Sự thay đổi của các hình thái mưa do hiện tượng El Nino khiến hàng triệu trẻ em trên thế giới bị suy dinh dưỡng và có vấn đề về sức khỏe trong thời gian dài. Các nhà nghiên cứu đã đưa ra cảnh báo trên trong một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Nature Communications số ra ngày 12/10, đồng thời kêu gọi hành động ngăn chặn tác động có thể dự đoán trước này.
Trẻ em chờ nhận khẩu phần ăn do Chương trình Lương thực thế giới tài trợ ở Harare, Zimbabwe. Ảnh: AFP/TTXVN
El Nino là hiện tượng nóng lên bất thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương, kéo dài 8 - 12 tháng, hoặc lâu hơn, thường xuất hiện 3 - 4 năm/ lần, song cũng có khi xuất hiện với tần suất dày hơn hoặc thưa hơn.
Kết luận trên được đưa ra dựa trên công trình nghiên cứu và phân tích khối dữ liệu trong 40 năm đối với hơn 1 triệu trẻ em tại các nước đang phát triển và sau đó so sánh cân nặng của những em này trong các năm xảy ra El Nino và những năm không có hiện tượng này. Các nhà khoa học phát hiện rằng các điều kiện thời tiết khô và ấm hơn do hiện tượng El Nino đã làm gia tăng tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em các nước vùng nhiệt đới. Theo thống kê, 20% số trẻ em tại những nước này bị thiếu cân nghiêm trọng. Đáng chú ý, cân nặng của các em lại có xu hướng cải thiện trở lại sau khi El Nino kết thúc, nhưng ảnh hưởng về dinh dưỡng mà hiện tượng này gây ra lại dẫn đến sự tăng trưởng chậm trong nhiều năm của trẻ em.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng một khoảng thời gian diễn ra hiện tượng El Nino điển hình, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng tăng 3 lần so với tỷ lệ trẻ gặp phải vấn đề này trong đại dịch COVID-19. Bà Amir Jina, chuyên gia trường Chính sách công Harris, nhận định thế giới sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc chuẩn bị ứng phó với một đại dịch mà ít người biết đến.
Ví dụ như trong năm 2015, một năm El Nino diễn ra rất mạnh, nhóm nghiên cứu phát hiện có thêm 6 triệu trẻ em rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng. Mặc dù vẫn chưa rõ liệu sự nóng lên toàn cầu có làm tăng tần suất của El Nino trong những năm qua hay không, nhưng hiện tượng này đã khiến các khu vực khô hạn trở nên nóng hơn và khô hơn.
Các tác giả nghiên cứu nhận định hiện tượng El Nino đã gây ra những tác động lớn cản trở nỗ lực giảm đói nghèo của các nước đang phát triển. Hiện các nhà khí tượng học đã có thể dự đoán sớm về thời gian diễn ra El Nino, do vậy chính phủ các nước có thể chủ động xây dựng kế hoạch ứng phó, giảm thiểu các tác động tiêu cực của hiện tượng này.
Ông Jesse Anttila-Hughes, chuyên gia của Đại học San Francisco, cho biết đây là những hiện tượng khí hậu thường xuyên có thể dẫn đến thảm họa trên khắp thế giới. Theo ông, việc nghiên cứu sâu hơn về cách El Nino ảnh hưởng đến chu kỳ mùa vụ ở cấp độ khu vực có thể mang lại cái nhìn sâu sắc về cách các hệ thống lương thực trên toàn cầu thích ứng với tình trạng Trái Đất ấm lên.
Thanh Hương
