Nhân Ngày Khí tượng Thế giới 23/3: Giảm thiểu rủi ro thiên tai (Bài 2)

Cán bộ Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Trung Bộ kiểm tra hộp số tự động. Ảnh: Bích Huệ -TTXVN
Cán bộ Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Trung Bộ kiểm tra hộp số tự động. Ảnh: Bích Huệ -TTXVN

Cảnh báo sớm và hành động sớm khí tượng thủy văn sẽ giúp người dân chủ động phòng, tránh, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra. Tuy nhiên, việc cảnh báo sớm và hành động sớm phải gắn chặt với thực tế diễn biến của thiên tai mới đạt được hiệu quả.

Nhân Ngày Khí tượng Thế giới 23/3: Giảm thiểu rủi ro thiên tai (Bài 2) ảnh 1Nhờ có cảnh báo sớm về thiên tai, Bộ đội Biên phòng đồn Sơn Trà chỉ dẫn cho tàu thuyền vào neo đậu an toàn trong Âu Thuyền Thọ Quang (quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng), ứng phó với cơn bão số 5 trong tháng 9/2021. Ảnh: Quốc Dũng - TTXVN

Bài 2- Cảnh báo sớm và hành động sớm gắn chặt với thực tiễn

Dự báo sớm, hành động sớm phải phù hợp với thực tế

Theo Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng Thủy văn) Mai Văn Khiêm, cảnh báo sớm và hành động sớm là đòi hỏi, mong muốn của mỗi tổ chức khí tượng trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Hai vấn đề này có mối quan hệ mật thiết với nhau, luôn song hành với nhau và không thể tách rời. Cảnh báo sớm và hành động sớm mang tính cấp thiết nhằm hành động ngay lập tức để giải quyết các rủi ro khí hậu, giảm thiểu thiểu thiệt hại do thiên tai có nguồn gốc khí tượng thủy văn gây ra.

Giám đốc Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm nhấn mạnh, công tác dự báo, cảnh báo thiên tai đã có rất nhiều cố gắng, tiến bộ. Chất lượng dự báo ngày càng được cải thiện tốt hơn. Nhiều trận bão hiện nay cơ quan dự báo đã có thể cảnh báo trước từ 5 ngày (trước đây chỉ tối đa 3 ngày) ngay từ khi bão còn ở phía Đông của Philippines và liên tục được cập nhật để thông tin chính xác hơn. Hệ thống tuyên truyền, các cơ quan báo chí đã vào cuộc tích cực, giúp người dân kịp thời nắm bắt thông tin về diễn biến thiên tai và các biện pháp phòng, tránh.

Tuy nhiên, việc cảnh báo sớm để hành động ứng phó sớm phải phù hợp với tình hình diễn biến thiên tai. Người dân cần cập nhật thường xuyên những bản tin dự báo, cảnh báo ngắn hạn, trung hạn hoặc dài hạn để có kế hoạch ứng phó hiệu quả nhất như: việc chuẩn bị lực lượng, phương tiện... Tránh trường hợp không theo dõi, cập nhật thường xuyên thông tin thiên tai của cơ quan chuyên môn, các cơ quan truyền thông dẫn tới việc chuẩn bị các kế hoạch ứng phó chưa sát thực, hiệu quả gây khó khăn hoặc bị động trong công tác phòng, tránh thiên tai.

Nhân Ngày Khí tượng Thế giới 23/3: Giảm thiểu rủi ro thiên tai (Bài 2) ảnh 2Cán bộ Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Trung Bộ kiểm tra hộp số tự động. Ảnh: Bích Huệ -TTXVN

Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia khẳng định, cảnh báo sớm mà không hành động sớm, việc cảnh báo trở nên vô nghĩa. Hành động mà không phù hợp với diễn biến thực tế dẫn đến hiệu quả ứng phó thấp, đôi khi lãng phí hoặc gây khó khăn, thiệt hại trong công tác phòng, tránh thiên tai. Người dân phải sử dụng cả thông tin dự báo ngắn hạn, trung hạn, dài hạn để xây dựng các phương án hành động sớm phù hợp, được hiểu đơn giản như: điều khiển phương tiện giao thông trên đường, người lái xe phải vừa phải quan sát gần để xử lý các tình huống, đảm bảo lái xe an toàn nhất, vừa phải quan sát xa để định hướng được đường đi, tránh bị động.

Đề cập đến những yếu tố cần thiết để đảm bảo hệ thống cảnh báo sớm hiệu quả, ông Mai Văn Khiêm cho rằng, trước hết cần phải hiểu được hiểm họa để phòng, tránh. Cùng với đó, hệ thống quan trắc, dự báo phải được tự động hoá, hiện đại hóa và mang tính đảm bảo.

Ngoài ra, những người sống trong vùng nguy cơ hiểm họa phải được phổ biến những cảnh báo, biến thông tin cảnh báo sớm thành hành động sớm. Ngày nay, các dự báo không còn dừng ở thông tin ngày mai thời tiết thế nào mà dần dịch chuyển sang dự báo tác động - thông báo cho công chúng về những gì thời tiết sẽ gây ra, điều này có vai trò rất quan trọng để bảo vệ cuộc sống và sinh kế của người dân. Ngoài ra, khả năng ứng phó của cộng đồng sống trong vùng nguy cơ hiểm họa rất quan trọng, bởi thiếu bất kỳ nhân tố nào trong các yếu tố trên cũng có thể làm giảm hiệu quả của hệ thống”, ông Khiêm khuyến cáo.

Hướng tới các giải pháp hiệu quả

Hiện nay, ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu đã chuyển sang một giai đoạn mới, đòi hỏi tất cả các quốc gia, trong đó có Việt Nam phải chuyển đổi mạnh mẽ sang phát triển phát thải thấp, nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Ngành Khí tượng Thủy văn đang xây dựng các giải pháp để tăng cường dự báo các hiện tượng thời tiết, khí hậu cực đoan, dự báo các rủi ro, tác động của thiên tai đến từng đối tượng chịu tổn thương; tìm kiếm các nguồn nhiên liệu sạch, năng lượng tái tạo như: địa nhiệt, sóng, gió và năng lượng mặt trời, các nguồn vật liệu mới thay thế vật liệu truyền thống không thân thiện với môi trường và khí hậu.

Ngành Khí tượng Thủy văn đã phát triển các mô hình, phương pháp mới cả trong quan trắc và dự báo, cảnh báo, đồng thời tích cực phối hợp với các trường, viện nghiên cứu để tăng cường ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong công tác khí tượng thủy văn. Mục tiêu đến năm 2030 phát triển ngành Khí tượng Thủy văn của Việt Nam đạt trình độ khoa học công nghệ tiên tiến của khu vực châu Á; đủ năng lực cung cấp thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn đầy đủ, tin cậy, kịp thời đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia; hình thành và phát triển được thị trường dịch vụ, công nghệ khí tượng thủy văn phục vụ đa mục tiêu, đa lĩnh vực.

Nhân Ngày Khí tượng Thế giới 23/3: Giảm thiểu rủi ro thiên tai (Bài 2) ảnh 3Nhân viên Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia tổng hợp số liệu, theo dõi diễn biến bão từ hình ảnh vệ tinh. Ảnh: TTXVN

Sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các Cơ quan Khí tượng Thủy văn quốc gia, cơ quan quản lý thiên tai và chính quyền địa phương là điều kiện tiên quyết để phòng ngừa và ứng phó tốt hơn trước thiên tai. Đại dịch COVID-19 đã làm gia tăng tính phức tạp trong những thách thức mà xã hội phải đối mặt và làm suy yếu các cơ chế, biện pháp ứng phó với thiên tai. Đại dịch cũng cho thấy, trong thế giới phẳng ngày nay, cần áp dụng cách tiếp cận đa thiên tai, xuyên biên giới để đạt được tiến bộ hướng tới các mục tiêu toàn cầu về hành động khí hậu, giảm nhẹ rủi ro thiên tai và phát triển bền vững.

Trong bối cảnh biến đổi khí hâu, thiên tai ngày càng xảy ra khắc nghiệt, đại dịch COVID-19 làm gia tăng những thách thức mà xã hội phải đối mặt và làm suy yếu các cơ chế, biện pháp ứng phó với thiên tai. Vì vậy, cần tiếp tục phát huy và nâng cao hơn nữa sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngành Khí tượng Thủy văn, cơ quan quản lý thiên tai, chính quyền địa phương và các cơ quan báo chí truyền thông để tăng cường khả năng phòng ngừa, sẵn sàng ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu ngày một tốt hơn.

Giám đốc Mai Văn Khiêm nêu rõ, thống nhất, đoàn kết, chuẩn bị kỹ lưỡng, hành động đúng lúc, đúng chỗ giúp Việt Nam biến rủi ro thành cơ hội để phát triển, có thể cứu sống nhiều người và bảo vệ sinh kế của cộng đồng ở khắp mọi nơi, cả hiện tại và trong tương lai.

Thắng Trung

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Độc đáo 'làng tranh' nơi xứ đạo

Độc đáo 'làng tranh' nơi xứ đạo

Xã Hải Anh, tỉnh Ninh Bình không chỉ nổi tiếng với cầu ngói chợ Lương - cây cầu dáng rồng hơn 500 năm tuổi và nghề gỗ mỹ nghệ truyền thống, mà còn được xem là “cái nôi” hội họa. Nơi đây, nhiều nông dân với đôi tay khéo léo, dù chưa qua trường lớp, đã sáng tác những bức tranh có tính thẩm mỹ và nhân văn, hình thành nên một “làng tranh” độc đáo.

Hiệu quả thiết thực từ phong trào Hội Nông dân chung sức xây dựng nông thôn mới

Hiệu quả thiết thực từ phong trào Hội Nông dân chung sức xây dựng nông thôn mới

Hướng tới kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Hội Nông dân Việt Nam (14/10/1930 - 14/10/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng (nhiệm kỳ 2025 - 2030) và thực hiện phong trào Hội Nông dân chung sức xây dựng nông thôn mới, thời gian qua, Hội Nông dân tỉnh An Giang thực hiện nhiều công trình, phần việc có ý nghĩa thiết thực, hướng về cộng đồng, góp phần nâng cao đời sống, sinh hoạt của người dân.

Thúc đẩy tiêu thụ bưởi Phúc Trạch đạt chuẩn hữu cơ

Thúc đẩy tiêu thụ bưởi Phúc Trạch đạt chuẩn hữu cơ

Ngày 12/9, tại xã Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp với chủ đề: “Xúc tiến thương mại tiêu thụ bưởi Phúc Trạch sản xuất đạt tiêu chuẩn hữu cơ”.

Tuyên Quang: Cảnh báo rủi ro thiên tai do mưa lớn cục bộ

Tuyên Quang: Cảnh báo rủi ro thiên tai do mưa lớn cục bộ

Trung tâm Khí tượng Thủy văn Tuyên Quang cho biết, do ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Bộ kết hợp với hội tụ gió lên đến mực 5.000m, từ đêm 12/9 đến sáng 13/9, các khu vực trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang có mưa rào và dông, cục bộ có mưa to đến rất to.

An Giang: Hỗ trợ các hộ dân có nhà bị sập do dông lốc

An Giang: Hỗ trợ các hộ dân có nhà bị sập do dông lốc

Sáng 12/9, bà Quách Tố Giang, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã An Phú (tỉnh An Giang) và đoàn công tác của xã An Phú đã đến thăm, động viên và trao kinh phí hỗ trợ các hộ dân có nhà bị sập, tốc mái do mưa, dông lốc trên địa bàn xã.

Gìn giữ nghề truyền thống bánh đa nem Thổ Hà

Gìn giữ nghề truyền thống bánh đa nem Thổ Hà

Làng nghề bánh đa nem Thổ Hà, phường Vân Hà, tỉnh Bắc Ninh vừa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây không chỉ là niềm vinh dự lớn lao, mà còn là trách nhiệm của người dân Thổ Hà trong hành trình gìn giữ và phát huy giá trị truyền thống của quê hương.

An Giang vận hành xả, điều tiết lũ cho vùng Tứ giác Long Xuyên

An Giang vận hành xả, điều tiết lũ cho vùng Tứ giác Long Xuyên

Sáng 12/9, ông Vương Hữu Tiếng, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Khai thác thủy lợi An Giang cho biết, do diễn biến mưa lũ trên địa bàn tỉnh An Giang đột ngột tăng nhanh, nhằm chủ động ứng phó với mưa lũ, đảm bảo an toàn sản xuất vụ Thu Đông năm 2025, Đông Xuân 2025-2026 trong vùng Tứ giác Long Xuyên, UBND tỉnh An Giang đã chấp thuận đề xuất của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Khai thác thủy lợi An Giang về việc sẽ vận hành xả lũ 2 cống Tha La và Trà Sư vào ngày 15/9/2025.

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Thời gian qua, đồng bào Công giáo cả nước bằng những hành động, việc làm cụ thể luôn "Sống đạo hôm nay" đặt trên nền tảng bác ái yêu thương. Điều đó đã mang lại niềm tin tiếp tục đồng hành cùng dân tộc, dấn thân phục vụ, chung lòng phát huy tinh thần sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần thi đua xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, lập thành tích cao nhất chào mừng Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, xây dựng quê hương, đất nước trong công cuộc đổi mới. Đại hội thi đua toàn quốc biểu dương gương người tốt, việc tốt trong đồng bào Công giáo lần thứ VI, giai đoạn 2020-2025 là nơi hội tụ của những tấm lòng đang cần mẫn gieo mầm yêu thương để gặt hái hạnh phúc.

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Ngày 11/9, ông Thạch Cảnh Tịnh, Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng cho biết, phường đã tổ chức giăng dây, cắm biển, bảng cảnh báo sạt lở nguy hiểm tại các khu vực sạt lở tại tổ dân phố 6, đồng thời hỗ trợ người dân di dời đến nơi an toàn.

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Từ đầu vụ thu hoạch lúa Hè Thu 2025 đến nay, giá lúa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long liên tục giảm mạnh, thường xuyên duy trì ở mức thấp khiến nông dân thất thu nặng nề. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gạo gặp nhiều khó khăn, ngành chức năng và một số hợp tác xã đã chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ đầu ra lúa hàng hóa cho nông dân.

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Theo ông Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, những năm gần đây, nhiều chương trình, đề án phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được tỉnh ban hành, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030.

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ngày 10/9, tại cuộc làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Quốc hội khóa XV về thực hiện chính sách, pháp luật phòng, chống bạo lực gia đình khuyến nghị: cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội...

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) được Bộ Quốc phòng giao là cơ quan chủ trì triển khai thực hiện nội dung 2 “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” thuộc Tiểu dự án 3.

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sáng 10/9, ông Bùi Quốc Hương, Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng đường bộ I, Lào Cai, thông tin, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, vào khoảng 17 giờ chiều 9/9, tại Km 290+100 trên tuyến Quốc lộ 32, đoạn qua địa phận xã Púng Luông xảy ra sạt lở đất đá, gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ.

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Cơn mưa lớn kéo từ chiều 8/9 đến rạng sáng 9/9, kéo theo nước lũ bất ngờ tràn về gây thiệt hại nhiều tài sản, cây trồng của người dân sinh sống tại phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai. Khu vực ngập nặng chủ yếu nằm 2 bên suối Rạt, giáp ranh giữa phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai.

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ vừa chỉ đạo quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ Sông Lô với diện tích hơn 11.500 ha. Động thái này đang mở ra viễn cảnh hình thành một không gian đô thị sinh thái, hiện đại, gắn với lợi thế ngã ba sông đặc trưng của Việt Trì. Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là những thách thức về quản lý, đồng bộ hạ tầng và bản sắc đô thị.

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Tại Công điện số 131/CĐ-TTg ngày 11/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương, trong đó có tỉnh Đắk Lắk, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường bộ ven biển. Dự án Tuyến đường bộ ven biển đoạn kết nối xã Tuy An Đông với phường Bình Kiến được khởi công từ năm 2025 nhưng đang gặp nhiều khó khăn về giải phóng mặt bằng.

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La luôn phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất chống giặc ngoại xâm, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm nên những thắng lợi vẻ vang. Đặc biệt, Sơn La đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Ngày 9/9, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị chuyên đề đóng góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự có đại diện Vụ Địa phương I (Ban Tổ chức Trung ương), Vụ Địa phương I (Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Vụ Địa bàn II (Ủy ban Kiểm tra Trung ương).