Bạch Hạc - Điểm du lịch văn hóa cộng đồng hấp dẫn

Đồi chè ở xã Long Cốc, huyện Tân Sơn với hàng trăm đồi chè hình bát úp ngược tạo nên khung cảnh đẹp tuyệt mỹ. Ảnh: Vũ Sinh – TTXVN
Đồi chè ở xã Long Cốc, huyện Tân Sơn với hàng trăm đồi chè hình bát úp ngược tạo nên khung cảnh đẹp tuyệt mỹ. Ảnh: Vũ Sinh – TTXVN

Với vẻ đẹp linh thiêng, cổ kính, danh thắng vùng ngã ba Bạch Hạc (phường Bạch Hạc, thành phố Việt Trì, Phú Thọ) đang ngày càng thu hút du khách đến tham quan và chiêm bái. Mới đây, khu danh thắng đã được UBND tỉnh Phú Thọ công nhận là Điểm du lịch văn hóa cộng đồng Bạch Hạc.

Bạch Hạc - Điểm du lịch văn hóa cộng đồng hấp dẫn ảnh 1Ông Nguyễn Đắc Thủy, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ trao quyết định công nhận điểm du lịch văn hóa cộng đồng Bạch Hạc và tặng hoa chúc mừng. Ảnh: svhttdl.phutho.gov.vn

Vẻ đẹp linh thiêng, cổ kính

Phường Bạch Hạc là nơi hợp lưu của sông Đà, sông Lô và sông Hồng vì vậy nơi đây được gọi là ngã ba Hạc. Là vùng sông nước hữu tình, nơi tụ nhân, tụ thủy, tụ khí, từ lâu ngã ba Hạc đã trở thành nơi buôn bán kinh doanh sầm uất, thuận lợi phát triển kinh tế - xã hội. Địa bàn phường hiện có 6 cụm di tích lịch sử văn hóa có giá trị, trong đó có 1 khu di tích được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc Gia, 5 di tích xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh.

Theo sử sách, Đền Tam Giang đang thờ nhân vật lịch sử huyền thoại thời Hùng Vương dựng nước là thần Thổ Lệnh, ông là thần làng, thần sông Bạch Hạc đã có công chu du thiên hạ tìm phương thuốc quý chữa bệnh cho muôn dân, khi mất lại linh ứng giúp cho các tướng lĩnh đánh giặc ngoại xâm giữ nước. Ông đã cùng với người anh sinh cùng bọc với mình là Thạch Khanh thi bước qua sông và thắng cuộc, được Lý Thường Minh đô đốc Phong Châu đắp tượng thờ tại Thông Thanh Quán (đền Tam Giang Bạch Hạc). Nơi đây vẫn còn vết chân Thần trước đền và gót chân Thần bên Bến Gót (nay là phường Bến Gót, thành phố Việt Trì).

Khu danh thắng còn có ngôi đền thờ Đức Thánh Bà Quách A Nương, một nữ tướng tài của Hai Bà Trưng có tên hiệu là Khâu Ni công chúa, một người con của vùng quê Bạch Hạc. Bà đã hưởng ứng lời hiệu triệu của Hai Bà Trưng, cùng các chị em dựng cờ khởi nghĩa đánh đuổi quân Hán dành độc lập; Thờ nhân vật lịch sử triều Trần là Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật, con trai thứ 6 của Trần Thái Tông đã có công thu phục chúa đạo Đà Giang trấn giữ vùng Tây bắc, lập phòng tuyến Bạch Hạc suốt 30 năm. Đến nơi đây, du khách còn được chứng kiến những màn hầu đồng kì bí, một nghi lễ tín ngưỡng nổi bật của đạo Mẫu. Du khách như bị mê hoặc bởi một không khí linh thiêng đến trọn vẹn, tất cả được trở về với bản sắc đẹp đẽ của một nét văn hóa dân gian.

Chùa Đại Bi, ngôi chùa cổ do Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật và cháu gái là công chúa Thiên Thụy xây dựng từ đời Trần (năm 1328) đã có gần 700 năm tuổi. Đứng trước ban Tam Bảo cùng những pho tượng cổ, du khách như bỏ lại phía sau bao lo toan, muộn phiền thế tục để nhất tâm hướng Phật. Bên thềm đá trước sân chùa, cây gạo cổ thụ sừng sững giữa đất trời, phía trước là dòng Lô cuộn chảy. Phong cảnh chốn đền Tam Giang, chùa Đại Bi thật linh thiêng giữa trời mây sông nước. Nơi đây còn có bến Tam Giang, nơi hợp lưu của ba dòng trong, dòng đục, nước sông rộng mênh mông như biển cả, xa xa tả có Tam Đảo, hữu có Ba Vì, hai bên bờ là làng mạc, ruộng.

Người dân vẫn còn lưu giữ nhiều phong tục, lễ hội truyền thống gắn liền với thời kỳ đấu tranh, chống giặc ngoại xâm của ông cha như Lễ hội giã bánh Giầy tại Đền, chùa Mộ Chu Hạ (10/1 Âm lịch), Lễ hội đền Thượng Thọ (22/2 và 10/10 Âm lịch); Lễ hội bơi chải truyền thống và Lễ hội Đền Tam Giang (10/3 và 25/9 Âm lịch); Lễ hội rước kiệu cầu Đinh của Đền, chùa Lang Đài (7/1 Âm lịch); lễ rước nước thiêng tại ngã ba sông...Lễ hội là một trong những nét văn hóa đặc trưng của phường Bạch Hạc, hàng năm thu hút hàng chục nghìn lượt du khách đến tham quan.

Với vẻ đẹp linh thiêng, cổ kính, những năm gần đây nhiều tour du lịch đã chọn khu danh thắng này là điểm dừng chân đầu tiên của hành trình du lịch về với cội nguồn dân tộc Việt.

Bạch Hạc - Điểm du lịch văn hóa cộng đồng hấp dẫn ảnh 2Đền Tam Giang (Bạch Hạc, Việt Trì, Phú Thọ). Ảnh: vov2.vov.vn

Xây dựng thành điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn

Ngày 8/5/2023, UBND tỉnh Phú Thọ đã ban hành Quyết định số 925/QĐ- UBND công nhận Danh thắng vùng ngã ba Bạch Hạc là điểm du lịch văn hóa cộng đồng Bạch Hạc. Theo đó, không gian điểm du lịch văn hóa cộng đồng Bạch Hạc được mở rộng bao gồm diện tích toàn bộ phường Bạch Hạc có diện tích 4,5 km2; phía Đông giáp với xã Bồ Sao (tỉnh Vĩnh Phúc), phía Tây giáp sông Hồng, phía Bắc giáp sông Lô, phía Nam giáp xã Cao Đại (tỉnh Vĩnh Phúc).

Bà Nguyễn Thu Hiền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Việt Trì cho rằng việc công nhận Điểm du lịch văn hóa cộng đồng Bạch Hạc có ý nghĩa quan trọng thúc đẩy sự phát triển du lịch của vùng đất ngã ba Bạch Hạc, đồng thời thúc đẩy hoạt động du lịch của thành phố phát triển và từng bước thực hiện mục tiêu xây dựng Việt Trì trở thành thành phố Lễ hội về với cội nguồn các dân tộc Việt Nam. Điểm du lịch văn hóa cộng đồng Bạch Hạc đi vào hoạt động sẽ trở thành điểm đón các đoàn du lịch khách quốc tế bằng đường sông trong hành trình thăm quan trải nghiệm tại Phú Thọ.

Ông Nguyễn Đức Hòa, Giám đốc Trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch Phú Thọ cho biết, để phục vụ nhu cầu trải nghiệm của khách du lịch, Trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch Phú Thọ đã xây dựng sản phẩm trải nghiệm "Nghi lễ rước nước Bạch Hạc, đền Tam Giang" nhằm mục tiêu bảo tồn, phát huy di sản văn hóa tâm linh, độc đáo vùng đất Tổ. Điểm độc đáo của dự án du lịch trải nghiệm này là ngoài việc giúp cho du khách hiểu thêm về nghi lễ còn được tự tay mang nước thiêng tại ngã ba sông về nhà. Nghi lễ này được định hướng phát triển thành sản phẩm du lịch đặc trưng của Phú Thọ. Trong khuôn khổ dự án này, Trung tâm sẽ tập huấn kỹ năng nghiệp vụ du lịch, cách phục vụ du khách trải nghiệm cho người dân nơi đây. Một số hạng mục cơ sở vật chất được đầu tư, cải tạo như các không gian văn hóa, cảnh quan, bến bãi tại khu vực đền Tam Giang. Dự kiến cuối năm nay, tour du lịch "Nghi lễ rước nước Bạch Hạc" sẽ chính thức đón khách.

Theo người dân địa phương, nghi lễ rước nước Bạch Hạc từ lâu được nhiều người biết đến và ngày càng nổi tiếng nhờ phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Hàng năm du khách thập phương đến đây rất đông, đặc biệt là từ các tỉnh phía Nam để lấy nước thiêng về dùng cho các công việc hệ trọng như hàn long mạch, cải táng, làm nhà hay một số nghi lễ trong xây dựng công trình…Trước nhu cầu của người dân và du khách, việc xây dựng tour trải nghiệm "Nghi lễ rước nước Bạch Hạc" an toàn, bài bản là rất cần thiết. Khi xây dựng thành sản phẩm du lịch, lễ rước nước được tổ chức vào ban ngày để đảm bảo an toàn cho du khách, thay vì diễn ra vào ban đêm theo tục lệ cũ.

Đào An

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Phát triển thương hiệu du lịch theo hướng xanh, bền vững

Phát triển thương hiệu du lịch theo hướng xanh, bền vững

Sáng 5/8, Đảng bộ UBND tỉnh Tuyên Quang tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, với chủ đề “Nâng cao năng lực lãnh đạo, xây dựng Đảng bộ vững mạnh toàn diện; thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới”.

Lào Cai: Mùa lúa xanh Tả Van hút khách

Lào Cai: Mùa lúa xanh Tả Van hút khách

Từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8 hàng năm, khi tia nắng hè chiếu rọi khắp núi rừng Lào Cai cũng là lúc những cánh đồng ruộng bậc thang ở xã Tả Van khoác lên màu xanh rì tươi mới. Màu xanh của lúa phủ khắp sườn đồi, tràn xuống thung lũng, bao quanh các bản làng khiến không ít du khách mê mẩn bởi không gian thư thái, cảnh sắc bình yên, quang cảnh thiên nhiên tràn sức sống, báo hiệu mùa vàng bội thu sắp đến.

Đồng Nai: Phát triển du lịch sinh thái, thu hút khách du lịch

Đồng Nai: Phát triển du lịch sinh thái, thu hút khách du lịch

Đồng Nai có nhiều địa điểm du lịch sinh thái hấp dẫn với một số địa điểm nổi bật như Vườn quốc gia Bù Gia Mập, Trảng cỏ Bù Lạch, Vườn quốc gia Nam Cát Tiên, Khu Bảo tồn Thiên nhiên – Văn hóa Đồng Nai, Khu du lịch Bò Cạp Vàng, Khu du lịch sinh thái Thác Giang Điền, Khu du lịch Vườn Xoài, núi Chứa Chan…

Tiềm năng du lịch từ những ngôi cổ tháp

Tiềm năng du lịch từ những ngôi cổ tháp

Thành phố Đà Nẵng không chỉ nổi tiếng với Thánh địa Mỹ Sơn (Di sản văn hóa thế giới), Bảo tàng Chăm nơi lưu giữ nhiều hiện vật, Bảo vật Quốc gia liên quan đến nền văn hóa Chăm, mà còn có các ngọn cổ tháp Chăm ngàn năm tuổi vẫn tồn tại đến tận ngày nay như: Cụm tháp Khương Mỹ, Chiên Đàn và tháp Bằng An. Tuy nhiên, những ngọn tháp cổ này dường như đang bị “bỏ quên”, chưa được kết nối để trở thành các điểm du lịch hấp dẫn.

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn, quyết liệt hoàn thành xóa nhà tạm

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn, quyết liệt hoàn thành xóa nhà tạm

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương và sự đồng lòng của người dân, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát tại tỉnh Thái Nguyên đang về đích đúng tiến độ, mang lại niềm hy vọng mới cho hàng trăm hộ nghèo trên địa bàn. Hoạt động này giúp các gia đình có hoàn cảnh khó khăn ổn định cuộc sống và vươn lên phát triển kinh tế.

Đa dạng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng

Đa dạng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp thông tin, từ đầu năm đến nay, khách du lịch đến tỉnh tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là tín hiệu vui cho ngành Du lịch tỉnh nhờ những nỗ lực xây dựng, quảng bá cũng như đầu tư, xây dựng sản phẩm đặc trưng, mang bản sắc riêng của địa phương, tạo bước đột phá mới trong bản đồ du lịch khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Di sản văn hóa Lào Cai - 'Mỏ vàng' phát triển du lịch

Di sản văn hóa Lào Cai - 'Mỏ vàng' phát triển du lịch

Tỉnh Lào Cai hiện có 56 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 3 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; là tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa phi vật thể. Địa phương đang tích cực bảo tồn, vun đắp, phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc tiêu biểu; biến di sản thành tài sản, coi đây là mỏ vàng để phát triển du lịch.

Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc

Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc

Du lịch Lào Cai tiếp tục ghi nhận tín hiệu tăng trưởng tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025, đặc biệt là sự gia tăng ổn định ở cả hai phân khúc là khách có lưu trú và khách trải nghiệm.

Khuổi My lấp lánh mùa nước đổ

Khuổi My lấp lánh mùa nước đổ

Từ bao đời nay, ruộng bậc thang không chỉ là nơi canh tác phù hợp với địa hình miền núi, mà còn là biểu tượng sống động cho sự kết tinh giữa con người và thiên nhiên nơi địa đầu Tổ quốc.

Liên kết phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Liên kết phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn hội tụ đầy đủ các giá trị về địa tầng cổ đại, hóa thạch quý hiếm, di tích khảo cổ và bản sắc văn hóa các dân tộc. Những giá trị nổi bật, riêng có này là điều kiện thuận lợi để khai thác, phát triển du lịch, nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân. Đây là đánh giá của các nhà nghiên cứu, đại diện cơ quan quản lý văn hóa, du lịch trong nước tại Tọa đàm “Xây dựng và phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn”, do Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn tổ chức chiều 28/6.

Cơ hội cho du lịch Kon Tum bứt phá sau hợp nhất tỉnh

Cơ hội cho du lịch Kon Tum bứt phá sau hợp nhất tỉnh

Kon Tum là vùng đất chứa đựng những giá trị văn hóa đặc sắc của 43 dân tộc anh em; trong đó có 7 dân tộc thiểu số tại chỗ. Thiên nhiên ban tặng cho tỉnh những cảnh sắc hoang sơ, những cánh rừng nguyên sinh màu mỡ, trải dài từ đỉnh núi Ngọc Linh xuống tận Cao nguyên Pleiku. Chính những điều này đã tạo nên một vùng đất đầy những điều thú vị cho du khách khám phá, trải nghiệm.

Xây dựng sản phẩm đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa dân tộc

Xây dựng sản phẩm đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa dân tộc

Sáu tháng đầu năm 2025, ngành Du lịch tỉnh Hòa Bình đã có những bước tăng trưởng tích cực khi đón hơn 3 triệu lượt khách, tăng 5,5% so với cùng kỳ 2024; doanh thu ước đạt 3.080 tỷ đồng. Hòa Bình đang dần khẳng định vị thế là điểm đến xanh và đậm đà bản sắc văn hóa của khu vực Tây Bắc.

Đưa du lịch bứt phá từ các hoạt động văn hóa, thể thao

Đưa du lịch bứt phá từ các hoạt động văn hóa, thể thao

Sở hữu cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những nét văn hóa giàu bản sắc cùng hạ tầng đô thị được đầu tư khá hoàn thiện, thị xã Mộc Châu, tỉnh Sơn La hội tụ nhiều thế mạnh để tổ chức các sự kiện văn hóa đặc sắc, nhiều giải thể thao hấp dẫn. Địa phương đã triển khai nhiều hoạt động như: Tuần văn hóa du lịch Mộc Châu vào dịp 2/9, lễ hội Hết chá, lễ hội Cầu mưa, lễ hội Púng Hiéng của người Dao Tiền, ngày hội hái quả… thu hút đông đảo du khách đến tham gia và trải nghiệm.

Tiềm năng du lịch từ vẻ đẹp ruộng bậc thang Miền Đồi

Tiềm năng du lịch từ vẻ đẹp ruộng bậc thang Miền Đồi

Ẩn mình giữa núi rừng Lạc Sơn (Hòa Bình), xã Miền Đồi không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp thiên nhiên nguyên sơ mà còn sở hữu những thửa ruộng bậc thang tầng lớp hùng vĩ, là tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng. “Viên ngọc thô” ruộng bậc thang Miền Đồi vẫn đang chờ được "mài giũa" để tỏa sáng.

Khi hai miền di sản kết nối: Tỉnh Tuyên Quang mới vươn tầm điểm đến quốc gia

Khi hai miền di sản kết nối: Tỉnh Tuyên Quang mới vươn tầm điểm đến quốc gia

Việc hợp nhất hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang để hình thành tỉnh Tuyên Quang mới là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình đổi mới tổ chức hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu quả, đồng thời mở ra không gian phát triển mới cho ngành du lịch - lĩnh vực có vai trò ngày càng lớn trong cơ cấu kinh tế vùng cao.

Nét duyên vùng Tây Bắc

Nét duyên vùng Tây Bắc

Mai Châu là điểm đến hấp dẫn du khách bằng vẻ đẹp nguyên sơ của núi rừng, không khí mát mẻ và mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc. Với chủ trương phát triển du lịch cộng đồng bền vững, các địa phương như Pà Cò, bản Lác đã trở thành điểm sáng, bảo tồn di sản văn hóa, tạo sinh kế cho người dân.

Thanh niên vùng cao khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay

Thanh niên vùng cao khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay

Rời giảng đường đại học, nhiều thanh niên ở xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) trở về quê hương, khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay. Nhiều tấm gương thanh niên tiêu biểu xuất hiện, không chỉ làm giàu cho bản thân, góp phần xóa đói giảm nghèo tại địa phương, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá văn hóa, con người Mù Cang Chải đến với du khách trong và ngoài nước.

Mù Cang Chải mùa nước đổ đẹp như tranh thủy mặc

Mù Cang Chải mùa nước đổ đẹp như tranh thủy mặc

Giữa tháng 5 và tháng 6, khi những cơn mưa mùa Hạ đổ xuống cũng chính là lúc những thửa ruộng bậc thang ở huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) vào mùa đổ nước. Nước được “phủ” đầy trên bề mặt những thửa ruộng bậc thang sau cày ải, tương phản dưới ánh nắng mặt trời cùng những gam màu đa sắc hòa quyện với nhau, từ màu của nước, của đất, màu cây cối, trời mây... đã tạo nên một bức tranh bích họa giữa núi non hùng vỹ.

Du lịch cộng đồng Quảng Ngãi - cơ hội phát triển mới

Du lịch cộng đồng Quảng Ngãi - cơ hội phát triển mới

Quảng Ngãi không chỉ nổi tiếng với những bãi biển hoang sơ, thắng cảnh hùng vĩ như Lý Sơn mà tiềm năng du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp cần được đánh thức và phát triển. Loại hình du lịch này được khai thác hợp lý sẽ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương; đồng thời góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống và thiên nhiên.

Thoát nghèo từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Hòa Bình

Thoát nghèo từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Hòa Bình

Du lịch cộng đồng tại tỉnh Hòa Bình đang là một hướng đi chủ đạo, góp phần không nhỏ tạo sinh kế bền vững cho các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn thoát nghèo, vươn lên làm giàu gắn với xây dựng nông thôn mới.

Phát triển du lịch Ba Vì gắn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe

Phát triển du lịch Ba Vì gắn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng đề cao các giá trị sống bền vững, du lịch chăm sóc sức khỏe (wellness tourism) nổi lên như một xu thế tất yếu. Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 60 km, vùng núi Ba Vì nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, nguồn dược liệu phong phú, là khu vực sở hữu nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe. Việc kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, y học cổ truyền và các dịch vụ hiện đại đang mang đến những trải nghiệm nghỉ dưỡng kết hợp chăm sóc sức khỏe hấp dẫn cho du khách đến với Ba Vì.

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao

Các làng nghề truyền thống ở Cao Bằng đã tạo nhiều cơ hội việc làm, giúp tăng thu nhập cho người dân. Để bảo tồn và phát triển làng nghề, tỉnh Cao Bằng đã có những hướng đi bền vững, trong đó có việc kết hợp phát triển làng nghề với du lịch, chuyển đổi số, có sự hỗ trợ, đồng hành từ chính quyền địa phương.

Thái Nguyên: Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa

Thái Nguyên: Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa

Tại Khu dự trữ thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng, xã vùng cao Thần Sa (huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên), các nhà khảo cổ học Việt Nam đã phát hiện một loạt các di chỉ khảo cổ có niên đại từ trung kì đồ đá cũ đến sơ kì thời đại đồ đá mới, trong đó địa điểm quan trọng nhất là Mái đá Ngườm, được xếp hạng quốc gia năm 1982.