Nhiều năm qua, việc lấn chiếm, vi phạm trên đất rừng thông cảnh quan dọc Quốc lộ 28 là hành vi vi phạm pháp luật. Huyện Đắk G’long và các ngành chức năng tỉnh Đắk Nông quyết tâm xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để thu hồi đất, trồng lại rừng.
Việc khôi phục rừng thông ven Quốc lộ 28 đòi hỏi nỗ lực lớn, trong thời gian dài. Ảnh: Thanh Hà
Rừng, đất rừng là tài sản Nhà nước
Hàng chục năm nay, rừng thông ven Quốc lộ 28 được đánh giá có giá trị lớn về sinh thái, môi trường. Vì vậy, trong quy hoạch nhiều năm, các ngành chức năng tỉnh Đắk Nông và huyện Đắk G’long luôn chú trọng giữ gìn, bảo vệ và phát triển diện tích này.
Hơn 10 năm nay, cùng với tình trạng dân di cư không theo quy hoạch và quá trình phát triển kinh tế - xã hội, những vạt rừng thông ven Quốc lộ 28, đoạn qua các xã Quảng Sơn, Đắk Ha trở thành mục tiêu của nhiều đối tượng phá rừng, lấn chiếm đất rừng. Nhưng có lợi ích quá lớn về kinh tế cộng với tình trạng quản lý tại nhiều thời điểm chưa được chặt chẽ, kịp thời đã khiến nhiều vạt rừng bị phá hoại lấn chiếm. Sau khi khai tử được thông, các đối tượng lấn chiếm đất, trồng các loại cây nông nghiệp, và dựng nhà, cư trú trên đất rừng, vốn là tài sản của Nhà nước.
Tình trạng lấn, chiếm đất ven Quốc lộ 28 diễn biến phức tạp một phần do giá đất tăng cao, một phần do các tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, đất rừng. Ảnh Thanh HàTheo UBND huyện Đắk Glong, hơn 10 năm qua, rừng thông ven Quốc lộ 28 luôn là miếng mồi ngon của các đối tượng xấu. Hàng nghìn cây thông hàng chục năm tuổi đang xanh tốt đã bị đầu độc, bức tử bằng nhiều cách. Kế đó, tình trạng lấn, chiếm đất rừng, mua bán trái phép đất rừng diễn biến phức tạp và kéo theo nhiều hệ lụy nguy hiểm về an ninh - trật tự, tranh chấp đất đai.
Theo các ngành chức năng, việc để cho người dân và một số nhóm, đối tượng xấu tiến hành lấn, chiếm trái phép đất rừng thông dọc Quốc lộ 28 có phần do tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, đất rừng. Điều này đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Nông chỉ ra trong kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác quản lý, bảo vệ rừng thông dọc Quốc lộ 28, giai đoạn 2010 - 2019.
Sau khi có Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Nông, UBND huyện Đắk G’long đã chỉ đạo các phòng ban và UBND các xã khắc phục tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra. Toàn bộ diện tích rừng thông ven Quốc lộ 28 được rà soát lại và làm các thủ tục để xử lý theo quy định. Theo các ngành chức năng huyện Đắk G’long, có gần 36ha đất rừng thông được xác định đã bị lấn, chiếm trái phép.
UBND huyện Đắk G’long khẳng định, xuyên suốt quá trình hình thành, diện tích rừng thông và đất rừng ven Quốc lộ 28 là tài sản của Nhà nước. Việc người dân lấn chiếm, sử dụng đất rừng thuộc quản lý của Nhà nước là vi phạm pháp luật. Từ tháng 12/2018 đến nay, rừng thông ven Quốc lộ 28 đã được giao cho Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Lâm nghiệp Quảng Sơn (trực thuộc UBND tỉnh Đắk Nông) quản lý, bảo vệ.
Bên cạnh rừng thông được bảo vệ nghiêm ngặt, theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đắk Nông, đất đai tại các khu vực này là đất quy hoạch 3 loại rừng. Việc người dân lấn chiếm, tạo lập tài sản trên đất rừng là hành vi vi phạm pháp luật. Ngành chức năng sẽ lập các biên bản vi phạm, tiến hành thu hồi theo đúng quy định và sẽ xem xét xử lý hình sự các đối tượng cố tình tại phạm.
Quyết tâm cưỡng chế, khôi phục rừng thông
Theo xác định của UBND huyện Đắk Glong, có gần 36 đất rừng ven Quốc lộ 28, hiện được giao cho Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn quản lý đã bị lấn chiếm, phải thu hồi đất, khôi phục lại rừng. Chính quyền đã tổ chức các đợt tuyên truyền, vận động người dân tự nguyện trả lại đất. Nhiều trường hợp không hợp tác và UBND huyện Đắk G’long đã tổ chức vận động và các đợt cưỡng chế. Có 134 trường hợp bị thu hồi đất với diện tích hơn 27ha.
Lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Nông khẳng định, hồ sơ pháp lý của các đợt cưỡng chế là đầy đủ, đúng quy định. Trước khi tổ chức cưỡng chế, Công an tỉnh Đắk Nông đã rà soát chặt chẽ và hướng dẫn địa phương bổ sung đầy đủ các hồ sơ liên quan. Diện tích còn lại khoảng 8,37ha. Trên phần đất này, có 20 trường hợp sẽ tiếp tục hoàn thiện các thủ tục pháp lý về cưỡng chế.
Ngành chức năng huyện Đắk G’long cưỡng chế, tháo dỡ nhà cửa xây dựng trái phép trên đất rừng. Ảnh: Thanh Hà
Đốn bỏ cây trồng, tháo dỡ nhà cửa được tạo dựng trái phép trên đất rừng ven Quốc lộ 28. Ảnh: Thanh Hà
Tại khu vực chính quyền đã tổ chức cưỡng chế, một số người dân có ý định quay lại để sinh sống, trông coi tài sản. UBND xã Quảng Sơn đang phối hợp với Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn tuyên truyền, vận động người dân không nên có hành vi tái chiếm. Các hành vi này có thể được xác định là vi phạm pháp luật, đủ căn cứ để chuyển sang cơ quan Công an để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Sau khi cưỡng chế thu hồi đất, toàn bộ diện tích được bàn giao về cho Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn quản lý. Ngay trong mùa mưa năm 2022 - 2023, Công ty đã tiến hành cải tạo đất, đồng loạt trồng lại thông tại các khu vực vừa được cưỡng chế, thu hồi.
Lãnh đạo tỉnh Đắk Nông, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Nông kiểm tra rừng thông vừa được khôi phục. Ảnh: Thanh Hà
Trong năm 2022, TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Sơn đã trồng được hơn 45ha rừng thông tại các khu vực vừa được cưỡng chế, thu hồi đất, cũng như các diện tích lân cận mà doanh nghiệp được giao quản lý, bảo vệ. Qua gần 2 năm sinh trưởng, một số diện tích thông mới trồng đã bén rễ, xanh tốt. Tuy nhiên, có không ít thông non bị kẻ gian nhổ gốc, tác động khiến cây bị chết, héo húa. Chủ rừng đã rà soát số cây thiệt hại và trồng dặm lại thông cũng như tăng cường phối hợp với địa phương, ngành chức năng trong công tác quản lý, bảo vệ.
Thông non được trồng lên tại vị trí những gốc thông 20 – 30 năm tuổi vừa bị đầu độc, bức tử. Ảnh: Thanh Hà
Trong năm 2022 - 2023, tỉnh Đắk Nông đã tổ chức nhiều chương trình, hoạt động hưởng ứng “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” và trồng cây gây rừng. Đoàn viên, thanh niên và người dân đã tham gia trồng cây diện rộng trên địa bàn tỉnh, trong đó trọng tâm ở khu vực rừng thông dọc Quốc lộ 28, đoạn qua xã Quảng Sơn. Chỉ tính riêng lực lượng đoàn viên thanh niên đã trồng khoảng 25.000 cây thông non tại khu vực này.
Theo UBND huyện Đắk Glong, diện tích rừng thông dọc Quốc lộ 28, đoạn qua xã Quảng Sơn có khoảng 107ha. Trong đó, diện tích rừng thông đã thành rừng là 52ha, diện tích chưa thành rừng khoảng 55ha. Chính quyền địa phương và các đơn vị chủ rừng quyết tâm sẽ tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra nhằm nỗ lực chăm sóc, bảo vệ và phục hồi lại màu xanh cho khu vực này.
Hưng Thịnh
