Biến giấc mơ 'NetZero' từ trang trại nấm

netzero-rang-trai-trong-nam-9706.jpg
Nhà trồng nấm của chị Nương có gắn điều hòa để kiểm soát nhiệt độ. Ban ngày máy hoạt động bằng điện Mặt trời còn ban đêm sử dụng điện lưới quốc gia. Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN

Dưới cái nắng chói chang của vùng Bảy Núi, tỉnh An Giang vào một ngày đầu tháng 3/2025, Néang Môm (25 tuổi) cẩn thận kiểm tra từng bịch phôi nấm trong khu sản xuất của trang trại Nương Farm. Đôi tay thoăn thoắt của cô gái Khmer đang gieo mầm cho những sản phẩm nấm dược liệu cao cấp - thứ mà cách đây 3 năm, cô chưa từng nghĩ mình có thể làm được.

"Ba má nuôi 4 anh em tôi bằng một ha lúa và những mùa vụ đi làm mướn. Có hôm ba đi trèo thốt nốt từ 3 giờ sáng, má lột tỏi, lột vỏ trái me đến tối mịt mới về. Tôi học xong đại học, chỉ mong kiếm việc giúp gia đình bớt khổ", Môm chia sẻ. Với tấm bằng kỹ sư công nghệ sinh học từ Trường Đại học An Giang, cô gái sinh năm 2000 đã tìm thấy cơ hội tại Trang trại nấm Nương Farm, nơi không chỉ cho cô mức lương 8 triệu đồng/tháng, mà còn mở ra một thế giới của mô hình nông nghiệp mới – nông nghiệp kết hợp điện mặt trời.

"Mái nhà" năng lượng xanh cho những phụ nữ Khmer

netzero-rang-trai-trong-nam-d.jpg
Chị Châu Thị Nương chia sẻ về mô hình sử dụng năng lượng Mặt trời ở trang trại trồng nấm dược liệu tại Hội thảo thực trạng và tiềm năng phát triển điện mặt trời trong nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN

Công việc hàng ngày của Môm là sản xuất phôi nấm mối đen, nấm linh chi, đông trùng hạ thảo – những "đứa con tinh thần" được ấp ủ trong phòng máy lạnh với nhiệt độ được kiểm soát chính xác đến từng độ C. Phía trên đầu cô, hệ thống pin mặt trời rộng 1,5 ha như tấm khiên khổng lồ, vừa tạo ra điện, vừa che bớt cái nóng gay gắt vào giữa trưa ở xứ Thất Sơn. "Trồng nấm dưới tấm pin như được ngồi điều hòa tự nhiên. Cây nấm lớn nhanh, ít bệnh hơn hẳn", Môm cười nói.

Trong số gần 40 lao động tại trang trại, Môm là người trẻ nhất. Ngoài một vài lao động nam đảm nhận các công việc nặng, còn lại công nhân ở đây là những người phụ nữ Khmer ở độ tuổi ngoài 50, 60 – những người như bà Quách Thị Hồng Liên (64 tuổi). Mỗi tháng, bà Liên cùng chồng và con gái dành 10 ngày làm việc tại trang trại, mỗi buổi 3 tiếng từ 7 đến 10 giờ sáng. Cả gia đình được trả 200.000 đồng cho một ca làm việc, khoản thu nhập đáng kể đối với họ.

Điều mà Môm hay bà Liên cảm nhận chính là kết quả của tầm nhìn táo bạo từ chị Châu Thị Nương, người phụ nữ dám đầu tư 45 tỷ đồng vào năm 2019 để xây dựng mô hình kết hợp năng lượng mặt trời và trồng nấm.

Chị Châu Thị Nương bắt đầu hành trình khởi nghiệp từ một nhận thức đơn giản. Một ngày giữa tháng 3/2025, tại trại nấm ở phường Thới Sơn, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang, chị chia sẻ: "Trong thời gian đại dịch COVID-19, tôi nhận thấy nhu cầu về thực phẩm sạch và các sản phẩm có tính dược liệu cao trong cộng đồng ngày càng nhiều. Nấm không chỉ là thực phẩm mà còn là dược liệu quý, giúp tăng cường sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật".

netzero-rang-trai-trong-nam.jpg
Chị Nương giới thiệu với khách hàng các sản phẩm nấm dược liệu do Nương Farm sản xuất. Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN

Xuất phát từ thực tế này, năm 2020 chị Nương quyết định từ quê nhà ở xã Tà Đảnh, huyện Tri Tôn lên phường Thới Sơn, thị xã Tịnh Biên mua lập Trang trại Nương Farm trên diện tích 3 ha. Sau khi tìm hiểu thông tin trên mạng, chị quyết định kết hợp việc trồng nấm với hệ thống năng lượng mặt trời để tạo ra một mô hình nông nghiệp mới và hiệu quả. Việc lắp pin mặt trời không chỉ cung cấp điện mà còn tạo bóng mát, giúp giảm nhiệt trong khu vực trồng nấm, qua đó giúp năng suất tăng lên 30-40% đồng thời giảm chi phí điện năng đáng kể.

Giá trị đem lại chính là những phế liệu tưởng bỏ đi từ sản xuất lại được đưa vào nuôi trùn quế, tạo ra phân hữu cơ quay ngược lại bón cho ruộng lúa. Nhờ mô hình tuần hoàn này không chỉ giúp trang trại tiết kiệm 30% chi phí, khiến sản lượng nấm tăng 40% nhờ nhiệt độ lý tưởng từ hệ thống pin mặt trời. Ví dụ nhiệt độ ngoài trời khoảng 35 độ C thì phía dưới tấm pin chỉ khoảng 28 - 29 độ. Theo chị Nương, nếu trồng ở môi trường bình thường thì với 1.000 bịch phôi nấm mối đen sẽ cho thu hoạch khoảng 1,5 tấn đến 2 tấn nấm thương phẩm là tối đa. Nhưng khi kết hợp với pin năng lượng mặt trời, sản lượng có thể tăng lên đến 2,5–3 tấn. Hiệu quả kinh tế tăng vọt.

Nhiều lợi ích khi đưa điện mặt trời vào nông nghiệp

netzero-rang-trai-trong-nam-b.jpg
Trang trại trồng nấm dược liệu sử dụng năng lượng Mặt trời của chị Châu Thị Nương tại phường Thới Sơn, thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN

Không chỉ nấm tăng năng suất mà mô hình này còn thu được một lợi ích to lớn khác, đó là giảm chi phí tiền điện hàng tháng. Tại trang trại ở thị xã Tịnh Biên của chị Nương, nếu không có điện mặt trời, số tiền điện phải trả mỗi tháng khoảng 30 triệu đồng. Với điện mặt trời, con số này chỉ còn phân nửa, tức giúp chủ nhân tiết kiệm được 50% tiền điện.

Hiện mỗi tháng, 2-3 tấn nấm các loại từ Nương Farm được chuyển đến các siêu thị ở An Giang và Tp. Hồ Chí Minh. Bên cạnh thu nhập từ nấm thì mỗi tháng trang trại của chị Nương còn có một nguồn thu đáng kể khác là tiền bán điện cho Công ty Điện lực An Giang.

Nhờ đấu nối vào lưới điện trước ngày 31/12/2020 nên trang trại Nương Farm được hưởng chính sách mua điện theo Quyết định 13/2020 của Chính phủ với giá mua điện 8,38 cent/kWh (tương đương 1.900 đồng/kWh). Hàng tháng mỗi MW công suất lắp đặt điện mặt trời đem về cho vợ chồng chị Nương số tiền khoảng 300 triệu đồng.

Nhưng với chị Nương, thành tựu lớn nhất là Hợp tác xã Nông nghiệp Tà Đảnh – nơi tạo việc làm cho hàng chục phụ nữ Khmer với mức lương 250-300 nghìn đồng/ngày, tùy theo số giờ làm việc. "Thu nhập đó ở quê tôi là mơ ước. Giờ tôi có một công việc ổn định để có tiền chăm lo cho gia đình. Nơi làm việc cũng gần nhà, không cần phải đi xa", Neang Môm nói đầy vui vẻ khi nhớ về những năm tháng gia đình cô còn vất vả.

netzero-rang-trai-trong-nam-1.jpg
Trang trại trồng nấm sử dụng năng lượng Mặt trời của chị Nương ở xã Tà Đảnh, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN

Dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng mô hình mà chị Nương đang theo đuổi cũng không khỏi có những thách thức. "Vốn đầu tư ban đầu rất lớn, đặc biệt là hệ thống pin mặt trời. Ngoài ra, hiện nay chính sách thu mua điện mặt trời chưa thực sự thuận lợi do ưu đãi từ Quyết định 13 của Chính phủ đã tạm dừng từ ngày 1/1/2021, nên nếu chúng tôi muốn mở rộng sản xuất thì hiệu quả kinh tế chưa được tối ưu".

"Vốn đầu tư thì doanh nghiệp có thể xoay sở, nhưng về chính sách thu mua điện chính sách, thiết nghĩ Nhà nước có cơ chế hỗ trợ vốn và thu mua điện tốt hơn để khuyến khích phát triển mô hình này. Như thế nhiều người mới mạnh dạn đầu tư, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường", Châu Thị Nương đề xuất.

Theo bà Nguyễn Thị Quyến, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh An Giang, là địa phương thuộc vùng biên giới khó tiếp cận các nguồn lực nhưng nhận thức được tầm quan trọng của kinh doanh bền vững, chị Châu Thị Nương đã quyết tâm theo đuổi và coi đây như kim chỉ nam xuyên suốt trong các hoạt động của mình. Mô hình trang trại nấm kết hợp năng lượng mặt trời không chỉ giúp nâng cao được giá trị sản phẩm, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính tiến đến mục tiêu chung của thế giới với mô hình NetZero.

Tại tỉnh An Giang, từ năm 2021, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh An Giang đã triển khai một chương trình cụ thể hỗ trợ vốn cho phụ nữ ứng dụng điện mặt trời cho sản xuất, kinh doanh. Hai hội viên được hỗ trợ trong đợt đầu là chị Nguyễn Thị Kim Loan (ấp Long Bình, xã Long Kiến, huyện Chợ Mới) và chị Trần Kim Hồng (ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Gia, huyện Tri Tôn) được Quỹ trao quyền cho phụ nữ (Dự án UNEP) hỗ trợ nguồn vốn đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái phục vụ sản xuất với số tiền vay là 150 triệu đồng.

Theo bà Nguyễn Thị Quyến, dự án “Trao quyền cho phụ nữ vì một xã hội thích ứng với biến đổi khí hậu” (Dự án UNEP) giai đoạn 2020 – 2021 hướng tới mục tiêu hỗ trợ phụ nữ tiếp cận nguồn tài chính với các mô hình ứng dụng năng lượng tái tạo trong sản xuất kinh doanh.

"Với nguồn vốn cho vay hỗ trợ đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái phục vụ sản xuất kinh doanh, chúng tôi mong muốn chị em chủ cơ sở nâng cao ý thức, tham gia bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, năng lượng, qua đó cải thiện chất lượng môi trường, bảo vệ sức khỏe con người, đồng thời giúp giảm chi phí trong sản xuất, tăng lợi nhuận và thu nhập cho gia đình”, bà Quyến nói./.

Có thể bạn quan tâm

Mưa lớn làm chậm tiến độ dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Mưa lớn làm chậm tiến độ dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Mưa lớn kéo dài đã gây ảnh hưởng đến nhiều dự án giao thông trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; trong đó, có dự án cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng). Các điểm chịu thiệt hại của dự án tập trung chủ yếu tại các vị trí thi công cầu, đường công vụ, bãi đầm, ruộng sản xuất và hệ thống điện lực.

Lợi nhuận tăng thêm 1,5 triệu đồng/ha/vụ từ cơ giới hóa canh tác lúa

Lợi nhuận tăng thêm 1,5 triệu đồng/ha/vụ từ cơ giới hóa canh tác lúa

Tại Bạc Liêu, rất nhiều khâu trong canh tác lúa được máy móc hỗ trợ, việc ứng dụng cơ giới hóa vào các khâu canh tác lúa vừa giúp nông dân giảm công lao động, giảm giá thành, tiết kiệm chi phí sản xuất, đồng thời nâng cao lợi nhuận. Đây là cơ sở để tỉnh Bạc Liêu tiếp tục đẩy mạnh thực hiện mục tiêu xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, phát triển bền vững.

Đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, sống tốt đời đẹp đạo

Đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, sống tốt đời đẹp đạo

Ngày 24/6, Ủy ban đoàn kết công giáo Việt Nam tỉnh Nghệ An tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước biểu dương gương người tốt, việc tốt trong đồng bào Công giáo tỉnh Nghệ An lần thứ VI (giai đoạn 2020-2025). Đại hội cũng xác định, giai đoạn 2025-2030, đồng bào công giáo Nghệ An tiếp tục cùng toàn dân “đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, sống tốt đời đẹp đạo”.

Xóa nhà tạm: Kon Tum hoàn thành sớm 2 tháng, xem xét hỗ trợ các hộ phát sinh

Xóa nhà tạm: Kon Tum hoàn thành sớm 2 tháng, xem xét hỗ trợ các hộ phát sinh

Sáng 24/6, tại Hội nghị sơ kết triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát tỉnh Kon Tum, Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát tỉnh cho biết, đến nay, toàn tỉnh đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 2.740 căn nhà, đạt 100% kế hoạch đề ra, sớm hơn 2 tháng so với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tỉnh tiếp tục huy động kinh phí để hoàn thành 1.312 căn phát sinh, phấn đấu đến ngày 31/10 xóa hoàn toàn nhà tạm, nhà dột nát.

'Chìa khóa' nâng cao hiệu quả sản xuất ở Ninh Thuận

'Chìa khóa' nâng cao hiệu quả sản xuất ở Ninh Thuận

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, nông dân Ninh Thuận đang chứng minh sự linh hoạt và quyết tâm bằng cách chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất. Từ những diện tích đất lúa kém sản xuất hiệu quả và vườn tạp, giờ đây đã hình thành các vùng cây trồng cạn, cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao.

Đắk Nông cấp phép, nâng công suất nhiều mỏ vật liệu xây dựng

Đắk Nông cấp phép, nâng công suất nhiều mỏ vật liệu xây dựng

Để đảm bảo nguồn cung vật liệu xây dựng cũng như tránh tình trạng tăng giá, khan hàng, UBND tỉnh Đắk Nông vừa cấp phép khai thác khoáng sản và nâng công suất khai thác một số mỏ đá xây dựng trên địa bàn. Đồng thời, đưa ra đấu giá nhiều mỏ khoáng sản; trong đó, có đá, cát xây dựng trong bối cảnh giá nhiều mặt hàng như cát, đá tăng mạnh.

'Điểm tựa' yêu thương cho những phận đời kém may mắn

'Điểm tựa' yêu thương cho những phận đời kém may mắn

Những năm qua, với sự chung tay của các cấp Hội Phụ nữ, chương trình "Mẹ đỡ đầu" ở Bến Tre đã trở thành "điểm tựa", nơi lan tỏa yêu thương thiết thực dành cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ vật chất, những mẹ đỡ đầu còn trở thành người bạn đồng hành, dìu dắt các em từng ngày, tiếp thêm niềm tin và nghị lực, để các em mạnh mẽ vượt qua mất mát, mở ra tương lai rộng mở hơn.

Ứng dụng nền tảng số quảng bá, tiêu thụ sản phẩm OCOP

Ứng dụng nền tảng số quảng bá, tiêu thụ sản phẩm OCOP

Ứng dụng nền tảng số để quảng bá, tiêu thụ sản phẩm OCOP đang là hướng đi mà nhiều chủ thể sản xuất đang tiếp cận thị trường hiện nay. Với hình thức này các sản phẩm OCOP đã lan tỏa rộng rãi tới người tiêu dùng và gia tăng doanh thu cho các chủ thể sản xuất ở Nghệ An.

Mưa lũ gây sạt lở một số tuyến đường ở Yên Bái

Mưa lũ gây sạt lở một số tuyến đường ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, trên địa bàn tỉnh từ đêm 22 đến sáng 23/6 có mưa to và dông gây sạt lở một số vị trí trên tuyến đường giao thông tại các xã ở huyện Yên Bình.

Lạng Sơn đảm bảo an toàn cho người dân ở vùng bị cô lập, ngập sâu

Lạng Sơn đảm bảo an toàn cho người dân ở vùng bị cô lập, ngập sâu

Mưa lớn liên tục trong những ngày qua cộng với nước lũ từ các tỉnh lân cận dồn về khiến một số vùng thấp, trũng của huyện Bắc Sơn, Hữu Lũng... tỉnh Lạng Sơn bị ngập sâu. Chính quyền lực lượng chức năng đã hỗ trợ di chuyển đồ đạc, di dời người dân ở vùng trũng thấp đến nơi an toàn, đồng thời cung cấp nhu yếu phẩm cho người dân ở khu vực bị ngập...

Thay đổi diện mạo nông thôn từ các chương trình mục tiêu quốc gia

Thay đổi diện mạo nông thôn từ các chương trình mục tiêu quốc gia

Trong 5 năm từ 2021-2025, các Chương trình mục tiêu Quốc gia triển khai trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, vùng cao Lào Cai. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư xây dựng, nâng cấp đồng bộ, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người tăng, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững.

Cao Bằng chủ động ứng phó với mưa lớn, nguy cơ lũ quét, sạt lở

Cao Bằng chủ động ứng phó với mưa lớn, nguy cơ lũ quét, sạt lở

Trên địa bàn tỉnh Cao Bằng có mưa kéo dài, một số nơi mưa lớn khiến cho mực nước tại các sông, suối, hồ, đập dâng cao gây nguy cơ ngập úng, sạt lở, đe dọa mùa màng, công trình, nhà ở của người dân. Tại một số tuyến đường giao thông huyết mạch đã xuất hiện một số điểm sạt lở gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Quảng Ninh xóa bỏ các điểm, lối đi tự mở qua đường sắt

Quảng Ninh xóa bỏ các điểm, lối đi tự mở qua đường sắt

Trước nguy cơ mất an toàn cho người dân khi trên tuyến đường sắt đi qua địa bàn tỉnh Quảng Ninh, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh phối hợp với các đơn vị liên quan khảo sát, xử lý các điểm, lối đi qua đường sắt không đảm bảo an toàn trên địa bàn.

Mưa lũ tại Lạng Sơn gây nhiều thiệt hại

Mưa lũ tại Lạng Sơn gây nhiều thiệt hại

Ngày 22/6, thông tin từ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lạng Sơn, trong 24 giờ qua, nhiều nơi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn xảy ra mưa lớn, gây thiệt hại về tài sản.

Đảm bảo các xã, phường ở tỉnh Cà Mau mới đi vào vận hành thông suốt từ ngày 1/7

Đảm bảo các xã, phường ở tỉnh Cà Mau mới đi vào vận hành thông suốt từ ngày 1/7

Ngày 22/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau cho biết đã triển khai vận hành thử nghiệm và rút kinh nghiệm tại 17/39 xã, phường mới và đang vận hành thử nghiệm đồng loạt mô hình chính quyền cấp xã mới đối với các đơn vị cấp xã còn lại; Đồng thời, tỉnh Bạc Liêu cũng đã nghiêm túc triển khai vận hành thử nghiệm và rút kinh nghiệm tại 7/25 xã, phường và đang vận hành thử nghiệm đồng loạt ở các đơn vị xã, phường còn lại để đảm bảo đi vào hoạt động thông suốt từ ngày 1/7.

Tuyên Quang cảnh báo nguy cơ sạt lở đất do mưa lớn

Tuyên Quang cảnh báo nguy cơ sạt lở đất do mưa lớn

Theo Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, từ ngày 21/6 đến sáng 22/6, các khu vực trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to như: xã Hùng Mỹ 129mm (huyện Chiêm Hóa); các xã Phúc Ninh 144mm, Lăng Quán 118mm (huyện Yên Sơn); các xã Thái Hòa 135mm, Thành Long 131mm (huyện Hàm Yên); xã Thượng Giáp 110mm (huyện Na Hang).

Đột phá giao thông, vùng cao khơi dòng phát triển mới

Đột phá giao thông, vùng cao khơi dòng phát triển mới

Phát triển kết cấu hạ tầng giao thông là một trong ba khâu đột phá chiến lược được Hà Giang xác định tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Sau hơn ba năm thực hiện Nghị quyết 22-NQ/TU ngày 22/12/2021, nhiều công trình giao thông trọng điểm đã được đầu tư đồng bộ, mở ra hướng phát triển kinh tế - xã hội mới cho tỉnh miền núi biên giới địa đầu Tổ quốc.