Cụ thể hóa mục tiêu tổ chức lại sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu, giảm nhẹ thiên tai, hiện nay, nông dân những địa bàn khó khăn (tỉnh Đồng Tháp) như: vùng ven biển Gò Công, vùng kiểm soát lũ đầu nguồn sông Tiền, vùng Đồng Tháp Mười, các xã cù lao nhiễm mặn hạ lưu sông Tiền… đang phát triển nghề nuôi dê thịt, dê sữa nhằm tăng thu nhập cho kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống và an cư lạc nghiệp.
Ước tính, tổng đàn dê toàn tỉnh hiện có khoảng 150.000 con. Tùy điều kiện thực tế, bà con nuôi dê lồng ghép trong các mô hình VAC, nuôi dê trang trại hoặc kết hợp nuôi dê sữa với kinh doanh theo mô hình du lịch nông nghiệp vốn đang phát triển tại các vùng nông thôn Đồng Tháp.
Nhận thấy tiềm năng và lợi thế nghề nuôi dê tại những địa bàn khó khăn, ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh Đồng Tháp đã triển khai nhiều đề tài nghiên cứu khoa học hỗ trợ người chăn nuôi dê như: dự án "Ứng dụng mô hình cải tạo giống dê địa phương”; dự án “Gieo tinh nhân tạo trên dê”, nuôi dê trên đệm lót sinh học, giúp giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khỏe; mô hình “Nuôi dê vỗ béo theo hướng an toàn sinh học thân thiện môi trường”…tại các địa phương có nghề nuôi dê phát đạt như: vùng ngọt hóa Gò Công, cù lao Lợi Quan, vùng Đồng Tháp Mười, vùng kiểm soát lũ...
Qua đó, đã xuất hiện nhiều mô hình chăn nuôi dê ưu việt, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội lớn được nông dân địa phương áp dụng, nhân rộng. Điển hình như ông Đoàn Văn Hồng, cư ngụ tại xã ven biển Gò Công Đông áp dụng mô hình nuôi dê trang trại tại địa phương. Hiện, trang trại của ông qui mô lớn nhất khu vực ven biển tỉnh Đồng Tháp, chuyên cung ứng dê giống tốt, dê thịt cho thị trường trong ngoài tỉnh.
Ông Đoàn Văn Hồng cũng là hộ chăn nuôi dê chú trọng áp dụng khoa học công nghệ, đầu tư chuồng trại khang trang, đi tiên phong nuôi theo mô hình an toàn sinh học, ứng dụng đệm lót sinh học trong quá trình chăn nuôi, giải quyết ô nhiễm môi sinh, môi trường. Từ hiệu quả kinh tế - xã hội của mô hình mang lại, ông Đoàn Văn Hồng được công nhận là nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi tiêu biểu tại địa phương.
Nuôi dê lấy sữa theo mô hình trang trại có nông dân Nguyễn Hoàng Trí, xã Long Hưng. Đam mê với nghề nuôi dê lấy sữa, ông đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng xây cất chuồng trại, chăn nuôi dê lấy sữa với tổng đàn khoảng 300 con. Ngoài ra, ông còn phổ biến kỹ thuật, hướng dẫn nông dân cách xây cất chuồng trại, chọn giống tốt chuyên nuôi dê lấy sữa...
Để nghề nuôi dê phát triển ổn định, giải quyết công ăn việc làm và thu nhập cho lao động nông thôn, cuối năm 2020, ông Nguyễn Hoàng Trí vận động thành lập Hợp tác xã nông nghiệp Đông Nghi với 10 thành viên chuyên về chăn nuôi dê sữa tại địa phương. Các thành viên được hợp tác cung cấp con giống, hướng dẫn kỹ thuật nuôi, hỗ trợ nguồn thức ăn, ưu tiên thu mua sữa tươi với giá ổn định. Đến nay, hợp tác xã phát triển đàn dê sữa gần 500 con, sản lượng khoảng 150 lít sữa/ngày.
Nhằm nâng cao hiệu quả, tạo nguồn thu nhập cao cũng như phát triển bền vững nghề chăn nuôi dê sữa, Hợp tác xã nông nghiệp Đông Nghi còn đầu tư phương tiện, thiết bị hiện đại chế biến nhiều sản phẩm từ sữa dê phục vụ nhu cầu thị trường như: sữa dê tươi nguyên chất có đường và không đường, sữa dê bột và sữa dê sấy thăng hoa, yaourt sữa dê tươi và yaourt sữa dê sấy, bánh flan sữa dê tươi và bánh flan sấy... Các sản phẩm nói trên đều đã được Hợp tác xã công bố chất lượng theo quy định và đạt chứng nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao.
Gần đây, Hợp tác xã nông nghiệp Đông Nghi liên kết với các doanh nghiệp lữ hành trong ngoài tỉnh xây dựng mô hình du lịch nông nghiệp. Theo đó, Hợp tác xã quy hoạch các khu vực trồng cỏ chăn nuôi, khu trang trại nuôi dê sữa giống Saanen, Nhà tiếp khách với sức chứa 500 khách, hồ bơi, các công trình phụ trợ khác…phục vụ du khách. Đến đây, du khách thích thú khi được tìm hiểu về nghề chăn nuôi dê sữa, thưởng thức những sản phẩm chất lượng từ sữa dê, chèo xuồng len lỏi qua các kênh rạch rợp mát bóng cây xanh, tìm hiểu cuộc sống đời thường miệt vườn sông nước và ghi lại những hình ảnh đẹp nơi thôn dã miền quê Đồng Tháp….
Theo ông Nguyễn Hoàng Trí, trung bình mỗi tuần, cơ sở nuôi dê sữa kết hợp kinh doanh du lịch của Hợp tác xã đón hàng trăm lượt du khách; vào dịp cao điểm lễ, tết lượng khách tăng gấp 10 lần, lên đến hàng ngàn lượt/ tuần lễ. Qua đó, Hợp tác xã giải quyết công ăn việc làm thường xuyên cho hàng chục lao động.
Còn tại các xã đầu nguồn sông Tiền, nhiều hộ nông dân kết hợp nuôi dê trong các mô hình VAC cũng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ông Trần Văn Đến, xã Bình Phú làm chuồng trại nuôi gần hai chục con gồm dê nái và dê thịt. Nhờ nghề nuôi dê kết hợp với lập vườn trồng cây ăn quả đặc sản, nuôi cá dưới ao mương mang lại thu nhập khá, gia đình ông đã vượt qua khó khăn, có cuộc sống ổn định.
Theo ông Trần Văn Đến, dê là loại vật nuôi ít bị dịch bệnh, dễ nuôi, vốn đầu tư thấp, thích hợp nuôi lồng ghép trong các mô hình VAC thích ứng biến đổi khí hậu, giải quyết công ăn việc làm cho lao động nông nhàn, vừa tận dụng nguồn cỏ trên đồng và phế phẩm trong nông nghiệp làm thức ăn. Đầu ra của sản phẩm thịt dê, sữa dê thuận lợi, thị trường ưa chuộng, nhu cầu cao.
Cụ thể, dê cái mỗi năm đẻ từ 1 – 2 lứa, mỗi lứa từ 2 – 3 con. Dê giống nuôi khoảng 3 – 4 tháng có thể xuất bán. Dê thịt có giá, người nuôi lãi khá. Với giá dê thịt trung bình từ 100.000 – 150.000 đồng/kg tủy thời điểm; mỗi con dê thịt người nuôi ước có lãi từ 1,5 triệu đồng đến 2 triệu đồng.
Thực tế cho thấy, trong thời gian qua, nông dân những địa bàn khó khăn: ven sông, ven biển, cù lao nhiễm mặn trên sông Tiền, vùng ngập lũ phía Tây nhờ nuôi dê kết hợp trong các mô hình sinh kế đã vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
Điển hình như ông Lê Công Lữ, xã cù lao Tân Phú Đông, có tổng đàn dê khoảng 40 con, mỗi năm thu nhập từ 50 triệu đồng - 70 triệu đồng tiền bán dê thịt. Ông Nguyễn Thành Phương, xã cù lao Tân Thới nuôi dê sinh sản với tổng đàn nái 5 con lồng ghép trong mô hình sinh kế VAC. Mỗi năm, ông Phương xuất chuồng khoảng 20 con dê giống, bán thu từ 40 – 50 triệu đồng tùy theo thời điểm.../.
