Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá

Em Lô Thị Thanh Thảo (người dân tộc Ơ Đu ở bản Văng Môn), học sinh lớp 5B trường Tiểu học Nga My (Nghệ An) học bài. Ảnh: Xuân Tiến- TTXVN
Em Lô Thị Thanh Thảo (người dân tộc Ơ Đu ở bản Văng Môn), học sinh lớp 5B trường Tiểu học Nga My (Nghệ An) học bài. Ảnh: Xuân Tiến- TTXVN

Dân tộc Ơ Đu là một trong 5 dân tộc ít người nhất trong cộng đồng 54 dân tộc trên địa bàn cả nước, sinh sống duy nhất tại tỉnh Nghệ An. Trước đây, người Ơ Đu sinh sống ở hai bản Xốp Pột, Kim Hòa, xã Kim Đa và một số hộ sống rải rác ở bản Tạ Xiêng, xã Kim Tiến và bản Xiêng Hương, xã Xá Lượng (huyện Tương Dương). Năm 2006, người Ơ Đu ở hai bản Xốp Pột, Kim Hòa di chuyển về sinh sống tại bản tái định cư Văng Môn, xã Nga My (huyện Tương Dương) để nhường đất xây dựng Thủy điện Bản Vẽ. Tại bản Văng Môn, được Đảng và Nhà nước, các cấp chính quyền địa phương quan tâm, cuộc sống của đồng bào có nhiều thay đổi, đặc biệt chính sách ưu đãi đặc thù về giáo dục, tạo tiền đề cho con em dân tộc Ơ Đu phát triển.

Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá ảnh 1Học sinh lớp 1B là con em dân tộc Ơ Đu trong giờ Tập đọc tại Trường Tiểu học Nga My, khối bản Văng Môn (Nghệ An). Ảnh: Xuân Tiến - TTXVN

Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá

Vượt hành trình gần 180 km, chúng tôi có mặt tại trung tâm huyện Tương Dương khi chiều vừa tắt nắng. Theo chỉ dẫn của người dân địa phương, từ ngã ba Cửa Rào - nơi hợp lưu của hai dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ, khu vực khởi thủy, khơi nguồn của dòng Lam, chúng tôi di chuyển theo Quốc lộ 48C cắt thẳng hướng Đông Bắc. Kết thúc cung đường 70 km uốn lượn, quanh co men theo lưng núi, qua những hốc sâu, ngầm suối cạn, vượt qua địa danh vùng sâu, vùng xa Yên Na, Huổi Cụt, Xốp Pu, Xiêng Nứa…, chúng tôi đặt chân đến bản Văng Môn (xã Nga My, huyện Tương Dương) khi màn đêm đã buông xuống từ lâu.

Bản làng Văng Môn của người Ơ Đu chìm vào tĩnh lặng. Tiếng suối chảy quanh bản nghe rõ hơn, thật gần, xen lẫn là tiếng côn trùng, tiếng chim từ rừng Pu Pá bên kia suối vọng lại. Quốc lộ 48C chạy qua bản Văng Môn ban ngày sôi động với những chuyến xe tải, xe khách ngược xuôi thông thương hàng hóa giờ yên lặng lạ thường khi đêm về. Nhịp sống sinh hoạt thường ngày của bản làng khép lại, bên những góc học tập quen thuộc, học sinh dân tộc Ơ Đu chủ động ngồi vào bàn học, ôn lại kiến thức học ở trường và làm bài tập thầy cô giáo giao về nhà.

Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá ảnh 2Em Lo Hảo Thiên (người dân tộc Ơ Đu ở bản Văng Môn), học sinh lớp 5B trường Tiểu học Nga My (Nghệ An) làm bài tập. Ảnh: Xuân Tiến - TTXVN

Đang học lớp 5 Trường Tiểu học Nga My, khối bản Văng Môn, em Lo Hảo Thiên có thói quen ngồi vào bàn học bài từ lúc trời nhá nhem tối. Bên góc học tập của mình, tạm dừng việc thực hiện các phép Toán, em cho biết, mỗi tối, em đều ngồi vào bàn học cố gắng làm đầy đủ bài tập thầy cô giáo giao trên lớp. Ước mơ của em sau này lớn lên được làm bác sỹ.

Chị Vi Thị Thi, bản Văng Môn, xã Nga My, mẹ của em Lo Hảo Thiên cho biết, vợ chồng chị mong muốn các con cố gắng học tập sau này lớn lên có công việc ổn định, cuộc sống đỡ vất vả.

Trong ngôi nhà sáng ánh điện lưới quốc gia nằm bên Quốc lộ 48C cách nhà em Lo Hảo Thiên không xa, em Lô Thị Thanh Thảo, học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Nga My, khối bản Văng Môn đang học bài. Yêu thích môn Văn và Ngoại ngữ nên em Thảo ưu tiên dành thời gian học, làm bài tập hai môn này trước. Em mong muốn sau này lớn lên được làm cô giáo để dạy các cháu trong bản.

Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá ảnh 3Em Lô Thị Thanh Thảo (người dân tộc Ơ Đu ở bản Văng Môn), học sinh lớp 5B trường Tiểu học Nga My (Nghệ An) học bài. Ảnh: Xuân Tiến- TTXVN

Buổi sáng ở vùng sâu, vùng xa xã Nga My, âm thanh sôi động nhất, dễ dàng bắt nhất là tiếng loa phát thanh. Từ lâu, người dân trong bản mặc định âm thanh này là “tiếng chuông’ đánh thức cả bản. Tiếp đến là tiếng nói cười của học sinh đang nô đùa trong sân trường và tiếng trống trường thúc giục các em vào lớp. Năm học 2023-2024, Trường Tiểu học Nga My có 444 học sinh, trong đó 27 em là người dân tộc Ơ Đu. Khối lớp 5 có số học sinh dân tộc Ơ Đu nhiều nhất với 9 em, khối lớp 3 ít nhất có 2 em.

Học sinh dân tộc Ơ Đu khi mới vào lớp 1 phần lớn còn rụt rè trong giao tiếp, hạn chế về ngôn ngữ phổ thông. Tuy nhiên, với tinh thần học tập chăm ngoan, đặc biệt sự nhiệt tình, chăm lo trong công tác giảng dạy chuyên môn của thầy cô giáo trên lớp, năng lực tiếp thu bài giảng của học sinh dân tộc Ơ Đu đều có tiến bộ.

Thầy Cao Bá Đông, giáo viên Trường Tiểu học Nga My (xã Nga My) cho biết, trường nằm ở trung tâm xã, điểm trường bản Văng Môn là một trong những điểm trường “vệ tinh”. Xa nhất là điểm trường bản Na Ngân, cách trung tâm xã khoảng 25km, giao thông rất khó khăn. Tại điểm trường bản Văn Môn có một lớp khối 1 và một lớp khối 5. Vào đầu năm học mới, học sinh lớp 1 người dân tộc Ơ Đu còn hạn chế trong giao tiếp và ngôn ngữ phổ thông. Qua quá trình học tập ở trường, các em đều tiến bộ, sử dụng tiếng phổ thông thành thạo khi giao tiếp và trả lời câu hỏi của thầy, cô. Học sinh lớp 5 là con em dân tộc Ơ Đu, lực học và khả năng tiếp thu bài giảng ngang bằng với các bạn trong lớp là con em dân tộc Thái, Khơ Mú.

Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá ảnh 4Trường Tiểu học Nga My tại bản Văn Môn, xã Nga My (Tương Dương, Nghệ An) là nơi học theo học của sinh khối lớp 5, khối lớp 1 là con em của đồng bào Ơ Đu. Ảnh: Xuân Tiến - TTXVN

Chăm lo công tác giáo dục

Hiện nay, người Ơ Đu sinh sống rải rác tại nhiều xã trên địa bàn huyện Tương Dương. Qua khảo sát, đến cuối tháng 7/2020, huyện Tương Dương có 17/146 bản, làng thuộc 9/17 xã, thị trấn có người Ơ Đu sinh sống với 135 hộ, 383 khẩu. Tại xã Nga My, đồng bào Ơ Đu sinh sống ở 4 bản là Văng Môn, Pột, Bay và Xốp Kho với 112 hộ; trong đó, bản Văng Môn tập trung đông nhất (102 hộ, 345 nhân khẩu).

Bà Vi Thị Mùi, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nga My cho biết, toàn xã có 9 bản với 1.111 hộ, hơn 5.000 nhân khẩu gồm các dân tộc Thái, Kinh, Khơ Mú và Ơ Đu. Trong đó, dân tộc Thái chiếm khoảng 90% dân số toàn xã. Những năm qua, đời sống vật chất và tinh thần của người dân trong xã, đặc biệt là người Ơ Đu ngày càng được nâng lên. Người dân Ơ Đu biết chú trọng phát triển sản xuất, chăn nuôi; các phong tục tập quán, bản sắc văn hóa của dân tộc được chú trọng duy trì, bảo tồn, phát huy.

Bản Văng Môn đã thành lập một số câu lạc bộ, điển hình như Câu lạc bộ xây dựng gia đình hạnh phúc bền vững, hướng đến triển khai những hoạt động gìn giữ một số phong tục tập quán, nghề dệt thổ cẩm, hoạt động văn hóa như lễ hội tiếng sấm đầu năm, khắc luống, nhảy sạp, thổi sáo… Đặc biệt, các gia đình dân tộc Ơ Đu nhận thức rõ tầm quan trọng của sự học, theo đuổi con chữ, từ đó quan tâm đầu tư, chăm lo cho con em học hành đầy đủ.

Sáng ước mơ bên đại ngàn Pu Pá ảnh 5Giờ học của học sinh lớp 1 tại Trường Tiểu học Nga My, điểm trường khối bản Văng Môn (Nghệ An). Ảnh: Xuân Tiến - TTXVN

Từ nhiều năm qua, tỷ lệ học sinh ra lớp, đến trường đúng độ tuổi của con em dân tộc Ơ Đu trên địa bàn xã Nga My đều đạt 100%. Sáng sớm mỗi ngày, trên ngả đường từ các bản làng dẫn về ngôi trường khang trang là hình ảnh các em vui vẻ đạp xe đến trường. Đêm đến, bên góc học tập thân quen, các cháu miệt mài làm bài tập. Tiếng ê a học bài của học sinh lớp 1 rộn ràng trong nếp nhà sàn. Đó là bức tranh mà 17 năm về trước, khi còn ở quê cũ Xốp Pột, Kim Hòa (giờ đã chìm sâu dưới lòng hồ Thủy điện Bản Vẽ) người Ơ Đu không có được.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi, từ năm 2006 đến nay, sự học của người dân tộc Ơ Đu trên địa bàn xã có những kết quả đáng ghi nhận với hơn 20 em thi đỗ các trường Đại học, Cao đẳng và Trung cấp trên cả nước. Trong số đó, nhiều em ra trường trở thành bác sỹ, Công an, cán bộ xã…, là tấm gương để bản làng học tập, noi theo và là niềm tự hào của người dân Ơ Đu.

Thầy Kha Văn Thông, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nga My cho biết, hằng năm, 100% học sinh dân tộc Ơ Đu đều ra trường, đến lớp đúng độ tuổi. Các em được thụ hưởng cơ chế, chương trình đặc thù mà Đảng, Nhà nước quan tâm, hỗ trợ. Ngoài ra, đối với những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn, nhà trường kêu gọi nhóm thiện nguyện, nhà hảo tâm hỗ trợ, đỡ đầu các em, trao tặng sách vở, quần áo và đồ dùng khác.

Bà Vi Thị Mùi, Phó Chủ tịch UBND xã Nga My cho biết thêm, cấp ủy, chính quyền luôn quan tâm đến công tác phát triển giáo dục, đào tạo trên địa bàn, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Riêng đối với học sinh người dân tộc Ơ Đu, ngoài được thụ hưởng cơ chế, chính sách đặc thù, Đảng ủy, chính quyền địa phương có giải pháp khuyến khích tinh thần học tập của các em. Những học sinh đạt học lực khá, giỏi, hằng năm, Hội Khuyến học xã đều có quà trao tặng, động viên; những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn, cấp ủy, chính quyền phối hợp với nhà trường quan tâm, trao học bổng hỗ trợ.

Cuộc sống của người Ơ Đu ở bản Văng Môn, xã Nga My hôm nay đã khác, bản làng nhiều đổi thay theo hướng tích cực. Trong những sự biến chuyển đó, tinh thần khát khao con chữ, theo đuổi ước mơ của học sinh người Ơ Đu là tín hiệu đáng mừng.

Xuân Tiến

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Tại khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, từ ngày 24/7, mực nước trên sông Lam, Nậm Mộ, Nậm Nơn... giảm mạnh. Tình trạng ngập lụt tại các vùng tâm lũ thuộc các xã Con Cuông, Mường Xén, Tương Dương, Mỹ Lý, Nhôn Mai... đã bớt căng thẳng, nhiều nơi nước đã rút cạn.