Nằm cheo leo trên ngọn đồi cao giữa xã biên giới Lao Chải (Tuyên Quang), Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Xín Chải là một trong 248 điểm trường đang được Trung ương ưu tiên đầu tư theo chủ trương lớn về phát triển giáo dục vùng khó. Trong khung cảnh núi non hiểm trở, cuộc sống thiếu thốn đủ bề, chủ trương này như một luồng sinh khí mới, tiếp thêm động lực để thầy và trò vượt khó, bám trường, giữ lớp.

Đường vào trường gập ghềnh, dốc cao, đất đá lởm chởm. Mùa mưa trơn trượt, mùa đông sương mù giăng kín lối, có những đoạn chỉ cần lỡ tay lái là rơi xuống vực sâu. Ngôi trường nằm giữa bốn bề núi đá, thiếu thốn đủ thứ, từ cơ sở vật chất, phòng ở, khu vui chơi đến cả thiết bị dạy học.


Vượt qua muôn vàn khó khăn, năm học 2024–2025, trường có tổng số 29 cán bộ, giáo viên, nhân viên. Trường có 10 lớp học với 236 học sinh, trong đó 98,5% là học sinh dân tộc Dao. Gần 50% các em thuộc hộ nghèo, cận nghèo. Dù vậy, tỷ lệ chuyên cần vẫn đạt 97,3%. Con số này cho thấy tinh thần vượt khó mạnh mẽ của cả giáo viên lẫn học sinh nơi biên giới.

Cô giáo Hoàng Thị Như, chủ nhiệm lớp 4 tâm sự: “Nhiều em đến lớp trong bộ quần áo mỏng, không đủ sách vở, lại không có người kèm cặp vì bố mẹ đi làm nương cả ngày. Giáo viên vừa là thầy, vừa là người thân, đồng hành với các em cả ngày đêm.” Cô chia sẻ, những giờ truy bài buổi tối, những bữa ăn bán trú, thầy cô phải túc trực cùng học sinh để đảm bảo an toàn và động viên tinh thần các em.

Không riêng học sinh, các giáo viên cũng đối mặt với vô vàn thử thách. Phần lớn không phải người địa phương, việc đi lại vào mùa mưa lũ trở thành nỗi ám ảnh thường trực. Nhà công vụ xuống cấp, thiếu phòng ở, sinh hoạt chật vật. Thiết bị dạy học còn hạn chế, một bộ phận giáo viên lớn tuổi lại chưa quen với công nghệ khiến việc đổi mới phương pháp gặp nhiều trở ngại.

Thầy Lý Ngọc Hùng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Chúng tôi đang thiếu phòng ở cho học sinh bán trú, có phòng phải ở ghép 30–40 em. Nhà ăn xuống cấp, không đủ chỗ, sân chơi không có, hàng rào bao quanh cũng chưa được xây dựng. Dù vậy, năm nay nhà trường vẫn đang nỗ lực cải tạo, vệ sinh khuôn viên, chuẩn bị tốt nhất cho năm học mới”.

Hiện công tác tuyển sinh lớp 1, lớp 6 đã hoàn tất. Các giáo viên được phân công lại theo chuyên môn, lớp học được biên chế phù hợp. Trường cũng đang tổ chức chỉnh trang cảnh quan, trồng hoa, tỉa cây để tạo môi trường học tập thân thiện.

Chủ trương xây dựng 248 trường học vùng biên không chỉ là sự hỗ trợ về cơ sở vật chất, mà còn là lời cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước với sự nghiệp giáo dục vùng cao. Khi trường lớp được đầu tư, điều kiện dạy – học được cải thiện, hành trình tìm con chữ của các em sẽ bớt gập ghềnh, và mỗi thầy cô nơi biên cương sẽ thêm vững vàng trong sứ mệnh trồng người giữa núi rừng…/.
