Bảo tồn, gìn giữ "linh hồn" của làng quê Việt Nam trong xây dựng nông thôn mới

Bảo tồn, gìn giữ "linh hồn" của làng quê Việt Nam trong xây dựng nông thôn mới
Yên Bái bảo tồn văn hóa dân tộc Tày bên hồ Thác Bà. Ảnh: Đinh Đức Tưởng - TTXVN
Yên Bái bảo tồn văn hóa dân tộc Tày bên hồ Thác Bà.
Ảnh: Đinh Đức Tưởng - TTXVN

Chú trọng giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống

Bà Đỗ Thị Thanh Trúc, Trưởng phòng Quản lý văn hóa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bến Tre cho biết, trong quá trình xây dựng nông thôn mới, tỉnh Bến Tre luôn chú trọng khôi phục, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Có thể kể đến một số hoạt động như: Liên hoan hát dân ca Bến Tre, diễn xướng Hát sắc bùa Phú Lễ, Liên hoan đờn ca tài tử, nhạc lễ, hát bội… Thông qua các hoạt động văn hóa dân gian, truyền thống, tỉnh muốn tạo ra môi trường thuận lợi, lành mạnh để con người Bến Tre phát triển các giá trị chân - thiện - mỹ; kế thừa và phát huy tốt tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức, lối sống và nhân cách…

Bên cạnh dấu ấn của văn hóa vùng Kinh Bắc như hát quan họ, ca trù, chầu văn… kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số ở Bắc Giang cũng rất phong phú, tiêu biểu như hát Soọng cô của dân tộc Sán Dìu, Sình ca của dân tộc Cao Lan, nghi lễ Then của người Tày - Nùng, lễ cấp sắc dân tộc Dao, Sán Dìu,…

Xác định văn hóa giữ vai trò quan trọng trong việc nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, trong quá trình thực hiện xây dựng nông thôn mới, tỉnh Bắc Giang đã quan tâm, thực hiện công tác gìn giữ, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, xây dựng nếp sống văn hóa làng quê nông thôn mới. Có thể kể đến hoạt động bảo tồn dân ca quan họ, ca trù; bảo tồn dân ca các dân tộc Sán Chay, Dao, Tày, Nùng…; thực hiện các chương trình truyền dạy tiếng nói, chữ viết, dạy hát dân ca dân tộc thiểu số; thành lập và duy trì hoạt động của các câu lạc bộ dân ca các dân tộc thiểu số như câu lạc bộ Then xã Thái Đào (huyện Lạng Giang), câu lạc bộ Soong Hao xã Phồn Sương (huyện Yên Thế), câu lạc đàn, hát dân ca huyện Yên Dũng….  

Bên cạnh đó, tỉnh Bắc Giang còn triển khai các chương trình kiểm kê phi vật thể, tổ chức các hội thảo khoa học, xây dựng Đề án tổ chức Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Bắc Giang... Các hoạt động trên đã góp phần quan trọng trong việc bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, gắn công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa với phát triển du lịch bền vững, góp phần vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh, xây dựng nếp sống văn hóa làng quê nông thôn mới.

Huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang cũng xác định giữ gìn bản sắc văn hóa có vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới. Chính vì vậy, chính quyền các cấp cùng nhân dân chú trọng thành lập các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, giữ gìn bản sắc văn hóa, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của người dân. Tính đến nay, huyện Sơn Dương đã có hàng trăm câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ. Có thể kể đến câu lạc bộ hát Soọng cô, Sình ca của các xã Đại Phú, Thiện Kế, Ninh Lai, Sơn Nam; câu lạc bộ hát Then - đàn Tính của các xã Tân Trào, Trung Yên...  khôi phục và tổ chức nhiều lễ hội truyền thống như Lễ hội cầu may, lễ hội cầu mùa xã Tân Trào; lễ hội Đình Thọ Vực xã Hồng Lạc; lễ hội Đình Quang Tất xã Hào Phú...

Có thể nói, việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc trong xây dựng nông thôn mới được nhiều tỉnh, thành quan tâm, bởi đó không chỉ là những giá trị văn hóa ông cha ngàn đời để lại, mà đó còn là tài sản vô giá, sản phẩm văn  hóa – du lịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa cộng đồng thiết thực của nhân dân, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương trong xây dựng nông thôn mới.

Nâng cao ý thức của cộng đồng

Báo cáo của Vụ Văn hóa Dân tộc (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tại Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới cho thấy, 10 năm qua, đã có gần 40 bản, buôn, làng truyền thống của 30 dân tộc, thuộc các tỉnh đại diện cho các vùng, miền trên cả nước được hỗ trợ đầu tư bảo tồn. Hàng trăm lễ hội truyền thống tiêu biểu được phục dựng, đáp ứng nhu cầu về văn hóa tinh thần của đồng bào; mở các lớp truyền dạy các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu cho cộng đồng các dân tộc... Ở nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được thụ hưởng các dự án, các thiết chế văn hóa truyền thống. Nhiều di sản văn hóa phi vật thể như lễ hội, dân ca, dân vũ, dân nhạc, trang phục, nghề thủ công truyền thống… được bảo tồn, gìn giữ.

Vụ Văn hóa dân tộc cũng chủ trì tham mưu định kỳ tổ chức các ngày hội, giao lưu, liên hoan văn hóa các dân tộc. Qua đó, tăng cường củng cố khối đại đoàn kết giữa các dân tộc, các địa phương trong cả nước; tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc giữ gìn và phát huy bản sắc, giá trị di sản văn hóa và truyền thống tốt đẹp của các dân tộc… Các hoạt động này đã góp phần nâng cao ý thức tự giác giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc, xây dựng sản phẩm phục vụ phát triển du lịch tại địa phương, góp phần xoá đói, giảm nghèo cho đồng bào các dân tộc… Nhiều mô hình nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng của đồng bào các dân tộc thiểu số đã trở thành điểm tham quan hấp dẫn đối với du khách như: mô hình nhà rông của đồng bào các dân tộc vùng Tây Nguyên; nhà sàn của người Tày, Thái, Mường vùng núi phía Bắc...

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định: Bảo tồn phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng là một trong những nội dung trọng tâm mà Bộ luôn quan tâm chỉ đạo và hướng dẫn các địa phương thực hiện. Sự quan tâm đó đã được cụ thể hóa bằng các đề án, dự án có ý nghĩa quan trọng như góp phần tích cực trong việc phát triển kinh tế - xã hội ở vùng nông thôn. Có thể kể đến một số dự án như: “Dự án bảo tồn, phát huy giá trị làng truyền thống các dân tộc thiểu số” vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa nhằm xây dựng thành mô hình bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc hiệu quả, thiết thực, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho các vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên cả nước. Dự án “Gắn kết phát triển kinh tế và bảo tồn, phát triển văn hóa các dân tộc thiểu số” với mục tiêu gắn kết các chương trình phát triển kinh tế với việc bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số, giữ bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số với phát triển du lịch một cách đồng bộ, hiệu quả; Đề án tổ chức định kỳ Ngày hội giao lưu văn hóa, thể thao và du lịch vùng đồng bào các dân tộc thiểu số… 

Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy, việc gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp trong cộng đồng là nội dung cốt lõi trong phong trào xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam. Việc triển khai xây dựng và phát triển các mô hình bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp trong phong trào xây dựng nông thôn mới góp phần xây dựng và nhân rộng các mô hình tốt về bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa, truyền thống tốt đẹp của từng vùng, miền, dân tộc. Từ đó, các địa phương tạo nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ vui tươi, lành mạnh, loại bỏ hủ tục lạc hậu, tăng cường tinh thần đoàn kết cộng đồng, xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc trong thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước.
Phương Lan

Có thể bạn quan tâm

Tìm kiếm nạn nhân mất tích khi đánh cá trên sông

Tìm kiếm nạn nhân mất tích khi đánh cá trên sông

Chiều 27/10, Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực 4 - Bàn Thạch (Bộ Chỉ huy quân sự thành phố Đà Nẵng) cho biết đang cùng các lực lượng địa phương xã Núi Thành, thành phố Đà Nẵng tìm kiếm một người mất tích khi đi đánh cá trên sông.

Lâm Đồng: Mưa lớn gây ngập cục bộ nhiều khu vực

Lâm Đồng: Mưa lớn gây ngập cục bộ nhiều khu vực

Đêm 26/10 và rạng sáng 27/10, tại nhiều khu vực trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng xảy ra mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn đã gây ngập cục bộ nhiều diện tích hoa màu, đặc biệt là thanh long, bị thiệt hại nặng nề. Cơn mưa cũng khiến mực nước các sông, suối dâng cao, các hồ chứa Cà Giây, Sông Lũy… phải điều tiết, xả lũ. Chính quyền và người dân đang khẩn trương nỗ lực khắc phục hậu quả.

Gửi yêu thương đến đồng bào vùng lũ

Gửi yêu thương đến đồng bào vùng lũ

Từ ngày 23 - 27/10, Chi đoàn Phòng Tham mưu, Công an tỉnh Tuyên Quang phối hợp với Hội thiện nguyện “Từ tâm Thới Lai” - thành phố Cần Thơ tổ chức chương trình “Trao yêu thương - Gửi ấm áp đến đồng bào vùng lũ tỉnh Tuyên Quang”, trao tặng 1.600 suất quà cho các hộ dân bị thiệt hại nặng sau bão số 10 và 11. Đây là hoạt động mang đậm ý nghĩa nhân văn, thể hiện tinh thần “lá lành đùm lá rách”, kết nối tấm lòng của những người con miền Tây sông nước với đồng bào vùng lũ, góp phần sẻ chia khó khăn, lan tỏa yêu thương.

Bố trí khu cách ly, điều trị bệnh lỵ trực trùng tại xã Nậm Kè, Mường Nhé

Bố trí khu cách ly, điều trị bệnh lỵ trực trùng tại xã Nậm Kè, Mường Nhé

Ngày 26/10, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên Vừ A Sử cho biết, từ 15 giờ ngày 25/10 đến 7 giờ ngày 26/10, ổ dịch lỵ trực trùng tại xã Nậm Kè (tỉnh Điện Biên) ghi nhận thêm 11 trường hợp mắc mới đều tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Trung học cơ sở Nậm Kè. Toàn bộ bệnh nhân đã được chuyển vào khu cách ly tại trường để điều trị.

Đà Nẵng: Mưa to trên diện rộng, sạt lở núi ở nhiều nơi gần khu dân cư

Đà Nẵng: Mưa to trên diện rộng, sạt lở núi ở nhiều nơi gần khu dân cư

Đêm 25 và ngày 26/10, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có mưa to trên diện rộng. Ở khu vực miền núi, lượng mưa lớn khiến đồi núi tích tụ lượng nước lớn, cộng với nước lũ tràn về, đã dẫn đến sạt lở nhiều nơi trong khu dân cư của đồng bào các dân tộc thiểu số. Nhiều xã miền núi đã và đang khẩn trương di chuyển người dân ở khu vực nguy hiểm đến nơi an toàn.

Ra mắt mô hình 'Xe cứu thương 0 đồng Biên phòng'

Ra mắt mô hình 'Xe cứu thương 0 đồng Biên phòng'

Ngày 26/10, tại Đồn Biên phòng Cổ Chiên (Bộ đội Biên phòng tỉnh Vĩnh Long), Ban Chỉ huy Đồn tổ chức ra mắt mô hình Dân vận khéo “Xe cứu thương 0 đồng Biên phòng”, nhân kỷ niệm 35 năm ngày Điều dưỡng Việt Nam (26/10/1990 - 26/10/2025).

Điện Biên cần nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu của năm 2025

Điện Biên cần nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu của năm 2025

Ngày 26/10, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cùng đoàn công tác đã có buổi làm việc với tỉnh Điện Biên về tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xuất nhập khẩu, xây dựng hạ tầng, nhà ở xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia và việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Sạt lở lớn trên Quốc lộ 4C, Quản Bạ (Tuyên Quang) phân luồng giao thông tạm thời

Sạt lở lớn trên Quốc lộ 4C, Quản Bạ (Tuyên Quang) phân luồng giao thông tạm thời

Vào khoảng 8 giờ 30 phút ngày 25/10, tại Km43+600 Quốc lộ 4C, đoạn qua xã Quản Bạ (Tuyên Quang) đã xảy ra vụ sạt lở taluy dương với chiều dài khoảng 50m, khối lượng đất đá sạt ước tính lên tới 5.000m³. Vụ sạt lở khiến toàn bộ tuyến đường bị ách tắc, các phương tiện giao thông không thể lưu thông qua khu vực này.

Nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới

Nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới

Sau khi nghiên cứu dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, lãnh đạo, cán bộ, đảng viên tỉnh Sơn La đều đồng tình, nhất trí cao với bố cục, nội dung; khẳng định dự thảo được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, khoa học, có chất lượng cao, thể hiện rõ tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược và khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Đột phá theo Nghị quyết 57: Thúc đẩy nhận thức về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Đột phá theo Nghị quyết 57: Thúc đẩy nhận thức về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Chiều 24/10, tại xã Măng Đen (Quảng Ngãi), Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khai mạc Ngày hội Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số năm 2025 với chủ đề “Hội tụ nguồn lực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - Vì một Quảng Ngãi phát triển nhanh và bền vững”.

Trung thu muộn cho trẻ em vùng cao

Trung thu muộn cho trẻ em vùng cao

Tại ngôi trường vùng cao của tỉnh Thái Nguyên – Trường Tiểu học Đồng Phúc – nơi nhiều năm liên tiếp chịu ảnh hưởng nặng nề bởi các đợt bão lớn. Trong hai năm 2024 và 2025, xã Đồng Phúc bị tàn phá bởi 3 cơn bão: Yagi, số 5 và số 11, gây sạt lở nghiêm trọng, đường sá bị chia cắt khiến nhà trường không thể khai giảng đúng lịch như các nơi khác. Học sinh nơi đây phải nhập học muộn hơn một tháng so với cả nước.

Chính sách tín dụng ưu đãi tiếp sức học sinh, sinh viên vùng biên

Chính sách tín dụng ưu đãi tiếp sức học sinh, sinh viên vùng biên

Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội Bù Gia Mập (tỉnh Đồng Nai) đã nhanh chóng triển khai Quyết định số 29/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán.

Thanh Hóa: Khẩn trương thi công các công trình, dự án phòng, chống thiên tai

Thanh Hóa: Khẩn trương thi công các công trình, dự án phòng, chống thiên tai

Hiện, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có khoảng 200 công trình ứng phó với mưa, lũ đang được thi công nhằm đưa vào sử dụng phục vụ cho công tác phòng, chống thiên tai. Ngay sau khi cơn bão số 10, 11 đi qua, các đơn vị thi công đã huy động máy móc, nhân lực để khẩn trương thi công các hạng mục còn lại của công trình, phấn đấu hoàn thành toàn bộ dự án trong năm 2025.

Nhiều xã vùng núi ở miền Trung đối mặt nguy cơ sạt lở đất đá

Nhiều xã vùng núi ở miền Trung đối mặt nguy cơ sạt lở đất đá

Sau khi cơn bão số 12 đi qua, mặc dù mưa đã ngớt, nhưng các xã miền núi ở miền Trung vẫn đang phải đối mặt với nguy cơ sạt lở đất đá tiềm ẩn do lượng nước mà bão trút xuống làm cho đất bị “ngấm nước”, kết cấu yếu. Chính quyền và người dân địa phương đang chủ động triển khai các biện pháp ứng phó để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản trước nguy cơ xảy ra sạt lở đất đá.

Lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm triển khai Chiến lược dữ liệu quốc gia

Lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm triển khai Chiến lược dữ liệu quốc gia

Từ ngày 22/10, tỉnh Lâm Đồng bắt đầu triển khai thực hiện Kế hoạch Chiến lược dữ liệu quốc gia đến năm 2030. Kế hoạch nhằm xây dựng, phát triển hạ tầng dữ liệu đồng bộ, thống nhất, đảm bảo khả năng kết nối, chia sẻ dữ liệu thông suốt giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương, tạo nền tảng cho phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số.

Cà Mau: Xây dựng thương hiệu cây đặc sản giúp nông dân tăng thu nhập

Cà Mau: Xây dựng thương hiệu cây đặc sản giúp nông dân tăng thu nhập

Tại tỉnh Cà Mau, có một thời năn bộp được xem là loài cỏ dại ngự trị trên các cánh đồng, nông dân ai nhìn thấy cũng đều thở dài ngao ngán, vì tốn rất nhiều công sức để phá bỏ, cải tạo trồng lúa. Nhưng đó là câu chuyện của ngày trước, năn bộp giờ đây đã được trồng, chăm sóc, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP mang lại thu nhập cho nông dân cao hơn hẳn so với trồng lúa.