Phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Bài 1)

Vải thiều Bắc Giang được phân phối trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam như Sendo, Voso, Tiki, Shopee, Postmart… với giá ưu đãi và chuyển phát nhanh toàn quốc thông qua “Gian hàng Việt trực tuyến quốc gia”. Ảnh: Danh Lam – TTXVN
Vải thiều Bắc Giang được phân phối trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam như Sendo, Voso, Tiki, Shopee, Postmart… với giá ưu đãi và chuyển phát nhanh toàn quốc thông qua “Gian hàng Việt trực tuyến quốc gia”. Ảnh: Danh Lam – TTXVN

Thời gian qua, Ðảng, Nhà nước đề ra nhiều chủ trương, chính sách ưu tiên để bảo đảm phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vai trò của khoa học và công nghệ. Việc thực hiện chính sách dân tộc là vấn đề chiến lược, sống còn, chìa khóa đi đến thành công. Chính sách dân tộc nhằm nâng cao dân trí, giữ gìn văn hóa, phát triển kinh tế hướng đến xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc để đất nước ngày càng giàu mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Phóng viên TTXVN thực hiện chùm 3 bài viết với chủ đề: Phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Bài 1: Khoa học công nghệ là nền tảng

Giai đoạn vừa qua, nhiều chương trình quốc gia hỗ trợ phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã mang lại hiệu quả, tạo được điểm sáng, mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn cũng như thực hiện chương trình phát triển kinh tế - xã hội bền vững của địa phương.

Nhiều chương trình hỗ trợ

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang nhấn mạnh: Chương trình nông thôn miền núi giai đoạn 2016-2025 đã tạo được điểm sáng về ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế-xã hội thiết thực cho vùng nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Kết quả của chương trình được duy trì và nhân rộng, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn, cũng như thực hiện chương trình phát triển kinh tế-xã hội bền vững của địa phương.

Triển khai thực hiện Chương trình nông thôn miền núi giai đoạn 2016-2025, tại hội nghị sơ kết 5 năm cho thấy, giai đoạn 2016-2020 đã có 400 dự án, trong đó 337 dự án Trung ương quản lý, 63 dự án ủy quyền địa phương quản lý được phê duyệt thực hiện. Các dự án đã xây dựng được hàng nghìn mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, chuyển giao thành công hàng nghìn lượt công nghệ và tiến bộ kỹ thuật phù hợp với từng vùng miền, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Đặc biệt, Chương trình nông thôn miền núi giai đoạn 2016-2025 đã thúc đẩy, tăng cường dự án có liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân trực tiếp sản xuất, doanh nghiệp trở thành hạt nhân giúp nông dân cùng phát triển trong mối liên kết chuỗi giá trị sản xuất hàng hóa. Đồng thời, Chương trình giai đoạn 2016-2025 cũng đẩy mạnh tăng cường, hỗ trợ, ưu tiên các dự án cho vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số; thúc đẩy dự án có liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân trực tiếp sản xuất, chú trọng phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Bài 1) ảnh 1Vải thiều Bắc Giang được phân phối trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam như Sendo, Voso, Tiki, Shopee, Postmart… với giá ưu đãi và chuyển phát nhanh toàn quốc thông qua “Gian hàng Việt trực tuyến quốc gia”. Ảnh: Danh Lam – TTXVN

Triển khai Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia giai đoạn 2016-2020 (CTDT/16-20), Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: Để phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khoa học và công nghệ phải là giải pháp, tạo nên làn gió mới trong sản xuất nông, lâm nghiệp. Chương trình đã thành công với kết quả vượt trội so với chỉ tiêu đề ra, nhiều kết quả của các đề tài nghiên cứu trong Chương trình đã kịp thời được chuyển giao.

Tính đến hết tháng 6/2021, đã có 51 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia thuộc Chương trình được triển khai thực hiện, với tổng kinh phí là 176 tỷ đồng. Giai đoạn 2016-2020, Chương trình đã xây dựng được nhiều mô hình ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ có hiệu quả, quy mô phù hợp với điều kiện sinh thái cho 34 tỉnh, thành phố vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Trong số đó, thực hiện được 30 mô hình sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị; 14 mô hình ứng dụng công nghệ thông tin; 27 mô hình ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, hỗ trợ tạo việc làm cho trên 2.000 lao động thường xuyên và 5.000 lao động thời vụ; đã chuyển giao được 1.106 lượt công nghệ mới, tiên tiến, phù hợp với từng vùng miền, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi...

Bên cạnh đó, nhiều chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cũng được ban hành như: Thông tư số 07/2016/TT-BKHCN quy định quản lý Chương trình hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội nông thôn miền núi, vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016-2025; Thông tư số 348/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định quản lý tài chính thực hiện Chương trình...

Nâng cao hiệu quả hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Nhằm tiếp tục góp phần thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tháng 7 vừa qua, Bộ Khoa học và công nghệ và Ủy ban Dân tộc đã ký kết Chương trình phối hợp hoạt động giai đoạn 2021-2030. Theo đó, hai bên tập trung tham mưu có hiệu quả cho Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ các giải pháp, biện pháp về khoa học và công nghệ để góp phần triển khai tổ chức thực hiện thành công chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nâng cao nhận thức, trình độ năng lực về khoa học và công nghệ cho cán bộ làm công tác dân tộc, khoa học và công nghệ trong việc xây dựng, thực hiện chính sách dân tộc; tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đồng bào các dân tộc thiểu số, người dân vùng dân tộc thiểu số và miền núi về vai trò của khoa học và công nghệ, đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống phục vụ phát triển kinh tế-xã hội và giảm nghèo bền vững; đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, nhất là các tiến bộ khoa học và công nghệ mới, phù hợp với đặc điểm đồng bào các dân tộc thiểu số và miền núi phục vụ xây dựng chiến lược, chương trình, đề án, dự án, chính sách phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước.

Phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Bài 1) ảnh 2Hệ thống tưới nước tiết kiệm cho cây thanh long của đồng bào Chăm ở xã Phong Phú, huyện Tuy Phong (Bình Thuận). Ảnh: An Hiếu

Tháng 5 vừa qua, Ủy ban Dân tộc cũng đang xây dựng, đề xuất tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách Trung ương và tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Theo đó, ưu tiên bố trí vốn cho vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, có đông đồng bào dân tộc thiểu số, các xã an toàn khu, xã biên giới thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần thu hẹp dần khoảng cách về trình độ phát triển, thu nhập và mức sống của dân cư giữa các vùng, miền trong cả nước.

Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình nông thôn miền núi giai đoạn 2016-2025, nhằm tăng cường các dự án có liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân trực tiếp sản xuất, doanh nghiệp trở thành hạt nhân giúp nông dân cùng phát triển trong mối liên kết chuỗi giá trị sản xuất hàng hóa. Đặc biệt, Chương trình thúc đẩy ứng dụng các thành tựu công nghệ thông tin truyền thông, góp phần thiết thực phát triển nông nghiệp nông thôn, đặc biệt là nông nghiệp công nghệ cao. (Xem tiếp Bài 2: Hình thành nhiều dự án, cây trồng đặc sản địa phương)

HL

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Nỗ lực hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng lũ quét, sạt lở núi tại Đà Nẵng

Nỗ lực hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng lũ quét, sạt lở núi tại Đà Nẵng

Mưa lớn trong nhiều ngày qua, nhất là từ đêm 28/10 đến ngày 29/10, khiến vùng núi cao của các xã Trà My, Trà Tân, Trà Giáp, thành phố Đà Nẵng bị sạt lở nhiều nơi. Hàng loạt tuyến giao thông vừa mới khôi phục, tạm thông tuyến đã tiếp tục bị sạt lở nặng, tái diễn tình trạng ách tắc. Lũ quét và sạt lở núi khiến nhiều người bị thương.

Quảng Ngãi gồng mình ứng phó với ngập úng, lở núi

Quảng Ngãi gồng mình ứng phó với ngập úng, lở núi

Sau 4 ngày mưa lớn kéo dài vùng núi của tỉnh Quảng Ngãi đã “no nước” gây sạt lở hàng trăm vị trí; những dòng nước lũ “đỏ ngầu” “cuồn cuộn” đang tiếp tục đổ về xuôi khiến nhiều khu vực khu dân cư vùng hạ lưu các sông bị ngập sâu, chia cắt.

Một người dân Quảng Ngãi mất tích do mưa lũ

Một người dân Quảng Ngãi mất tích do mưa lũ

Sáng 29/10, ông Đinh Xuân Hòa, Chủ tịch UBND xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, trên địa bàn xã có 1 trường hợp là anh A Pôr (sinh năm 1994, trú thôn Làng Đung) không may bị nước lũ cuốn trôi. Lực lượng chức năng của xã đang nỗ lực tìm kiếm nạn nhân mất tích.

Khẩn trương khắc phục sạt lở tuyến Tỉnh lộ 9 lên các xã miền núi Khánh Hòa

Khẩn trương khắc phục sạt lở tuyến Tỉnh lộ 9 lên các xã miền núi Khánh Hòa

Chiều 28/10, ông Nguyễn Văn Vinh - Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa cho biết, khoảng 14 giờ cùng ngày, 4 vị trí từ Km23 - Km26, thuộc Tỉnh lộ 9 đi qua các xã khu vực miền núi của tỉnh đã xảy ra sạt lở khiến một lượng đất, đá chắn ngang đường làm các phương tiện không thể lưu thông qua khu vực này.

Điện Biên đề nghị bố trí thêm vốn nâng cấp tuyến đường kết nối vùng tái định cư

Điện Biên đề nghị bố trí thêm vốn nâng cấp tuyến đường kết nối vùng tái định cư

Sáng 28/10, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường do Thứ trưởng Võ Văn Hưng làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Điện Biên về kết quả thực hiện bố trí dân cư vùng thiên tai cấp bách; điều chỉnh Đề án ổn định dân cư, phát triển kinh tế - xã hội vùng tái định cư thủy điện Sơn La (Đề án 666) và kết quả thực hiện 2 Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn tỉnh Điện Biên.

Bộ đội Biên phòng giúp đỡ người dân di chuyển khỏi vùng nguy hiểm do mưa lũ

Bộ đội Biên phòng giúp đỡ người dân di chuyển khỏi vùng nguy hiểm do mưa lũ

Theo Đồn Biên phòng cửa khẩu A Đớt, Ban Chỉ huy Biên phòng TP Huế, trước tình hình mưa lũ nghiêm trọng ngày 28/10/2025, đơn vị đã cử 3 tổ với 9 đồng chí phối hợp với chính quyền địa phương cùng các lực lượng trên địa bàn triển khai khắc phục thông tuyến đường từ Lâm Đớt vào xã A Roàng (cũ) đang bị chia cắt.

Tây Ninh: Hỗ trợ tối đa 15 tháng lương cho người làm việc tại các Hội khi nghỉ việc

Tây Ninh: Hỗ trợ tối đa 15 tháng lương cho người làm việc tại các Hội khi nghỉ việc

Tại Kỳ họp thứ 4 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra ngày 28/10, HĐND tỉnh Tây Ninh đã thông qua Nghị quyết Quy định chính sách, chế độ trợ cấp một lần đối với người làm việc ngoài chỉ tiêu biên chế tại các Hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp huyện trước thời điểm ngày 1/7/2025 chịu sự tác động do thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp theo Kết luận số 183-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư trên địa bàn tỉnh.

Đắk Lắk cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất

Đắk Lắk cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk, từ chiều 27/10 đến tối 29/10, trên địa bàn tỉnh có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to và dông, với lượng mưa phổ biến từ 70-150mm, có nơi trên 180mm. Nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực vùng núi, ngập lụt cục bộ vùng trũng thấp ven sông, suối tại một số khu vực ở các xã Đồng Xuân, Tuy An Bắc, Xuân Phước.

Tìm thấy thi thể nữ giáo viên tiểu học bị lũ cuốn trôi

Tìm thấy thi thể nữ giáo viên tiểu học bị lũ cuốn trôi

Rạng sáng 28/10, sau nhiều giờ nỗ lực tìm kiếm, các lực lượng chức năng xã D’ran (Lâm Đồng) đã tìm thấy thi thể nữ giáo viên Nguyễn Thị Hồng Bảo Hân (26 tuổi, giáo viên trường Tiểu học Ka Đô 2, xã D’ran) bị nước cuốn trôi vào tối hôm trước.

Tìm kiếm nạn nhân mất tích khi đánh cá trên sông

Tìm kiếm nạn nhân mất tích khi đánh cá trên sông

Chiều 27/10, Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực 4 - Bàn Thạch (Bộ Chỉ huy quân sự thành phố Đà Nẵng) cho biết đang cùng các lực lượng địa phương xã Núi Thành, thành phố Đà Nẵng tìm kiếm một người mất tích khi đi đánh cá trên sông.

Lâm Đồng: Mưa lớn gây ngập cục bộ nhiều khu vực

Lâm Đồng: Mưa lớn gây ngập cục bộ nhiều khu vực

Đêm 26/10 và rạng sáng 27/10, tại nhiều khu vực trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng xảy ra mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn đã gây ngập cục bộ nhiều diện tích hoa màu, đặc biệt là thanh long, bị thiệt hại nặng nề. Cơn mưa cũng khiến mực nước các sông, suối dâng cao, các hồ chứa Cà Giây, Sông Lũy… phải điều tiết, xả lũ. Chính quyền và người dân đang khẩn trương nỗ lực khắc phục hậu quả.

Gửi yêu thương đến đồng bào vùng lũ

Gửi yêu thương đến đồng bào vùng lũ

Từ ngày 23 - 27/10, Chi đoàn Phòng Tham mưu, Công an tỉnh Tuyên Quang phối hợp với Hội thiện nguyện “Từ tâm Thới Lai” - thành phố Cần Thơ tổ chức chương trình “Trao yêu thương - Gửi ấm áp đến đồng bào vùng lũ tỉnh Tuyên Quang”, trao tặng 1.600 suất quà cho các hộ dân bị thiệt hại nặng sau bão số 10 và 11. Đây là hoạt động mang đậm ý nghĩa nhân văn, thể hiện tinh thần “lá lành đùm lá rách”, kết nối tấm lòng của những người con miền Tây sông nước với đồng bào vùng lũ, góp phần sẻ chia khó khăn, lan tỏa yêu thương.

Bố trí khu cách ly, điều trị bệnh lỵ trực trùng tại xã Nậm Kè, Mường Nhé

Bố trí khu cách ly, điều trị bệnh lỵ trực trùng tại xã Nậm Kè, Mường Nhé

Ngày 26/10, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên Vừ A Sử cho biết, từ 15 giờ ngày 25/10 đến 7 giờ ngày 26/10, ổ dịch lỵ trực trùng tại xã Nậm Kè (tỉnh Điện Biên) ghi nhận thêm 11 trường hợp mắc mới đều tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Trung học cơ sở Nậm Kè. Toàn bộ bệnh nhân đã được chuyển vào khu cách ly tại trường để điều trị.

Đà Nẵng: Mưa to trên diện rộng, sạt lở núi ở nhiều nơi gần khu dân cư

Đà Nẵng: Mưa to trên diện rộng, sạt lở núi ở nhiều nơi gần khu dân cư

Đêm 25 và ngày 26/10, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có mưa to trên diện rộng. Ở khu vực miền núi, lượng mưa lớn khiến đồi núi tích tụ lượng nước lớn, cộng với nước lũ tràn về, đã dẫn đến sạt lở nhiều nơi trong khu dân cư của đồng bào các dân tộc thiểu số. Nhiều xã miền núi đã và đang khẩn trương di chuyển người dân ở khu vực nguy hiểm đến nơi an toàn.

Ra mắt mô hình 'Xe cứu thương 0 đồng Biên phòng'

Ra mắt mô hình 'Xe cứu thương 0 đồng Biên phòng'

Ngày 26/10, tại Đồn Biên phòng Cổ Chiên (Bộ đội Biên phòng tỉnh Vĩnh Long), Ban Chỉ huy Đồn tổ chức ra mắt mô hình Dân vận khéo “Xe cứu thương 0 đồng Biên phòng”, nhân kỷ niệm 35 năm ngày Điều dưỡng Việt Nam (26/10/1990 - 26/10/2025).

Điện Biên cần nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu của năm 2025

Điện Biên cần nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu của năm 2025

Ngày 26/10, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cùng đoàn công tác đã có buổi làm việc với tỉnh Điện Biên về tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xuất nhập khẩu, xây dựng hạ tầng, nhà ở xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia và việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Sạt lở lớn trên Quốc lộ 4C, Quản Bạ (Tuyên Quang) phân luồng giao thông tạm thời

Sạt lở lớn trên Quốc lộ 4C, Quản Bạ (Tuyên Quang) phân luồng giao thông tạm thời

Vào khoảng 8 giờ 30 phút ngày 25/10, tại Km43+600 Quốc lộ 4C, đoạn qua xã Quản Bạ (Tuyên Quang) đã xảy ra vụ sạt lở taluy dương với chiều dài khoảng 50m, khối lượng đất đá sạt ước tính lên tới 5.000m³. Vụ sạt lở khiến toàn bộ tuyến đường bị ách tắc, các phương tiện giao thông không thể lưu thông qua khu vực này.

Nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới

Nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới

Sau khi nghiên cứu dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, lãnh đạo, cán bộ, đảng viên tỉnh Sơn La đều đồng tình, nhất trí cao với bố cục, nội dung; khẳng định dự thảo được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, khoa học, có chất lượng cao, thể hiện rõ tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược và khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng.