
Trước thực tế trên, nhiều trường đào tạo nghề ở Nghệ An tập trung vào thực hành, giúp học sinh có những kỹ năng, kiến thức sát thực tế công việc, đáp ứng nhu cầu thị trường lao động.
* Nhận lương khi đang đi học
Sau khi tốt nghiệp Trung học cơ sở, em Trương Văn Sao, sinh năm 2000 (quê ở xã Giai Xuân, huyện Tân Kỳ) đã xin đi làm công nhân trong nhà máy chuyên sản xuất và chế biến thực phẩm tại khu công nghiệp ở Vinh.
Vì muốn nâng cao tay nghề và tìm kiếm nhiều cơ hội để phát triển, em Sao đã đăng ký học lên hệ Trung cấp theo chương trình hợp tác giữa doanh nghiệp và nhà trường tại Trường Trung cấp Kinh tế kỹ thuật miền Tây Nghệ An (thị xã Thái Hòa). Để linh hoạt cho học viên, ngoài một số buổi thực hành tại cơ sở chính của trường, thời gian còn lại Sao có thể học online. Quá trình theo học, em nhận được sự hỗ trợ về học phí theo chính sách của Nhà nước nên không ảnh hưởng nhiều đến thu nhập.
Tại Trường Trung cấp Kinh tế kỹ thuật miền Tây, có hơn 85% học viên là con em đồng bào dân tộc thiểu số, đa phần chọn các ngành liên quan đến nông nghiệp. Để đáp ứng được nhu cầu, năm nay, nhà trường xin tăng chỉ tiêu ngành Thú y từ 70 - 100 học viên và tin tưởng, việc tuyển sinh sẽ về đích trước kế hoạch.
Ông Trần Xuân Dũng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, đến nay, trường đã tuyển được hơn 200/450 chỉ tiêu hệ Trung cấp và chủ yếu là học sinh mới tốt nghiệp Trung học cơ sở. Để thu hút học viên, từ cuối tháng 2, nhà trường tích cực xuống cơ sở, làm việc với địa phương, tư vấn trực tiếp tại các nhà trường hướng nghiệp cho học sinh.
“Trước đây, nhiều học sinh mặc cảm vì học nghề nhưng nay, quan niệm của phụ huynh, học sinh đã có nhiều thay đổi. Vì thế, không ít học sinh dù đỗ Trung học phổ thông công lập vẫn chuyển sang học nghề. Ngoài làm tốt chính sách, việc giải quyết việc làm sau khi tốt nghiệp là điều phụ huynh quan tâm. Muốn vậy phải làm tốt công tác tư vấn để học sinh lựa chọn ngành nghề phù hợp năng lực bản thân”, ông Trần Xuân Dũng nói thêm.

Cuối tháng 5 vừa qua, em Vi Thúy Lan (dân tộc Thái, xã Hạnh Dịch, huyện Quế Phong), học viên lớp May công nghiệp - Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật công nghiệp - Thủ công nghiệp vừa nhận được chi phí hỗ trợ 13 triệu đồng của học kỳ II. Trong đó, ngoài tiền hỗ trợ đi lại (300 nghìn đồng), tiền tư trang cá nhân (1 triệu đồng), mỗi tháng em còn nhận được hơn 2,3 triệu đồng theo Quyết định 53/2015/QĐ-TTg về chính sách nội trú cho học sinh, sinh viên đang học tại các trường trung cấp, cao đẳng. Trước đó, quá trình theo học tại trường, nữ sinh này được miễn học phí.
Để thu hút học sinh, từ giữa học kỳ II, cán bộ, giáo viên, nhân viên Trường Trung cấp Kinh tế - Công nghiệp - Thủ công nghiệp đã đến nhiều trường học và vào “từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” để tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh thuộc đối tượng phân luồng. Ngoài ra, trường còn tổ chức Ngày Hội hướng nghiệp năm 2025 với chủ đề “Sáng đường mơ ước - Chạm bước tương lai” nhằm tuyên truyền, tư vấn và giới thiệu việc làm cho học sinh.
Bà Nguyễn Thị Minh, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết thêm, hiện nay, học sinh phân luồng có rất nhiều lợi thế khi theo học nghề vì các em vừa được học văn hóa, vừa được học nghề. Các em được miễn học phí và đối tượng thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo ở huyện miền núi còn được hỗ trợ sinh hoạt theo chính sách của Nhà nước.
Quá trình học tại trường, các em được đi trải nghiệm, thực tập tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp của tỉnh để làm quen với môi trường sản xuất công nghiệp hiện đại, kỷ luật cao, kỹ năng tay nghề sát yêu cầu thực tiễn. Về phía doanh nghiệp sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ và tạo điều kiện để học sinh có được đợt thực tập tốt, hiệu quả và xem đây là đợt tập dượt tuyển dụng lao động có trình độ, kỹ năng.
* Liên kết với đối tác nước ngoài
Trường Cao đẳng Du lịch - Thương mại Nghệ An vừa tổ chức gặp gỡ và chia tay 6 sinh viên Khoa Kỹ thuật và Chế biến món ăn lên đường sang thực tập 12 tháng tại Đài Loan (Trung Quốc). Đây là những sinh viên đang học hệ Cao đẳng chính quy được các doanh nghiệp ở Đài Loan (Trung Quốc) ký kết đi thực tế ở các khách sạn.

Theo cam kết, sinh viên đi theo chương trình này được đào tạo tiếng miễn phí tại nhà trường, hưởng lương mỗi tháng hơn 13 triệu đồng, hoàn thành khóa học được cấp chứng chỉ. Quá trình, chi phí thực tập đều được miễn phí.
Là một trong 6 sinh viên được lựa chọn đợt 1, em Hồ Viết Mạnh cho biết, thực tập và làm việc tại nước ngoài là điều em chưa từng nghĩ đến khi quyết định học Cao đẳng nghề. Vì thế, em cố gắng chăm chỉ học tập, làm việc để nâng cao tay nghề, rèn luyện ngoại ngữ và nhiều kỹ năng khác.
Tăng cường hợp tác đào tạo và liên kết với các đối tác nước ngoài để đưa lao động sang thực tập, làm việc sau khi tốt nghiệp là điểm mạnh của Trường Cao đẳng Du lịch và Thương mại Nghệ An.
Đặc biệt, năm nay, ngoài các đối tác truyền thống để đưa lao động đi làm việc tại Đức, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản… nhà trường hợp tác với một số trường đại học tại Hàn Quốc đưa học sinh viên sang tiếp tục học tập và làm việc ở Hàn Quốc sau khi học 6 tháng tại Việt Nam. Ưu điểm của chương trình này là sau khi tốt nghiệp được chuyển sang visa lao động, bố trí đi làm thêm tự trang trải chi phí.
Ngoài lợi thế làm việc ở nước ngoài, sinh viên từ hệ Trung cấp trở lên theo học các ngành nghề liên quan đến khách sạn, nhà hàng được nhà trường bố trí thực tập tại các nhà hàng, khách sạn từ năm thứ nhất (từ tháng 4 đến tháng 8) và được chi trả lương.
Chia sẻ công tác tuyển sinh, ông Phan Đăng Trường, Trưởng phòng Đào tạo của nhà trường cho biết, hiện nay, xu hướng học nghề đang được nhiều học sinh lựa chọn. Nhà trường tạo mọi điều kiện để các em theo học tại trường. So với các chương trình đào tạo khác, sinh viên học trường nghề có nhiều lợi thế và trường cam kết giải quyết việc làm cho học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp.
Tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc, ông Hồ Văn Đàm - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người học, nhà trường thay đổi giáo trình, chương trình đào tạo, chuyển từ đào tạo theo mô-đun sang đào tạo theo tín chỉ để rút ngắn thời gian, đổi mới đào tạo kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu hội nhập.
Theo Quyết định số 1092/QĐ-UBND ngày 18/4/2025, năm nay, Nghệ An giao 9.750 chỉ tiêu tuyển sinh, đào tạo cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh. Trong đó, trình độ Cao đẳng có 1.330 chỉ tiêu, Trung cấp 4.550 chỉ tiêu và Sơ cấp 3.870 chỉ tiêu.

Điểm mới trong mùa tuyển sinh năm nay đó là các trường nghề chuyển sang cơ quan quản lý là Bộ Giáo dục và Đào tạo. Vì vậy, ngoài các kênh tuyển sinh truyền thống, việc tuyển sinh trường nghề được thực hiện chung trên hệ thống tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thí sinh có thêm nhiều cơ hội đăng ký, lựa chọn.
Để thu hút học sinh, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thực hiện tốt việc cập nhật, đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy, tăng cường hợp tác, liên kết trong giảng dạy, thực hành, thực hiện tốt chế độ chính sách cho học sinh, sinh viên. Các trường tăng cường gắn kết giữa Nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp trong đào tạo kỹ năng nghề và giải quyết việc làm cho người học./.