn để tìm ra sách giáo khoa nào là thích nhất, phù hợp nhất với học sinh của trường. Bên cạnh đó, phụ huynh là người bỏ tiền mua sách giáo khoa, cũng có vai trò quan trọng.

Tuy nhiên, thầy Khang cũng nêu băn khoăn: Các cơ sở giáo dục nhiều năm nay đã sử dụng sách giáo khoa lớp 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8,10 và 11 khá ổn định. Vậy, cần làm rõ nếu Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư mới về việc lựa chọn sách giáo khoa thì các cơ sở giáo dục có phải tổ chức lựa chọn lại sách giáo khoa đang sử dụng theo quy định mới không?

Bên cạnh đó, thầy Nguyễn Hồng Sơn - Hiệu trưởng Trường Trung học Cơ sở Văn Miếu (huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) bày tỏ: Để tăng vai trò, trách nhiệm của cơ sở giáo dục với việc lựa chọn sách giáo khoa như trong dự thảo, các nhà trường cần có giải pháp khắc phục những hạn chế hiện nay như: không bảo đảm đủ thời gian nghiên cứu hết các bộ sách; một số giáo viên chưa đủ khả năng đánh giá sách giáo khoa; có môn học, nhà trường chỉ có một giáo viên nên việc đánh giá dễ mang tính chủ quan…

Nhằm tạo thuận lợi cho các cơ sở giáo dục, thầy Nguyễn Hồng Sơn cũng kiến nghị cần bảo đảm nguồn kinh phí cho tổ chức lựa chọn sách giáo khoa. Hiện nay, nguồn kinh phí được phân bổ chưa rõ ràng nên cơ sở giáo dục khó khăn trong công tác tổ chức, đặc biệt là chi kinh phí cho thành viên tham gia công tác này.

Việt Hà

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Gia Lai: Hơn 3.500 tỷ đồng xây dựng Nhà ở chung cư hỗn hợp

Gia Lai: Hơn 3.500 tỷ đồng xây dựng Nhà ở chung cư hỗn hợp

Hòa chung không khí cả nước hân hoan tổ chức Lễ khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật các Dự án, công trình trọng điểm Chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, ngày 19/12, Công ty cổ phần Arita đã tổ chức Lễ khởi công Dự án xây dựng Nhà ở chung cư hỗn hợp (tên thương mại: Triton) tại địa chỉ 72B Tây Sơn, phường Quy Nhơn Nam, tỉnh Gia Lai.

Những mái ấm vững chãi nơi phên dậu Tổ quốc

Những mái ấm vững chãi nơi phên dậu Tổ quốc

Giữa đại ngàn Trường Sơn, cuộc sống của người dân miền núi Quảng Trị hiện nay với những căn nhà mới mọc lên san sát, thắp sáng vùng biên viễn, mở ra hành trình an cư, dựng xây niềm tin cho đồng bào nơi phên dậu Tổ quốc.

Củng cố vững chắc 'thế trận lòng dân' ở biên giới Tây Nam

Củng cố vững chắc 'thế trận lòng dân' ở biên giới Tây Nam

Sáng 19/12, tại Đền tưởng niệm Anh hùng, liệt sĩ và người có công tỉnh An Giang, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tổ chức Họp mặt kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025), 36 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2025) và Lễ truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Chương trình tình nguyện thiết thực hướng về vùng khó khăn, biên giới

Chương trình tình nguyện thiết thực hướng về vùng khó khăn, biên giới

Ngày 19/12, tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Lâm Thủy (xã Kim Ngân), Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Quảng Trị phối hợp với Đoàn Thanh niên Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam tổ chức Chương trình “Tình nguyện mùa Đông năm 2025 - Xuân tình nguyện năm 2026”.

Khánh thành cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn

Khánh thành cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn

Sáng 19/12, tại Quảng trường phía Bắc hầm số 3, cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, Tập đoàn Đèo Cả phối hợp cùng Bộ Xây dựng, Ủy ban nhân dân hai tỉnh Quảng Ngãi và Gia Lai đã tổ chức Lễ khánh thành Dự án đường bộ cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn. Đây là một trong những công trình chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Cải thiện nước sạch cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão lũ

Cải thiện nước sạch cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão lũ

Ngày 18/12, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNICEF) phối hợp Trung tâm Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tổ chức chương trình truyền thông, hỗ trợ tiền mặt cải thiện nước sạch và vệ sinh cho các gia đình bị ảnh hưởng bởi bão số 10, 11 tại xã Tam Kim, tỉnh Cao Bằng.

Quảng Trị thần tốc xây dựng, sửa chữa nhà để người dân đón Tết

Quảng Trị thần tốc xây dựng, sửa chữa nhà để người dân đón Tết

Thực hiện “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng, sửa chữa nhà ở cho người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai vừa qua, tỉnh Quảng Trị đã và đang khẩn trương huy động tối đa nhân lực, phương tiện để tổ chức thi công công trình khẩn cấp, chống sụt trượt (công trình) tại khu dân cư đường Hùng Vương, xã Khe Sanh; qua đó giúp người dân sớm sửa chữa nhà ở, ổn định cuộc sống, yên tâm đón Tết Nguyên đán trong không khí ấm áp, an vui.

Nông thôn mới nâng cao chất lượng sống cho người dân

Nông thôn mới nâng cao chất lượng sống cho người dân

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với quá trình đô thị hóa đang tạo chuyển biến rõ nét tại nhiều địa phương khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tại tỉnh Vĩnh Long, chương trình đã tạo động lực quan trọng cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển hạ tầng và nâng cao chất lượng sống của người dân. Qua đó, diện mạo nông thôn ngày càng khang trang, hiện đại, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa đô thị và nông thôn, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Ngày đêm bám công trường cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng

Ngày đêm bám công trường cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng

Trên đại công trường tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, không khí làm việc hết sức khẩn trương, nhộn nhịp. Hàng nghìn cán bộ công nhân sau những nhiều ngày tháng liên tục ăn, ngủ tại công trường để “xẻ núi, bạt đồi” đến nay tuyến giao thông trọng điểm quốc gia này đã thành hình và thông tuyến theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ vào ngày 19/12.

Công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai trên tuyến đường Trường Sơn Đông qua Đà Nẵng

Công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai trên tuyến đường Trường Sơn Đông qua Đà Nẵng

Ngày 17/12, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn đã ký công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai để khắc phục hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông tại Km129+130 (T) trên tuyến đường Trường Sơn Đông đoạn qua địa bàn thành phố Đà Nẵng, thuộc phạm vi được giao quản lý của Khu quản lý đường bộ III do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài gây ra từ ngày 3/12/2025 đến ngày 5/12/2025.

Đắk Lắk: Phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô

Đắk Lắk: Phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô

Ngày 17/12, Vườn Quốc gia Yok Đôn tổ chức Diễn tập chữa cháy rừng năm 2025, đây là hoạt động nhằm nâng cao năng lực chỉ huy, điều hành của Ban chỉ huy Phòng cháy chữa cháy rừng Vườn Quốc gia Yok Đôn trong công tác phối hợp hiệp đồng tác chiến với các lực lượng và nhân dân trên địa bàn để xử lý các tình huống cháy rừng trong thực tế.

Chuẩn VietGAP, hữu cơ nâng tầm giá trị cây có múi

Chuẩn VietGAP, hữu cơ nâng tầm giá trị cây có múi

Trước những thách thức về chất lượng, an toàn thực phẩm và yêu cầu khắt khe của thị trường xuất khẩu, Nghệ An đang quyết liệt chuyển đổi canh tác cây ăn quả có múi, loại cây chủ lực của tỉnh. Việc áp dụng tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ không chỉ là giải pháp nâng cao giá trị cạnh tranh, phát triển bền vững mà còn là chìa khóa để khẳng định vị thế thương hiệu nông sản Nghệ An trên bản đồ quốc tế.

Cô giáo 'trồng người' trên non cao

Cô giáo 'trồng người' trên non cao

Gắn bó 16 năm công tác với học sinh người Mông vùng cao, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, nhưng cô giáo Nguyễn Thanh Thùy, giáo viên Trường Mầm non Hồng Ca, xã Hưng Khánh, tỉnh Lào Cai luôn tận tụy chăm sóc, dạy dỗ học sinh.

Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo ở các xã khó khăn

Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo ở các xã khó khăn

Kon Plông và Tu Mơ Rông là hai xã của tỉnh Kon Tum (cũ) thuộc diện hưởng chính sách 30a của Chính phủ. Những năm qua, từ nguồn hỗ trợ của Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững, chính quyền của hai địa phương đã triển khai đến từng thôn, làng, bảo đảm đúng đối tượng, đúng mục đích.

Thanh niên Cơ Tu thoát nghèo từ cây dược liệu

Thanh niên Cơ Tu thoát nghèo từ cây dược liệu

Xã miền núi Tây Giang cách trung tâm thành phố Đà Nẵng hơn 100km về phía Tây, toàn xã có 23 thôn với trên 9.063 nhân khẩu; trong đó hơn 90% là đồng bào dân tộc Cơ Tu. Với tỷ lệ độ che phủ rừng trên 74%, hệ sinh thái đa dạng sinh học, đồng bào Cơ Tu nơi đây đã tận dụng những thế mạnh sẵn có để xây dựng nhiều mô hình kinh tế bền vững, trong đó có lĩnh vực trồng và sản xuất dược liệu.

Xây dựng thương hiệu quýt Chiềng Cơi gắn với du lịch trải nghiệm

Xây dựng thương hiệu quýt Chiềng Cơi gắn với du lịch trải nghiệm

Những ngày này, vườn quýt của người dân ở bản Muông Yên, bản Hùn, bản Hôm thuộc phường Chiềng Cơi, tỉnh Sơn La đang vào thời kỳ chín rộ. Những chùm quả trĩu cành, vàng óng, tỏa hương thơm dịu nhẹ, báo hiệu một mùa bội thu, no ấm đối với các hộ trồng quýt nơi đây.

Cây cầu mới cho đồng bào Khmer trước thềm năm mới

Cây cầu mới cho đồng bào Khmer trước thềm năm mới

Ấp Rạch Rê là địa bàn đặc thù với đông đảo đồng bào dân tộc Khmer sinh sống. Do điều kiện địa hình nhiều kênh rạch, hạ tầng giao thông nông thôn tại đây còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của bà con.

Quảng Trị: 100% thôn, bản có điện lưới

Quảng Trị: 100% thôn, bản có điện lưới

Ngày 15/12, tại bản Rìn Rìn, xã Trường Sơn (Quảng Trị), Công ty Điện lực Quảng Trị đã tổ chức Lễ khánh thành công trình cấp điện cho các thôn, bản lõm sóng, lõm điện trên địa bàn tỉnh.

'Vượt nắng, thắng mưa', nước rút hoàn thành các công trình vùng biên viễn

'Vượt nắng, thắng mưa', nước rút hoàn thành các công trình vùng biên viễn

Năm 2025 chuẩn bị kết thúc, nơi miền biên viễn Lai Châu, các dự án, công trình cũng đang được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh và nhà thầu thi công gấp rút, khẩn trương hoàn thành. Dù thời tiết khó khăn lúc nắng, khi mưa hay giá rét nhưng trên công trường vẫn luôn rộn ràng tiếng máy, tiếng cười nói của cán bộ kỹ thuật, công nhân đang ngày đêm thực hiện các phần việc.

Niềm vui đến với đồng bào Khmer Cần Thơ trước thềm năm mới

Niềm vui đến với đồng bào Khmer Cần Thơ trước thềm năm mới

Ngày 15/12, tại ấp Rạch Rê, xã Mỹ Tú, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp cùng Báo Tiền Phong và chính quyền địa phương tổ chức khánh thành, đưa vào sử dụng cầu Sáu Dừa. Đây là công trình dân sinh thiết thực, đáp ứng nhu cầu đi lại, giao thương của người dân địa phương ngay trước thềm năm mới 2026.

Điện Biên tăng cường 108 cán bộ y tế về tuyến xã

Điện Biên tăng cường 108 cán bộ y tế về tuyến xã

Ngày 15/12, Sở Y tế tỉnh Điện Biên tổ chức lễ ra quân tăng cường 108 cán bộ y tế về hỗ trợ các trạm y tế xã, phường trên địa bàn tỉnh. Đây được xác định là giải pháp cụ thể, kịp thời nhằm củng cố năng lực y tế cơ sở, nhất là trong giai đoạn đầu triển khai Thông tư số 43/2025/TT-BYT ngày 15/11/2025 của Bộ Y tế.