Lâm Đồng chú trọng dạy tiếng Chăm, góp phần bảo tồn giá trị văn hóa

Tại tỉnh Lâm Đồng, nơi có đông đồng bào Chăm sinh sống, công tác dạy tiếng Chăm trong trường học vùng dân tộc thiểu số đang được chú trọng triển khai. Đây không chỉ là bước đi quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của cộng đồng người Chăm, mà còn góp phần hỗ trợ học sinh nâng cao kỹ năng ngôn ngữ, đặc biệt là trong học tiếng Việt và tiếp cận kiến thức mới một cách hiệu quả hơn.

cham1-21025.jpg
Việc dạy và học tiếng Chăm trong trường bổ trợ rất nhiều cho việc dạy tiếng Việt và các môn học khác.

Trong lớp học tiếng Chăm tại Trường Tiểu học Lâm Giang (xã Hàm Thuận Bắc), em Thông Nữ Hạ Thuyên, học sinh lớp 5A, say sưa đọc một đoạn văn ngắn bằng chữ Chăm. Thuyên chia sẻ: “Trước đây em chỉ nói được tiếng Chăm ở nhà, nhưng khi được học ở trường, em đã biết đọc, viết và hiểu thêm nhiều câu chuyện về văn hóa dân tộc mình. Việc học tiếng Chăm cũng giúp em dễ hiểu hơn khi học tiếng Việt”.

Cùng suy nghĩ ấy, nhiều học sinh người Chăm cho rằng việc học chữ mẹ đẻ khiến các em tự tin hơn khi tiếp cận kiến thức mới. Bởi có những sự vật được gọi tên hoặc khái niệm tiếng Việt nhưng chúng em chưa thể hình dung thì thông qua tiếng Chăm và sự giảng dạy của thầy cô, các em có thể hiểu và hình dung được.

Năm học 2025–2026, Trường Tiểu học Lâm Giang có 284 học sinh ở 10 lớp thuộc 5 khối, trong đó 99% là con em đồng bào Chăm. Thực hiện hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Chương trình giáo dục phổ thông tiếng Chăm cùng chỉ đạo của UBND tỉnh, nhà trường đã chủ động xây dựng kế hoạch giảng dạy phù hợp với điều kiện thực tiễn, đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của phụ huynh, học sinh.

Hiệu trưởng Trường tiểu học Lâm Giang Trần Văn Tiếng cho biết: Năm học này nhà trường tiếp tục duy trì việc dạy và học tiếng Chăm cho học sinh với 2 tiết/tuần. Hiện nay, cơ sở vật chất, trường lớp đảm bảo, nhà trường có 4 giáo viên giàu kinh nghiệm trực tiếp giảng dạy.

Cô giáo Khê Thị Thanh Toán đang giúp các em nắn nón từng chữ tiếng Chăm tại Trường tiểu học Lâm Giang, xã Hàm Thuận Bắc (tỉnh Lâm Đồng).

Cô giáo Khê Thị Thanh Toán đang giúp các em nắn nón từng chữ tiếng Chăm tại Trường tiểu học Lâm Giang, xã Hàm Thuận Bắc (tỉnh Lâm Đồng).

Theo cô giáo Khê Thị Thanh Toán, mỗi tiết học đều chú trọng đảm bảo đủ 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Việc học tiếng Chăm không chỉ giúp học sinh biết đọc, viết chữ mẹ đẻ mà còn hỗ trợ tích cực cho việc học tiếng Việt, giúp các em mở rộng vốn từ, hiểu bài tốt hơn ở các môn khác. Cụ thể, thông qua tiếng Chăm, giáo viên sẽ cung cấp thêm những sự vật, giải nghĩa một số từ tiếng Việt mà các em chưa biết hoặc không hiểu, giúp học sinh học tốt hơn các môn học khác bằng tiếng Việt.

Năm học 2025-2026, Trường Tiểu học Lâm Hưng (xã Hàm Thuận) có 3 giáo viên phụ trách dạy tiếng Chăm cho 150 học sinh. Từ đầu năm học đến nay, nhà trường duy trì đều đặn việc dạy học tiếng Chăm 2 tiết/tuần, góp phần giữ gìn và phát huy văn hóa dân tộc.

Cô Thông Thị Ngà, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Lâm Hưng cho biết: “Việc dạy và học tiếng Chăm trong trường nhận được sự đồng thuận cao của phụ huynh và các vị chức sắc trong làng. Ngoài bổ trợ rất nhiều cho việc dạy tiếng Việt và các môn học khác, môn học này còn là nơi lưu giữ tiếng nói, chữ viết và văn hóa của đồng bào”.

Học sinh tìm đọc thêm sách, ảnh tiếng Chăm tại thư viện Trường tiểu học Lâm Hưng, xã Hàm Thuận (tỉnh Lâm Đồng).

Học sinh tìm đọc thêm sách, ảnh tiếng Chăm tại thư viện Trường tiểu học Lâm Hưng, xã Hàm Thuận (tỉnh Lâm Đồng).

Ngoài giờ học trên lớp, Trường tiểu học Lâm Hưng còn tổ chức cho học sinh trải nghiệm thực tế, tham gia hội thi viết tiếng Chăm tại Trung tâm trưng bày văn hóa Chăm hay các hoạt động trong lễ hội của người Chăm. Qua đó, học sinh được tiếp xúc trực tiếp với di sản văn hóa, thêm yêu thích tiếng nói và chữ viết của dân tộc mình.

Tuy vậy, việc dạy và học tiếng Chăm vẫn còn không ít khó khăn. Nhiều học sinh chỉ quen giao tiếp bằng tiếng Chăm nhưng chưa được rèn đọc, viết nên lúng túng khi bắt đầu học chữ. Đặc biệt, hệ chữ Chăm có bảng ký tự và cách ghép vần khác biệt so với chữ Quốc ngữ, dễ nhầm lẫn và khó nhớ. Hiện sách giáo khoa, tài liệu tham khảo theo chương trình mới cũng chưa được phát hành..., gây hạn chế cho quá trình giảng dạy.

Cô Thông Thị Ngà, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Lâm Hưng chia sẻ: Để mang lại hiệu quả cho việc dạy và học tiếng Chăm, nhà trường tổ chức rà soát các thiết bị, đồ dùng dạy học của Chương trình giáo dục hiện hành có liên quan để vận dụng phù hợp; sử dụng tranh ảnh sẵn có trong sách giáo khoa tiếng Chăm và sưu tầm những đồ dùng, vật dụng sẵn có tại địa phương; khai thác hiệu quả ti vi được trang bị để tìm kiếm tranh, ảnh có liên quan nội dung bài học; sưu tầm, làm thêm một số đồ dùng dạy học…

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng, năm học 2025–2026, toàn tỉnh có 12 trường tiểu học tổ chức dạy tiếng Chăm với 142 lớp, 3.643 học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 theo học môn tự chọn này. Lực lượng giảng dạy gồm 61 giáo viên có chứng chỉ đào tạo, bồi dưỡng tiếng Chăm, trong đó 51 giáo viên trực tiếp đứng lớp. Các trường học đã chủ động, linh hoạt xây dựng kế hoạch phù hợp với điều kiện thực tiễn, đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của phụ huynh, học sinh. Cơ sở vật chất, phòng học cơ bản đảm bảo cho việc giảng dạy.

Việc đưa tiếng Chăm vào trường học ở Lâm Đồng không chỉ khẳng định chủ trương đúng đắn trong bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, mà còn góp phần giúp học sinh phát triển năng lực ngôn ngữ, tạo nền tảng vững chắc cho quá trình học tập./.

Có thể bạn quan tâm

Ca trù Đông Môn: Mạch nguồn sâu lắng được trao truyền qua các thế hệ

Ca trù Đông Môn: Mạch nguồn sâu lắng được trao truyền qua các thế hệ

Làng Đông Môn, phường Hòa Bình là cái nôi của ca trù (hay còn gọi là hát ả đào, hát ca quán…) khu vực phía Bắc. Trải qua những thăng trầm, ca trù Đông Môn vẫn là mạch nguồn sâu lắng, nuôi dưỡng, trao truyền qua bao thế hệ và trở thành "nhịp phách, nhịp đàn" trong dòng chảy văn hóa của thành phố và đất nước.

Đặc sắc Ngày hội Văn hóa các dân tộc vùng biên Sam Mứn, Điện Biên

Đặc sắc Ngày hội Văn hóa các dân tộc vùng biên Sam Mứn, Điện Biên

Ngày 28/12/2025, xã Sam Mứn (tỉnh Điện Biên) tổ chức Ngày hội Văn hóa các dân tộc xã Sam Mứn lần thứ I, năm 2025, với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa truyền thống, quảng bá hình ảnh quê hương, con người Sam Mứn; đồng thời tạo không gian giao lưu, gặp gỡ, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Rộn ràng ngày hội thanh niên dân tộc thiểu số tại bản Rào Tre

Rộn ràng ngày hội thanh niên dân tộc thiểu số tại bản Rào Tre

Trong không khí hân hoan của đồng bào dân tộc Chứt đón Tết Chăm Cha Bới (Tết mừng cơm mới, tạ ơn trời đất và cầu mùa màng bội thu của đồng bào dân tộc Chứt), ngày 28/12, tại bản Rào Tre (xã Phúc Trạch, tỉnh Hà Tĩnh), Tỉnh đoàn và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh đã phối hợp tổ chức “Ngày hội thanh niên dân tộc thiểu số” năm 2025.

Lưu giữ, phát triển giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chứt

Lưu giữ, phát triển giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Chứt

Trong tiến trình bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số, việc nghiên cứu, xây dựng và đưa vào sử dụng trang phục sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào Chứt, tỉnh Quảng Trị mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Không chỉ lấp đầy “khoảng trống” văn hóa suốt nhiều năm, những bộ áo quần truyền thống được nghiên cứu công phu và trao cho cộng đồng còn tạo nền tảng để các giá trị văn hóa Chứt được gìn giữ, lan tỏa, tiếp nối bền vững trong đời sống đương đại.

Bảo tồn, gìn giữ văn hóa dân tộc Mảng

Bảo tồn, gìn giữ văn hóa dân tộc Mảng

Việc tổ chức các lớp truyền khẩu tiếng Mảng không chỉ giúp gìn giữ ngôn ngữ, mà còn góp phần xây dựng cộng đồng đoàn kết, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa và thêm tự hào về nguồn cội của mình.

Đến Mường Động tìm hiểu biểu tượng tình yêu nơi 'Đồi thông hai mộ'

Đến Mường Động tìm hiểu biểu tượng tình yêu nơi 'Đồi thông hai mộ'

“Đồi thông hai mộ” từ lâu không chỉ là một truyện thơ mà còn là một địa danh nổi tiếng của vùng Mường Động tại xóm Đằng Long, xã Nật Sơn, tỉnh Phú Thọ. Nơi đây là miền ký ức văn hóa sâu thẳm của người Mường cổ, lan tỏa không gian cư trú cổ truyền trong không gian sáp nhập mới từ Hòa Bình đến Phú Thọ - nơi những câu chuyện tình, tín ngưỡng và cảnh quan hòa quyện thành nguồn lực du lịch văn hóa đặc sắc.

Đưa di sản trở thành 'lớp học mở'

Đưa di sản trở thành 'lớp học mở'

Ngày 24/12, tại Đình cổ Hùng Lô - không gian trải nghiệm di sản văn hóa tiêu biểu vùng Đất Tổ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Phú Thọ tổ chức công bố Chương trình Du lịch học đường - Giáo dục di sản văn hóa vùng Đất Tổ.

Bảo tồn, nâng tầm di sản văn hóa gốm Chăm

Bảo tồn, nâng tầm di sản văn hóa gốm Chăm

Làng gốm Chăm Bàu Trúc ở xã Ninh Phước, tỉnh Khánh Hòa, là một trong những làng gốm cổ xưa nhất ở Đông Nam Á đến nay vẫn duy trì phương pháp sản xuất hoàn toàn thủ công với những giá trị văn hóa, kỹ thuật độc đáo. “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm” đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.

Sắc âm Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm Khmer giữa lòng Hà Nội

Sắc âm Chiêng Mường và nhạc Ngũ âm Khmer giữa lòng Hà Nội

Không gian văn hóa nghệ thuật 22 Hàng Buồm (Hà Nội) những ngày qua vang lên những thanh âm rất đặc biệt – khi trầm hùng, ngân vọng của Chiêng Mường, khi rộn ràng, trang nghiêm của Nhạc Ngũ âm Khmer. Giữa lòng Thủ đô, những sắc âm đến từ núi rừng Phú Thọ và phum sóc Nam Bộ đã mang đến cho công chúng một trải nghiệm di sản sống động và đầy cảm xúc.

Rộn rã Đêm hội cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025

Rộn rã Đêm hội cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025

Đêm 20/12 trên Quảng trường Lâm Viên, phường Xuân Hương- Đà Lạt, UBND tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức Đêm hội hòa âm cồng chiêng Đông Nam Á 2025. Sự kiện trên có sự tham gia của các đoàn nghệ nhân đến từ 3 quốc gia Đông Nam Á là Lào, Campuchia và Malaysia; đại diện đoàn nghệ nhân các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Quảng Ngãi, Phú Thọ; đại diện các đoàn nghệ nhân nhiều địa phương và các doanh nghiệp du lịch của tỉnh Lâm Đồng.

Kế thừa và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Kế thừa và phát huy di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên

Ngày 19/12, tại Trung tâm Văn hóa - Du lịch tỉnh Đắk Lắk, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Văn hóa Cồng chiêng và Nhạc cụ truyền thống các dân tộc năm 2025 với chủ đề với chủ đề “Âm vang cồng chiêng - gắn kết cộng đồng”.

Lạng Sơn: Bảo tồn và quảng bá văn học dân gian của các dân tộc thiểu số

Lạng Sơn: Bảo tồn và quảng bá văn học dân gian của các dân tộc thiểu số

Bảo tồn và phát huy giá trị văn học dân gian các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc… là những vấn đề trọng tâm được phân tích, luận bàn, đưa ra tại Hội thảo: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả trong nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn tác phẩm, công trình văn học dân gian của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh”, do Hội Văn học Nghệ thuật và Nhà báo tỉnh Lạng Sơn tổ chức chiều 18/12.

Kỹ nghệ kéo sợi của phụ nữ Dao

Kỹ nghệ kéo sợi của phụ nữ Dao

Để làm ra được những chiếc áo truyền thống với vẻ đẹp sặc sỡ, tỉ mỉ của phụ nữ Dao ở bản Hùng Pèng, xã Phong Thổ (tỉnh Lai Châu) phải trải qua rất nhiều công đoạn và được làm hoàn toàn thủ công. Trong những công đoạn đó, công đoạn kéo sợi cần phải tỉ mỉ, kỳ công để từ những sợi vải nhỏ, ngắn được đan bện lại với nhau thành những cuộn vải bền đẹp.

Người tiếp lửa đam mê văn hóa dân tộc Cao Lan

Người tiếp lửa đam mê văn hóa dân tộc Cao Lan

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn là người dân tộc Cao Lan, ở thôn Mãn Hóa, xã Phú Lương, tỉnh Tuyên Quang. Chứng kiến sự mai một của nhiều giá trị truyền thống theo thời gian, ông luôn trăn trở, tích cực nghiên cứu, học hỏi, sưu tầm, gìn giữ và thực hành các di sản văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm

Tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm

Với hệ thống đền tháp, lễ hội, làng nghề và kho tàng di sản vật thể, phi vật thể đặc sắc, văn hóa Chăm ở Khánh Hòa không chỉ là dấu ấn lịch sử - văn hóa lâu đời, mà còn đang được bảo tồn, phát huy, gắn với phát triển du lịch và sinh kế cộng đồng, tạo sức sống mới cho di sản văn hóa Chăm trong đời sống đương đại.

Nâng tầm di sản quốc gia 'Nghề làm bánh Pía'

Nâng tầm di sản quốc gia 'Nghề làm bánh Pía'

Chiều 16/12, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ tổ chức Hội nghị công bố kết quả thực hiện Đề án Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề thủ công truyền thống “Nghề làm bánh Pía”.

Phát huy hiệu quả các mô hình giáo dục di sản trong trường học

Phát huy hiệu quả các mô hình giáo dục di sản trong trường học

Cùng với việc nâng cao chất lượng dạy học, hiện nay, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk ngày càng chú trọng việc đưa văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc thiểu số vào trong các chương trình giảng dạy, hoạt động ngoại khóa, ngày hội…; qua đó giúp các em nâng cao ý thức gìn giữ và phát huy các di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật thu hút đông đảo người dân

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật thu hút đông đảo người dân

Lễ hội Diều sáo nghệ thuật Bù Đăng năm 2025 và Chương trình ẩm thực đồng quê đã diễn ra ngày 14/12, tại xã Bù Đăng, tỉnh Đồng Nai. Lễ hội thu hút 20 đội diều sáo nghệ thuật đến từ các câu lạc bộ ở Đồng Nai, Lâm Đồng, TP Hồ Chí Minh, Đăk Lăk, Hải Phòng, Hưng Yên, Tây Ninh… tham gia với hơn 140 diều. Tại Lễ hội các đội tham gia dự thi ở 3 hạng mục: Thi diều vượt câu liêm, Thi diều đẹp, sáo đẹp, Thi diều to, sáo to.

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.