Điểm tựa của đồng bào vùng biên

Theo Nghị định 272 của Chính phủ, TP Hà Nội có 4 xã và 17 thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các xã dân tộc thiểu số trên địa bàn đã tận dụng các nguồn lực hỗ trợ từ ngân sách của Trung ương và thành phố để đầu tư, phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia, mục tiêu chuyên đề. Từ việc huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, kinh tế xã hội thuộc các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang từng bước đổi thay.

Để làm ra được những chiếc áo truyền thống với vẻ đẹp sặc sỡ, tỉ mỉ của phụ nữ Dao ở bản Hùng Pèng, xã Phong Thổ (tỉnh Lai Châu) phải trải qua rất nhiều công đoạn và được làm hoàn toàn thủ công. Trong những công đoạn đó, công đoạn kéo sợi cần phải tỉ mỉ, kỳ công để từ những sợi vải nhỏ, ngắn được đan bện lại với nhau thành những cuộn vải bền đẹp.

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn là người dân tộc Cao Lan, ở thôn Mãn Hóa, xã Phú Lương, tỉnh Tuyên Quang. Chứng kiến sự mai một của nhiều giá trị truyền thống theo thời gian, ông luôn trăn trở, tích cực nghiên cứu, học hỏi, sưu tầm, gìn giữ và thực hành các di sản văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Từ canh tác nông nghiệp truyền thống, năm 2014, anh Doãn Văn Hinh (xã Văn Giang, tỉnh Hưng Yên) đã mạnh dạn chuyển đổi sang mô hình vườn cảnh. Cùng với hỗ trợ của Hội nông dân về vốn và chuyển giao khoa học kỹ thuật, đến nay nhà vườn của anh Hinh là một trong những nhà vườn tiêu biểu của địa phương. Mỗi dịp tết nguyên đán, vườn của anh cung ứng thị trường khoảng 600 cây quất, bưởi cảnh, thu lãi khoảng 400 triệu đồng.

Di chỉ khảo cổ Gò Thành, tại ấp Tân Thành, xã Chợ Gạo, tỉnh Đồng Tháp (trước đây thuộc tỉnh Tiền Giang), là di tích tiêu biểu của nền văn hóa Óc Eo, phát triển ở Nam Bộ từ thế kỷ I đến thế kỷ VIII.

Tỉnh Quảng Trị có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số với cuộc sống còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, canh tác lạc hậu. Những năm qua, Bộ đội Biên phòng đã đồng hành, sát cánh cùng với bà con xây dựng nhiều mô hình kinh tế mới.

Homestay không chỉ đơn thuần là nơi lưu trú, mà đã trở thành “điểm chạm” văn hóa quan trọng trong phát triển du lịch cộng đồng.

Những ngày đầu tháng 12, đoàn cán bộ y bác sĩ của trạm Y tế xã Hưng Phước, tỉnh Đồng Nai, không quản ngại đường sá xa xôi đã vào tận khu vực 134 thuộc ấp Mười Mẫu để thực hiện tiêm chủng, khám sức khỏe cho trẻ em.

Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Làng Ren, xã Minh Long thành lập từ năm 2020 với 51 hộ dân tham gia. Tổ được Nhà nước giao, khoán bảo vệ hơn 1.400 ha rừng tự nhiên. Đây được xem là lực lượng nòng cốt, tai mắt hỗ trợ đắc lực cho các quản lý bảo vệ rừng viên trong việc tuần tra, truy quét bảo vệ rừng. Nhờ đó, tài nguyên rừng được gìn giữ, không bị xâm hại. Các thành viên ngoài việc được chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng còn có thêm nguồn thu nhập phụ từ các mô hình kinh tế dưới tán rừng.

Sau nhiều đợt mưa lũ liên tiếp, tuyến đường liên xã nối từ Quốc lộ 7 - thị trấn Mường Xén đến xã Na Ngoi (tỉnh Nghệ An) đã bị sạt lở và hư hỏng nghiêm trọng. Đây là tuyến đường độc đạo phục vụ việc đi lại và giao thương của hàng nghìn hộ dân vùng biên giới.

Giữa những triền núi đá vôi của vùng cao xã Pà Cò, tỉnh Phú Thọ, người Mông nơi đây đã và đang gìn giữ những cánh rừng nguyên sinh như một “lá phổi xanh” của bản làng.

Tốc độ đô thị hóa nhanh, áp lực du lịch ngày càng lớn, hạ tầng chưa đồng bộ, nguy cơ sạt lở, suy giảm cảnh quan, bản sắc văn hóa đang là những vấn đề cấp bách đặt ra cho phường Sa Pa nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung.

Ngày 5/12, Ủy ban nhân dân xã Quới Thiện (tỉnh Vĩnh Long) cho biết, địa phương đang tích cực phối hợp với ngành chức năng và người dân triển khai các giải pháp khắc phục tình hình sạt lở tại khu vực đê bao cồn Thanh Long.

Hàng trăm ha cây dứa của người dân trên địa bàn xã Hà Long và phường Quang Trung, tỉnh Thanh Hóa, đang trong giai đoạn phát triển xanh tốt, bỗng nhiên héo úa và chết hàng loạt trong khoảng một tháng trở lại đây, gây thiệt hại nặng nề cho người nông dân. Hiện chính quyền địa phương đang thống kê mức thiệt hại, tìm giải pháp hỗ trợ giúp nông dân giảm thiệt hại do cây dứa bị chết.

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Tối 28/11, UBND tỉnh Lai Châu tổ chức khai mạc Tuần Du lịch - Văn hóa và Giải Marathon Lai Châu lần thứ II, năm 2025 với chủ đề “Về với những đỉnh núi Lai Châu kỳ vĩ”.

Từ ngày 14-23/11, Festival mùa đông “Sắc màu cao nguyên” diễn ra tại xã Bắc Hà, tỉnh Lào Cai với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch đặc sắc, mang đến cho du khách những trải nghiệm độc đáo của mùa đông vùng cao.
Festival nhằm giới thiệu, quảng bá các sản phẩm du lịch mùa đông đặc sắc của vùng cao Bắc Hà, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.

Những năm qua, phong trào "Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi" gắn với xây dựng nông thôn mới được Hội nông dân các cấp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ triển khai sâu rộng. Đến nay, toàn tỉnh đã có trên 126 nghìn hộ đạt danh hiệu nông dân sản xuất kinh doanh giỏi các cấp.

Giữa không gian núi rừng Điện Biên, lực lượng người có uy tín từ lâu giữ vai trò quan trọng trong cộng đồng. Am hiểu phong tục, tiếng nói địa phương, họ là cầu nối đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với người dân một cách gần gũi và thuyết phục.

Tại nhiều khu vực biên giới của tỉnh Tây Ninh, trước đây công tác giáo dục đối với học sinh dân tộc thiểu số từng gặp nhiều khó khăn do rào cản ngôn ngữ, điều kiện kinh tế và tập quán truyền thống. 

Hơn 60 năm trước, đồng bào Rục đã được chính quyền và Bộ đội Biên phòng vận động rời hang đá, về định cư, bắt đầu hành trình hòa nhập với cộng đồng. Đến nay, thách thức lớn nhất vẫn là xóa bỏ mù chữ để bà con có thể biết đọc, biết viết, góp phần nâng cao kiến thức, phát triển sản xuất, tạo sinh kế bền vững.

Trường Trung học Cơ sở Măng Cành, xã Măng Đen, tỉnh Quảng Ngãi có 177 học sinh nhưng chỉ có 65 em được hưởng chế độ bán trú. Do điều kiện khó khăn về kinh tế cũng như hạ tầng giao thông, việc không được hưởng bán trú khiến công tác duy trì sĩ số gặp nhiều khó khăn. Nhà trường đã kêu gọi các nhà hảo tâm cùng đồng hành để hỗ trợ cho các em còn lại được ăn bán trú; thậm chí, nhiều em nhà xa sẽ được bố trí để ở nội trú trong trường.

Khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn vốn vay là trở ngại để người dân miền núi Quảng Ngãi thoát nghèo. Thấu hiểu được điều đó, những năm qua, tính dụng chính sách xã hội đã đồng hành và đang trở thành chiếc phao cứu sinh cho người dân nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.

Năm 2022, thương hiệu cà phê Chư Mui được ông Ha Hoang ở phường Langbiang – Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng sáng lập và liên kết với 7 hộ dân địa phương để sản xuất và chế biến theo hướng hữu cơ với tổng diện tích gần 15 ha, thu nhập bình quân gần 500 triệu đồng/ha/năm.

Với mục tiêu giảm thiểu việc sử dụng hóa chất nông nghiệp, áp dụng những phương pháp sản xuất hiện đại, tỉnh Phú Thọ đang từng bước hướng tới nền nông nghiệp thân thiện với môi trường, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân.

Sáng 9/11, tại xã Sơn Kim 1, tỉnh Hà Tĩnh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã dự Lễ khởi công Dự án xây dựng trường Phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở Sơn Kim 1.

Ngày 9/11, tại Khu tái định cư Pắn Pé, thôn Hợp Thành, xã Khuất Xá, UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức khởi công xây dựng công trình Trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở Khuất Xá. Đây là công trình đầu tiên trong tổng số 11 trường phổ thông nội trú liên cấp vùng biên giới tỉnh Lạng Sơn sẽ được thực hiện từ nay đến năm 2027.

Năm học 2025-2026, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên tiếp tục đối mặt với tình trạng thiếu hụt giáo viên tiếng Anh. Thực trạng này không chỉ gây áp lực lớn cho đội ngũ đang giảng dạy mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc triển khai hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 tại nhiều trường vùng khó.

Tại Trường Tiểu học Thái Phiên, phường Ea Kao, tỉnh Đắk Lắk, chuyên đề “Nghề dệt vải thổ cẩm của đồng bào Ê Đê - Tây Nguyên” được chọn là nội dung giáo dục địa phương tiêu biểu trong năm học này.

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, phường Thảo Nguyên, tỉnh Sơn La, đã triển khai mô hình “Ngày Chủ nhật hành động - Mang dịch vụ công đến tổ dân phố” gắn với việc thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số”. Mô hình đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân.