Sự sống nảy mầm trên những vùng “đất chết” (Bài 2)

Sự sống nảy mầm trên những vùng “đất chết” (Bài 2)

Bài 2 - Quyết tâm bắt sống “tử thần” trong lòng đất

Lẩn khuất dưới màu xanh bình yên là những quả nổ chực chờ cơ hội gây thương vong cho con người và gia súc. Để góp phần hồi sinh những vùng “đất chết”, trả lại mùa màng bội thu cho người dân, những người lính Công binh đang thận trọng, bảo đảm an toàn trong từng chi tiết khảo sát, dò tìm, xử lý bom mìn, vật liệu nổ.

Nhưng hóa giải tội ác giấu mặt, "tử thần" trong lớp đất màu mỡ ấy lại là nhiệm vụ đầy thách thức, trực tiếp cận kề hiểm nguy. Chỉ một sơ suất nhỏ có khi phải chấp nhận hy sinh cả tính mạng...

Xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, Hà Nội. Trong cái oi nồng ngày cuối tháng Bảy năm 2023, Trạm xá quân y Lữ đoàn Công binh 239 (Bộ Tư lệnh Công binh) bình yên bên không gian đầy cây xanh. Nghe có khách đến thăm, Thượng úy, thương binh Lý Đình Hiếu đang ngồi trên giường vội nhỏm dậy, với tay lắp chiếc chân giả vào phía chân phải. Đi những bước ngắn và chậm, anh cười điềm đạm nói: “Có đồng đội khi rà phá bom mìn đã hy sinh, có những người đã trở thành thương binh đặc biệt nặng. Mình thương tật 51% thế này còn là may mắn…”.

Sự sống nảy mầm trên những vùng “đất chết” (Bài 2) ảnh 1Thượng úy, thương binh 3/4 Lý Đình Hiếu (quê Lạng Sơn) bị tai nạn năm 2013 trong quá trình rà phá bom mìn, vật nổ đem lại đất sạch phục vụ sản xuất cho nhân dân. Hiện anh đang công tác tại trạm xá quân y, Lữ đoàn công binh 239 (Bộ Quốc phòng). Ảnh: Trọng Đức – TTXVN

Cách đây 10 năm, Lý Đình Hiếu cùng đồng đội được đơn vị được phân công đến xã Quốc Khánh, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn tiến hành dò gỡ mìn còn sót lại sau chiến tranh. Đây là khu vực có rất nhiều vật nổ, làm cản trở quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sỹ cũng như mở rộng cơ sở hạ tầng, chương trình tái định cư và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đồng thời, đó cũng là một trong những công trình của Chương trình 504 mà Chính phủ, Bộ Quốc phòng giao cho Binh chủng Công binh triển khai.

Lữ đoàn Công binh 239 là đơn vị trực tiếp thực hiện tại khu vực này để tái tạo quỹ đất, bảo đảm môi trường, điều kiện an toàn cho sản xuất, đời sống của nhân dân, góp phần xóa đói giảm nghèo và giảm thiểu tai nạn, thương tích do bom, mìn. Lữ đoàn đã tiến hành khảo sát nhiều lần, nghiên cứu kỹ địa lý, địa hình, thổ nhưỡng để đề ra phương án rà phá mìn tốt nhất, nhận định về mọi tình huống có thể xảy ra.

Sáng 3/12/2013, Lý Đình Hiếu cùng đồng đội đến bình độ 400 ở xã Quốc Khánh. Địa hình khu vực này rất phức tạp. Bãi mìn tại đây có mật độ dày đặc, rất nguy hiểm với nhiều loại khác nhau, cứ vài chục centimet lại có một quả chực chờ nổ. Chậm rãi di chuyển trên nền đất dốc và trơn trượt, các chiến sĩ trong đội rà phá cẩn thận từng chút, từng chút để tránh hiểm nguy, tìm kiếm và khóa an toàn từng “thần chết” ẩn dưới mặt đất. Nhưng không may, đang làm nhiệm vụ, bất ngờ một quả mìn phát nổ, làm chiến sỹ 21 tuổi mất một bàn chân phải. Ngay sau khi xảy ra sự việc, đơn vị đưa Lý Đình Hiếu tới bệnh viện gần nhất để sơ cấp cứu. Sau đó, anh được chuyển xuống Bệnh viện Quân y 103 tiếp tục điều trị.

Đôi mắt đượm nét buồn khi nhìn xuống một bên chân không còn lạnh lặn, Thượng úy, thương binh Lý Đình Hiếu chậm rãi nói: “Sau tiếng hét đau đớn vì quả mìn phát nổ và nhìn chân phải dập nát, tôi hiểu cuộc đời mình đã rẽ sang một hướng khác”.

Hướng rẽ khác của Lý Đình Hiếu là anh xin đi học lớp y tá để có thể tiếp tục phục vụ trong Quân đội cũng như mong muốn, kinh nghiệm và bài học xương máu của anh sẽ giúp các đồng đội tránh được những tai nạn đáng tiếc. Anh cũng như những người lính công binh và các cán bộ, chiến sỹ Lữ đoàn Công binh 239 đều dư quyết tâm bắt sống “tử thần”, loại trừ hiểm họa hằng ngày đối với người dân. Song họ rất ý thức sự nguy hiểm của bom, mìn và vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh đang nằm lẩn khuất trong lòng đất.

Báo cáo của Ban Chỉ đạo nhà nước về Chương trình Hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh (Ban Chỉ đạo 504) mới đây đã cho thấy, Việt Nam là một trong những quốc gia gánh chịu hậu quả nặng nề của bom mìn sau chiến tranh. Ước số bom đạn còn sót lại sau chiến tranh khoảng 800.000 tấn, tổng diện tích bị ô nhiễm và nghi ngờ ô nhiễm hơn 6,1 triệu ha, chiếm hơn 18% tổng diện tích của cả nước. Số bom mìn, vật liệu chưa nổ hiện còn nằm rải rác ở tất cả các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Từ năm 1975 đến nay, bom mìn còn sót lại phát nổ đã làm trên 40.000 người tử vong, trên 60.000 người bị thương, trong đó phần lớn nạn nhân đều là lao động chính trong gia đình và trẻ em. Từ sau khi chiến tranh kết thúc đến nay, cả nước có trên 2.000 cán bộ, chiến sĩ Công binh hy sinh và bị thương khi làm nhiệm vụ rà phá bom mìn.

Vào tháng 11/2020, vụ nổ đầu đạn đã khiến hai chiến sĩ thương vong khi tìm cách hóa giải “thần chết” dưới lòng đất ở xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.

Thượng tá Phạm Văn Huỳnh, Phó đoàn trưởng kiêm Tham mưu trưởng Lữ đoàn Công binh 239 (Bộ Tư lệnh Công binh) cho biết: Vẫn biết bom, mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh là nguy hiểm tiềm ẩn, công tác rà phá là trực tiếp đối mặt hiểm nguy đó. Song nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, sẽ gây đau thương cho người dân. Vì vậy, thực hiện Chương trình quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn giai đoạn 2010 - 2025, Lữ đoàn Công binh 239 đã thành lập các đội rà phá, khắc phục hậu quả bom mìn với diện tích hàng ngàn héc ta trên các công trình trọng điểm quốc gia như Công trình đường Hồ Chí Minh, đường dây truyền tải điện 500 kV Bắc Nam, Dự án mở rộng quỹ đất canh tác cho nhân dân khu vực biên giới phía Bắc kết hợp tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ…

Theo Thượng tá Phạm Văn Huỳnh, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 239 luôn quán triệt và xác định rõ nhiệm vụ rà phá bom mìn là nhiệm vụ chiến đấu của Bộ đội Công binh thời bình, là thực hiện chủ trương có tính nhân văn, nhân đạo cao của Đảng, Nhà nước nên đều quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ này.

Sự sống nảy mầm trên những vùng “đất chết” (Bài 2) ảnh 2Các cán bộ, chiến sỹ, nhân viên Công ty TNHH MTV Xử lý bom, mìn, vật nổ 319 thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, rà phá bom mìn. Ảnh: Nam Thái - TTXVN

Tất cả cán bộ, chiến sỹ đều ý thức được mục tiêu là góp phần trả lại đất sạch, bảo đảm an toàn cho nhân dân canh tác, đồng thời góp phần vào việc tìm kiếm hài cốt liệt sỹ trong các khu vực bị ô nhiễm bom mìn để đưa các đồng đội, các bác, các chú, các Anh hùng Liệt sỹ về với gia đình, quê hương, làm vơi đi phần nào nỗi đau mất mát của những gia đình có người thân ngã xuống trong các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

“Nhiều vùng “đất chết” do bom đạn chiến tranh còn sót lại nay đã “hồi sinh” tươi cành, xanh lá. Đó cũng là nhờ những đóng góp thầm lặng đầy nguy hiểm của những người lính công binh. Tuy nhiên, thực tế cho thấy còn rất nhiều khó khăn trong công tác này. Do vậy, số lượng bom mìn, đạn dược sót lại rất lớn, rải rác trên diện rộng. Đến nay, đất đai bị ô nhiễm vẫn còn chiếm khoảng 20% diện tích cả nước, ảnh hưởng đến an sinh xã hội và phát triển bền vững”, Thượng tá Phạm Văn Huỳnh nói.(Còn tiếp-Bài 3: Giải phóng tiềm năng đất đai)

Hạnh Quỳnh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Sạt lở đất đá gây ách tắc giao thông trên Quốc lộ 6

Sạt lở đất đá gây ách tắc giao thông trên Quốc lộ 6

Theo thông tin từ Phòng Cảnh giao thông, Công an tỉnh Phú Thọ, khoảng 14 giờ 30 phút ngày 14/12, tại Km124+300, đèo Thung Khe (Quốc lộ 6), đoạn qua xã Mai Châu, tỉnh Phú Thọ xảy ra vụ sạt lở đất đá nghiêm trọng khiến mặt đường bị vùi lấp hoàn toàn, gây ách tắc giao thông.

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Nghệ nhân Triệu Thị Vui, 67 tuổi, ở xã Thuận Hòa (TP Cần Thơ), được biết đến như “người giữ lửa” của nghề vẽ tranh trên kiếng truyền thống, một nét nghệ thuật đặc trưng của văn hóa Khmer Nam Bộ. Qua từng nét vẽ tinh tế, bà tái hiện các tích Phật, mang giá trị nghệ thuật và đậm tính tâm linh, đồng thời truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, góp phần gìn giữ sắc màu tranh kiếng Khmer đang ngày càng hiếm người theo loại tranh thủ công này.

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Sáng 13/12, hướng đến chào mừng Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên thành phố Cần Thơ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp cùng Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Mỹ Tú tổ chức hoạt động khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân, trẻ em tại địa phương.

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Sáng 13/12, Trung tâm Bảo trợ xã hội và Trẻ em tỉnh Đắk Lắk (Sở Y tế) phối hợp với Tổ chức Phẫu thuật nụ cười Operation Smile Việt Nam và Bệnh viện Đại học Y dược Buôn Ma Thuột tổ chức Chương trình khám và phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận.

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

UBND tỉnh Đắk Lắk đã quyết định hỗ trợ xây mới và sửa chữa khẩn cấp 650 nhà dân bị sập, đổ, trôi hoặc hư hỏng do bão số 13 (Kalmaegi) và đợt mưa lớn từ ngày 15 - 20/11/2025. Tổng kinh phí dự kiến hơn 110 tỷ đồng (khoảng 170 triệu đồng/nhà), được huy động từ nguồn vận động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và Công an tỉnh Đắk Lắk.

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Tỉnh Quảng Ngãi có khoảng 25% dân số là người đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm gần đây, nhờ triển khai linh hoạt các Chương trình Mục tiêu Quốc gia, chính quyền địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ. Người dân được hỗ trợ đa chiều về nhà ở, cây con giống, vốn vay ưu đãi, tạo thêm điều kiện để vươn lên, cuộc sống vật chất lẫn tinh thần không ngừng phát triển, khởi sắc.

Lực lượng quân y Binh đoàn 15 thăm, khám sức khỏe cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông (tỉnh Gia Lai). Ảnh: Quang Thái/TTXVN

Chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ an sinh cho người dân vùng lũ Gia Lai

Trong ngày 11-12/12, Binh đoàn 15 (Bộ Quốc phòng) tổ chức chương trình khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí và trao quà an sinh cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai.

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

Giao rừng gắn với giao đất cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm mục đích đảm bảo toàn bộ diện tích rừng tự nhiên đều có chủ rừng cụ thể. Tại Quảng Ngãi, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã thực hiện giao, khoán bảo vệ rừng cho khoảng hơn 5.600 hộ gia đình và 500 cộng đồng dân cư với tổng diện tích lên tới hơn 204.000 ha. Chính sách này đã và đang đem lại nhiều lợi ích thiết thực.

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Triển khai “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng mới, sửa chữa nhà ở cho các hộ gia đình có nhà bị sập, đổ, trôi do bão số 13 và đợt mưa lũ lịch sử trong tháng 11 vừa qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh Đắk Lắk cùng sự hỗ trợ của các lực lượng quân đội, công an… đang huy động tối đa nhân lực, vật lực, đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo chất lượng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Ngày 11/12, Kỳ họp thứ 38 HĐND tỉnh Cao Bằng khóa XVII, nhiệm kỳ 2021-2026 tiếp tục phiên chất vấn, trả lời chất vấn và bế mạc kỳ họp. Vấn đề về xả lũ của các thủy điện trong mùa mưa lũ, giải ngân vốn đầu tư cho các dự án, trồng rừng, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch tả châu Phi được nhiều đại biểu quan tâm.

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đang được tỉnh Đồng Nai tích cực triển khai. Tại xã biên giới Hưng Phước, niềm vui, sự phấn khởi hiện rõ trên gương mặt của bà con dân tộc thiểu số khi các đoàn y tế tìm đến từng ấp để thăm khám sức khỏe.

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Xã Tân Hòa, tỉnh Tây Ninh là địa bàn biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó người Khmer chiếm tỷ lệ lớn với gần 200 hộ, tập trung chủ yếu tại ấp Con Trăn. Những năm qua, đời sống của đồng bào từng bước được cải thiện nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng sự nỗ lực vươn lên của người dân.

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Ngày 10/12, tại xã Càng Long, tỉnh Vĩnh Long, Quỹ học bổng Vừ A Dính và Câu lạc bộ “Vì Hoàng Sa - Trường Sa thân yêu” phối hợp với Tỉnh Đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long tổ chức trao học bổng năm học 2025 - 2026 cho học sinh dân tộc thiểu số, vùng biển đảo và con sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp Bộ đội Biên phòng tỉnh.

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Đang vào chính vụ mùa thu hoạch quýt Nam Sơn, xã Vân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Từ vùng trồng quýt cổ, đến việc áp dụng mở rộng diện tích trồng cam canh, đang được chính quyền địa phương triển khai bài bản, khoa học. Qua đó, rà soát các cây đầu dòng chất lượng cao để nhân giống, áp dụng quy trình chăm sóc hữu cơ, sử dụng phân vi sinh nhằm khôi phục độ phì đất và nâng cao sức đề kháng cho cây.

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Tại các xã biên giới của tỉnh Gia Lai, các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang mang lại chuyển biến rõ nét. Những hỗ trợ thiết thực như cây giống, vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật và vốn ưu đãi đã tạo điểm tựa để đồng bào cải thiện thu nhập, ổn định đời sống và từng bước vươn lên thoát nghèo.

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Với quyết tâm cao và sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền, người dân, xã vùng cao biên giới Phong Thổ của tỉnh Lai Châu hướng đến mục tiêu mọi hộ dân trên địa bàn đều có nhà kiên cố để an cư, lạc nghiệp. Địa phương này đang khẩn trương triển khai xóa nhà tạm, dột nát đợt 2 để góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân vùng cao.

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đơn giản, không cầu kỳ trong cách chế biến, cũng không kén chọn nguyên liệu, ẩm thực của người Cơ Tu hiện diện như hơi thở tự nhiên của núi rừng, mộc mạc mà tinh tế, giản dị nhưng vẫn mang đậm dấu ấn văn hóa của đồng bào mình.

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Các địa phương phía Đông tỉnh Đắk Lắk vừa trải qua đợt mưa lũ lịch sử vào giữa tháng 11 với thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Đến nay, các dịch vụ, hạ tầng thiết yếu đã được khôi phục, tỉnh Đắk Lắk tiếp tục khắc phục hậu quả thiên tai, đặc biệt sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân.

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Chiều 9/12, Đồn Biên phòng Phú Mỹ (thuộc Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang) tổ chức gặp mặt, trao quà và học bổng cho học sinh thuộc chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi Đồn Biên phòng” và dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” trên địa bàn xã Giang Thành (tỉnh An Giang) và huyện Kampong Trach, tỉnh Kampot (Vương quốc Campuchia).