Kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh - Liệt sỹ:

Chuyện chưa kể về các đội K và hành trình đi tìm đồng đội (Bài 4)

Chuyện chưa kể về các đội K và hành trình đi tìm đồng đội (Bài 4)
Bài 4: Nửa đời binh nghiệp đi tìm hài cốt liệt sỹ

Thất hứa với vợ vì … mải đi tìm đồng đội
 
Gắn bó với Đội K70 ngay từ ngày đầu thành lập, năm 2001 đến nay, Đại tá Lê Văn Hợp, Đội trưởng Đội K70 là một trong những cán bộ kỳ cựu nhất của lực lượng chuyên trách tìm kiếm, cất bốc hồi hương liệt sỹ của Quân khu 7. Một nửa thời gian trong quân ngũ của Đại tá Trần Văn Hợp gắn với công tác tìm kiếm, cất bốc, hồi hương liệt sỹ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia.  
Các chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Bình Phước - Đội K72 tìm, lấy mộ liệt sỹ dưới móng trường học đầu năm 2017. Ảnh: TTXVNCác chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Bình Phước - Đội K72 tìm, lấy mộ liệt sỹ dưới móng trường học đầu năm 2017. Ảnh: TTXVN
Các chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Bình Phước - Đội K72 tìm, lấy mộ liệt sỹ dưới móng trường học đầu năm 2017. Ảnh: TTXVN

Những năm cuối thập kỷ 90 của thế kỷ trước, sau khi tốt nghiệp học khóa đào tạo Trợ lý quận huyện, anh Hợp dự định xin về công tác tại địa phương (Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Tây Ninh), để tiện cho việc chăm sóc gia đình. Nhưng đúng thời điểm đó, Bộ Tư lệnh Quân khu 7 có chủ trương thành lập các đội chuyên trách công tác tìm kiếm, hài cốt liệt sỹ hy sinh tại Campuchia. Với kinh nghiệm gần 10 năm công tác tại Campuchia, biết tiếng Khmer, hiểu phong tục tập quán và thông thạo địa bàn, nên Trần Văn Hợp lúc đó với hàm Thiếu tá được chọn làm Đội phó Đội K70 thuộc Cục Chính sách, Bộ Tư lệnh Quân khu 7. 
 
Chấp hành lệnh điều động của cấp trên, anh Trần Văn Hợp động viên người vợ trẻ ở nhà chuyên tâm chăm sóc con nhỏ (lúc đó cháu lớn 10 tuổi, nhỏ mới 4 tuổi); rồi xách ba lô về hội quân cùng các chiến sỹ Đội K70, bắt tay ngay vào việc lên kế hoạch huấn luyện, xây dựng phương án triển khai công tác tìm kiếm hài cốt liệt sỹ tại Campuchia. Kể lại câu chuyện này, Đại tá Trần Văn Hợp tâm sự: “Ngày đó hứa với vợ là đi một hai đợt rồi sẽ về quê cho gần gia đình. Thế mà, 16 năm rồi, tôi thất hứa với bà ấy, vẫn nguyên ở Đội K70”.
Chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Tây Ninh - Đội K71 vệ sinh, sắp xếp hài cốt liệt sỹ. Ảnh: TTXVNChiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Tây Ninh - Đội K71 vệ sinh, sắp xếp hài cốt liệt sỹ. Ảnh: TTXVN
Chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Tây Ninh - Đội K71 vệ sinh, sắp xếp hài cốt liệt sỹ. Ảnh: TTXVN
Chia sẻ về những ngày đầu về Đội K70, Đại tá Trần Văn Hợp cho biết: Mọi cái đều mới lạ. Cũng toàn những người trước thì cầm cuốc, sau thì cầm súng, đâu có ai biết gì về việc tắm rửa, mai táng hài cốt. Lần đầu tiếp xúc với hài cốt liệt sỹ, không chỉ chiến sỹ, ngay cả cán bộ cũng hồi hộp lúng túng. Vừa làm vừa tìm hiểu, học hỏi, rút kinh nghiệm nên mọi cái rồi cũng quen. 
 
“Điều phần quan trọng là, cán bộ và các lớp chiến sỹ trong đội đều rất nỗ lực, phấn đấu làm tốt công việc của mình vì xác định đây không chỉ là nhiệm vụ cấp trên giao mà còn là một việc làm nhân đạo cao cả, rất có ý nghĩa trong cuộc sống, mang lại niềm vui, giảm bớt nỗi buồn cho gia đình các bác, các chú, các anh đã ngã xuống nơi xứ người”, Đại tá Hợp chia sẻ.  
Các chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Tây Ninh - Đội K71 tại một khu mộ hài cốt liệt sỹ được tìm thấy. Ảnh: TTXVN
Các chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ tỉnh Tây Ninh - Đội K71 tại một khu mộ hài cốt liệt sỹ được tìm thấy. Ảnh: TTXVN

Nhìn lại quá trình hơn 16 năm đi tìm đồng đội, Đại tá Trần Văn Hợp cho rằng, việc tìm kiếm, cất bốc hài cốt các liệt sỹ chưa bao giờ là dễ dàng cả. Ngoài những khó khăn chung như khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, làm việc ở địa bàn nước ngoài, thì mỗi thời kỳ đều có những cái khó khăn riêng đòi hỏi tất chiến sỹ các đội K phải vượt qua, xứng đáng là anh bộ đội Cụ Hồ, thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm của người lính trong thời bình với các thế hệ cha anh đi trước. 
 
Người chính trị viên và 2.338 hài cốt liệt sỹ 
Tiếp chúng tôi sau khi vừa cùng anh em chiến sỹ của Đội K71, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Tây Ninh đi khảo sát, nắm thông tin vệ khu mộ liệt sỹ ở huyện Trảng Bàng, Tây Ninh, Đại tá Lê Văn Mỹ, Chính trị viên Đội K71, nói: Ngay sau khi từ Campuchia về, nắm được thông tin có khu mộ liệt sỹ là anh em lại xuống địa bàn khảo sát, tìm hiểu ngay. Ngay trong tuần sau chúng tôi xuống làm việc với chính quyền địa phương, bắt tay ngay vào công việc. 
Chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ thuộc Cục Chính trị Quân khu 7 - Đội K70 cẩn thận lựa, lọc hài cốt được tìm thấy. Ảnh: TTXVN
Chiến sỹ Đội tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ thuộc Cục Chính trị Quân khu 7 - Đội K70 cẩn thận lựa, lọc hài cốt được tìm thấy. Ảnh: TTXVN
Câu chuyện giữa chúng tôi và Đại tá Lê Văn Mỹ cùng những người đồng đội của anh xoay quanh những câu chuyện, kỷ niệm xúc động về hành trình của những người lính đi tìm hài cốt liệt sỹ hy sinh trên đất bạn, đưa về quê hương, đặc biệt là những kỷ niệm gắn liền với quá trình tìm, quy tập hơn 2.338 hài cốt liệt sỹ mà anh trực tiếp tham gia. 
 
Đội K71 đảm nhận nhiệm vụ quy tập hài cốt liệt sỹ trên địa bàn 5 tỉnh của Campuchia gồm Kampong Cham, Siem Reap, Battambang, Oddar Meanchey và Banteay Meanchey. Đây là địa bàn rất rộng, địa hình phức tạp, thế nhưng trên mọi hành trình của Đội K71, Đại tá Lê Văn Mỹ đều có mặt, cùng với anh em chiến sỹ vượt núi, băng rừng, tìm hài cốt liệt sỹ trên đất bạn Campuchia. “Nhiều khi đi có thông tin mà tìm nhiều ngày không thấy mộ, mình luôn cảm thấy thiếu cái gì đó, bồn chồn trong người. Lúc đó, phải động viên anh em chiến sỹ tiếp tục đào tìm”, Đại tá Lê Văn Mỹ bộc bạch. 
Hài cốt và di vật của các liệt sỹ Quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia. Ảnh: TTXVN
Hài cốt và di vật của các liệt sỹ Quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia. Ảnh: TTXVN
Khi bắt tay vào công việc, Đại tá Lê Văn Mỹ luôn xác định với bản thân và anh em, quyết tâm “làm dứt điểm, phát hiện đến đâu, làm ngay đến đấy, không phân biệt địa bàn được phân công. Chủ động sáng tạo, linh hoạt, tập trung rà soát kỹ địa bàn được phân công, bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và phương tiện, trang bị, giữ vững mối quan hệ đoàn kết hữu nghị, tôn trọng giúp đỡ lẫn nhau với người dân địa phương”.
 
Với thời gian dài gắn bó với công việc tìm kiếm hài cốt liệt sỹ, Đại tá Lê Văn Mỹ đã trực tiếp thực hiện quy trình, bắt đầu từ tìm kiếm, phát hiện được hài cốt, cất bốc đưa về nước, tìm người thân, bàn giao cho gia đình. Mỗi lần như vậy, để lại cho người chính trị viên này những cảm xúc đặc biệt. 
 
Đến bây giờ, Đại tá Lê Văn Mỹ thuộc lòng, nắm rõ từng đặc điểm của hài cốt cũng như vị trí hài cốt của liệt sỹ do Đội K71 quy tập và đang được án táng tại các nghĩa trang trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Chia sẻ về cảm xúc của mình, Đại tá Lê Văn Mỹ tâm sự: Tuy quá trình tìm kiếm có nhiều vất vả, khó khăn nhưng mỗi lần bàn giao hài cốt, thấy niềm vui của thân nhân liệt sỹ, những vất vả trong chúng tôi như tan biến và có thêm động lực để tiếp tục lên đường làm nhiệm vụ thiêng liêng này. 
Nghi thức bàn giao hài cốt liệt sỹ Việt Nam giữa Đội K72 và chính quyền địa phương tại Campuchia. Ảnh: TTXVN
Nghi thức bàn giao hài cốt liệt sỹ Việt Nam giữa Đội K72 và chính quyền địa phương tại Campuchia. Ảnh: TTXVN 
Trong những câu chuyện kể với chúng tôi, các anh Trần Văn Hợp, Lê Văn Mỹ, đều không nói nhiều về khó khăn, vất vả mà luôn có chung một nỗi băn khoăn: Thời gian không đợi chúng ta. Các nhân chứng phần lớn đã chết hoặc nếu còn thì đã già, yếu, nên các thông tin về liệt sỹ ngày một ít và không còn chuẩn xác. 
 
Theo các anh, một ngày trôi qua là thêm một ngày nguy cơ địa hình, địa vật bị thay đổi và các di vật, hài cốt có nguy cơ bị hủy hoại, mất dần đi. Vì thế có những nơi, có những trường hợp, anh em phải tìm kiếm không chỉ một lần, mà nhiều lần, không chỉ một năm mà nhiều năm, cho đến khi nào tìm thấy hoặc đủ yếu tố xác định đó là thông tin chưa chính xác. “Chúng tôi luôn nỗ lực, đóng góp phần công sức nhỏ bé của mình để sớm tìm được và đưa các bác, các chú, các anh về quê hương sớm ngày nào, hay ngày đó”, các anh chia sẻ. 
Anh Tuấn – Xuân Khu
Bài 5: Tìm lại tên liệt sỹ từ những bài báo
Báo ảnh Dân tộc và Miền núi/TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Tại khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, từ ngày 24/7, mực nước trên sông Lam, Nậm Mộ, Nậm Nơn... giảm mạnh. Tình trạng ngập lụt tại các vùng tâm lũ thuộc các xã Con Cuông, Mường Xén, Tương Dương, Mỹ Lý, Nhôn Mai... đã bớt căng thẳng, nhiều nơi nước đã rút cạn.