Nâng cao hiệu quả trong quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt

Quang cảnh buổi toạ đàm. Ảnh: Hồng Giang - TTXVN
Quang cảnh buổi toạ đàm. Ảnh: Hồng Giang - TTXVN

Chiều 17/3, Viện Nghiên cứu Truyền thông phát triển (Viện RED), Công ty Transtele France International (CFI, Cộng hòa Pháp) và Trung tâm Báo chí Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức Tọa đàm khoa học chuyên đề “Nền kinh tế tuần hoàn tài nguyên rác” dành cho phóng viên, nhà báo viết về lĩnh vực môi trường, làm việc tại các cơ quan báo chí trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.

Nâng cao hiệu quả trong quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt ảnh 1Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Lý, Sáng lập và Chủ tịch Hội đồng quản trị Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng phát biểu tại toạ đàm. Ảnh: Hồng Giang - TTXVN

Tại buổi Tọa đàm, các phóng viên, nhà báo đã tiếp nhận thông tin khoa học về khái niệm “Nền kinh tế tuần hoàn tài nguyên rác”, trong đó tập trung vào mục tiêu tái chế, tái sử dụng rác, cũng như trao đổi trực tiếp với các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực môi trường về vấn đề xử lý, phân loại và khai thác rác thải như một dạng tài nguyên, cùng các bài học về quản lý, khai thác rác thải từ quốc tế.

Một chủ đề được nhiều nhà báo quan tâm là công tác thu gom, phân loại rác tại nguồn đang được Thành phố Hồ Chí Minh cùng nhiều địa phương trên cả nước đẩy mạnh thực hiện, nhưng đến nay vẫn chưa tạo được chuyển biến rõ rệt trong vấn đề quản lý rác thải tại Việt Nam.

Đồng thời, công nghệ sử dụng để xử lý rác chưa có sự thống nhất. Nhiều địa phương, bao gồm Thành phố Hồ Chí Minh vẫn đang “loay hoay” giữa các phương thức: chôn lấp, làm phân compost, đốt phát điện và tái chế, gây khó khăn cho khâu xử lý chất thải sinh hoạt của từng địa phương.

Nâng cao hiệu quả trong quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt ảnh 2Ông Trần Nhật Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Truyền thông phát triển phát biểu tại toạ đàm. Ảnh: Hồng Giang - TTXVN

Tại buổi tọa đàm, Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Lý, Sáng lập và Chủ tịch Hội đồng quản trị Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng (CECR) chia sẻ, Thành phố Hồ Chí Minh cùng nhiều tỉnh phía Nam đang tập trung vào công nghệ tái chế và công nghệ đốt.

Như vậy, người dân chỉ cần phân loại chất thải sinh hoạt của gia đình thành hai nhóm: rác tái chế được như lon bia, chai nhựa… sẽ giữ lại trong nhà để các đơn vị thu mua lại, tất cả các loại rác khác được đem đốt.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc thực hiện phân loại và thu gom rác tại Việt Nam vẫn chưa hiệu quả do chi phí xử lý rác, bao gồm chi phí về nhân công, vận chuyển, xử lý, đất và quản lý quá cao.

Theo tính toán của CECR, bình quân 1 tấn rác thải tại Việt Nam tốn khoảng 270-300 nghìn đồng để xử lý, trong khi lượng rác sinh hoạt thải ra mỗi ngày trên cả nước là trên 120 nghìn tấn. Con số này đặt ra một bài toán khó cho các nhà quản lý.

Nâng cao hiệu quả trong quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt ảnh 3Quang cảnh buổi toạ đàm. Ảnh: Hồng Giang - TTXVN

Một trở ngại khác đến từ ý thức của chính mỗi người dân, khi có quá ít hộ dân tự giác phân loại rác tại nhà. Theo thống kê của CECR, thời gian xử lý rác thải của mỗi người dân Việt Nam chỉ chiếm khoảng 1% hoạt động hàng ngày, nên việc phân loại rác nếu chỉ dựa trên sự tự giác mà không có chế tài sẽ rất khó thực hiện.

Mặt khác, ngay cả khi người dân đã thực hiện phân loại rác, nhiều đơn vị thu gom, vận chuyển do vấn đề kinh phí, không thành lập được tổ thu gom chuyên trách nên lại gom hết rác vào một chỗ, gây ra bất cập và ảnh hưởng đến khâu xử lý công nghệ.

Bên cạnh đó, do hơn 70% chất thải sinh hoạt tại Việt Nam là rác hữu cơ, rác “ướt” nên muốn sử dụng công nghệ đốt để phát điện hay xử lý làm phân composite cho những loại rác này sẽ phải cần rất nhiều năng lượng, dẫn đến tình trạng “tiến thoái lưỡng nan” cho các bên liên quan khi muốn đốt rác để tạo ra năng lượng, nhưng lại phải tiêu tốn năng lượng gấp nhiều lần để có thể đốt được. Vấn đề sử dụng công nghệ nào để xử lý rác tại Việt Nam do đó nhìn chung vẫn còn nan giải.

Một chủ đề thảo luận khác được chú ý tại Tọa đàm là các bài học kinh nghiệm từ các quốc gia khác về vấn đề xử lý rác thải và tính khả thi nếu được áp dụng tại Việt Nam. Trao đổi về vấn đề này, các chuyên gia đã dẫn ra nhiều ví dụ từ các quốc gia có nhiều siêu đô thị lớn trên thế giới như việc thu gom rác phân loại theo tuần, tháng tại Nhật; hệ thống biến rác thành năng lượng sạch thông qua lò đốt khép kín của Singapore; quy định yêu cầu các nhà sản xuất và bán lẻ sử dụng bao bì sản phẩm hạn chế kim loại và ít giấy hơn để bảo vệ môi trường...

Trong đó, mô hình kinh tế tài nguyên lấy rác thải sinh hoạt làm tài nguyên đầu vào của Hàn Quốc được nhiều chuyên gia đánh giá cao về tính khả thi nếu thực hiện tại Việt Nam. Theo CECR, do chính sách tư nhân hóa cũng như áp dụng tối đa công nghệ khoa học trong công tác thu gom, xử lý và tái chế rác nên đến nay, việc xử lý rác tại Hàn Quốc sử dụng rất ít nhân công nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả; các bãi chôn lấp rác hầu hết đã ngưng hoạt động vì phần lớn lượng rác đều được tái chế để tiếp tục sử dụng theo hướng “kinh tế tuần hoàn”.

Tại Việt Nam, mặc dù vẫn còn hạn chế trong công nghệ cũng như công tác quản lý, nhưng theo ý kiến của các chuyên gia, các vấn đề này có thể sớm được giải quyết nếu ban hành chính sách chuyển công tác xử lý rác từ Nhà nước sang tư nhân thực hiện, kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, việc quản lý cũng sẽ dễ dàng hơn nếu các đơn vị địa phương có thể thống kê chính xác lượng rác thải mỗi ngày của các hộ dân, khu phố thông qua những phương thức như yêu cầu hộ dân viết nhật ký thải rác theo ngày, hoặc yêu cầu các đơn vị thu gom thực hiện cân rác.

Nâng cao hiệu quả trong quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt ảnh 4Ông Frederic Alloid, Tùy viên báo chí và nghe nhìn (Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam) phát biểu tại toạ đàm. Ảnh: Hồng Giang - TTXVN

Quan trọng nhất, ý thức tự giác phân loại rác và giữ gìn vệ sinh môi trường của người dân cần được nâng cao thông qua các hoạt động tuyên truyền trên truyền thông, báo chí, để từ đó chung tay cùng chính quyền thực hiện xử lý rác hiệu quả. Các cơ quan quản lý nhà nước cần có những quyết sách hợp lý với tình hình thực tế, bao gồm việc khuyến khích khen thưởng và chế tài xử phạt./.

Hồng Giang

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Nỗ lực tuyên truyền thay đổi ‘nếp nghĩ, cách làm’ cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Nỗ lực tuyên truyền thay đổi ‘nếp nghĩ, cách làm’ cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Từ những buôn làng heo hút tại xã Trường Sơn (tỉnh Quảng Bình) đến các thôn bản xa xôi tại xã Ea Sô (tỉnh Đắk Lắk), những người phụ nữ dân tộc thiểu số vốn lâu nay bị bó buộc bởi định kiến giới, hủ tục và nghèo đói đang từng bước thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” với sự tiếp sức của dự án 8.

Cánh tay nối dài của Đảng với đồng bào dân tộc thiểu số

Cánh tay nối dài của Đảng với đồng bào dân tộc thiểu số

Ông Điểu Dũng làm Trưởng thôn Thác Dài, xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước đã được gần 10 năm. Với sự tận tâm và trách nhiệm, ông đã trở thành điểm tựa vững chắc, tiếp thêm động lực cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân tăng thu nhập gấp từ 3 - 10 lần

Ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân tăng thu nhập gấp từ 3 - 10 lần

Ông Lê Văn Đông, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trà Vinh cho biết, hiện toàn tỉnh có hơn 29.700 ha đất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như: tưới phun bán tự động, nhà lưới, sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, ASC; nuôi tôm siêu thâm canh công nghệ cao... Các mô hình này cho năng suất, chất lượng vượt trội, hiệu quả kinh tế cao hơn từ 3 đến 10 lần so với phương thức truyền thống.

Nâng cao ‘quyền năng’ kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Nâng cao ‘quyền năng’ kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Từ những tổ tiết kiệm nhỏ trong cộng đồng đến các mô hình sinh kế hiệu quả, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu sốn tại các vùng miền trên cả nước đang từng bước chuyển đổi mạnh mẽ. Khi được hỗ trợ đúng lúc, đúng cách, chị em không chỉ cải thiện thu nhập, mà còn tự tin làm chủ cuộc sống, trở thành điểm tựa vững chắc cho gia đình và cộng đồng.

Thắm tình quân dân trên cánh đồng lúa Rục Làn và Ka Ai

Thắm tình quân dân trên cánh đồng lúa Rục Làn và Ka Ai

Từ ngày 5 - 9/6, Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Cha Lo và Đồn Biên phòng Cà Xèng (Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình) đã huy động cán bộ, chiến sĩ xuống ruộng giúp nhân dân thu hoạch vụ lúa Đông - Xuân tại các cánh đồng bản Rục Làn, xã Thượng Hóa và bản Ka Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa.

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Theo thông tin ban đầu từ huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, do ảnh hưởng của trận mưa lớn vào rạng sáng 9/6, nước lũ đầu nguồn Sông Năng đổ về. Đến khoảng 9 giờ sáng cùng ngày, tại khu vực cầu tràn Bộc Bố - Nhạn Môn thuộc địa bàn xã Bộc Bố nước dâng cao, chảy xiết. Lúc đó, một người dân trong khi đi qua cầu tràn này không may đã bị nước lũ cuốn trôi, tử vong.

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Ngày 9/6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", gặp mặt, biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu, xuất sắc trong học và làm theo Bác.

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Ngày 9/6, Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Yên Bái, Hội Chữ thập đỏ tỉnh và UBND thành phố Yên Bái tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái”. Hoạt động nhằm lan tỏa tình yêu thương, chia sẻ những khó khăn, thiệt thòi và tạo điều kiện cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái có cơ hội học tập, phát triển bản thân.

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.