Giải pháp hỗ trợ lao động phi chính thức

Giải pháp hỗ trợ lao động phi chính thức
Bà con Khmer ở Viên Bình, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng có nghề dệt chiếu truyền thống. Ảnh Trung Hiếu-TTXVN
Bà con Khmer ở Viên Bình, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng có nghề dệt chiếu truyền thống. Ảnh Trung Hiếu-TTXVN

Việc nhận diện và thúc đẩy các giải pháp chuyển đổi việc làm PCT sang chính thức, cũng như các giải pháp hỗ trợ an sinh xã hội đối với nhóm đối tượng này được coi là nhiệm vụ quan trọng trong việc thúc đẩy việc làm bền vững trong ASEAN.

97,9% lao động phi chính thức không có BHXH

Thứ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp cho biết, theo định nghĩa của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) về việc làm PCT, thì hiện Việt Nam có hơn 18 triệu lao động đang làm các công việc PCT (chiếm 57% tổng số việc làm phi nông nghiệp). Nếu tính cả 22 triệu lao động nông nghiệp thì tổng lao động PCT ở Việt Nam lên tới 40 triệu người. Việt Nam được xem là một trong những nước có tỷ lệ lao động PCT cao trong khu vực châu Á.

Theo Báo cáo lao động PCT tại Việt Nam của Tổng cục Thống kê, khoảng 60% lao động PCT tập trung ở khu vực nông thôn, nơi có nhiều làng nghề truyền thống và các hộ kinh doanh cá thể phi nông nghiệp, các tổ hợp tác. Một trong những bất cập của lao động PCT là tỷ lệ qua đào tạo khá thấp (14,8%). Con số này thấp hơn mức chung của lao động có việc làm của toàn bộ nền kinh tế (5,7%), và thấp hơn so với lao động chính thức (17,4%). Trong số lao động phi nông nghiệp không có trình độ chuyên môn, kỹ thuật, lao động có việc làm PCT chiếm đến 71,9%.

Vụ trưởng Dân số và Điều tra Lao động (Tổng cục Thống kê) Nguyễn Thị Xuân Mai cho biết, phần lớn lao động PCT đang làm việc tại các hộ sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ, hoặc làm tự do, ít chịu sự quản lý của Nhà nước, không đòi hỏi và yêu cầu về trình độ tay nghề người lao động không cao. Về vị thế làm việc và điều kiện làm việc của lao động PCT gồm hai nhóm chính là lao động tự làm và lao động gia đình. Trong đó, nữ giới làm việc trong các ngành, nghề dễ bị tổn thương cao hơn nam giới. Tiền lương tháng bình quân của lao động PCT thấp hơn lao động chính thức ở các vị thế việc làm.

Nếu như lao động trong khu vực chính thức được nhận mức lương trung bình là 6,7 triệu đồng/tháng thì lao động PCT chỉ có 3,9 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, những lao động làm công ăn lương PCT lại làm nhiều hơn hai giờ so với lao động làm công ăn lương chính thức và cao hơn số giờ làm việc theo quy định. Đáng chú ý, có đến 76,7% lao động PCT không có hợp đồng lao động bằng văn bản. Điều này đồng nghĩa với việc người lao động sẽ không được hưởng các chính sách về phúc lợi xã hội. Cụ thể, đến nay tỷ lệ người lao động PCT có BHXH bắt buộc chỉ chiếm 0,2% và đến 97,9% lao động PCT không có BHXH, chỉ khoảng 1,9% tham gia BHXH tự nguyện.

Nghề vẽ tranh trên kính ở xã Phú Tân, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trang. Ảnh Trung Hiếu-TTXVN
Nghề vẽ tranh trên kính ở xã Phú Tân, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trang.
Ảnh Trung Hiếu-TTXVN

Cần các giải pháp hỗ trợ lao động phi chính thức

Theo đánh giá của Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp, khu vực lao động PCT là vùng đệm, hấp thu lao động phi nông nghiệp, khu vực doanh nghiệp, tạo nên tính linh hoạt trong nền kinh tế. Tuy nhiên, đây lại là nhóm lao động có việc làm bấp bênh, thiếu ổn định, không có hợp đồng lao động hoặc hợp đồng thỏa thuận miệng, thời gian làm việc dài nhưng thu nhập lại thấp. Tiền lương bình quân của lao động PCT thấp hơn của lao động chính thức ở tất cả các vị thế việc làm. Điều này đòi hỏi cần có hệ thống chính sách hỗ trợ, tác động riêng cho từng nhóm đối tượng để chính thức hóa việc làm, tạo cơ hội việc làm bền vững, đồng thời phải có giải pháp trước mắt và lâu dài để hỗ trợ nhóm đối tượng này tiếp cận với chính sách an sinh xã hội, hướng tới bình đẳng cho người lao động khu vực này.

Trao đổi về vấn đề này, TS Đào Quang Vinh, Viện trưởng Khoa học lao động - xã hội (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) cho rằng, cần tích cực hỗ trợ nhóm lao động dễ bị tổn thương này, giúp họ không phải chịu sự “bỏ quên” của chính sách. Trước hết, cần đẩy mạnh quá trình chính thức hóa việc làm khu vực PCT. Bên cạnh đó, cần tăng cường an sinh xã hội cho lao động PCT. Như, bảo đảm tính tuân thủ của các chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh trong việc ký hợp đồng lao động và đóng BHXH bắt buộc cho người lao động; khuyến khích và hỗ trợ người lao động tham gia BHXH tự nguyện.

Thực tế cho thấy, những nỗ lực đưa chính sách BHXH đến khu vực PCT thời gian qua chưa thành công. Tính hết năm 2016, mới có hơn 203 nghìn lao động PCT tham gia BHXH tự nguyện. Những khó khăn trong việc mở rộng diện tham gia BHXH tự nguyện có nhiều nguyên nhân, như khả năng chi trả, thu nhập không ổn định, nhận thức… Do đó, Nhà nước cần thiết kế các chế độ bảo đảm công bằng với BHXH tự nguyện. Có thể xây dựng cơ chế khuyến khích, hỗ trợ một phần kinh phí để người lao động PCT tham gia BHXH tự nguyện cũng như sự linh hoạt trong mức đóng, phương thức đóng; bổ sung các chế độ ngắn hạn như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động...; có chính sách đóng hưởng hợp lý đối với những lao động trung niên không đủ số năm đóng BHXH theo quy định...

Đồng bằng sông Cửu Long, Bắc Trung Bộ, duyên hải miền trung và vùng đồng bằng sông Hồng là nơi tập trung nhiều lao động PCT nhất nước. Ngược lại, vùng trung du miền núi phía bắc và Tây Nguyên dân số ít và chủ yếu làm nông, lâm nghiệp cho nên tỷ trọng lao động PCT khá thấp. TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai địa phương có số lượng lao động PCT lớn, chiếm hơn 20% tổng số lao động PCT.

Theo khảo sát, 35,2% lao động PCT chưa tham gia BHXH tự nguyện mong muốn tham gia; 8,5% cho biết sẽ tham gia BHXH tự nguyện nếu có sự điều chỉnh, bổ sung các quy định được cho là chưa hợp lý của chính sách. Tuy nhiên, 56,4% trả lời sẽ không tham gia BHXH tự nguyện, chủ yếu là các lao động trung niên có thu nhập thấp và chưa nhận thức được tầm quan trọng của chính sách BHXH.
 
Theo : nhandan.com.vn

Có thể bạn quan tâm

Gần 1.900 tỷ đồng xây dựng trường học vùng biên giới Sơn La

Gần 1.900 tỷ đồng xây dựng trường học vùng biên giới Sơn La

Sáng 31/7, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La Hoàng Quốc Khánh chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy để xem xét, cho ý kiến về kết quả triển khai Thông báo Kết luận số 81-KL/TW ngày 18/7/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới.

Đồng Tháp đề xuất đầu tư xây dựng 14 trường liên cấp tại các xã biên giới

Đồng Tháp đề xuất đầu tư xây dựng 14 trường liên cấp tại các xã biên giới

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Tháp Lê Quang Trí cho biết, thực hiện theo Đề xuất chủ trương đầu tư xây dựng trường phổ thông nội trú, bán trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Tờ trình Số: 973/TTr-BGDĐT ngày 15/7/2025, đơn vị đã lập bảng xác định nhu cầu của từng trường, đề xuất phương án đầu tư xây dựng 14 trường tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền.

Dự kiến chi hơn 15 tỷ đồng/năm hỗ trợ cán bộ đến công tác tại các xã miền núi Thanh Hóa

Dự kiến chi hơn 15 tỷ đồng/năm hỗ trợ cán bộ đến công tác tại các xã miền núi Thanh Hóa

Trước thực trạng thiếu hụt đội ngũ lãnh đạo, quản lý tại các xã miền núi và biên giới, ngày 28/7/2025, Đảng ủy UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Tờ trình số 195-TTr/ĐU gửi Ban Thường vụ Tỉnh ủy, xin ý kiến về dự thảo Nghị quyết hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại các xã miền núi.

Hơn 75.000 ha đất lâm nghiệp 'chưa có rừng' ở Lâm Đồng

Hơn 75.000 ha đất lâm nghiệp 'chưa có rừng' ở Lâm Đồng

Khu vực phía Tây tỉnh Lâm Đồng (địa phận tỉnh Đắk Nông cũ) hiện có hơn 75.000 ha đất được xác định là "chưa có rừng". Phần lớn diện tích này là đất rừng, đất lâm nghiệp đã bị tàn phá, lấn chiếm và sử dụng để trồng các loại cây nông nghiệp, công nghiệp…

Cao Bằng tăng tốc hoàn thành chương trình an sinh về nhà ở

Cao Bằng tăng tốc hoàn thành chương trình an sinh về nhà ở

Theo báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cao Bằng, tính đến ngày 25/7, toàn tỉnh đã hoàn thành việc khởi công gần 100% số nhà thay thế nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025 theo kế hoạch với sự hỗ trợ từ Nhà nước, các ban, ngành cùng nguồn vốn tự huy động của các gia đình.

Đắk Lắk xóa nhà tạm, dựng mái ấm cho người có công

Đắk Lắk xóa nhà tạm, dựng mái ấm cho người có công

Thực hiện chủ trương “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người có công” theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Đắk Lắk đang nỗ lực từng ngày để tri ân sâu sắc những người đã hy sinh, cống hiến cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Những căn nhà mới vững chãi đang được dựng lên không chỉ là nơi an cư, mà còn là biểu tượng của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” luôn được gìn giữ và phát huy.

Ngang nhiên khai thác cát trái phép trên sông Ayun

Ngang nhiên khai thác cát trái phép trên sông Ayun

Thời gian qua, hoạt động khai thác cát trái phép trên sông Ayun (đoạn chảy qua địa bàn xã Ayun, tỉnh Gia Lai) diễn ra công khai với quy mô lớn. Ghi nhận thực tế cho thấy, “cát tặc” ngang nhiên khai thác suốt ngày đêm, vận chuyển rầm rộ qua các tuyến đường chính mà không gặp bất cứ sự kiểm tra, xử lý nào từ chính quyền địa phương.

Tội phạm trên tuyến biên giới Tây Nam liên tục thay đổi thủ đoạn

Tội phạm trên tuyến biên giới Tây Nam liên tục thay đổi thủ đoạn

Tây Ninh có hơn 368 km đường biên giới tiếp giáp ba tỉnh của Vương quốc Campuchia gồm Svay Rieng, Pray Veng và Tboung Khmum. Tỉnh hiện có 4 cửa khẩu quốc tế, 4 cửa khẩu quốc gia, 13 cửa khẩu phụ. Thời gian qua, lợi dụng địa hình bằng phẳng và nhiều đường mòn, lối mở qua lại biên giới, một số đối tượng đã đưa tài sản trộm cắp trong nước sang Campuchia tiêu thụ. Lực lượng chức năng biên giới Tây Ninh đã tích cực vào cuộc xử lý.

Công an cơ sở - Cầu nối dịch vụ công vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Công an cơ sở - Cầu nối dịch vụ công vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Không cần phải đi xa hay chờ đợi lâu, người dân ở phía Tây tỉnh Gia Lai giờ đây dễ dàng làm thủ tục hành chính ngay tại cơ sở. Có được thuận lợi này là nhờ sự vào cuộc của lực lượng Công an xã, phường, đã đưa dịch vụ công đến gần dân hơn, đặc biệt là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

Bộ đội Biên phòng Quảng Trị hỗ trợ người dân có nhà bị cháy vượt qua khó khăn

Bộ đội Biên phòng Quảng Trị hỗ trợ người dân có nhà bị cháy vượt qua khó khăn

Ngày 23/7, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị cho biết, đơn vị vừa phối hợp với các lực lượng chức năng và chính quyền địa phương xã A Dơi triển khai chữa cháy kịp thời nhà dân lúc rạng sáng, hỗ trợ bước đầu cho gia đình các nạn nhân lương thực, thực phẩm để vượt qua khó khăn trước mắt.

Nghề nuôi yến đang hình thành chuỗi giá trị mới

Nghề nuôi yến đang hình thành chuỗi giá trị mới

Nghề nuôi chim yến đang hình thành nên chuỗi giá trị mới trong phát triển kinh tế nông thôn tại tỉnh Gia Lai. Không chỉ tạo ra nguồn thu nhập ổn định, nhiều mô hình còn được liên kết sản xuất, chuẩn hóa tiêu chuẩn sản phẩm, xây dựng thương hiệu hướng tới thị trường xuất khẩu.

Gia Lai hỗ trợ tối đa cho cán bộ, người lao động bị ảnh hưởng sau sắp xếp

Gia Lai hỗ trợ tối đa cho cán bộ, người lao động bị ảnh hưởng sau sắp xếp

Ngày 22/7, tại Kỳ họp thứ 2 HĐND tỉnh Gia Lai khóa XII, nhiệm kỳ 2021 - 2026, các đại biểu đã thống nhất thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Gia Lai bị tác động, ảnh hưởng của việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã.

Chăm lo cho người có công bằng trách nhiệm và trái tim

Chăm lo cho người có công bằng trách nhiệm và trái tim

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, tỉnh Đồng Nai luôn dành sự quan tâm sâu sắc đến các đối tượng người có công với cách mạng. Các cấp ủy, chính quyền, tổ chức đảng và đoàn thể trong tỉnh đã tích cực triển khai nhiều hoạt động thiết thực, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”.

Bắt quả tang đối tượng vận chuyển trái phép 2 bánh heroin

Bắt quả tang đối tượng vận chuyển trái phép 2 bánh heroin

Vào lúc 13 giờ ngày 21/7, tại km 229+100 Quốc lộ 4H (thuộc địa phận bản Tó Khò, xã Mù Cả, tỉnh Lai Châu) lực lượng Biên phòng thuộc Phòng Nghiệp vụ và Đồn Biên phòng Mù Cả, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã bắt quả tang đối tượng Vàng A Lâu (tên gọi khác là Vàng A Sơn, sinh năm 2000, dân tộc Mông, thường trú tại bản Nậm Vì, xã Mường Nhé, tỉnh Điện Biên) đang có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.

Nghệ An miễn, giảm nhiều loại phí khi thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến

Nghệ An miễn, giảm nhiều loại phí khi thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến

Từ ngày 21/7, các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh Nghệ An khi thực hiện các thủ tục hành chính qua Cổng dịch vụ công trực tuyến (nộp hồ sơ qua môi trường điện tử) sẽ được miễn phí, lệ phí đối với nhiều thủ tục, như: Lệ phí đăng ký kinh doanh, lệ phí cấp giấy phép xây dựng, phí bình tuyển và công nhận cây mẹ, vườn cây đầu dòng, rừng giống...

 Lan tỏa đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn'

Lan tỏa đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn'

Ngày 21/7, tại Lào Cai và Quảng Trị diễn ra nhiều hoạt động thăm, tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng, các gia đình chính sách, người có công với cách mạng; dâng hương, dâng hoa tại Nghĩa trang liệt sĩ, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2025).