Lai Châu nỗ lực thay đổi tập quán lạc hậu của đồng bào dân tộc Mảng

Lai Châu nỗ lực thay đổi tập quán lạc hậu của đồng bào dân tộc Mảng
Con em dân tộc Mảng được tiếp cận với thông tin và văn hóa hiện đại thông qua mạng xã hội. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN
Con em dân tộc Mảng được tiếp cận với thông tin và văn hóa hiện đại thông qua mạng xã hội. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN

Nhiều tệ nạn, hủ tục dẫn đến đói nghèo
      
Đồng bào dân tộc Mảng ở huyện Nậm Nhùn (Lai Châu) sinh sống tập trung ở 14 bản thuộc 5 xã Nậm Ban, Nậm Pì, Hua Bum, Nậm Hàng và Trung Chải. Với điều kiện tự nhiên khó khăn, vùng sâu, vùng xa, cuộc sống của đồng bào chủ yếu tự cung tự cấp. Trước đây, người Mảng ít được đi học nên không biết đến các kiến thức về khoa học. Người ốm để ở nhà, nhờ thầy Mo đến cúng, không đưa đến các cơ sở y tế để điều trị. Trẻ em sinh ra không được chăm sóc và không được đến trường học chữ. Các hủ tục lạc hậu như kết hôn cận huyết thống, tảo hôn, người chết để lâu ngày, ép gả cưới… thường xuyên xảy ra. Đặc biệt là tình trạng uống rượu triền miên trong đồng bào dẫn đến sức khỏe suy yếu, không có sức lao động.
      
Điển hình là bản Nậm Vời, xã Nậm Pì có 21 hộ dân và 90 nhân khẩu nhưng chỉ có 3 người ở độ tuổi trên 40 và người nhiều tuổi nhất năm nay mới bước sang tuổi 51. Ở bản này trước đây, tình trạng nghiện rượu, nghiện thuốc cùng hủ tục đã cướp đi sinh mạng của nhiều người đàn ông là trụ cột gia đình, dẫn đến hơn 50% số hộ trong bản chịu cảnh vợ góa, con côi.
      
Anh Lò Văn Điện, Trưởng bản Nậm Vời, xã Nậm Pì cho biết: Nguyên nhân những người đàn ông của bản chết sớm là do nghiện rượu và thuốc, đến khi sinh bệnh lại nghe lời thầy Mo cúng cho khỏi bệnh. Thầy Mo cúng lâu không khỏi, bệnh nặng mới đưa đi bệnh viện. Có trường hợp ở bản xa, vào mùa mưa cũng không đưa đi được nên không qua khỏi. Khi mời thầy Mo đến cúng, nhà có bao nhiêu lợn, gà đều phải thịt hết. Cuộc sống của người dân đã nghèo lại càng nghèo thêm.
      
Ông Trần Văn Nam đã Gắn bó với đồng bào dân tộc Mảng, huyện Nậm Nhùn từ năm 1991 đến nay. Là cán bộ Biên phòng, ông được tăng cường, giữ chức danh Phó Bí thư Đảng ủy xã Trung Chải. Ký ức của ông về đồng bào dân tộc Mảng khi mới đặt chân đến là những người sống du mục, canh tác lạc hậu, chủ yếu là săn bắn và hái lượm. Tỷ lệ hộ đói, nghèo rất cao, người dân không biết chữ, tỷ lệ giữa sinh và tử là ngang nhau. Người dân chủ yếu sống trong túp lều bằng tranh tre, nứa lá. Tập quán uống rượu triền miên không lao động diễn ra phổ biến.
      
Là người dân tộc Mảng, ông Lò A Tư, Chủ tịch HĐND xã Trung Chải, đại biểu Quốc hội khóa XIV, cho biết: Trước đây, đồng bào dân tộc Mảng có nhiều phong tục, hủ tục lạc hậu như: kết hôn cận huyết thống, con cái từ khi sinh ra đã do cha mẹ lựa chọn cho lấy nhau; tình trạng tảo hôn; lấy vợ, lấy chồng chỉ được lấy trên địa bàn mình sinh sống… Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đói nghèo dai dẳng, kém phát triển trong đồng bào dân tộc Mảng.

Con em dân tộc Mảng hiện được đến trường học hành đầy đủ và được Nhà nước trợ cấp. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN
Con em dân tộc Mảng hiện được đến trường học hành đầy đủ và được Nhà nước trợ cấp. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN

Nỗ lực xóa hủ tục và tệ nạn, thúc đẩy phát triển
      
Để các dân tộc đặc biệt khó khăn vươn lên phát triển, việc cần phải làm là xóa các hủ tục lạc hậu, dùng thầy Mo cúng bái để chữa bệnh, tin theo các tà đạo lạ và đẩy lùi các tệ nạn nhất là tệ nạn uống rượu triền miên và nghiện ma túy... Cùng với đó là đẩy mạnh tuyên truyền để đồng bào dân bỏ những thói quen xấu như sử dụng nhà vệ sinh, nhà tắm không hợp vệ sinh, chăn nuôi gia súc thả rông…,  từ đó từng bước vươn lên xóa đói, giảm nghèo.
      
Từ khi các chính sách của Nhà nước được hỗ trợ tới vùng đồng bào dân tộc như Đề án 1672 về “Phát triển kinh tế - xã hội vùng các dân tộc: Mảng, La Hủ, Cống, Cờ Lao”, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc Mảng ở huyện Nậm Nhùn đã dần được nâng lên. Người dân được thụ hưởng đầy đủ những lợi ích mà đề án mang lại. Hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư đồng bộ, đồng bào được tiếp cận với thông tin, văn hóa hiện đại, được khám chữa bệnh, con em được đến trường…
      
Trước đây do uống rượu nhiều, tin vào nhiều hủ tục lạc hậu nên cuộc sống của bà con dân tộc Mảng rất nghèo, nhà ở thì rách nát. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN
Trước đây do uống rượu nhiều, tin vào nhiều hủ tục lạc hậu nên cuộc sống của bà con dân tộc Mảng rất nghèo, nhà ở thì rách nát. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN

Cùng với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, để hạn chế tình trạng uống rượu tràn lan và xóa bỏ các hủ tục đã ăn sâu bám rễ trong tiềm thức của đồng bào dân tộc Mảng, các cấp ủy, chính quyền địa phương ở huyện Nậm Nhùn đã tích cực tuyên truyền người dân xóa bỏ các tập quán lạc hậu, thực hiện tốt phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa mới, xây dựng các bản không ma túy… Cùng với đó, huyện cử cán bộ trực tiếp xuống cơ sở nắm địa bàn, cầm tay chỉ việc, từng bước thay đổi nhận thức để bà con tiếp cận với nếp sống mới, xóa dần các tệ nạn và hủ tục.
      
Anh Lò Văn Điện, Trưởng bản Nậm Vời, xã Nậm Pì chia sẻ: Nhờ được các cán bộ tuyên truyền nhiều, người dân bây giờ được đi học, đường đi vào bản thuận lợi hơn. Ý thức của bà con cũng được nâng lên. Trước đây, bản nhiều thầy cúng lắm, giờ không ai tin, thầy Mo cũng bỏ nghề hết. Hiện nay, khi bị ốm, đồng bào được cán bộ y tế bản hướng dẫn uống thuốc, bệnh nặng, được đi bệnh viện khám, được Nhà nước hỗ trợ chi phí. Bản gần như không có người say rượu triền miên nữa.
      
Thói quen uống bia, rượu triền miên dẫn đến sức khỏe suy yếu, không có sức lao động là một trong những nguyên nhân làm cho cuộc sống của đồng bào dân tộc Mảng luôn nghèo đói. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN
Thói quen uống bia, rượu triền miên dẫn đến sức khỏe suy yếu, không có sức lao động là một trong những nguyên nhân làm cho cuộc sống của đồng bào dân tộc Mảng luôn nghèo đói. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN

Ông Hà Văn Ruệ, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Nậm Nhùn cho biết: Phòng đã tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo các bộ phận chuyên môn và các đơn vị liên quan phối hợp trong việc bình xét gia đình văn hóa trong vùng đồng bào dân tộc Mảng. Qua đó, bà con dần xóa bỏ các hủ tục lạc hậu như uống rượu nhiều, ma chay, tảo hôn, kết hôn cận huyết thống... Ngoài ra, đơn vị chú trọng công tác tuyên truyền, nhất là lồng ghép các chương trình đưa thông tin về cơ sở, lồng ghép vào các hương ước, quy ước của các bản. Phòng chỉ đạo cán bộ văn hóa xã hàng tuần trực tiếp xuống bản để nắm bắt việc thực hiện nếp sống văn hóa mới. “Qua nhiều năm triển khai, nhận thức của đồng bào dân tộc Mảng ngày một nâng lên, tình trạng hôn nhân cận huyết thống, dùng thầy Mo cúng chữa bệnh đã thực sự được xóa bỏ. Nạn uống rượu triền miên bỏ bê công việc đã giảm hơn trước rất nhiều”, ông Hà Văn Ruệ cho biết thêm.
      
Các cán bộ, công chức huyện Nậm Nhùn thường xuyên xuống cơ sở tuyên truyền, vận động bà con dân tộc Mảng xóa bỏ các hủ tục và hạn chế uống rượu để tập trung lao động sản xuất. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN
Các cán bộ, công chức huyện Nậm Nhùn thường xuyên xuống cơ sở tuyên truyền, vận động bà con dân tộc Mảng xóa bỏ các hủ tục và hạn chế uống rượu để tập trung lao động sản xuất. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN

Theo ông Hà Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện Nậm Nhùn, để bà con dần xóa bỏ các tệ nạn, hủ tục lạc hậu, tập trung phát triển kinh tế, UBND huyện chỉ đạo các ban, ngành đoàn thể thường xuyên tổ chức công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt các quy ước, hương ước của đồng bào dân tộc mình. Đồng thời phát huy vai trò, tiếng nói của người có uy tín, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản và đặc biệt là cán bộ, công chức, viên chức là người đồng bào dân tộc Mảng làm công tác tuyên truyền và làm gương trong đời sống sinh hoạt cũng như trong lao động và học tập. Huyện tăng cường công tác quản lý nhà nước về tổ chức các hoạt động văn hóa, các lễ hội để người dân có thể tham gia, để vừa có thể giữ gìn được bản sắc văn hóa dân tộc, vừa xóa bỏ được các hủ tục lạc hậu và các tệ nạn xấu.
      
Con em dân tộc Mảng hiện được đến trường học hành đầy đủ và được Nhà nước trợ cấp. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN
Con em dân tộc Mảng hiện được đến trường học hành đầy đủ và được Nhà nước trợ cấp. Ảnh: Công Tuyên-TTXVN

Cùng với sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước và sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương, đời sống vật chất, tinh thần cũng như trình độ dân trí, nhận thức của đồng bào dân tộc Mảng ở Nậm Nhùn không ngừng được nâng lên. Các giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn và các hủ tục lạc hậu cũng đã dần được thay đổi phù hợp với sự phát triển của xã hội.
 
Công Tuyên

Có thể bạn quan tâm

Cà Mau ứng phó với diễn biến sạt lở, sụt lún đất ven sông, ven biển

Cà Mau ứng phó với diễn biến sạt lở, sụt lún đất ven sông, ven biển

Trước tình trạng sạt lở, sụt lún đất ven sông, ven biển diễn biến phức tạp và có nguy cơ gia tăng trên địa bàn tỉnh, ngày 16/7, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã có Công văn chỉ đạo hoả tốc số 0691/UBND-NNXD yêu cầu các cấp, ngành, địa phương chủ động ứng phó với diễn biến sạt lở, sụt lún đất ven sông, ven biển trên địa bàn tỉnh.

Đắk Lắk: Phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số giảm hơn 4%

Đắk Lắk: Phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số giảm hơn 4%

Ngày 16/7, HĐND tỉnh Đắk Lắk khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 tổ chức kỳ họp chuyên đề lần thứ nhất để thảo luận, xem xét, quyết định nhiều nội dung quan trọng nhằm kịp thời giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; hoàn thiện cơ chế, chính sách; góp phần tháo gỡ khó khăn trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Từ mái ấm đến niềm tin trong hành trình sẻ chia

Từ mái ấm đến niềm tin trong hành trình sẻ chia

Sau khi hợp nhất hai tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang, một trong những mục tiêu quan trọng được cả hệ thống chính trị tỉnh Tuyên Quang tập trung thực hiện là việc gấp rút hoàn thành Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát; qua đó, góp phần xoa dịu, sẻ chia những khó khăn với những hộ gia đình nghèo, người có công, thân nhân liệt sỹ... dựng xây một “hạ tầng an sinh” bền vững, lấy niềm tin làm điểm tựa.

Gần 2,3 tỷ đồng khắc phục sạt lở tuyến sông Ba Rày

Gần 2,3 tỷ đồng khắc phục sạt lở tuyến sông Ba Rày

Chủ tịch UBND xã Hiệp Đức (tỉnh Đồng Tháp) Phạm Công Trang cho biết, được sự hỗ trợ từ ngân sách, địa phương đang đầu tư gần 2,3 tỷ đồng xử lý khắc phục 4 điểm sạt lở nghiêm trọng bờ sông Ba Rày chảy qua địa bàn, giúp khôi phục giao thương, đi lại, khắc phục và giảm nhẹ thiên tai, bảo vệ an toàn về sản xuất và đời sống người dân.

Dịch tả lợn châu Phi xuất hiện ở 35 xã của Cao Bằng

Dịch tả lợn châu Phi xuất hiện ở 35 xã của Cao Bằng

Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh Cao Bằng đã ghi nhận 42 ổ dịch, làm gần 6.000 con lợn bị tiêu hủy với tổng khối lượng lên đến hơn 261 tấn tại 1.142 hộ chăn nuôi. Dịch vẫn hiện diện tại 35 xã chưa qua thời gian cách ly 21 ngày, khiến nguy cơ lan rộng tiếp tục gia tăng.

Quảng Ngãi sớm khắc phục sạt lở do mưa lũ trên Tỉnh lộ 624B

Quảng Ngãi sớm khắc phục sạt lở do mưa lũ trên Tỉnh lộ 624B

Tỉnh lộ 624B là tuyến giao thông trọng điểm kết nối Quốc lộ 1 với các xã phía Tây tỉnh Quảng Ngãi. Tuyến đường có lưu lượng phương tiện vận tải và người dân đi lại khá lớn. Tuy nhiên, đợt mưa lũ tháng 11/2024 đã xuất hiện điểm sạt lở nghiêm trọng tại Km14+500 (đoạn qua xã Đình Cương) đe dọa đến an toàn của người và phương tiện tham gia giao thông.

Hiệu quả thiết thực từ chương trình 'Đồng hành cùng phụ nữ biên cương'

Hiệu quả thiết thực từ chương trình 'Đồng hành cùng phụ nữ biên cương'

Ngày 15/7, tại xã A Dơi và xã Lìa, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hồ Chí Minh và Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố phối hợp tổ chức Hội nghị tổng kết chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” giai đoạn 2021 - 2025.

Tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ tại Ngã ba Cò Nòi

Tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ tại Ngã ba Cò Nòi

Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống lực lượng thanh niên xung phong Việt Nam (15/7/1950 - 15/7/2025), ngày 15/7, Tỉnh đoàn Sơn La tổ chức Chương trình dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ thanh niên xung phong và những người Việt Nam yêu nước đã hy sinh tại Ngã ba Cò Nòi và trong Chiến dịch Điện Biên Phủ tại Khu di tích lịch sử Ngã ba Cò Nòi, xã Mai Sơn.

Dịch tả lợn châu Phi xuất hiện ở 14 xã của Phú Thọ

Dịch tả lợn châu Phi xuất hiện ở 14 xã của Phú Thọ

Ngày 15/7, theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Phú Thọ, hiện nay tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, đã phát sinh trên địa bàn 14 xã, với tổng số lợn ốm, chết, tiêu hủy 722 con, nguy cơ dịch bệnh tiếp tục phát sinh, lây lan là rất cao, nhất là đối với các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học.

Chủ động hỗ trợ người dân giải quyết thủ tục về đất đai

Chủ động hỗ trợ người dân giải quyết thủ tục về đất đai

Trước nhu cầu giải quyết hồ sơ, thủ tục đất đai tăng cao, cán bộ phường Bình Phước (tỉnh Đồng Nai) chủ động xuống cơ sở hỗ trợ người dân thông qua mô hình tổ lưu động hỗ trợ người dân trong cấp mới giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu. Đây được coi là bước cải cách mạnh mẽ, thể hiện rõ nỗ lực của địa phương với mục tiêu "lấy nhân dân là trung tâm phục vụ”.

Phát triển nguồn nhân lực trẻ trong lĩnh vực vật lý thiên văn tại Việt Nam

Phát triển nguồn nhân lực trẻ trong lĩnh vực vật lý thiên văn tại Việt Nam

Ngày 14/7, tại phường Quy Nhơn Nam (Gia Lai), Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam phối hợp cùng Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) khai mạc Trường hè SAGI 2025 với sự tham dự của gần 40 nhà khoa học, nhà nghiên cứu trẻ, nghiên cứu sinh, kỹ sư, kỹ thuật viên và sinh viên đến từ 5 quốc gia.

Vụ sầu riêng đầu mùa gặp khó do mưa kéo dài

Vụ sầu riêng đầu mùa gặp khó do mưa kéo dài

Do mưa lớn kéo dài, chất lượng sầu riêng tại các huyện phía Tây tỉnh Gia Lai sụt giảm rõ rệt, khiến người dân bước vào vụ thu hoạch với nhiều lo lắng và khó khăn về đầu ra sản phẩm.

Nỗi lo sạt lở mùa mưa

Nỗi lo sạt lở mùa mưa

Hàng năm, cứ đến mùa mưa bão, trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại tái diễn tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển khiến cho đời sống sản xuất, sinh hoạt và lưu thông của người dân gặp nhiều khó khăn, xáo trộn.

Sản phẩm OCOP thổi hồn mới cho đặc sản Vĩnh Long

Sản phẩm OCOP thổi hồn mới cho đặc sản Vĩnh Long

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đang từng bước góp phần thúc đẩy chuyển dịch kinh tế nông thôn tại Vĩnh Long. Nhiều sản phẩm “quê” đã được nâng tầm đạt chuẩn OCOP, được chăm chút về chất lượng, mẫu mã và bao bì, có truy xuất nguồn gốc, câu chuyện vùng miền trở thành “đại sứ quê hương”, vừa hỗ trợ người dân nâng cao thu nhập vừa lan tỏa nét đẹp truyền thống văn hóa .

Khẩn trương di dời các hộ dân khỏi vùng nguy cơ sạt lở tại Lào Cai

Khẩn trương di dời các hộ dân khỏi vùng nguy cơ sạt lở tại Lào Cai

Trong 24 giờ qua, nhiều khu vực tại Lào Cai ghi nhận mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to với lượng mưa đo được trên 60 mm, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở và ngập úng. Lực lượng chức năng Lào Cai tại cơ sở đã nhanh chóng triển khai các biện pháp ứng phó, kịp thời hỗ trợ các hộ dân di dời đến nơi an toàn.

Tuổi trẻ góp sức xây dựng chính quyền địa phương hai cấp

Tuổi trẻ góp sức xây dựng chính quyền địa phương hai cấp

Phát huy tinh thần xung kích, đồng hành cùng chính quyền cơ sở trong cải cách hành chính, đặc biệt sau khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, những ngày qua, tuổi trẻ tỉnh Quảng Ngãi đã giúp người dân thực hiện các dịch vụ công trực tuyến thuận tiện, dễ dàng hơn.