Ông Nguyễn Đình Cung: Cần cải thiện môi trường kinh doanh để đổi mới khoa học công nghệ

Ông Nguyễn Đình Cung: Cần cải thiện môi trường kinh doanh để đổi mới khoa học công nghệ
Ông Nguyễn Đình Cung. Ảnh: Báo Công thương
Ông Nguyễn Đình Cung. Ảnh: Báo Công thương

PV: Thưa ông, môi trường kinh doanh và đổi mới khoa học công nghệ có tác động như thế nào đến năng suất lao động của doanh nghiệp?
 
Ông Nguyễn Đình Cung: Muốn đổi mới KHCN nhằm nâng cao năng suất chất lượng thì phải đổi mới môi trường kinh doanh. Xét về môi trường kinh doanh, nếu nó thúc đẩy cạnh tranh thì dẫn tới các doanh nghiệp phải tìm kiếm những cách thức, cách làm tốt nhất để có thể vượt qua được đối thủ của mình. Theo đó, một trong những cách thức tốt nhất là phải nghiên cứu đổi mới và áp dụng KHCN. Môi trường kinh doanh Việt Nam hiện nay có nhiều cải thiện, tuy nhiên rất thiếu cạnh tranh trên thị trường, đặc biệt là cạnh tranh công bằng và đó chưa phải là một động lực để thúc đẩy các doanh nghiệp áp dụng KHCN nhằm phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh, năng suất lao động. Lý do là vì trong phân bố nguồn lực chúng ta vẫn còn cơ chế khá phổ biến là “xin - cho” và chừng nào còn những vấn đề này thì sẽ làm thui chột các doanh nghiệp muốn đổi mới và áp dụng KHCN.
 
PV: Vậy theo ông, để cải thiện môi trường cạnh tranh, chúng ta phải làm gì?
 
Ông Nguyễn Đình Cung: Tôi cho rằng, chúng ta phải nâng cấp thị trường của nền kinh tế. Ở đó phải có sự cạnh tranh công bằng bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Và chỉ khi tự do kinh doanh và cạnh tranh là 2 phương thức thiết thực với nhau mới tạo ra sự lựa chọn của các nhà đầu tư và người tiêu dùng để phát triển.
 
Ở Việt Nam, lâu nay chúng ta mới chú ý đến cải cách thủ tục hành chính, như thế chưa đủ, phải cải cách thể chế một cách rộng lớn hơn để nâng cấp thị trường. Muốn như vậy, ngoài việc mở rộng thị trường thì năng lực quản lý của các cơ quan nhà nước cũng phải được nâng lên, bảo đảm cạnh tranh công bằng và bình đẳng. Nếu môi trường kinh doanh phát triển tự nó sẽ thúc đẩy doanh nghiệp tìm kiếm các giải pháp để tăng sức cạnh tranh.
 
Để thị trường phát triển lành mạnh hơn, cạnh tranh hơn, DN nhà nước phải thay đổi, phải chịu áp lực cạnh tranh của thị trường để phát triển. Nhiều tổng kết đã chỉ ra rằng, nhiều dự án cùng kích thước kỹ thuật, cùng quy mô thì đầu tư của nhà nước thường gấp đôi hoặc cao hơn đối với khu vực tư nhân đó là vì họ chưa phải đối mặt với thị trường để phát triển.
 
Đối với đầu tư, nhà nước cũng phải lựa chọn dự án tốt nhất để phân bổ theo cơ chế thị trường, nghĩa là chọn dự án hiệu quả nhất để đầu tư chứ không phải chia đều vốn cho rất nhiều dự án và các doanh nghiệp cứ đi tìm kiếm các dự án đó hơn là đổi mới KHCN. Tôi muốn nhấn mạnh lại cải cách để khu vực kinh tế tư nhân phát triển lên cho thị trường mở rộng và cạnh tranh bình đẳng hơn thì trọng tâm của cải cách lại nằm ở khu vực nhà nước.
 
PV: Hiện đã có chương trình quốc gia về nâng cao năng suất chất lượng, sau 10 năm triển khai chỉ có hơn 1.000 DN thực hiện, ông đánh giá thế nào về hiệu quả của chương trình?
 
Ông Nguyễn Đình Cung: Tôi không phản đối những chương trình như vậy, nhưng chương trình đó phải là ưu tiên sau cải cách môi trường kinh doanh. Bên cạnh đó, 10 năm mới có hơn 1.000 DN, quả thực là rất ít ỏi. Tôi chưa nói đến tác động hay hiệu quả của chương trình nhưng rõ ràng ở đây một dấu hiệu nữa cho thấy, áp dụng KHCN chưa phải là nhu cầu nội sinh của DN.
 
Tuy nhiên, tôi đánh giá cao những nỗ lực của họ và đó là những tấm gương, thực tiễn tốt. Theo tôi, chương trình nên mở rộng sứ mệnh của nó, không chỉ cung cấp các hỗ trợ kỹ thuật mà nên có nghiên cứu và nhân rộng. Những điển hình này phải được công chúng biết đến nhiều hơn về tác động của KHCN để nâng cao năng suất và chất lượng của DN. Chương trình nên tìm kiếm những thuận lợi hoặc những vướng mắc được tháo bỏ kịp thời thì DN sẽ phát triển. 10 năm đủ để có những bài học đánh giá để nhân rộng cả với cấp độ doanh nghiệp cũng như cấp độ của nền kinh tế.
Xin cảm ơn ông!

Có thể bạn quan tâm

Cánh tay nối dài của Đảng với đồng bào dân tộc thiểu số

Cánh tay nối dài của Đảng với đồng bào dân tộc thiểu số

Ông Điểu Dũng làm Trưởng thôn Thác Dài, xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước đã được gần 10 năm. Với sự tận tâm và trách nhiệm, ông đã trở thành điểm tựa vững chắc, tiếp thêm động lực cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân tăng thu nhập gấp từ 3 - 10 lần

Ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân tăng thu nhập gấp từ 3 - 10 lần

Ông Lê Văn Đông, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trà Vinh cho biết, hiện toàn tỉnh có hơn 29.700 ha đất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như: tưới phun bán tự động, nhà lưới, sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, ASC; nuôi tôm siêu thâm canh công nghệ cao... Các mô hình này cho năng suất, chất lượng vượt trội, hiệu quả kinh tế cao hơn từ 3 đến 10 lần so với phương thức truyền thống.

Nâng cao ‘quyền năng’ kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Nâng cao ‘quyền năng’ kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Từ những tổ tiết kiệm nhỏ trong cộng đồng đến các mô hình sinh kế hiệu quả, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu sốn tại các vùng miền trên cả nước đang từng bước chuyển đổi mạnh mẽ. Khi được hỗ trợ đúng lúc, đúng cách, chị em không chỉ cải thiện thu nhập, mà còn tự tin làm chủ cuộc sống, trở thành điểm tựa vững chắc cho gia đình và cộng đồng.

Thắm tình quân dân trên cánh đồng lúa Rục Làn và Ka Ai

Thắm tình quân dân trên cánh đồng lúa Rục Làn và Ka Ai

Từ ngày 5 - 9/6, Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Cha Lo và Đồn Biên phòng Cà Xèng (Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình) đã huy động cán bộ, chiến sĩ xuống ruộng giúp nhân dân thu hoạch vụ lúa Đông - Xuân tại các cánh đồng bản Rục Làn, xã Thượng Hóa và bản Ka Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa.

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Theo thông tin ban đầu từ huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, do ảnh hưởng của trận mưa lớn vào rạng sáng 9/6, nước lũ đầu nguồn Sông Năng đổ về. Đến khoảng 9 giờ sáng cùng ngày, tại khu vực cầu tràn Bộc Bố - Nhạn Môn thuộc địa bàn xã Bộc Bố nước dâng cao, chảy xiết. Lúc đó, một người dân trong khi đi qua cầu tràn này không may đã bị nước lũ cuốn trôi, tử vong.

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Ngày 9/6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", gặp mặt, biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu, xuất sắc trong học và làm theo Bác.

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Ngày 9/6, Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Yên Bái, Hội Chữ thập đỏ tỉnh và UBND thành phố Yên Bái tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái”. Hoạt động nhằm lan tỏa tình yêu thương, chia sẻ những khó khăn, thiệt thòi và tạo điều kiện cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái có cơ hội học tập, phát triển bản thân.

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

Giữa những ngọn núi phủ sương và những bản làng xa xôi, nơi con đường đến trường vẫn còn gập ghềnh đất đỏ, câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” như một tia sáng, mở ra hành trình mới cho những em nhỏ dân tộc thiểu số, học cách hiểu mình, hiểu người khác và mạnh dạn cất lên tiếng nói.