"Vàng tặc" lộng hành tàn phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu (Bài 1)

Một người dân đập các quặng vàng ra nhỏ để dễ cho vào máy nghiền. Ảnh: Nhóm PV TTXVN tại Lai Châu
Một người dân đập các quặng vàng ra nhỏ để dễ cho vào máy nghiền. Ảnh: Nhóm PV TTXVN tại Lai Châu

Thực trạng khai thác vàng trái phép ở địa bàn huyện biên giới Mường Tè (Lai Châu) diễn ra hàng chục năm nay đã tàn phá những cánh rừng phòng hộ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống của người dân cũng như ô nhiễm nguồn nước, hủy hoại đất sản xuất. Mặc dù, chính quyền và lực lượng chức năng đã nhiều lần lập đoàn kiểm tra, xử lý các lán trại, máy móc… nhưng hoạt động khai thác vàng trái phép vẫn diễn ra một cách rầm rộ.

Để ghi nhận những hệ lụy của việc khai thác vàng trái phép và trách nhiệm của chính quyền địa phương trong quản lý tài nguyên khoáng sản, phóng viên Thông Tấn Xã Việt Nam (TTXVN) thực hiện chùm ba bài viết với chủ đề: “Vàng tặc lộng hành tán phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu”.

Bài 1: “Đại công trường” khai thác vàng trái phép


Huyện biên giới Mường Tè là địa phương được thiên nhiên ưu đãi với nguồn tài nguyên khoáng sản có trữ lượng lớn, đặc biệt là kim loại vàng. Hoạt động khai thác vàng trái phép trên địa bàn diễn ra từ nhiều năm nhưng gần đây trở nên nhộn nhịp ở Nậm Suổng thuộc xã Vàng Sang và Nậm Khá thuộc xã Mù Cả, gây bức xúc trong nhân dân. Các đối tượng "vàng tặc" ngang nhiên dựng lán trại, thuê lao động, đưa máy nổ phát điện, máy hơi, máy khoan, máy nghiền… để thực hiện hoạt động khai thác vàng trái phép như “đại công trường”. Đối tượng khai thác vàng trái phép rất manh động và nguy hiểm, sẵn sàng tấn công nếu thấy người lạ mặt vào địa bàn.

"Vàng tặc" lộng hành tàn phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu (Bài 1) ảnh 1Đường hầm đào vàng dài 200 m với hệ thống đèn điện đẩy đủ để phục vụ khai thác vàng tại một đỉnh núi ở rừng phòng hộ thuộc bản Nậm Suổng, xã Vàng San, huyện Mường tè, tỉnh Lai Châu. Ảnh: Nguyễn Oanh – TTXVN

Khoét núi tìm vàng

Nhắc tới khai thác vàng trái phép ở huyện Mường Tè, rầm rộ và nóng nhất là ở khu vực Nậm Khá, xã Mù Cả. Khu vực này nằm sâu trong rừng phòng hộ, thuộc địa bàn giáp ranh giữa xã Mù Cả, Tà Tổng và Nậm Khao của huyện. Để tránh bị các đối tượng khai thác vàng trái phép phát hiện, ngày 10/8/2022, nhóm phóng viên đã cải trang thành những người mua vàng; sau đó thuê xuồng, xe máy dân bản vượt sông Đà, dốc núi cheo leo hơn một giờ đồng hồ để vào bãi vàng Nậm Khá.

Tới khu vực khai thác, phóng viên không khỏi bất ngờ trước khung cảnh nhộn nhịp, tấp nập của hoạt động khai thác vàng trái phép. Tiếng máy nổ phát điện, tiếng máy nghiền và máy khoan vang cả núi rừng, cùng với việc vận chuyển thực phẩm, xăng dầu, quặng vàng bằng xe máy giống như một “đại công trường” giữa lòng rừng phòng hộ. Đặc biệt, những phu vàng ai nấy đều tấp nập, miệt mài khoan hầm, đập đá, nghiền đá, lọc vàng…

"Vàng tặc" lộng hành tàn phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu (Bài 1) ảnh 2Tại bãi vàng Nậm Khá, Nậm Khá, xã Mù Cả, huyện Mường Tè, hoạt động khai thác vàng diễn ra nhộn nhịp với sự tham gia của hơn 200 người. Ảnh: TTXVN

Ghi nhận của phóng viên, tại đây có khoảng gần 200 phu vàng và những đối tượng vàng tặc chuyên nghiệp với khoảng 50 lán trại được dựng bằng khung cây gỗ và phủ bạt phục vụ cho hoạt động khai thác vàng trái phép. Trong lán được chuẩn bị đầy đủ các nhu yếu phẩm phục vụ sinh hoạt, có lán còn có cả tủ lạnh để thực phẩm. Xung quanh khu vực làm vàng, đồi núi bị vàng tặc đào bới nham nhở. Hàng chục hầm vàng được đào thẳng xuống lòng đất và khoét sâu vào núi.

Phu vàng Sùng Vạ Sấu, dân tộc Mông ở bản Tà Tổng, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè cho biết Sấu cùng bà con rủ nhau vào rừng tìm vàng, vào làm được vài ngày mà chưa tìm thấy gì. Công việc làm vàng cũng đơn giản, lấy cuốc và búa đục rồi đập đá, sau đó đãi vàng bằng dụng cụ thô sơ. Bà con có người làm được mấy chục triệu đồng, nhưng có người làm cả tháng chỉ được vài triệu. Công việc này cũng nguy hiểm lắm, phải chặt cây chống hầm để giảm sự cố sập hầm.

Rời điểm khai thác vàng ở khu vực Nậm Khá, ngày 11/8, phóng viên tiếp tục tới điểm khai thác vàng trái phép ở đầu suối bản Nậm Suổng, xã Vàng San, huyện Mường Tè. Đây là điểm khai thác vàng trái phép do những đối tượng làm vàng chuyên nghiệp ở tỉnh khác đến đầu tư máy nổ, máy nghiền, hóa chất và dựng lán thuê lao động tổ chức hoạt động khai thác vàng. Nhờ dân bản cảnh báo trước, những đối tượng này rất manh động và nguy hiểm. Vì vậy, phóng viên phải chuẩn bị nhiều dụng cụ, trang bị đảm bảo an toàn để tiếp cận được khu vực này.

Từ trung tâm bản Nậm Suổng, sau gần một giờ đồng hồ đi bộ men theo dòng suối ngược lên phía thượng nguồn, phóng viên mới tiếp cận được bãi làm vàng; chứng kiến các phu vàng tấp nập khai thác, vận chuyển quặng vàng ra từ đường hầm sâu khoảng 200 mét. Một số đối tượng khi thấy mặt phóng viên, đã lao ra cản trở tác nghiệp, có đối tượng chạy lên núi lảng tránh. Tại bãi làm vàng có một máy nổ, máy hơi được đặt gần hầm để phát điện và tạo khí phục vụ cho việc đào vàng. Hầm vàng được các đối tượng đào sâu vào trong lòng đất và lắp hệ thống bóng điện thắp sáng. Khi phóng viên đến khu vực cửa hầm, các đối tượng tắt điện không cho phóng viên vào trong.

Vàng A Dình - người được thuê khai thác vàng trái phép cho biết Dình đến từ huyện Sìn Hồ (Lai Châu). Vào làm được 3 ngày, mỗi tháng được trả công 6 triệu đồng và làm vào ban ngày.

Theo quan sát của phóng viên, nẹp đá mà các đối tượng khai thác từ hầm sẽ cho vào máy nghiền nhỏ cùng với nước đổ vào bể chứa. Sau đó cho chảy qua hệ thống máng gỗ có trải thảm và hóa chất thủy ngân lọc lấy vàng. Đất bùn và nước thải đục ngầu đều thải thẳng ra dòng suối phía đầu nguồn.

"Vàng tặc" lộng hành tàn phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu (Bài 1) ảnh 3Một phu vàng vận chuyển quặng vàng tại hầm khai thác sâu hun hút ở điểm Nậm Khá, xã Mù Cả, huyện Mường tè, tỉnh Lai Châu. Ảnh: TTXVN

Tái diễn "vàng tặc"

Hoạt động khai thác vàng trái phép ở Mường Tè diễn ra từ nhiều năm nay nhưng chính quyền địa phương vẫn chưa chấm dứt được vấn trạng này. Hàng năm, huyện và các địa phương đã thành lập hàng chục đoàn kiểm tra liên ngành xử lý lán trại, máy móc, hầm. Thế nhưng, sau tất cả đâu vẫn hoàn đấy, thậm chí "vàng tặc" còn hoạt động một mạnh mẽ, lộng hành hơn.

"Vàng tặc" lộng hành tàn phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu (Bài 1) ảnh 4Có khoảng 40 lán trại cùng hơn 200 người tại bãi vàng Nậm Khá, Nậm Khá, xã Mù Cả, huyện Mường Tè. Ảnh: TTXVN

Trao đổi với phóng viên, ông Lò A Chu, Chủ tịch UBND xã Vàng San, huyện Mường Tè cho hay: Từ đầu năm đến nay, xã đã thành lập 3 đoàn kiểm tra, xử lý máy móc, phá lán trại của các đối tượng làm vàng. Đầu tháng 8/2022, xã cũng kiểm tra và đốt lán nhưng đến nay "vàng tặc" vẫn tái diễn. Xã đã báo cáo huyện và theo quan điểm cứ tái diễn lại tiến hành xử lý. Do không có lực lượng truy vết, các đối tượng lẩn sâu vào rừng nên địa phương gặp khó khăn trong việc chấm dứt tình trạng khai thác vàng trái phép.

Đại úy Lý Anh Thành, Trưởng Công an xã Vàng San cho biết, thẩm quyền của công an xã ở mức đẩy mạnh tuyên truyền để các đối tượng khai thác vàng trái phép ra khỏi địa bàn và tiến hành xử lý máy móc, lán trại chứ không có quyền bắt giữ người.

"Vàng tặc" lộng hành tàn phá những cánh rừng phòng hộ ở Lai Châu (Bài 1) ảnh 5Nhiều khu vực rộng lớn trong rừng phòng hộ đầu nguồn tan hoang do khai tác vàng trái phép tại huyện Mường Tè. Ảnh: TTXVN

Thời gian qua, bên cạnh quy định của Nhà nước về tài nguyên khoáng sản, huyện Mường Tè đã xây dựng kế hoạch tài nguyên khoáng sản trước khai thác và kế hoạch kiểm tra định kỳ hằng năm; thành lập tổ công tác để tuần tra, kiểm tra định kỳ mỗi tháng một lần... Với vòng luẩn quẩn kiểm tra rồi lại kiểm tra nhưng "vàng tặc" vẫn ngang nhiên lộng hành. Không biết đến bao giờ vấn nạn này ở huyện Mường Tè mới thực sự chấm dứt mặc dù lãnh đạo UBND tỉnh Lai Châu đã chỉ đạo quyết liệt việc ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, đặc biệt là triệt phá nạn “vàng tặc”. (Xem tiếp Bài 2: "Vàng tặc" thu lợi, rừng thu hẹp

PV

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Phân luồng giao thông do sạt lở trên đèo Dran

Phân luồng giao thông do sạt lở trên đèo Dran

Chiều 30/10, Sở Xây dựng Lâm Đồng đã có thông báo phân luồng, tổ chức giao thông trên Quốc lộ 20 trong thời gian sửa chữa chữa, khắc phục sự cố sạt lở trên đèo Dran, thuộc địa phận phường Xuân Trường - Đà Lạt.

Cử tri mong muốn có phương án lâu dài giảm thiểu thiệt hại do sạt lở đất

Cử tri mong muốn có phương án lâu dài giảm thiểu thiệt hại do sạt lở đất

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, chiều 30/10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025: phát triển kinh tế - xã hội; cơ cấu lại nền kinh tế và đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030. Các nội dung này đều được truyền hình, phát thanh trực tiếp và nhiều cử tri tại tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm theo dõi.

Mưa lớn, nhiều trường học ở Lâm Đồng cho học sinh nghỉ học

Mưa lớn, nhiều trường học ở Lâm Đồng cho học sinh nghỉ học

Cơn mưa lớn từ tối 29/10 kéo dài đến sáng 30/10 đã khiến nước nhiều tuyến đường giao thông ở các địa phương ven biển tỉnh Lâm Đồng bị ngập, có nơi ngập nặng, nhất là các nơi đang chịu ảnh hưởng của mưa lũ. Nước tại nhiều sông, suối tiếp tục dâng cao, các vùng trũng, xung yếu vẫn đang bị chia cắt, ngập lụt. Tình hình mưa lũ vẫn còn diễn biến phức tạp. Để đảm bảo an toàn cho giáo viên và học sinh, nhiều trường học đã chủ động cho học sinh nghỉ học.

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài cuối: 'Học dân' để xác định đường lối, chính sách phù hợp

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài cuối: 'Học dân' để xác định đường lối, chính sách phù hợp

Trong tiến trình đổi mới phương thức lãnh đạo, một cụm từ giản dị mà hàm chứa sức nặng tư tưởng đã xuất hiện trang trọng trong Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Gia Lai lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030) đó là “học dân”. Từ hai chữ ấy, một cánh cửa mới mở ra trong lý luận của Đảng và tư duy lãnh đạo hiện đại.

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 3: Kiến tạo chính quyền phục vụ và phát huy nội lực

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 3: Kiến tạo chính quyền phục vụ và phát huy nội lực

Trong hành trình đổi mới phương thức lãnh đạo, khi Đảng chuyển từ “lãnh đạo, chỉ đạo” sang “đồng hành”, từ “quản lý” sang “phục vụ”, mô hình chính quyền ở Phường 1 Bảo Lộc và xã biên giới Quảng Trực (Lâm Đồng) đang khẳng định một hướng đi mới. Đó là xây dựng hệ thống vận hành minh bạch, dữ liệu hóa và gắn chặt với lòng dân.

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 2: Người giữ 'tần số' niềm tin giữa đại ngàn Ea K’Tur

Đảng kiến tạo - Dân đồng hành - Bài 2: Người giữ 'tần số' niềm tin giữa đại ngàn Ea K’Tur

Với 64 năm tuổi đời, 31 năm học và làm theo Đảng, bà H’Bliăk Niê (tên buôn làng thường gọi là Ami Bơng) vẫn bền bỉ giữ nguồn năng lượng, niềm tin vào Đảng. Mỗi ngày, nguồn năng lượng ấy càng được nhân lên và truyền đi "tín hiệu" bền bỉ của niềm tin, lan tỏa trong cộng đồng các dân tộc anh em. Bà là một trong số ít những già làng được đồng bào suy tôn.

Tìm kiếm nạn nhân bị nước cuốn mất tích khi đánh bắt cá trên sông Pô Kô

Tìm kiếm nạn nhân bị nước cuốn mất tích khi đánh bắt cá trên sông Pô Kô

Ngày 29/10, Phó Chủ tịch UBND xã Đăk Pék Đỗ Đăng Dự thông tin, lực lượng chức năng của xã đang nỗ lực tìm kiếm người đàn ông bị nước cuốn trôi, mất tích khi đang đánh bắt cá tại khu vực sông Pô Kô, đoạn đi qua thôn 14A, xã Đăk Pék. Nạn nhân là ông A Na (sinh năm 1977, không rõ hộ khẩu thường trú).

Nỗ lực hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng lũ quét, sạt lở núi tại Đà Nẵng

Nỗ lực hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng lũ quét, sạt lở núi tại Đà Nẵng

Mưa lớn trong nhiều ngày qua, nhất là từ đêm 28/10 đến ngày 29/10, khiến vùng núi cao của các xã Trà My, Trà Tân, Trà Giáp, thành phố Đà Nẵng bị sạt lở nhiều nơi. Hàng loạt tuyến giao thông vừa mới khôi phục, tạm thông tuyến đã tiếp tục bị sạt lở nặng, tái diễn tình trạng ách tắc. Lũ quét và sạt lở núi khiến nhiều người bị thương.

Quảng Ngãi gồng mình ứng phó với ngập úng, lở núi

Quảng Ngãi gồng mình ứng phó với ngập úng, lở núi

Sau 4 ngày mưa lớn kéo dài vùng núi của tỉnh Quảng Ngãi đã “no nước” gây sạt lở hàng trăm vị trí; những dòng nước lũ “đỏ ngầu” “cuồn cuộn” đang tiếp tục đổ về xuôi khiến nhiều khu vực khu dân cư vùng hạ lưu các sông bị ngập sâu, chia cắt.

Một người dân Quảng Ngãi mất tích do mưa lũ

Một người dân Quảng Ngãi mất tích do mưa lũ

Sáng 29/10, ông Đinh Xuân Hòa, Chủ tịch UBND xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trên địa bàn xã có 1 trường hợp là anh A Pôr (sinh năm 1994, trú thôn Làng Đung) không may bị nước lũ cuốn trôi. Lực lượng chức năng của xã đang nỗ lực tìm kiếm nạn nhân mất tích.

Khẩn trương khắc phục sạt lở tuyến Tỉnh lộ 9 lên các xã miền núi Khánh Hòa

Khẩn trương khắc phục sạt lở tuyến Tỉnh lộ 9 lên các xã miền núi Khánh Hòa

Chiều 28/10, ông Nguyễn Văn Vinh - Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa cho biết, khoảng 14 giờ cùng ngày, 4 vị trí từ Km23 - Km26, thuộc Tỉnh lộ 9 đi qua các xã khu vực miền núi của tỉnh đã xảy ra sạt lở khiến một lượng đất, đá chắn ngang đường làm các phương tiện không thể lưu thông qua khu vực này.

Điện Biên đề nghị bố trí thêm vốn nâng cấp tuyến đường kết nối vùng tái định cư

Điện Biên đề nghị bố trí thêm vốn nâng cấp tuyến đường kết nối vùng tái định cư

Sáng 28/10, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường do Thứ trưởng Võ Văn Hưng làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Điện Biên về kết quả thực hiện bố trí dân cư vùng thiên tai cấp bách; điều chỉnh Đề án ổn định dân cư, phát triển kinh tế - xã hội vùng tái định cư thủy điện Sơn La (Đề án 666) và kết quả thực hiện 2 Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn tỉnh Điện Biên.

Bộ đội Biên phòng giúp đỡ người dân di chuyển khỏi vùng nguy hiểm do mưa lũ

Bộ đội Biên phòng giúp đỡ người dân di chuyển khỏi vùng nguy hiểm do mưa lũ

Theo Đồn Biên phòng cửa khẩu A Đớt, Ban Chỉ huy Biên phòng TP Huế, trước tình hình mưa lũ nghiêm trọng ngày 28/10/2025, đơn vị đã cử 3 tổ với 9 đồng chí phối hợp với chính quyền địa phương cùng các lực lượng trên địa bàn triển khai khắc phục thông tuyến đường từ Lâm Đớt vào xã A Roàng (cũ) đang bị chia cắt.

Tây Ninh: Hỗ trợ tối đa 15 tháng lương cho người làm việc tại các Hội khi nghỉ việc

Tây Ninh: Hỗ trợ tối đa 15 tháng lương cho người làm việc tại các Hội khi nghỉ việc

Tại Kỳ họp thứ 4 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra ngày 28/10, HĐND tỉnh Tây Ninh đã thông qua Nghị quyết Quy định chính sách, chế độ trợ cấp một lần đối với người làm việc ngoài chỉ tiêu biên chế tại các Hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp huyện trước thời điểm ngày 1/7/2025 chịu sự tác động do thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp theo Kết luận số 183-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư trên địa bàn tỉnh.