Hiện nay, Di tích quốc gia đặc biệt tháp Dương Long (xã Bình An, tỉnh Gia Lai) đang xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ đổ sập nếu như không sớm được trùng tu, tôn tạo.

Cụm tháp Dương Long gồm 3 tháp: Tháp giữa (39m), tháp Nam (33m) và tháp Bắc (32m), được xây dựng cuối thế kỷ XII. Đây là những ngọn tháp Chăm cao nhất còn lại ở Việt Nam, thể hiện sự kỳ công về kiến trúc và điêu khắc.
Trải qua hơn 800 năm cùng tác động của thời gian, chiến tranh và thiên nhiên, cụm tháp đã bị hư hại nặng nề. Tháp giữa hiện mất gần như toàn bộ phần cửa và tiền sảnh. Tháp Nam tuy kiến trúc khá nguyên vẹn nhưng phần mái và một số chi tiết bị sụp đổ. Tháp Bắc là công trình hư hại nặng nhất với phần thân bị đục khoét dù đã được gia cố từ năm 1984.

Tại cả 3 tháp Chăm, nhiều viên gạch bị phong hóa, rơi rụng; các khối đá trên cao có nguy cơ đổ sập, đe dọa an toàn du khách.
Tại đây, ngành Văn hóa đã dựng các biển cấm người dân và du khách lại gần các khối kiến trúc này và chỉ cho chiêm ngưỡng từ xa.
Trước thực trạng này, tỉnh Bình Định (cũ) đã xây dựng Dự án tu bổ, tôn tạo cụm tháp Dương Long với tổng vốn hơn 93,3 tỷ đồng, thực hiện giai đoạn 2022 - 2025. Theo dự án, tháp Nam, tháp giữa (thuộc cụm tháp Dương Long) sẽ được đầu tư tu bổ, tôn tạo, phục hồi từ cao độ 12m trở xuống, gồm các hạng mục: Vệ sinh, chặt hạ cây xanh, xử lý các thành phần thực vật, nấm mốc, địa y trên bề mặt tháp; làm sạch bên trong lòng tháp và nền tháp; gia cố tường cửa dẫn và gia cố các mặt tường tháp…

Cụ thể, đối với tháp Nam, ngành chức năng sẽ tái định vị các thành phần đá gốc cho các vị trí xô lệch, gãy đổ tại viền chân đế tháp, bổ sung các phần hỏng hoặc mất bằng đá sa thạch; gia cố chân đế, tường, các kết cấu nứt ở mặt tháp; gia cố bảo vệ các bề mặt, phục hồi tường, vòm cửa tháp; nền lòng tháp xử lý, xếp gạch phục chế; lắp thang thép tạo lối lên tháp… Tháp giữa sẽ được tái định vị các thành phần đá gốc cho các vị trí xô lệch, gãy đổ tại viền chân để tháp; bổ sung các phần hỏng hoặc mất bằng đá sa thạch; gia cố chân đế, phần tường; gia cường các kết cấu nứt các mặt Đông, Tây, Nam, Bắc…
Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn chưa được thực hiện.

Theo bà Đỗ Thị Diệu Hạnh, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh, Sở đã có văn bản trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Nếu được chấp thuận, địa phương sẽ tiến hành đấu thầu và thực hiện các thủ tục theo quy định.
Được biết, cụm tháp Chăm Dương Long đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt vào năm 2015./.