Quay lại
Thổ cẩm Châu Phong, điểm nhấn văn hóa Chăm bên bờ sông Hậu

Thổ cẩm Châu Phong, điểm nhấn văn hóa Chăm bên bờ sông Hậu

Nếu “Nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam” có giá trị lịch sử, gắn kết cộng đồng và bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc thì “Nghề dệt thổ cẩm của người Chăm xã Châu Phong” không chỉ độc đáo ở kỹ thuật, sáng tạo của con người mà còn chứa đựng những giá trị về văn hóa và lịch sử người Chăm.

Đồng bào Chăm xã Châu Phong (thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang) sống tập trung ở 3 ấp Phũm Xoài, Châu Giang và Hòa Long với trên 4.500 nhân khẩu, 100% người dân theo đạo Hồi giáo Islam.

Với đồng bào dân tộc Chăm ở Tân Châu, nghề dệt thổ cẩm là một nghề truyền thống lâu đời, phát trển mạnh mẽ cho đến ngày nay và đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn nét đẹp văn hóa đặc trưng.

Nghề dệt thổ cẩm Châu Phong ra đời từ khoảng những năm đầu của thế kỉ XIX với cả trăm hộ dân tham gia. Dù không còn hưng thịnh như những năm trước, nhưng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Chăm ở xã Châu Phong vẫn được giữ gìn và phát triển bởi những người nặng lòng với giá trị truyền thống. Tiêu biểu là ông Mohamad và bà Say Mah ở ấp Phũm Soài, chủ cơ sở dệt thổ cẩm Mohamach, đã có gần 50 năm gắn bó với nghề dệt thổ cẩm và đưa các sản phẩm dệt thổ cẩm truyền thống của người Chăm vươn xa. Ông bà là những người thuộc thế hệ thứ ba làm nghề, gắn bó với nghề hơn 50 năm và hiện đang từng bước phát triển bằng cách vừa bán sản phẩm, vừa liên kết với các tour tuyến du lịch đưa khách đến tham quan và trải nghiệm.

IMG_3873.jpg
Những sản phẩm dệt thổ cẩm của đồng bào Chăm Châu Phong, vừa có sự mềm mại, duyên dáng, lại vừa thể hiện sự tinh xảo từ cách phối màu, lên bố cục đến đến kỹ thuật dệt, tạo hình hoa văn… Ảnh: An Hiếu
cp1_R4A8545.jpg
... sản phẩm dệt thổ cẩm của người dân Châu Phong vừa có sự mềm mại từ chất liệu, cuốn hút bởi dáng vẻ duyên dáng, kết hợp tinh xảo từ cách phối màu tơ, đến kỹ thuật dệt... Ảnh: Trọng Chính
cp1 3G0A8552.jpg
... và khi đến thăm ông Mohamad và bà Say Mah ở ấp Phũm Soài, chủ cơ sở dệt thổ cẩm Mohamach, du khách còn có cơ hội ngắm nhìn những tác phẩm độc đáo như trang phục cưới của cô dâu chú rể và bộ ga, gối, rèm trang trí phòng cưới được dệt tỉ mỉ và bắt mắt. Ảnh: Trọng Chính

Hiện cơ sở dệt của ông Mohamad có khoảng 18 nhân công, mỗi nhân công có thể dệt từ 3-4 tấm khăn/ngày, giá bán trung bình khoảng 70.000 đồng/khăn rằn và 150.000 đồng/khăn họa tiết vân mây, mang lại thu nhập ổn định từ 3-4 triệu đồng/lao động/tháng.

Nghề dệt thổ cẩm của người Chăm Châu Phong được biết đến bởi những kỹ thuật đặc biệt, xen kẽ giữa go nền và go hoa văn. Để xỏ xong go cho một khung dệt, trung bình phải mất khoảng 3 ngày, sử dụng nhiều loại go khác nhau, số lượng khung go thay đổi khác nhau tùy từng loại hoa văn. Chính nhờ kỹ thuật dệt thủ công, với nguyên liệu là sợi tơ được nhuộm tự nhiên giúp cho màu sắc sản phẩm luôn tươi tắn, bền màu và mang đặc trưng riêng.

cp1_R4A8608.jpg
Canh dọc, công đoạn khó nhất trong dệt thổ cẩm đòi hỏi người thợ phải nắm chắc kĩ thuật nên vợ ông Mohamad là người trực tiếp thực hiện. Ảnh: Trọng Chính
cp1_R4A8554.jpg
Điểm độc đáo trong kỹ thuật nhuộm màu tơ vải truyền thống của người Chăm là màu sắc sặc sỡ thường được lấy từ cây lá thiên nhiên. Các màu chủ đạo như: trắng, vàng, đỏ, đỏ sẫm, tím đỏ, đen, xanh được tạo ra từ vỏ và lá cây. Ảnh: Trọng Chính
cp1_R4A8538.jpg
Với bàn tay điêu luyện của một nghệ nhân, chẳng mấy chốc một tấm vải đẹp đã được hình thành từ những sợi chỉ đủ màu. Ảnh: Trọng Chính

Theo ông Mohamad, có 6 công đoạn chính để làm ra một sản phẩm thổ cẩm từ việc có sợi thô, sợi thô ngâm nước qua đêm cho mềm sợi, sau đó đem đi nhuộm màu, rồi phơi khô, sau khi khô đánh ra con suốt, đến công đoạn kế tiếp là làm canh dọc - công đoạn khó nhất trong dệt, đòi hỏi người thợ phải nắm chắc kĩ thuật như sắp bao nhiêu sợ, màu sắc bao nhiêu, khổ bao nhiêu, chiều dài bao nhiêu…

IMG_4478.jpg
Những người phụ nữ Chăm với bàn tay khéo léo đã lưu giữ văn hóa truyền thống của dân tộc qua những sản phẩm dệt thổ cẩm thủ công. Ảnh: An Hiếu
IMG_3790.jpg
IMG_3779.jpg

Người thợ phải thực hiện nhiều công đoạn khác nhau để hình thành một sản phẩm vải thổ cẩm chất lượng với sắc màu đa dạng.

IMG_3859.jpg
Ngày ngày, những người phụ nữ Chăm ở Châu Phong vẫn khéo léo "chế tác" ra những sản phẩm thổ cẩm thủ công rất công phu. Ảnh: An Hiếu
IMG_3946.jpg
Với tinh thần đam mê và lòng nhiệt huyết, các phụ nữ Chăm ở Châu Phong đã tạo ra những sản phẩm thổ cẩm rất riêng biệt, mang đậm văn hóa Chăm. Ảnh: An Hiếu

Theo ông Mohamad thì các sản phẩm chủ yếu của cơ sở là khăn rằn dệt họa tiết vân mây, loại họa tiết đặc biệt chỉ có ở đây và được khách hàng nhiều nơi ưa chuộng. Cơ sở của ông thường sản xuất theo đơn đặt hàng của Việt kiều và xuất đi Đức, Pháp, Úc...

IMG_3908.jpg
Với tâm huyết của mình, ông Mohamad đã góp phần giữ gìn nghề dệt thổ cẩm, tạo việc làm cho nhiều chị em phụ nữ Chăm và đưa nghề dệt thổ cẩm xã Châu Phong thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: An Hiếu
IMG_4306.jpg
Thiếu nữ Chăm tham quan, tìm hiểu về những sản phẩm dệt thổ cẩm truyền thống tại cơ sở dệt thổ cẩm Mohamach ở ấp Phũm Soài, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu (An Giang). Ảnh: An Hiếu
IMG_4155.jpg
Thiếu nữ Chăm trải nghiệm công đoạn để hình thành sản phẩm thổ cẩm truyền thống tại cơ sở dệt thổ cẩm Mohamach ở ấp Phũm Soài, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu (An Giang). Ảnh: An Hiếu
IMG_4525.jpg
Không gian đa sắc màu tại cơ sở dệt thổ cẩm Mohamach ở ấp Phũm Soài, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu (An Giang) thu hút các bạn trẻ người Chăm đến tham quan, trải nghiệm. Ảnh: An Hiếu

Ngày 06/03/2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 480/QĐ-BVHTTDL về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, theo đó nghề dệt thổ cẩm của người Chăm ở xã Châu Phong, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Đến nay An Giang đã có 7 di sản được công nhận là Di sản văn hóa Quốc gia là: Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam; hội đua bò Bảy Núi; tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá buông của đồng bào dân tộc Khmer và lễ hội Kỳ Yên ở đình thần Thoại Ngọc Hầu (huyện Thoại Sơn); nghệ thuật trình diễn sân khấu Dù Kê của người Khmer xã Ô Lâm (huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang); nghi lễ vòng đời của người Chăm Islam (thị xã Tân Châu và huyện An Phú) và nghề dệt thổ cẩm của người Chăm xã Châu Phong, thị xã Tân Châu.

Đây là niềm vinh dự, tự hào trong cộng đồng người Chăm ở An Giang, tạo tiền đề giúp chính quyền địa phương và bà con nơi đây cùng nâng cao nhận thức trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị của di sản văn hóa dân tộc mình.

Thu Hương - An Hiếu - Trọng Chính

Đồ họa: Ngọc Dương

(Báo ảnh Dân tộc và Miền núi)

Có thể bạn quan tâm

Ấn tượng gian hàng trưng bày, quảng bá sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu của tỉnh Gia Lai

Ấn tượng gian hàng trưng bày, quảng bá sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu của tỉnh Gia Lai

Gian hàng trưng bày, quảng bá sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu của tỉnh Gia Lai nằm trong phân khu "Thu đất Việt - Sắc nước hương thu" tại Hội chợ Mùa thu 2025 đang diễn ra tại Trung tâm triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) mang đến nhiều ấn tượng cho người dân và du khách bởi các sản vật địa phương đa dạng cùng với bản sắc văn hoá độc đáo.

Chùa Som Rong - nơi lưu giữ các giá trị văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc của đồng bào Khmer

Chùa Som Rong - nơi lưu giữ các giá trị văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc của đồng bào Khmer

Chùa Som Rong (tên gọi đầy đủ là Wat Pătum Wôngsa Som Rông), tọa lạc ở phường Sóc Trăng, thành phố Cần Thơ, là một trong những địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng. Ngôi chùa nổi bật với kiến trúc độc đáo, thiết kế hài hòa giữa nét truyền thống và hiện đại, không chỉ là địa điểm hành hương mà còn là nơi lưu giữ các giá trị văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc của đồng bào Khmer.

Đổi thay ở vùng đồng bào dân tộc Mảng

Đổi thay ở vùng đồng bào dân tộc Mảng

Được sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, những năm qua, đời sống, diện mạo bản làng của đồng bào dân tộc Mảng tại xã Lê Lợi, tỉnh Lai Châu, đang dần thay đổi. Từ các nguồn vốn hỗ trợ, nhiều mô hình phát triển kinh tế của người dân đã triển khai hiệu quả, giúp người dân tăng thêm nguồn thu nhập vươn lên thoát nghèo, đồng thời thay đổi tư duy nhận thức về phát triển kinh tế từ nhỏ lẻ, manh mún sang phát triển kinh tế hợp tác, liên kết.

Nghi lễ cưới truyền thống của người Dao Tiền

Nghi lễ cưới truyền thống của người Dao Tiền

Nghi lễ cưới truyền thống của người Dao Tiền ở Bản Sưng, xã Cao Sơn (huyện Đà Bắc, Hòa Bình cũ) - nay thuộc tỉnh Phú Thọ, là một trong những nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc, phản ánh đời sống tinh thần, tín ngưỡng của cộng đồng người Dao Tiền. Người Dao Tiền nơi đây quan niệm hôn nhân không chỉ là việc riêng của đôi lứa mà còn là chuyện trọng đại của hai gia đình, hai dòng họ. Truyền thống hôn nhân một vợ một chồng, cùng dân tộc nhưng ngoại hôn dòng họ được duy trì nghiêm ngặt qua nhiều thế hệ. 

Tái hiện Lễ cúng giọt nước của đồng bào Ba Na

Tái hiện Lễ cúng giọt nước của đồng bào Ba Na

Ngày 19/10/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội) diễn ra hoạt động tái hiện Lễ cúng giọt nước của đồng bào Ba Na, tỉnh Gia Lai. Nghi lễ được tổ chức nhằm mục đích cầu Thần nước (Yang Ia) ban cho nguồn nước dồi dào để phục vụ sinh hoạt, canh tác, sản xuất. Lễ cúng giọt nước là một biểu tượng văn hóa độc đáo, thể hiện tính cố kết cộng đồng của đồng bào Ba Na cùng với ước vọng đón chờ một mùa vụ mới thuận lợi, bội thu.

Bộ đội Biên phòng Thanh Hóa hoàn thành tốt nhiệm vụ, giúp dân phát triển kinh tế

Bộ đội Biên phòng Thanh Hóa hoàn thành tốt nhiệm vụ, giúp dân phát triển kinh tế

Với nhiệm vụ trọng tâm là quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền và an ninh biên giới quốc gia, những năm qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa luôn làm tốt công tác tham mưu, phối hợp với các lực lượng tuyên truyền cho nhân dân nhận thức sâu sắc vị trí, tầm quan trọng về xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh; quản lý chặt địa bàn, triển khai hiệu quả và đề ra các giải pháp phù hợp trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, đảm bảo an ninh biên giới quốc gia; đấu tranh phòng chống tội phạm và giúp nhân dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo ổn định đời sống.

Các trường học ở Cao Bằng khắc phục hậu quả cơn bão số 11

Các trường học ở Cao Bằng khắc phục hậu quả cơn bão số 11

Các trường học bị ảnh hưởng bởi hoàn lưu bão số 11 trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đã huy động cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường, cùng các ban, ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang, phụ huynh học sinh tiến hành xịt rửa bùn đất trong khuôn viên sân trường, cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng học tập, bảo đảm các điều kiện tốt nhất để học sinh trở lại trường học trong thời gian sớm nhất.

Cuộc sống khó khăn của người dân bản Na Ngân do bị cô lập giữa đại ngàn Pù Huống

Cuộc sống khó khăn của người dân bản Na Ngân do bị cô lập giữa đại ngàn Pù Huống

Dù đã bước sang ngày thứ 9 sau trận lũ ống, lũ quét lịch sử nhưng bản Na Ngân (Nghệ An), nơi có 153 hộ dân với 730 nhân khẩu đồng bào Thái, vẫn bị cô lập hoàn toàn do đường đất độc đạo dài 24km nối với trung tâm xã bị chia cắt bởi những điểm sạt lở núi nghiêm trọng chưa được khắc phục.

Nghệ An: Xã miền núi Nga My thiệt hại nặng nề do lũ ống, lũ quét

Nghệ An: Xã miền núi Nga My thiệt hại nặng nề do lũ ống, lũ quét

Sáng 29/9/2025, tại xã Ngay My (tỉnh Nghệ An) xảy ra mưa lớn, nước từ thượng nguồn ồ ạt đổ về khiến các khe, suối trên địa bàn đột ngột dâng cao, chảy xiết, xảy ra lũ ống, lũ quét trên diện rộng gây ngập lụt hàng trăm ngôi nhà, hơn 50 ngôi nhà bị hư hại, trong đó có 3 nhà bị lũ cuốn trôi toàn bộ nhà cửa, tài sản, 2 nhà phải di dời khẩn cấp, nhiều nhà hư hỏng nặng; quốc lộ 48C qua địa bàn xuất hiện nhiều điểm ngập khiến giao thông bị tê liệt; toàn xã bị mất điện trong nhiều ngày; 2 cầu dân sinh và 3 cầu tạm bị lũ cuốn trôi, 1 cầu tràn hư hỏng nặng.

Mưa lũ làm đứt gãy tuyến đường 433, nhiều xã vùng cao Phú Thọ bị cô lập

Mưa lũ làm đứt gãy tuyến đường 433, nhiều xã vùng cao Phú Thọ bị cô lập

Ngày 1/10/2025, do ảnh hưởng của bão số 10 gây ra mưa lớn kéo dài, nhiều khu vực trên tuyến đường Tỉnh lộ 433 đi các xã Cao Sơn, Tân Pheo, Quy Đức, Đức Nhàn (Phú Thọ) đã xảy ra tình trạng hàng chục điểm sạt lở đất, đá với khối lượng hàng nghìn m3, gây đứt gãy giao thông. Nhiều xã trong tình trạng bị cô lập cục bộ.

Độc đáo cọn nước của đồng bào Thái

Độc đáo cọn nước của đồng bào Thái

Văn minh lúa nước gắn liền với đồng bào Thái ở miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An từ bao đời nay. Do diện tích trồng lúa nước thường là những thửa ruộng bậc thang theo dưới chân núi, bên khe suối… nên người dân đã chế tác và sử dụng “cọn nước” để đưa nước từ các khe suối, dòng sông lên những khu vực cao hơn theo hình thức tự chảy, cung cấp nước tưới cho ruộng đồng.

Rực rỡ mùa lúa chín dưới chân Tây Côn Lĩnh

Rực rỡ mùa lúa chín dưới chân Tây Côn Lĩnh

Vào mùa thu, vùng biên Xà Phìn tại xã Thanh Thủy (Tuyên Quang) nhuộm màu vàng óng của những thửa ruộng bậc thang đang vào chín tạo nên bức tranh toát lên vẻ đẹp yên bình nơi phên dậu Tổ quốc. Đây cũng là địa điểm thu hút du khách và nhiếp ảnh gia tìm đến để lưu giữ khoảnh khắc tuyệt đẹp này.

Vẻ đẹp của đập Thủy điện Nậm Chiến

Vẻ đẹp của đập Thủy điện Nậm Chiến

Thủy điện Nậm Chiến được xây dựng trên dòng suối Chiến, nằm ở vùng đất của các xã Ngọc Chiến và Chiềng Muôn, huyện Mường La (Sơn La) - một trong những công trình được đánh giá khó thi công bậc nhất ở Việt Nam. Với thiết kế công trình đập chính là đập vòm bê tông, có chiều cong hướng về phía thượng lưu với chiều cao 135m, là loại đập lần đầu tiên được thiết kế và xây dựng có dạng vòm lớn nhất tại Việt Nam.

Mùa vàng ở Ngọc Chiến, Sơn La

Mùa vàng ở Ngọc Chiến, Sơn La

Xã Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La có khí hậu quanh năm mát mẻ, là vùng đất lý tưởng trồng lúa, nhất là các giống lúa nếp. Cuối tháng 8, đầu tháng 9 hàng năm, xã Ngọc Chiến lại khoác lên mình một màu vàng rực rỡ của mùa lúa chín trải dài khắp các triền ruộng như bức tranh sống động giữa núi rừng, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, du lịch.

Rộn ràng mùa cá linh non nơi đầu nguồn châu thổ Cửu Long

Rộn ràng mùa cá linh non nơi đầu nguồn châu thổ Cửu Long

Đối với người dân Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các địa phương vùng đầu nguồn biên giới Tây Nam như An Giang, Đồng Tháp, mùa nước nổi (mùa lũ) về mang theo nhiều sản vật cá tôm, nhưng thứ được người ta trông chờ hơn cả là cá linh non - một đặc sản trứ danh, riêng chỉ có ở miền Tây Nam Bộ.

Tết Độc lập của người Mông ở xóm vùng cao Đà Vĩ

Tết Độc lập của người Mông ở xóm vùng cao Đà Vĩ

Hòa chung niềm vui của cả nước, chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), khu hạ sơn của đồng bào Mông ở xóm Đà Vĩ, xã Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng cũng ngập tràn sắc đỏ cờ Đảng, cờ Tổ quốc, nhân dân náo nức đón Tết Độc lập.