Để thiết lập chuỗi liên kết chặt chẽ từ khâu sản xuất đến chế biến, nhằm nâng cao chất lượng, đảm bảo truy xuất nguồn gốc và xây dựng thương hiệu sản phẩm để gia tăng giá trị cho nông sản địa phương, tỉnh Ninh Thuận đang tập trung xây dựng các vùng sản xuất nông sản quy mô lớn; đồng thời thu hút doanh nghiệp đầu tư vào công nghiệp chế biến.

Đa dạng các sản phẩm chế biến
Ninh Thuận đã hình thành các vùng sản xuất tập trung cho nhiều sản phẩm nông nghiệp đặc thù của vùng đất có khí hậu khô nóng như nho, táo, măng tây xanh, tỏi, nha đam, cừu, dê, nước mắm truyền thống, muối. Bên cạnh việc mở rộng liên kết sản xuất theo các tiêu chuẩn như VietGAP, GlobalGAP, nhiều đơn vị và doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư vào máy móc, thiết bị hiện đại, ứng dụng công nghệ cao trong chế biến để đa dạng hóa sản phẩm phục vụ thị trường trong và ngoài nước.
Điển hình là Công ty cổ phần thực phẩm Cánh Đồng Việt - VietFarm (thuộc GC Food Group, đặt tại Khu công nghiệp Thành Hải, thành phố Phan Rang - Tháp Chàm), hiện là nhà máy chế biến nha đam lớn nhất Việt Nam. Hiện nay, GC Food đã xây dựng vùng nguyên liệu nha đam với diện tích hơn 200ha đạt chứng nhận VietGAP, GlobalGAP tạo ra chuỗi cung ứng khép kín với các hợp tác xã và hộ trồng nha đam trên địa bàn Ninh Thuận. Công ty không chỉ thu mua sản phẩm của nông dân mà còn cung cấp cây giống, hỗ trợ kỹ thuật và đảm bảo đầu ra ổn định, giúp người trồng nha đam có thu nhập ổn định với mức lợi nhuận trung bình lên đến 300 triệu đồng/ha/năm.
Ông Nguyễn Văn Thứ, Chủ tịch Hội đồng quản trị GC Food cho biết, VietFarm đã đầu tư dây chuyền và công nghệ sản xuất hiện đại đạt chuẩn quốc tế FSSC 22000. Công nghệ IQF được áp dụng trong quy trình sản xuất, cùng với hệ thống máy móc hiện đại, giúp công suất của nhà máy đạt trên 120 tấn nguyên liệu mỗi ngày. Các sản phẩm chế biến từ nha đam của công ty đã xuất khẩu tới hơn 20 quốc gia, chinh phục những thị trường khó tính như: Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Mỹ và các nước Trung Đông. Công ty đặt mục tiêu trở thành nhà sản xuất các sản phẩm từ nha đam số 1 tại khu vực Đông Nam Á trong vòng 3 năm tới.
Với hơn 1.000 ha nho, Ninh Thuận hiện là “thủ phủ” nho của cả nước, cung cấp cho thị trường từ 26.000 - 28.000 tấn nho tươi mỗi năm. Không chỉ dừng lại ở nho tươi, nhiều cơ sở và hợp tác xã tại Ninh Thuận đã mạnh dạn đầu tư vào sản xuất các sản phẩm chế biến sâu như: nho đỏ, nho xanh sấy khô, nước nho lên men, giấm nho và rượu nho chưng cất, mỗi loại mang một hương vị độc đáo. Hiện có gần 80 cơ sở chuyên sản xuất và kinh doanh rượu, vang nho trên toàn tỉnh, đưa ra thị trường hàng chục nghìn lít sản phẩm mỗi năm. Những nhãn hiệu vang nho như Thiên Thảo, Ba Mọi, Viết Nghi, Lan Anh đã được công nhận là hàng Việt Nam chất lượng cao và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.

Để khai thác nguồn nguyên liệu địa phương, tỉnh Ninh Thuận đẩy mạnh phát triển đa dạng các mặt hàng nông sản, sản phẩm OCOP thế mạnh, tập trung ở nhóm thực phẩm, nhóm đồ uống, nhóm sản phẩm từ dược liệu. Lũy kế đến nay, toàn tỉnh đã có 270 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên; trong đó có 228 sản phẩm 3 sao, 42 sản phẩm 4 sao và 2 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Ninh Thuận đặt mục tiêu đến cuối năm 2025 sẽ có thêm 20 - 30 sản phẩm OCOP mới được chứng nhận; đồng thời củng cố và nâng cấp ít nhất 50% số sản phẩm OCOP đã được đánh giá, phân hạng.
Tạo đà thúc đẩy phát triển
Nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất sản phẩm nông nghiệp phát triển bền vững, từ năm 2021 đến nay tỉnh Ninh Thuận huy động trên 26 tỷ đồng triển khai 39 đề án khuyến công. Từ các nguồn vốn, tỉnh tập trung vào các hoạt động hỗ trợ chuyển giao công nghệ, ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất; đào tạo nghề; nâng cao năng lực quản lý cho các cơ sở, doanh nghiệp; triển khai chương trình tiết kiệm năng lượng và sản xuất sạch hơn; hỗ trợ xây dựng phát triển thương hiệu và xúc tiến thương mại.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Trịnh Minh Hoàng thông tin, để nâng cao giá trị sản xuất, địa phương đang tập trung chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, ưu tiên mở rộng quy mô sản xuất nông nghiệp theo tiêu chuẩn VietGAP, nông nghiệp hữu cơ để tăng hiệu quả kinh tế. Bên cạnh đó, tỉnh tăng cường hỗ trợ các hợp tác xã, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất tham gia Chương trình OCOP. Đặc biệt, thông qua các chương trình khuyến công, khuyến nông, tỉnh hỗ trợ máy móc, trang thiết bị cho các cơ sở sản xuất phát triển ngành nghề chế biến, cải tiến mẫu mã và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Trong năm 2025, Ninh Thuận tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất để xây dựng ngành nông nghiệp công nghệ cao. Để thu hút nguồn lực, tỉnh sẽ tăng cường các hoạt động xúc tiến đầu tư, mời gọi doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực sản xuất, chế biến nông sản tại các khu công nghiệp trên địa bàn. Các địa phương hỗ trợ và khuyến khích các hợp tác xã, hộ nông dân đầu tư vào hệ thống kho bảo quản, kho lạnh và các cơ sở chế biến nông sản quy mô vừa và nhỏ nhằm nhằm giảm áp lực về tiêu thụ sản phẩm tươi.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận, tỉnh cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp tham gia đề xuất đặt hàng thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực phát triển sản xuất và chế biến nông sản. Cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh sản phẩm đặc thù và sản phẩm OCOP tiếp tục duy trì chất lượng hàng hóa, thiết kế mẫu mã đẹp, phong phú về chủng loại và giá cả hợp lý để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.

Song song đó, Ninh Thuận áp dụng các giải pháp công nghệ để truy xuất nguồn gốc sản phẩm; tăng cường xúc tiến thương mại và quảng bá thương hiệu, đưa các sản phẩm vào các kênh phân phối siêu thị, chuỗi cửa hàng tiện lợi và các sàn giao dịch thương mại điện tử. Ngoài ra, tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, bộ, ngành để kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm, ngăn chặn hàng giả, kém chất lượng, góp phần đảm bảo thị trường sản phẩm nông nghiệp phát triển bền vững./.