Kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh - Liệt sỹ

Chuyện chưa kể về các đội K và hành trình đi tìm đồng đội (Bài 2)

Chuyện chưa kể về các đội K và hành trình đi tìm đồng đội (Bài 2)
Bài 2: Chắt chiu từng thông tin... 

Một thông tin và 124 bộ hài cốt

Chuyện Đội K70 phát hiện và quy tập được 124 bộ hài cốt tại 3 hố chôn tập thể tại khu vực lô cao su 61 thuộc phum Veal Mlu, xã Veal Mlu, huyện Ponhea Kraek, tỉnh Tboung Khmum Campuchia vào đầu năm 2017 vừa qua xuất phát từ tin báo của người dân địa phương.    

Sau khi nắm được thông tin ông Som Khem (74 tuổi), Trưởng phum Veal Mlu, xã Veal Mlu có biết thông tin về mộ liệt sỹ bộ đội Việt Nam. Ngày 20/2/2017, Thượng tá Đào Minh Tâm, Chính trị viên Đội K70 đã tiếp xúc ngay với ông Som Khem và được kể lại: Vào khoảng năm 1971-1972, bộ đội Việt Nam về đóng chân tại khu vực Kpal Boonghoi (nay là lô cao su 61). Lúc đó chỉ biết vậy chứ không rõ tên đơn vị vì bộ đội Việt Nam không cho vào, nhưng nghe nói chuẩn bị đánh hai đồn địch ở khu vực Kraek thì bị địch phát hiện. Khoảng 6,7 giờ tối (không nhớ rõ ngày, tháng – Đội K70) có 3 máy bay, trong đó có một máy bay ném bom vào khu vực bộ đội đóng quân. Sáng hôm sau, bộ đội chạy ra phum nhờ người dân (ông Som Khem, ông Thu, ông Mau) khiêng xác bộ đội đã hy sinh xuống 2 hố bom để chôn. Ba ngày sau ông Khem quay lại, đơn vị bộ đội Việt Nam đã đi khỏi và mùi hôi thối từ các tử thi còn nồng nặc. Đến nay, trong ba người phụ chôn xác chỉ còn ông Som Kem.
Đại tá Lê Văn Mỹ, Chính trị viên Đội K71- Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Tây Ninh, đã tham gia Đội K71 hơn 16 năm, từ những ngày đầu thành lập đội. Trong quá trình đó, anh và đồng đội của mình đã tìm, quy tập và hồi hương được 2.338 hài cốt liệt sỹ hy sinh trên trường tại Campuchia. Ảnh: Xuân Khu - Anh Tuấn - TTXVN.
Đại tá Lê Văn Mỹ, Chính trị viên Đội K71- Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Tây Ninh, đã tham gia Đội K71 hơn 16 năm, từ những ngày đầu thành lập đội. Trong quá trình đó, anh và đồng đội của mình đã tìm, quy tập và hồi hương được 2.338 hài cốt liệt sỹ hy sinh trên trường tại Campuchia. Ảnh: Xuân Khu - Anh Tuấn - TTXVN.
  
Qua xác minh thêm của Đội K70, ông Koung Buon Thoun, Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn cảnh vệ 203 (từng là đội trưởng đội bảo vệ cho Đội K71 từ 2001-2009) cho biết, năm 2005 đã từng cùng Đội K71 tìm kiếm tại khu vực này, nhưng không tìm thấy, do người cung cấp thông tin chỉ được nghe kể lại nên không xác định được chính xác nơi chôn bộ đội Việt Nam.  
 
Thượng tá Đào Minh Tâm cho biết: Sau khi xác minh thông tin, đến ngày 21/2, chỉ huy đội và lực lượng bảo vệ Campuchia đã đến gặp ông Tuk, chủ rẫy cao su xin đào kiếm hài cốt. Ông Tuk đồng ý và cho biết thêm là khu vực này có chôn nhiều người chết trong chiến tranh. Đến ngày 22/2, Đội K70 đào tìm thấy nhiều sọ người đã mục, xương tay chân, di vật chứng minh là vật dụng bộ đội Việt Nam thường dùng như cúc áo bộ đôi, mặt thắt lưng bằng đồng, dây thắt lưng bằng vải, nhựa... Từ đó, Đội K70 kết luận thông tin ông Som Khem là chính xác và đánh giá đây là một nguồn tin “quý như vàng” khi số mộ quy tập lên đến hàng trăm.     

Từ 22/2 đến 8/3, toàn Đội K70 đã tìm đào được 79 bộ hài cốt liệt sỹ, trong đó có 7 bộ tập thể gồm 207 răng, 20 kg xương vụn và các vật dụng kèm theo. Sau đó, tiếp tục mở rộng tìm kiếm, phát hiện 2 hố bom khác có xương cốt xác định là của liệt sỹ Việt Nam cách hố thứ nhất khoảng 20 m và 15 m.    

Kết quả tìm kiếm quy tập tại 3 hố chôn liệt sỹ (từ ngày 22/2-2/4/2017), Đội K70 đã quy tập, cất bốc được 124 bộ hài cốt liệt sỹ, trong đó có 113 bộ riêng, 11 bộ tập thể, 2.677 răng. Riêng 11 bộ tập thể có 207 răng và 20 kg xương vụn cùng nhiều di vật kèm theo. Thượng tá Đào Minh Tâm, cho biết: Qua xác minh tài liệu do Phòng chính sách Quân khu 7 cung cấp, xác định đây là số hài cốt liệt sỹ thuộc Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 2, Sư đoàn 9, Quân khu 4. Hiện đã thống kê được danh sách 53 liệt sỹ.   

Dân vận khéo để có thông tin
Quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sỹ, thông qua các hoạt động giúp dân sản xuất, khám chữa bệnh cho người dân địa phương, cùng nhân dân địa phương dọn dẹp, tu sửa nhà cửa, chùa chiền, các địa điểm văn hóa công cộng, các chiến sỹ đội K đã gây dựng tình đoàn kết với người dân Campuchia, qua đó thu thập được nhiều thông tin hữu quý giá về mộ liệt sỹ.
Chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ thuộc Cục Chính trị Quân khu 7 - Đội K70 cẩn thận lựa, lọc hài cốt được tìm thấy. Ảnh: TTXVN
Chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ thuộc Cục Chính trị Quân khu 7 - Đội K70 cẩn thận lựa, lọc hài cốt được tìm thấy. Ảnh: TTXVN    

Trong giai đoạn 14 (đầu năm 2015), Đội K72 triển khai công tác tìm kiếm tại tỉnh Kampong Thom. Tuy nhiên, do thời gian lâu ngày và địa hình thay đổi nên công tác gặp nhiều khó khăn. Đã qua hơn 1 tháng tìm kiếm vất vả với hàng trăm hố đào dò mà vẫn không tìm thấy được mộ liệt sỹ nào.       

Đến ngày 27/3/2015, trong lúc anh em cán bộ chiến sỹ ghé vào nhà nhà dân ở thôn Svay Kokchum, xã Crakapo, huyện Santuk, tỉnh Kampong Thom để nghỉ trưa. Thấy ông Prum Sala, chủ nhà bị đau chân nhiễm trùng, bác sỹ của Đội đã khám, điều trị và cho thuốc chữa. Biết được công việc của đội đang đi tìm mộ của chiến sỹ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh ở Campuchia, ông Prum Sala kể: Vào năm 1979, có một đơn vị bộ đội Việt Nam chiến đấu ở đây, có một số người hy sinh và được đưa đi chôn. Tôi có đứng xem, vị trí chôn ở một cái gò rộng khoảng 1.000m2, trên đó có một cái cây cổ thụ.      

Theo Trung tá Nguyễn Quang Trung, Chính trị viên Đội K72, sau khi nắm được thông tin, Đội đã tiến hành tìm kiếm, đào đến 11 giờ 40 ngày hôm sau đã phát hiện được mộ đầu tiên, đầu quay hướng Bắc, hài cốt bó trong một tấm vải chăn, hoa văn màu xanh. Bên trong có dây thắt lưng bị cháy, có tấm áo mưa bộ đội, có giấy tờ tùy thân nhưng đã bị phân hủy, cúc áo, đạn mục... Sau đó, Đội tìm đào thêm 3 mộ liệt sỹ Việt Nam, nằm xen kẽ với mộ thứ nhất, ngay gần nơi mà trước đó các chiến sỹ đã đào dò nhiều hố trong suốt thời gian dài mà không thấy.    

Cũng nhờ làm tốt công tác dân vận, khám chữa bệnh, phát thuốc cho một cụ ông 80 tuổi bị thương do lợn rừng húc, Đội K71 có được thông tin tìm được 8 hài cốt liệt sỹ tại phum Kantuot, huyện Memot, tỉnh Kampong Cham (nay thuộc tỉnh Tboung Khmum). Đại tá Lê Văn Mỹ, Chính trị viên đội K 71 chia sẻ: Trước đó, tại khu vực này, anh em tìm ròng rã nhiều ngày, đào đi đào lại cả chục lần với cả trăm mét khối đất mà vẫn không tìm được hài cốt liệt sỹ bởi địa hình khu vực thay đổi rất nhiều so với thông tin nắm được.      

Trước ngày chuẩn bị rút quân, nước sinh hoạt hết, mấy anh em trong đội đi bộ gần 10 km tìm nhà dân để xin nước. Khi ghé vào nhà một hộ dân, thấy có cụ ông khoảng 80 tuổi đang bị thương nằm trong nhà.

“Sau khi chiến sĩ quân y của đội khám, cho ông cụ thuốc điều trị, anh em kể chuyện đang tìm hài cốt bộ đội Việt Nam tại khu vực này. Nghe xong, ông cụ nói có biết nơi an táng các liệt sỹ và  đồng ý để anh em khiêng cụ đi tìm. Tìm kiếm đúng vị trí ông cụ chỉ, đội đã cất bốc được 8 bộ hài cốt liệt sỹ chỉ trong vòng 5 tiếng đồng hồ, đặc biệt tất cả hài cốt đều có họ tên rõ ràng”, Đại tá Lê Văn Mỹ nhớ lại.    

Theo chỉ huy các đội K, nhờ làm tốt công tác dân vận, người dân địa phương đã cung cấp thông tin chính xác giúp các chiến sỹ đội K tìm được hài cốt đồng đội. Trong những năm gần đây, khoảng 80% các hài cốt liệt sỹ được tìm thấy tại Campuchia là nhờ các thông tin trực tiếp hay gián tiếp có từ người dân Campuchia.    

Bằng tình cảm nhân hậu, sự chân thành và từ những việc làm mang tính nhân văn cao cả, những người lính các đội K đi qua các vùng quê của mảnh đất Chùa Tháp đã để lại những tình cảm cảm phục cho những người dân Campuchia về những người bộ đội Việt Nam dũng cảm trong chiến đấu, tốt bụng hiền hòa lúc thời bình và luôn hết mình tri ân hướng về đồng đội.
Anh Tuấn - Xuân Khu
Bài 3: Hóa giải nhiều tình huống khó
Báo ảnh Dân tộc và Miền núi/TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Tại khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, từ ngày 24/7, mực nước trên sông Lam, Nậm Mộ, Nậm Nơn... giảm mạnh. Tình trạng ngập lụt tại các vùng tâm lũ thuộc các xã Con Cuông, Mường Xén, Tương Dương, Mỹ Lý, Nhôn Mai... đã bớt căng thẳng, nhiều nơi nước đã rút cạn.