Gần 10 năm qua, ông Mai Văn Quân (ngụ tại khu 6, thị trấn Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa) đã tự bỏ tiền đầu tư, cải tạo khu đất rộng đến 22 ha để trồng cây, làm nơi trú ngụ cho hàng vạn con cò. Chăm sóc, bảo vệ đàn cò không chỉ góp phần giữ gìn môi trường sinh thái mà việc làm của người nông dân này đang góp phần tạo nên cảnh quan thiên nhiên đẹp cho miền quê nơi đây.
Ông Quân đã trồng thêm khoảng 50 bụi tre lớn, trở thành nơi trú ngụ an toàn cho hàng vạn con cò. Ảnh: TTXVN phát
Ông Mai Văn Quân cho biết, hàng ngày, đàn cò đi kiếm ăn từ 5 giờ đến 17 - 18 giờ trong phạm vi từ 1 - 10km. Vị trí kiếm ăn và thức ăn của mỗi loài cò khác nhau. Chiều chiều, cò bay thành từng đàn, chao liệng trên bầu trời trước khi trở về vườn trú ngụ sau một ngày dài kiếm ăn, làm rộn rã cả một vùng quê.
Kể về cơ duyên gắn bó với đàn cò, ông Mai Văn Quân chia sẻ, khu đất này trước kia là đầm lầy, chỉ có lau lách mọc um tùm, năm 2004, gia đình ông đấu thầu với mục đích làm trang trại. Trong quá trình cải tạo, khi chiều về, có lác đác vài đàn cò nhỏ tìm về khu vườn trú ngụ. Ban đầu, ông nghĩ đàn cò này chỉ trú tạm vài hôm rồi sẽ bay đi. Tuy nhiên, đàn cò thường xuyên bay đi, bay về, làm tổ đẻ trứng ngày càng nhiều hơn. Với quan niệm “đất lành chim đậu”, lại là người yêu thiên nhiên và các loài chim trời từ bé, ông Quân nảy ra ý tưởng sẽ xây dựng một “ngôi nhà” an toàn cho đàn cò về trú ngụ.
Ông Mạc Văn Quân nhớ lại: “Thời điểm đó, nạn săn bắt chim trời tại địa phương nói riêng và toàn tỉnh nói chung trở thành vấn đề nhức nhối. Mỗi lần ra chợ, thấy cò và các loại chim trời được rao bán tràn lan, tôi thấy rất đau xót. Do vậy, tôi nảy ra ý tưởng sẽ bảo vệ đàn cò và tìm mọi cách để thu hút ngày càng nhiều cò trở về để chăm sóc, bảo vệ”.
Từng đàn cò bay thành từng đàn, chao liệng trên bầu trời rồi trở về vườn trú ngụ sau một ngày dài kiếm ăn. Ảnh: TTXVN phát
Khu vực đấu thầu được Nhà nước giao làm kinh tế chỉ là vùng đất đầm lầy, sâu trũng, chủ yếu là cây lau, sậy rất khó canh tác. Ông Quân quyết định trồng thêm cây và xây tường rào xung quanh để bảo vệ cò trước nạn săn bắn chim. Sau khi xây tường bao, trồng thêm nhiều cây, ông Quân phát hiện số lượng cò về đây ngày càng nhiều, ước chừng khoảng 10 vạn con. Ngoài các loài cò như cò lửa, cò nhện... hiện khu trang trại còn có bồ nông, sáo sậu, bìm bịp... về trú ngụ.
Năm 2014, ông Quân được Nhà nước giao thêm 12 ha đất để mở rộng trang trại. Với quyết tâm cải tạo khu đất thầu mang lại giá trị cao, gia đình ông Quân đã quy hoạch thành ba vùng sản xuất, hai vùng để tập trung chăn nuôi và trồng cây ăn quả, một phần đất cải tạo làm nơi trú ngụ cho cò và nhiều loại cá thể sinh vật khác.
Đến nay, khi cây cối trong vườn tốt lên, số lượng cò về ngày càng nhiều. Cùng với cò, vạc và nhiều loài chim khác đã tìm về khu trang trại của gia đình ông trú ngụ. Để tạo môi trường sinh thái cho cò sinh sống, ông Quân đã quyết định trồng thêm khoảng 50 bụi tre lớn. Khu vực này trở thành nơi trú ngụ an toàn cho hàng vạn con cò. Ông thuê thêm 3 lao động, ngoài công việc chăm sóc, cải tạo vườn tạp còn làm thêm nhiệm vụ trông coi và chăm sóc bảo vệ để đàn cò không bị săn bắt hay dịch bệnh.
Anh Lê Văn Xuân, công nhân của trang trại cho biết:"Với mức thu nhập 7 triệu đồng/người/tháng, công việc của chúng tôi ở trang trại là cắt tỉa cây cối, trồng thêm cây mới, chăm sóc cò non, sửa lại tổ... Trong những ngày mưa bão, giao mùa, thời điểm dịch bệnh, chúng tôi đến phun thuốc khử trùng khu vực vườn cây để ngăn chặn dịch bệnh, đảm bảo cho cò sinh sản tốt. Nếu phát hiện cò chết hay có dấu hiệu dịch bệnh, chúng tôi báo cáo ông Quân để mời các chuyên viên y tế về trực tiếp kiểm tra, lấy mẫu phân tích, có phương án điều trị. Bên cạnh đó, hàng ngày, chúng tôi còn có nhiệm vụ kiểm tra cò về và bảo vệ canh gác chúng khỏi những kẻ săn bắt bên ngoài."
Trước nạn săn bắt chim trời, ông Quân đã quyết định xây tường rào bao quanh và thuê thêm lao động để chăm sóc, bảo vệ đàn cò. Ảnh: TTXVN phát
Ông Nguyễn Minh Tấn, Chủ tịch UBND xã Hà Ngọc, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa cho biết: Việc làm của ông Hà Văn Quân trong việc bảo vệ và "dụ" đàn cò về làm tổ tại khu trang trại của gia đình để chăm sóc và bảo vệ được xem là một “việc làm tử tế” cần được tuyên truyền, nhân rộng. Địa phương đánh giá cao việc làm của ông trong việc giữ gìn hệ sinh thái. Để bảo vệ đàn cò trước nạn săn bắt trộm, xã đã chỉ đạo lực lượng Công an thường xuyên theo dõi và hỗ trợ ông Quân. Người dân được tuyên truyền, vận động không được săn bắt cò và các loại chim trời trái phép. Hiện tại, ông Quân đã trình lên UBND tỉnh xin cấp phép xây dựng khu trang trại gắn với phát triển du lịch sinh thái tại khu vực này. Hy vọng rằng, sau khi dự án được tỉnh chấp thuận, với những phương án, kế hoạch cụ thể, bài bản, khu trang trại của gia đình ông Quân sẽ sớm trở thành một điểm du lịch sinh thái hấp dẫn đối với du khách gần xa.
Khiếu Tư
