Dự án Thủy điện Đăk Pru 3 được Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum chấp thuận chủ trương đầu tư từ năm 2019. Địa điểm thực hiện dự án trên suối Đăk Pru xã Đăk Nhoong huyện Đăk Glei. Dự án có công suất lắp máy 5 MW. Tổng mức đầu tư là trên 173 tỷ đồng. Theo dự kiến, đến quý III năm 2022, dự án sẽ hoàn thành. Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn chưa khởi công, dù tiến độ đưa dự án đi vào hoạt động đã chậm 30 tháng.

Vướng mặt bằng
Việc dự án Thủy điện Đăk Pru 3 chậm tiến độ được xác định nguyên nhân chính là do công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn thành.
Dự án được triển khai trên sông Đăk Pru (nhánh I của sông Đăk Pô Kô) trên xã Đăk Nhoong. Dự án có diện tích mặt đất sử dụng là gần 20 ha. Đến nay, dự án mới vận động các hộ dân bị ảnh hưởng thống nhất phương án bồi thường và giải phóng mặt bằng được 15,1 ha, trong đó đất sản xuất của các hộ dân là hơn 7,5 ha, còn lại là đất tổ chức. Số diện tích chưa được các hộ dân thống nhất là 4,75 ha, trong đó có 2,2 ha đất trồng lúa nước, còn lại là đất trồng cây hàng năm, lâu năm.
Là hộ chưa chấp nhận phương án bồi thường của dự án, anh A Thỏ ở thôn Đăk Nhoong xã Đăk Nhoong huyện Đăk Glei cho biết: Đất thủy điện hứa đổi cách quá xa nhà, xa khu dân cư, thiếu nước làm sao canh tác để đảm bảo cuộc sống sau này.
Trong khi đó, theo một lãnh đạo phòng Nông nghiệp và Môi trường cho biết: từ cuối năm 2020 đến giữa năm 2022 phòng Tài nguyên và Môi trường (trước đây) đã nhiều lần phối hợp với chủ đầu tư, Ủy ban nhân dân xã Đăk Nhoong và các đơn vị liên quan tuyên truyền, vận động nhân dân phối hợp thực hiện công tác kiểm đếm cây cối, hoa màu làm cơ sở xây dựng phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để thực hiện dự án. Tuy nhiên một số hộ dân không thống nhất để phối hợp kiểm đếm, tái canh khu đất mới, do chủ đầu tư chưa có đất tái canh theo nguyện vọng của một số hộ dân. Do đó, dự án chưa thực được việc kiểm đếm, xây dựng phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng trong thời gian trên.
Được biết, từ năm 2023, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng không triển khai được nhiều.
Sai phạm nhiều

Nhiều diện tích hoa màu ven suối của người dân xã Đăk Nhoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum sẽ nhường cho việc xây dựng thủy điện Đăk Pru 3.
Trước sự chậm trễ trên, Thanh tra sở Tài Chính tỉnh Kon Tum đã tiến hành thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đầu tư dự án Thủy điện Đăk Pru 3 của Công ty Cổ phần Thủy điện Đăk Pru 3. Kết quả kiểm tra, xác minh, dự án trên có nhiều sai phạm (số 42/KL-TTr ngày 14/5).
Cụ thể: Đến nay, dự án chưa hoàn thành các thủ tục để cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất; đến giữa tháng 5/2025, việc lập quy trình vận hành hồ chứa thủy điện vẫn chưa thực hiện; chưa hoàn thành các thủ tục liên quan đến xây dựng. Bên cạnh đó, dự án đã được thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy, chữa cháy nhưng khi kiểm tra chủ đầu tư không cung cấp được văn bản thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy đối với hồ sơ thiết kế kỷ thuật.
Đối với tiến độ dự án (chậm 30 tháng), theo Ủy ban nhân dân huyện Đăk Glei là do vướng mắt về công tác giải phóng mặt bằng (số 2211/UBND-TCKH ngày 13/9/2024). Ngoài lý do trên, theo Sở Công thương công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định canh của dự án và đấu nối dự án vào lưới điện Quốc gia cũng vướng nên dự án triển khai chậm (số 2311/SCT-QLNL ngày 21/10/2024).
Ngoài ra, theo kết luận số 42/KL-TTr, dự án đã chậm hoàn thiện thủ tục pháp lý giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Thời gian chậm là 66 tháng. Bên cạnh đó, chủ đầu tư chưa chủ động phối hợp với cơ sở để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, giải quyết những vướng mắt trong phê duyệt, triển khai phương án tái canh nhằm triển khai, thực hiện đầu tư dự án thuận lợi…nên chậm tiến độ thực hiện chủ trương đầu tư. Ngoài ra, dự án thuộc trường hợp bắt buộc phải thực hiện ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án nhưng nhà đầu tư chưa nộp tiền ký quỹ.
Thừa nhận các sai phạm trên, ông Hoàng Văn Trung, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện Đăk Pru 3 cho biết: khi Công ty triển khai từ năm 2021 đến 2022 trúng dịch COVID-19, việc đền bù giải phóng mặt bằng cũng bị ảnh hưởng. Người dân muốn tái định canh. Việc bố trí quỹ đất nông nghiệp tại khu tái canh để giao cho các hộ dân bị thu hồi đất (làm thủy điện) do Nhà nước thực hiện, không phải nhà đầu tư (584/VP-HTKT ngày 22/1/2024).
Vị trí khu tái định canh đã có, quy mô rộng 4,7 ha. Hiện phương án tái định canh do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Đăk Glei thực hiện đã lập nhưng cơ quan thẩm quyền chưa phê duyệt, chưa hoàn thành thủ tục để doanh nghiệp triển khai đầu tư. Đây là lý do khách quan, bất khả kháng. Công ty cam kết hỗ trợ thêm cho người dân tái canh trong 5 năm, mỗi năm 18 triệu/ha. Tuy nhiên việc đền bù, tái định canh không lo, vấn đề lớn với doanh nghiệp là làm thủy điện vậy bán điện cho ai khi trên địa bàn vẫn chưa được đầu tư xây dựng trạm biến áp 110kV Đăk Glei để đấu nối vào lưới điện Quốc gia, dù dự án đã được Bộ Công thương phê duyệt đấu nối về trạm 110kV Đăk Glei, Tổng Công ty Điện lực miền Trung chấp thuận mua bán điện.
Dự án hiện phụ thuộc rất lớn vào việc đầu tư đường dây 110 kV và trạm biến áp 110kV Đăk Glei do ngành điện đầu tư. Không riêng gì thủy điện Đăk Pru 3, hiện có nhiều dự án thủy điện trên địa bàn huyện Đăk Glei cũng bị ảnh hưởng bởi ngành điện chậm triển khai thi công trạm biến áp 110kV Đăk Glei và đường dây 11kV./.