Bảo vệ các loài nguy cấp có ý nghĩa toàn cầu tại Việt Nam

Bảo vệ các loài nguy cấp có ý nghĩa toàn cầu tại Việt Nam
Hiện nguồn tài nguyên thiên nhiên và sự đa dạng sinh học, đa dạng hệ sinh thái, thành phần loài, gien đang bị suy thoái. Thống kê của Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế cho thấy, trong 25 năm trở lại đây, tỉ lệ tuyệt chủng các loài lên tới 10%. Theo Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên, quần thể các loài thú, bò sát, lưỡng cư, chim và cá giảm 60% trong giai đoạn 1970-2014. Báo cáo của Diễn đàn chính sách-khoa học liên chính phủ về đa dạng sinh học và hệ sinh thái chỉ ra, trong thế kỷ này, ít nhất 1 triệu loài trên trái đất sẽ biến mất nếu con người không khẩn trương có các hành động phù hợp. Đây là con số báo động vì chiếm tỷ lệ 1/8 số loài đã biết trên trái đất. Danh lục đỏ của Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế cũng cho thấy tỉ lệ loài bị đe dọa trong các nhóm loài nằm trong khoảng từ 7-63%.

Thúc đẩy hợp tác quốc tế

Ở Việt Nam, những nỗ lực vẫn chưa đủ để đảo ngược xu thế suy giảm các loài. Theo thống kê số loài và số cá thể các loài hoang dã của Việt Nam đang trên đà giảm mạnh, nhiều loài nguy cấp, quý, hiếm có nguy cơ bị tuyệt chủng rất cao. Danh lục đỏ của Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế cập nhật tháng 7/2019, số lượng loài từ mức sắp bị đe dọa trở lên phân bố ở Việt Nam là 700 loài. Công tác kiểm kê loài năm 2016 đề xuất đưa 1.211 loài vào Sách đỏ cập nhật, bao gồm 600 loài thực vật và nấm và 611 loài động vật, gia tăng nhiều so với lần đánh giá năm 2007.

Bà Hoàng Thị Thanh Nhàn, Phó Cục trưởng Cục Bảo tồn Thiên nhiên và Đa dạng sinh học Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết: Việt Nam đã tham gia nhiều sáng kiến, cam kết quốc tế và khu vực như Mạng lưới thực thi pháp luật về bảo vệ động vật, thực vật hoang dã Đông Nam Á; Tuyên bố London, Kasane về chống buôn bán các loài hoang dã; Tuyên bố của Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á và Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á Thái Bình Dương về việc tăng cường các nỗ lực hợp tác chống nạn buôn bán trái phép và giảm nhu cầu tiêu thụ các loài hoang dã.

Việt Nam cũng thúc đẩy hợp tác song phương và đa phương với nhiều quốc gia trên thế giới như ký Biên bản ghi nhớ về ngăn chặn buôn bán sừng tê giác với Nam Phi; Tuyên bố chung Việt Nam-Mỹ, trong đó coi tội phạm về động vật hoang dã là một loại tội phạm nghiêm trọng; Hiệp định Đối tác Thương mại Xuyên Thái Bình Dương gồm 12 quốc gia thành viên, trong đó, Chương Môi trường quy định, các nước cam kết thực thi đầy đủ Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp và có các biện pháp phù hợp để chống buôn bán trái phép các loài hoang dã…

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đang triển khai dự án “Tăng cường quan hệ đối tác nhằm bảo vệ các loài nguy cấp có ý nghĩa toàn cầu tại Việt Nam” từ 2019-2022 nhờ việc giảm các mối đe dọa từ khai thác, buôn bán, tiêu thụ bất hợp pháp thông qua cơ chế hợp tác đa bên. Việc xây dựng và phát triển được diễn đàn quan hệ đối tác về bảo vệ động vật hoang dã là nền tảng và mạng lưới để kết nối những nỗ lực và thúc đẩy vai trò của các đối tác trong nước và quốc tế. Điểm nhấn của dự án là sự chung tay và hợp tác từ các cơ quan, các tổ chức trong và ngoài nước, các tổ chức phi chính phủ, các tổ chức dân sự xã hội, khối tư nhân... trong các hoạt động can thiệp nhằm bảo vệ các loài nguy cấp của Việt Nam khỏi nguy cơ tuyệt chủng.

Nỗ lực hoàn thiện và thực thi pháp luật

Bên cạnh đó, các nỗ lực cụ thể được ghi nhận như hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường chỉ đạo, điều hành quản lý, bảo tồn loài hoang dã, xây dựng năng lực về quản lý, bảo vệ loài hoang dã, thực thi pháp luật về bảo tồn các loài hoang dã và truyền thông, nâng cao nhận thức về bảo vệ các loài hoang dã…Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017 đã sửa đổi các hành vi buôn bán, quảng cáo, tàng trữ động vật hoang dã và sản phẩm từ động vật hoang dã có thể bị xử phạt mức cao nhất lên tới 15 năm tù giam và 2 tỷ đồng.

Lo ngại mất đa dạng sinh học, trong đó nguyên nhân chính từ hoạt động bẫy bắt, săn bắn bất hợp pháp trong các khu rừng ở Việt Nam, các tổ chức bảo tồn thiên nhiên trong nước và quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam đề xuất bổ sung một số quy định để bảo vệ động vật hoang dã. Các tổ chức bảo tồn thiên nhiên đề nghị cần bổ sung các quy định xử phạt hành chính đối với hành vi vào rừng và lập lán trại trái phép trong rừng đặc dụng; xử phạt tăng nặng với các hành vi mang và sử dụng bẫy, dụng cụ săn bắt, chó săn vào khu vực rừng cấm săn bắt với số lượng lớn, góp phần răn đe những người săn bắt chuyên nghiệp trong rừng cấm săn bắt. Bên cạnh đó, đối với các khu rừng đặc dụng, nên xây dựng phương án cho phép khai thác có kiểm soát một số sản phẩm lâm sản ngoài gỗ không ảnh hưởng đến đa dạng sinh học.

Việt Nam đã thể hiện quyết tâm răn đe tội phạm bằng những mức án nghiêm khắc. Theo Hiệp hội Bảo tồn động vật hoang dã Việt Nam, giai đoạn 5 năm (1/2013 - 12/2017), Việt Nam có 1.504 vi phạm; 41.328 kg cá thể và sản phẩm, 1.461 đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật; 432 bị cáo bị xét xử trong các vi phạm hình sự về động vật hoang dã, 16 tỷ đồng tiền phạt đối với các vi phạm pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã.

Năm 2018, Tòa án nhân dân thành phố Nha Trang (Khánh Hòa) đã tuyên phạt Hoàng Tuấn Hải (sinh năm 1972, trú tại phường Phước Long, thành phố Nha Trang) 4 năm 6 tháng tù giam về hành vi thu gom, chế tác và buôn bán trái phép hơn 10 tấn rùa biển. Vụ án được cho là có số lượng rùa biển bị thu giữ lớn nhất trên thế giới. Đây là mức phạt tù dài nhất liên quan đến các vi phạm về rùa biển ở Việt Nam, góp phần gia tăng niềm tin vào tính nghiêm minh của pháp luật.

Năm 2019, nhiều đối tượng đã bị xử lý hình sự liên quan đến buôn bán động vật hoang dã trái phép. Nổi bật như Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long (Quảng Ninh) tuyên phạt Hoàng Đình Quân (sinh năm 1990, trú tại xã Tăng Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An) 10 năm tù giam vì buôn bán trái phép năm cá thể hổ đông lạnh, 4kg thịt hổ và các bộ phận hổ, 30kg vảy tê tê châu Phi cùng với nhiều động vật hoang dã khác. Tòa án nhân dân huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên đã tuyên phạt đối tượng Cao Xuân Nai 10 năm tù giam vì tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên án phúc thẩm 16 tháng tù, tăng 3 tháng tù so với bản án sơ thẩm đối với Nguyễn Mậu Chiến (sinh năm 1970, trú tại khu đô thị phường Văn Quán, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội) - là đối tượng nghi cầm đầu đường dây buôn bán trái phép sừng tê giác, ngà voi và các sản phẩm khác từ động vật hoang dã từ châu Phi về Việt Nam. Tòa án nhân dân thành phố Lào Cai đã tuyên phạt 3 đối tượng cùng trú tại huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc là Dương Văn Thành 8 năm 6 tháng tù giam, Dương Văn Sang 8 năm 9 tháng tù giam và Dương Văn Chiêm 10 năm 6 tháng tù giam vì buôn lậu hơn 20 kg sừng tê giác.
Minh Nguyệt

Có thể bạn quan tâm

Xóa nhà tạm, nhà dột nát để giảm nghèo bền vững

Xóa nhà tạm, nhà dột nát để giảm nghèo bền vững

Từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, các ngành chức năng, chính quyền các địa phương tỉnh Lâm Đồng đã hỗ trợ hàng trăm hộ dân xóa nhà tạm, nhà dột nát. Đây là một minh chứng cho hiệu quả của việc thực hiện chương trình, đồng thời cũng tạo ra một động lực lớn để bà con an tâm phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo.

Mở lối thoát nghèo cho người dân Yên Na

Mở lối thoát nghèo cho người dân Yên Na

Đời sống người dân miền núi xã Yên Na (Nghệ An) vốn nhiều trăn trở do ruộng rẫy ít, thiếu việc làm phụ, khiến nghề đan lát truyền thống dần mai một. Trong bối cảnh các sản phẩm tre, nứa, mây... mất dần vị thế vì thị trường chuyển sang ưa chuộng vật liệu nhựa, inox, chính quyền xã đã chủ động tìm hướng đi mới cho bà con.

Mưu sinh trên đồng ngập lũ ở biên giới Tây Nam

Mưu sinh trên đồng ngập lũ ở biên giới Tây Nam

Lũ năm nay về sớm và cao hơn mọi năm nên người dân các xã biên giới ở thượng nguồn sông Cửu Long của tỉnh An Giang không chỉ vui vì ruộng đồng thêm phù sa mà còn giúp cải thiện đời sống lúc nông nhàn từ nghề đánh bắt thuỷ sản mùa lũ. Lặng lẽ mưu sinh giữa biển nước mênh mông, bà con nơi đây chỉ mong một mùa lũ “hiền hoà” với tôm cá đầy khoang.

Biên phòng Lạng Sơn liên tiếp ngăn chặn hành vi nhập cảnh trái phép

Biên phòng Lạng Sơn liên tiếp ngăn chặn hành vi nhập cảnh trái phép

Thực hiện cao điểm đấu tranh với tội phạm, xuất nhập cảnh trái phép và chống buôn lậu vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, các Đồn Biên phòng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã bắt giữ nhiều đối tượng, kịp thời ngăn chặn hành vi nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.

Ngư dân Gia Lai tấp nập ra khơi sau bão

Ngư dân Gia Lai tấp nập ra khơi sau bão

Sau thời gian tạm ngừng hoạt động do ảnh hưởng của bão số 13, các cảng cá tại tỉnh Gia Lai như Quy Nhơn, Đề Gi, Tam Quan đã nhộn nhịp trở lại. Trên bến, dưới thuyền, ngư dân hối hả chuẩn bị đi biển, bởi theo kinh nghiệm của người dân thì sau bão thường là thời điểm đánh bắt hiệu quả hơn ngày thường.

Sạt lở vẫn 'bủa vây' xã miền núi Sơn Tây Hạ (Quảng Ngãi)

Sạt lở vẫn 'bủa vây' xã miền núi Sơn Tây Hạ (Quảng Ngãi)

Đợt mưa lớn kéo dài vừa qua khiến cho hạ tầng giao thông miền núi của tỉnh Quảng Ngãi bị sạt lở, hư hỏng nghiêm trọng. Chỉ tính riêng xã Sơn Tây Hạ đã có trên 50 điểm sạt lở với hàng chục ngàn mét khối đất đá tràn xuống mặt đường. Đến nay, hai tuyến giao thông “xương sống” ĐH83 và đường Sơn Tinh-Sơn Thượng nối từ trung tâm xã đến các xã lân cận mặt đường vẫn nhiều còn vị trí bị đứt gãy, lầy lội, khiến cho việc vận chuyển nông sản, hàng hoá thiết yếu của người dân bị ách tắc.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dự Lễ khởi công trường phổ thông nội trú liên cấp tại Lạng Sơn

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dự Lễ khởi công trường phổ thông nội trú liên cấp tại Lạng Sơn

Ngày 9/11, tại Khu tái định cư Pắn Pé, thôn Hợp Thành, xã Khuất Xá (Lạng Sơn), Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cùng lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và tỉnh Lạng Sơn đã thực hiện nghi thức động thổ khởi công xây dựng công trình trường Phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở Khuất Xá.

Hiện thực giấc mơ 'an cư' của người dân bị ảnh hưởng lũ bản Phá Mựt

Hiện thực giấc mơ 'an cư' của người dân bị ảnh hưởng lũ bản Phá Mựt

Khi trận lũ ống, lũ quét tàn phá gây thiệt hại nặng nề đối với nhiều bản làng trên địa bàn miền núi, biên giới xã Nhôn Mai (tỉnh Nghệ An) vào cuối tháng 7/2025, bản Phá Mựt, nằm cách trung tâm xã gần 10km, nơi có có 36 hộ với hơn 170 nhân khẩu là đồng bào dân tộc Mông gần như bị xóa sổ.

Tặng bò giống cho các hộ dân khu vực biên giới Việt Nam - Campuchia

Tặng bò giống cho các hộ dân khu vực biên giới Việt Nam - Campuchia

Trong khuôn khổ chương trình Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ hai, ngày 8/11, tại xã biên giới Long Thuận, tỉnh Tây Ninh, thừa ủy quyền của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng phối hợp với UBND tỉnh Tây Ninh và chính quyền huyện Svay Teap, tỉnh Svay Rieng, Vương quốc Campuchia tổ chức chương trình tặng bò giống cho các hộ dân nghèo hai bên biên giới Việt Nam - Campuchia.

Phát huy bản sắc văn hóa gắn với đào tạo nguồn nhân lực vùng cao

Phát huy bản sắc văn hóa gắn với đào tạo nguồn nhân lực vùng cao

Hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, cùng với cả nước, công tác lấy ý kiến góp ý vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội đang được triển khai nghiêm túc từ tỉnh đến cơ sở tại các huyện vùng cao. Các tầng lớp nhân dân, cán bộ, đảng viên tỉnh Tuyên Quang bày tỏ sự đồng tình, tin tưởng vào định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn mới, đồng thời có nhiều đề xuất cụ thể nhằm phát huy hiệu quả tiềm năng, lợi thế của vùng cực Bắc.

Yên Phú ấm lại từ những vòng tay sẻ chia

Yên Phú ấm lại từ những vòng tay sẻ chia

Những ngày sau lũ, cuộc sống của bà con xã Yên Phú, tỉnh Tuyên Quang chồng chất khó khăn, nhiều gia đình gần như trắng tay. Trong cái bộn bề ấy, tình người đã kịp thời được nối dài.

Mưa lũ sau bão số 13 cuốn trôi một cầu dân sinh ở Đắk Lắk

Mưa lũ sau bão số 13 cuốn trôi một cầu dân sinh ở Đắk Lắk

Ngày 8/11, ông Võ Sỹ Tùng, Chủ tịch UBND xã Ea Kiết, tỉnh Đắk Lắk cho biết, lãnh đạo xã cùng các ngành chức năng của tỉnh vừa tiến hành kiểm tra khu vực cây cầu dân sinh số 2 đường vào buôn H’Mông bị nước lũ cuốn trôi, gây chia cắt giao thông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại, canh tác của hơn 300 hộ dân, với gần 1.000 nhân khẩu.

Ấm áp nghĩa tình hướng về đồng bào vùng bão

Ấm áp nghĩa tình hướng về đồng bào vùng bão

Sau khi cơn bão số 13 đi qua, nhiều khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk bị ảnh hưởng nặng nề gây thiệt hại về tài sản, làm ngập hàng trăm ngôi nhà. Hướng về vùng tâm bão, sáng 8/11, Ban Phụ nữ và Ban Thanh niên, Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát động phong trào quyên góp, ủng hộ nhu yếu phẩm giúp người dân vùng thiệt hại.

Mặt trận Tổ quốc phải hướng mạnh về cơ sở và là nơi người dân gửi gắm niềm tin

Mặt trận Tổ quốc phải hướng mạnh về cơ sở và là nơi người dân gửi gắm niềm tin

Sáng 8/11, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, với chủ đề “Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; chung sức xây dựng tỉnh Tuyên Quang phát triển, vững bước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Đây là dấu mốc quan trọng diễn ra sau khi hợp nhất, sắp xếp các tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng trực thuộc mặt trận.

Xã lòng hồ Hòa Bình phấn đấu thành điểm sáng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu

Xã lòng hồ Hòa Bình phấn đấu thành điểm sáng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu

Xã Thung Nai, tỉnh Phú Thọ là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế du lịch và nông nghiệp. Phát huy kết quả đạt chuẩn nông thôn mới, xã đang quyết tâm xây dựng các xóm nông thôn mới kiểu mẫu, hướng tới nâng cao chất lượng đời sống nhân dân và cảnh quan nông thôn. Hiện Thung Nai đã có 3 xóm đạt chuẩn kiểu mẫu, chính quyền địa phương quyết tâm thực hiện nhân rộng xóm nông thôn mới kiểu mẫu trên toàn địa bàn.