Cơ hội cho Gia Lai gìn giữ và phát huy giá trị các di sản, di tích

Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: Quang Thái- TTXVN
Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: Quang Thái- TTXVN

Ngày 28/4, Đoàn công tác của Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia do Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lưu Trần Tiêu - Chủ tịch Hội đồng di sản văn hóa quốc gia làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với tỉnh Gia Lai về khuyến nghị của UNESCO đối với các di sản phi vật thể đại diện của nhân loại, bảo vệ và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt, bảo vật quốc gia. Đây là dịp để tỉnh Gia Lai nhìn nhận, đánh giá lại công tác bảo tồn, phát huy các di sản, di tích cấp quốc gia gắn với phát triển kinh tế - văn hóa và xã hội.

Cơ hội cho Gia Lai gìn giữ và phát huy giá trị các di sản, di tích ảnh 1Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: Quang Thái - TTXVN

"Cái nôi” của di sản

Tỉnh Gia Lai có 33 di tích, cụm di tích đã được xếp hạng; trong đó có 1 quần thể (với 9 cụm di tích) được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt (quần thể di tích Tây Sơn Thượng đạo, xếp hạng năm 2022), 8 di tích quốc gia và 16 di tích cấp tỉnh. Tỉnh cũng có 1 hiện vật được công nhận là Bảo vật quốc gia (Phù điêu Phật Chămpa Tây Nguyên, công nhận năm 2017) và 6 hiện vật, bộ hiện vật (với 14 hiện vật) đã được đăng ký cổ vật.

Gia Lai đã kiểm kê được 456 hồ sơ di sản văn hóa phi vật thể; trong đó có 3 di sản được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên (toàn tỉnh), Sử thi của người Ba Na (các huyện Đak Đoa, Đak Pơ, Kbang, Kông Chro), Lễ Cầu mưa của Yang Pơtao Apui (Plei Ơi, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện). Ngoài ra, tỉnh có 23 nghệ nhân ưu tú được Chủ tịch nước vinh danh qua 2 đợt tổ chức xét tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể.

Cơ hội cho Gia Lai gìn giữ và phát huy giá trị các di sản, di tích ảnh 2GS.TSKH Lưu Trần Tiêu - Chủ tịch Hội đồng di sản văn hóa quốc gia làm trưởng đoàn phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Quang Thái - TTXVN

Trong nhiều năm qua, Gia Lai đã đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế trong lĩnh vực di sản văn hóa. Từ năm 2015 đến nay, tỉnh đã nhận được sự giúp đỡ từ các chuyên gia của Nga và Viện Viễn Đông Bác cổ (EFEO) trong việc tổ chức khai quật khảo cổ tại thị xã An Khê và dập, dịch văn bia Chămpa tại huyện Đak Pơ. Qua đó, đã phát hiện nhiều hiện vật có giá trị quan trọng, có niên đại cách đây khoảng 80 vạn năm. Bộ rìu tay sơ kỳ đá cũ An Khê là bằng chứng sinh động điển hình về văn hóa của cộng đồng cư dân sơ kỳ đá cũ cách đây khoảng 80 vạn năm trên đất Gia Lai và cũng là mốc mở đầu của lịch sử Việt Nam. Bia đá Chămpa (ở xã Tân An, huyện Đak Pơ) thuộc thời kỳ Vương quốc Chămpa thế kỷ 15 giúp hiểu biết thêm về một giai đoạn lịch sử văn hóa của địa phương, vùng Tây Nguyên.

Dù được xem là “cái nôi” của các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, nhưng trong nhiều năm qua, Gia Lai vẫn chưa tìm ra được hướng đi, phương án khai thác, phát huy các giá trị văn hóa, di tích lịch sử vào tiến trình phát triển kinh tế - văn hóa và xã hội.

Theo ông Trần Ngọc Nhung, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai, tỉnh đang gặp những khó khăn như đến nay không có Ban Quản lý di tích hay Trung tâm Bảo tồn di tích nên tại nhiều điểm có giá trị khảo cổ chưa có thiết chế bảo tàng chính thức, chưa khai thác được hết giá trị của di tích.

Bên cạnh đó, chế độ, chính sách đãi ngộ chưa phát huy được hết khả năng thực sự của nghệ nhân lĩnh vực di sản văn hóa.

Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai mong muốn thông qua những khuyến nghị của đoàn công tác, Gia Lai sẽ phát huy, gìn giữ, bảo tồn và phát triển ngày càng tốt hơn các di sản phi vật thể đại diện của nhân loại, di tích quốc gia đặc biệt và bảo vật quốc gia hiện có.

Để di sản “cất cánh”

Nhiều ý kiến đóng góp của đoàn công tác Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia đã tập trung vào công tác phát huy những giá trị của các di sản, di tích hiện có của Gia Lai. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến giúp Gia Lai vừa phát huy được các giá trị di sản gắn với phát triển kinh tế, văn hóa xã hội vừa bảo vệ được những di tích hiện có cũng được đưa ra.
 
Theo PGS.TS Tống Trung Tín - Chủ tịch Hội khảo cổ học Việt Nam: Gia Lai có cụm di tích An Khê có tầm cỡ, trong đó, di tích đồ đá sơ kỳ không chỉ là bình minh tiền sử của châu Á mà còn là của nhân loại, nó có đóng góp rất lớn vào công cuộc nghiên cứu lịch sử Thế giới. Vì thế, để phát huy những giá trị cốt lõi của các di tích này, Gia Lai cần phát huy tính liên kết của di tích vừa để chuyển tải hết thông điệp lịch sử, vừa để bảo tồn, bảo vệ các cụm di tích; lựa chọn những cổ vật đặc trưng của cụm di tích An Khê để đề nghị đưa vào danh sách bảo vật quốc gia.

Còn theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Văn Bài - Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia cho rằng: Gia Lai cần kết hợp các nguồn hỗ trợ để xây dựng cảnh quan các làng văn hóa kiểu mẫu. Bên cạnh đó, tỉnh cần gắn các sản phẩm OCOP đặc trưng của địa phương với các điểm di tích. Đối với di tích Tây Sơn Thượng Đạo, Gia Lai cần sớm tìm được đơn vị tư vấn để lập quy hoạch tổng thể về bảo tồn. Từ đó, có những định hướng quy hoạch gắn với phát triển du lịch. Ngoài ra, Gia Lai cũng cần xem xét đề nghị thành lập các ban quản lý gắn với các di tích lịch sự đặc biệt.

Cơ hội cho Gia Lai gìn giữ và phát huy giá trị các di sản, di tích ảnh 3Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch tiếp đoàn Hội đồng di sản văn hóa quốc gia. Ảnh: Quang Thái - TTXVN

Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai cho rằng, các ý kiến, quan điểm của thành viên đoàn công tác cũng là những quyết tâm, định hướng của tỉnh Gia Lai trong việc gìn giữ, phát huy những di sản hiện có. Tỉnh sẽ xây dựng các cơ chế đặc thù để hỗ trợ nghệ nhân, cơ chế để giữ gìn các nhà rông… Đặc biệt, Gia Lai mong muốn Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia có những nghiên cứu đầy đủ về Tây Nguyên; hỗ trợ địa phương xác định, xác lập các bảo vật quốc gia.

Quang Thái

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Sạt lở đất đá gây ách tắc giao thông trên Quốc lộ 6

Sạt lở đất đá gây ách tắc giao thông trên Quốc lộ 6

Theo thông tin từ Phòng Cảnh giao thông, Công an tỉnh Phú Thọ, khoảng 14 giờ 30 phút ngày 14/12, tại Km124+300, đèo Thung Khe (Quốc lộ 6), đoạn qua xã Mai Châu, tỉnh Phú Thọ xảy ra vụ sạt lở đất đá nghiêm trọng khiến mặt đường bị vùi lấp hoàn toàn, gây ách tắc giao thông.

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Nghệ nhân Triệu Thị Vui, 67 tuổi, ở xã Thuận Hòa (TP Cần Thơ), được biết đến như “người giữ lửa” của nghề vẽ tranh trên kiếng truyền thống, một nét nghệ thuật đặc trưng của văn hóa Khmer Nam Bộ. Qua từng nét vẽ tinh tế, bà tái hiện các tích Phật, mang giá trị nghệ thuật và đậm tính tâm linh, đồng thời truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, góp phần gìn giữ sắc màu tranh kiếng Khmer đang ngày càng hiếm người theo loại tranh thủ công này.

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Sáng 13/12, hướng đến chào mừng Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên thành phố Cần Thơ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp cùng Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Mỹ Tú tổ chức hoạt động khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân, trẻ em tại địa phương.

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Sáng 13/12, Trung tâm Bảo trợ xã hội và Trẻ em tỉnh Đắk Lắk (Sở Y tế) phối hợp với Tổ chức Phẫu thuật nụ cười Operation Smile Việt Nam và Bệnh viện Đại học Y dược Buôn Ma Thuột tổ chức Chương trình khám và phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận.

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

UBND tỉnh Đắk Lắk đã quyết định hỗ trợ xây mới và sửa chữa khẩn cấp 650 nhà dân bị sập, đổ, trôi hoặc hư hỏng do bão số 13 (Kalmaegi) và đợt mưa lớn từ ngày 15 - 20/11/2025. Tổng kinh phí dự kiến hơn 110 tỷ đồng (khoảng 170 triệu đồng/nhà), được huy động từ nguồn vận động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và Công an tỉnh Đắk Lắk.

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Tỉnh Quảng Ngãi có khoảng 25% dân số là người đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm gần đây, nhờ triển khai linh hoạt các Chương trình Mục tiêu Quốc gia, chính quyền địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ. Người dân được hỗ trợ đa chiều về nhà ở, cây con giống, vốn vay ưu đãi, tạo thêm điều kiện để vươn lên, cuộc sống vật chất lẫn tinh thần không ngừng phát triển, khởi sắc.

Lực lượng quân y Binh đoàn 15 thăm, khám sức khỏe cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông (tỉnh Gia Lai). Ảnh: Quang Thái/TTXVN

Chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ an sinh cho người dân vùng lũ Gia Lai

Trong ngày 11-12/12, Binh đoàn 15 (Bộ Quốc phòng) tổ chức chương trình khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí và trao quà an sinh cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai.

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

Giao rừng gắn với giao đất cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm mục đích đảm bảo toàn bộ diện tích rừng tự nhiên đều có chủ rừng cụ thể. Tại Quảng Ngãi, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã thực hiện giao, khoán bảo vệ rừng cho khoảng hơn 5.600 hộ gia đình và 500 cộng đồng dân cư với tổng diện tích lên tới hơn 204.000 ha. Chính sách này đã và đang đem lại nhiều lợi ích thiết thực.

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Triển khai “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng mới, sửa chữa nhà ở cho các hộ gia đình có nhà bị sập, đổ, trôi do bão số 13 và đợt mưa lũ lịch sử trong tháng 11 vừa qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh Đắk Lắk cùng sự hỗ trợ của các lực lượng quân đội, công an… đang huy động tối đa nhân lực, vật lực, đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo chất lượng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Ngày 11/12, Kỳ họp thứ 38 HĐND tỉnh Cao Bằng khóa XVII, nhiệm kỳ 2021-2026 tiếp tục phiên chất vấn, trả lời chất vấn và bế mạc kỳ họp. Vấn đề về xả lũ của các thủy điện trong mùa mưa lũ, giải ngân vốn đầu tư cho các dự án, trồng rừng, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch tả châu Phi được nhiều đại biểu quan tâm.

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đang được tỉnh Đồng Nai tích cực triển khai. Tại xã biên giới Hưng Phước, niềm vui, sự phấn khởi hiện rõ trên gương mặt của bà con dân tộc thiểu số khi các đoàn y tế tìm đến từng ấp để thăm khám sức khỏe.

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Xã Tân Hòa, tỉnh Tây Ninh là địa bàn biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó người Khmer chiếm tỷ lệ lớn với gần 200 hộ, tập trung chủ yếu tại ấp Con Trăn. Những năm qua, đời sống của đồng bào từng bước được cải thiện nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng sự nỗ lực vươn lên của người dân.

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Ngày 10/12, tại xã Càng Long, tỉnh Vĩnh Long, Quỹ học bổng Vừ A Dính và Câu lạc bộ “Vì Hoàng Sa - Trường Sa thân yêu” phối hợp với Tỉnh Đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long tổ chức trao học bổng năm học 2025 - 2026 cho học sinh dân tộc thiểu số, vùng biển đảo và con sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp Bộ đội Biên phòng tỉnh.

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Đang vào chính vụ mùa thu hoạch quýt Nam Sơn, xã Vân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Từ vùng trồng quýt cổ, đến việc áp dụng mở rộng diện tích trồng cam canh, đang được chính quyền địa phương triển khai bài bản, khoa học. Qua đó, rà soát các cây đầu dòng chất lượng cao để nhân giống, áp dụng quy trình chăm sóc hữu cơ, sử dụng phân vi sinh nhằm khôi phục độ phì đất và nâng cao sức đề kháng cho cây.

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Tại các xã biên giới của tỉnh Gia Lai, các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang mang lại chuyển biến rõ nét. Những hỗ trợ thiết thực như cây giống, vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật và vốn ưu đãi đã tạo điểm tựa để đồng bào cải thiện thu nhập, ổn định đời sống và từng bước vươn lên thoát nghèo.

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Với quyết tâm cao và sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền, người dân, xã vùng cao biên giới Phong Thổ của tỉnh Lai Châu hướng đến mục tiêu mọi hộ dân trên địa bàn đều có nhà kiên cố để an cư, lạc nghiệp. Địa phương này đang khẩn trương triển khai xóa nhà tạm, dột nát đợt 2 để góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân vùng cao.

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đơn giản, không cầu kỳ trong cách chế biến, cũng không kén chọn nguyên liệu, ẩm thực của người Cơ Tu hiện diện như hơi thở tự nhiên của núi rừng, mộc mạc mà tinh tế, giản dị nhưng vẫn mang đậm dấu ấn văn hóa của đồng bào mình.

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Các địa phương phía Đông tỉnh Đắk Lắk vừa trải qua đợt mưa lũ lịch sử vào giữa tháng 11 với thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Đến nay, các dịch vụ, hạ tầng thiết yếu đã được khôi phục, tỉnh Đắk Lắk tiếp tục khắc phục hậu quả thiên tai, đặc biệt sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân.

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Chiều 9/12, Đồn Biên phòng Phú Mỹ (thuộc Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang) tổ chức gặp mặt, trao quà và học bổng cho học sinh thuộc chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi Đồn Biên phòng” và dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” trên địa bàn xã Giang Thành (tỉnh An Giang) và huyện Kampong Trach, tỉnh Kampot (Vương quốc Campuchia).