Đồng Nai phấn đấu đến năm 2030 có 90% số xã đạt chuẩn nông thôn mới (tính lũy kế), ít nhất 50% xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 10% đạt chuẩn theo hướng nông thôn hiện đại.
Trong đó, xã nông thôn mới hiện đại sẽ thay thế xã nông thôn mới kiểu mẫu và có sự nâng chất hơn so với mô hình cũ. Mô hình mới này sẽ hoàn thiện hơn về các nhóm tiêu chí; đặc biệt chú trọng phát triển sản xuất bền vững gắn với nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số. Mục tiêu là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn, xây dựng môi trường sống xanh, văn hóa, an toàn.

Khai thác tiềm năng nông nghiệp và bảo tồn văn hóa
Đồng Nai có tiềm năng lớn về du lịch sinh thái, nông nghiệp, nông thôn với Vườn quốc gia Cát Tiên, Vườn quốc gia Bù Gia Mập... Do đó, việc xác định “phát triển du lịch nông thôn là một trụ cột, một động lực quan trọng” trong xây dựng nông thôn mới được tỉnh chú trọng thực hiện.
Xã Bom Bo được thành lập trên cơ sở sáp nhập xã Bom Bo cũ và xã Bình Minh (huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước cũ). Với sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và sự đồng thuận của nhân dân, xã Bình Minh cũ đã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới; xã Bom Bo cũ đã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và có 1/16 thôn đạt tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu. Thời gian tới, xã Bom Bo tiếp tục xây dựng nông thôn mới dựa trên thế mạnh của địa phương bằng việc khai thác tiềm năng nông nghiệp và bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng.
Theo Bí thư xã Bom Bo Vũ Long Sơn, để tiếp tục xây dựng nông thôn mới hiệu quả, xã quy hoạch phát triển du lịch nông thôn đồng bộ với quy hoạch xây dựng nông thôn mới. Trong đó, địa phương quy hoạch không gian phát triển du lịch nông thôn gắn với đặc trưng sinh thái và chú trọng bảo tồn giá trị văn hóa - lịch sử; ưu tiên đầu tư các dự án hạ tầng như: nâng cấp, mở rộng các tuyến đường kết nối, trong đó đặc biệt chú trọng tuyến đường đến Di tích lịch sử sóc Bom Bo. Địa phương kết hợp du lịch văn hóa với nông nghiệp, tạo thành các tour, tuyến khép kín như: các mô hình du lịch cộng đồng (homestay), trải nghiệm văn hóa (lễ hội, ẩm thực, nghề truyền thống) tại các thôn có đông đồng bào S’tiêng…
Giám đốc Trung tâm Dịch vụ tổng hợp xã Bom Bo Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, chương trình xây dựng nông thôn mới đóng vai trò hỗ trợ tích cực cho phát triển du lịch nông thôn trong việc nâng cấp, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, bảo đảm vệ sinh môi trường, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, làng nghề truyền thống… Trong khi đó, du lịch nông thôn góp phần nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới bền vững thông qua việc nâng cao thu nhập, tạo sinh kế cho người dân ở nông thôn, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm đặc sản... Thời gian tới, trong quá trình xây dựng nông thôn mới, địa phương tập trung xây dựng Khu Bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo trở thành điểm du lịch độc đáo, hấp dẫn gắn với bảo tồn văn hóa lịch sử, tạo điểm nhấn và bước đột phá về phát triển du lịch nông thôn.
Xã Bù Gia Mập là địa phương vùng sâu, biên giới có 75% dân số là người dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khó khăn. Địa phương là một trong số ít xã của tỉnh chưa đạt chuẩn nông thôn mới. Trong cơ cấu kinh tế của xã, nông - lâm nghiệp chiếm 85%, có Vườn quốc gia Bù Gia Mập nên trong xây dựng nông thôn mới, địa phương sẽ khai thác thế mạnh về rừng, định hướng tập trung phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn tài nguyên rừng, bản sắc văn hóa dân tộc.
Bí thư Đảng ủy xã Bù Gia Mập Lê Hoàng Nam nhấn mạnh, xã xác định du lịch, dịch vụ là ngành kinh tế quan trọng mang tính đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương thời gian tới. Xã chú trọng khai thác tiềm năng du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp gắn với sản phẩm OCOP và lợi thế vùng biên trong việc phát triển nông thôn mới. Xã sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư phát triển các khu, điểm du lịch có quy mô, chất lượng cao, sản phẩm du lịch đa dạng, đặc sắc, mang bản sắc địa phương.
Giám đốc Vườn quốc gia Bù Gia Mập Vương Đức Hòa cho biết, sản phẩm du lịch sinh thái của Vườn quốc gia được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Thời gian tới, Vườn tiếp tục phát triển sản phẩm đặc trưng với mục tiêu gắn bảo vệ rừng, thiên nhiên với phát triển sinh kế và du lịch sinh thái cộng đồng tại xã biên giới. Đơn vị sẽ mở thêm các tuyến du lịch khám phá rừng nguyên sinh, bảo tồn và phát triển các nghề truyền thống, ẩm thực, văn hóa, trang phục và xây dựng các sản phẩm OCOP đặc trưng của địa phương... tạo sinh kế mới cho người dân, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Bứt phá trong xây dựng nông thôn mới hiện đại

Xã Lang Minh (huyện Xuân Lộc) đang hướng tới đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu có đường giao thông khang trang, sạch đẹp. Ảnh tư liệu: Hồng Đạt/TTXVN
Sau hợp nhất, tỉnh Đồng Nai có 72 xã nông thôn. Hiện, tỉnh có 67 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 25 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 8 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai Nguyễn Văn Thắng khẳng định, đây là thành quả của quá trình nhiều năm đầu tư có trọng tâm với hệ thống hạ tầng cơ bản đồng bộ, các tiêu chí thu nhập, văn hóa, môi trường và tổ chức sản xuất đạt mức cao.
Đồng Nai tiếp tục bứt phá trong xây dựng nông thôn mới hiện đại, nông thôn mới hạnh phúc; xác định xây dựng nông thôn mới chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc. Tỉnh khai thác các lợi thế, điểm mạnh của từng địa phương để xây dựng nông thôn mới qua việc phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi kém hiệu quả sang mô hình có giá trị cao hơn và gắn với thị trường tiêu thụ. Địa phương đẩy mạnh phát triển các ngành dịch vụ, du lịch; xây dựng nông thôn hiện đại, môi trường sạch đẹp và nâng cao đời sống, trình độ chuyên nghiệp cho nông dân, coi họ là chủ thể trung tâm của quá trình phát triển.
Đồng Nai đang rà soát các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, đối chiếu với bộ tiêu chí giai đoạn mới để cập nhật tình trạng và phân loại theo mức độ đạt chuẩn. Bước đầu, địa phương có 7 xã đủ điều kiện nâng cấp lên chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2026 gồm: Xuân Lộc, Dầu Giây, Định Quán, Trảng Bom, Cẩm Mỹ, Đồng Phú và Lộc Ninh. Đây là những xã có nhiều lợi thế khi được hợp nhất từ các xã đã đạt chuẩn giai đoạn trước, có hạ tầng tốt, đời sống người dân cao và thiết chế văn hóa, giáo dục khá hoàn chỉnh.
Ngoài ra, tỉnh tiếp tục củng cố chất lượng ở các xã đã đạt chuẩn, đảm bảo không có xã bị xuống hạng. Việc duy trì ổn định số lượng đi kèm nâng cao chất lượng là nền tảng để tỉnh bước vào giai đoạn mới với bước đi vững chắc hơn./.