Hồi sinh làng nghề truyền thống: Bảo tồn văn hóa, phát triển kinh tế bền vững

Không chỉ nổi tiếng với Mũi Né - “thủ đô resort” cùng những bãi biển trong xanh, đầy nắng, vùng ven biển tỉnh Lâm Đồng còn gây ấn tượng bởi bề dầy văn hóa, đặc biệt là các làng nghề thủ công truyền thống. Những sản phẩm đặc trưng như gốm Chăm mộc mạc, nước mắm Phan Thiết đậm đà, bánh tráng dẻo thơm hay thổ cẩm rực rỡ sắc màu… đều mang đậm dấu ấn lịch sử và bản sắc dân tộc.

Các làng nghề này đang từng bước hồi sinh và phát triển mạnh mẽ. Không chỉ tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân, các làng nghề còn trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, góp phần quảng bá văn hóa bản địa và thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Nơi lưu giữ hương vị bánh tráng truyền thống

phu-long-230825.jpg
Sản xuất bánh tráng tại Làng nghề bánh tráng Phú Long, phường Hàm Thắng (Lâm Đồng).

Phú Long là một trong những cái nôi nổi tiếng của nghề làm bánh tráng ở Lâm Đồng. Những người lớn tuổi ở đây không ai nhớ chính xác nghề này có từ bao giờ, chỉ biết rằng nó đã được lưu giữ và tồn tại hàng trăm năm, nức tiếng gần xa. Đến Phú Long, không khó để bắt gặp những hàng dài vỉ bánh tráng được phơi khắp sân nhà, tường rào, trên nóc nhà và các lối đi. Dù cũng được làm từ bột gạo như bánh tráng ở nhiều vùng khác, bánh tráng Phú Long vẫn có hương vị đặc biệt, chứa đựng cả sự chịu thương, chịu khó của những người phụ nữ tảo tần sớm hôm.

Sinh ra trong gia đình có truyền thống làm nghề bánh tráng, bà Nguyễn Thị Tùng, khu phố Phú Thành, phường Hàm Thắng được mẹ truyền nghề từ năm 19 tuổi. Đến nay, bà đã đứng bếp được hơn 30 năm. Cứ đều đặn mỗi ngày từ 3 giờ sáng đến 15 giờ chiều, bà Tùng cùng ba nhân công khác tất bật với các công đoạn như xay bột, quạt lửa, tráng bánh, phơi bánh. Vất vả là thế nhưng nghề đã giúp gia đình bà có cuộc sống ổn định.

“Công việc cực lắm, ngày nào cũng dính bột, khói than, rồi phơi nắng, canh mưa... Nhưng lạ lắm, mỗi lần nhìn thấy bánh chín giòn, được khách hàng khen ngon, tôi lại thấy vui trong lòng. Làm nghề này cực, nhưng đó cũng là cái nghề nuôi sống cả gia đình, gắn bó bao đời. Vậy nên, dù sớm khuya vất vả, tôi vẫn yêu nghề và tự hào vì giữ được hương vị truyền thống của quê mình”, bà Tùng chia sẻ.

Theo bà Tùng, để có được chiếc bánh đạt chất lượng, pha bột là khâu quan trọng nhất và từng gia đình sẽ có những bí quyết riêng. Tuy nhiên, khâu trải bánh, phơi bánh, trở bánh đều quan trọng. Bánh tráng Phú Long được biết đến với nhiều loại như bánh tráng dày để nướng phồng, bánh tráng cuốn chả chiên… nhưng loại được ưa chuộng nhất vẫn là bánh mỏng dẻo. Đây là món ăn không thể thiếu của người dân địa phương trong những ngày lễ, Tết cũng như trong bữa cơm hằng ngày. Những năm gần đây, nhờ cải thiện về mẫu mã, đa dạng chủng loại, bánh tráng Phú Long được thị trường các tỉnh lân cận ưa chuộng, sức tiêu thụ cũng mạnh hơn.

phu-long2-230825.jpg
Du khách tham quan Làng nghề bánh tráng Phú Long (Lâm Đồng).

Bà Nguyễn Thị Thắm, Khu phố Phú Thành, phường Hàm Thắng cho biết: Vào ngày bình thường, mỗi ngày gia đình tráng 700 bánh nhưng vào ngày Tết số lượng có thể tăng từ 1.000 đến 1.500 bánh để đáp ứng các đơn đặt hàng. Bánh tráng chủ yếu được tiêu thụ ở trong tỉnh và các tỉnh lân cận như: Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh miền Đông và miền Trung…

“Nguyên vật liệu tăng cao, dù không làm giàu nhưng nghề bánh tráng cũng có thu nhập, trang trải phần nào trong cuộc sống”, chị Thắm chia sẻ.

phu-long3-230825.jpg
Đóng gói bánh tráng tại một cơ sở đóng gói tại Làng bánh tráng Phú Long.

Ông Đỗ Thanh Hùng, Chủ tịch Hội Nông dân phường Hàm Thắng cho biết: Làng bánh tráng Phú Long còn khoảng 40 lò bánh tráng truyền thống. Địa phương đang phối hợp với ngành chức năng gắn kết làng nghề với phát triển các tour, tuyến du lịch để quảng bá sản phẩm truyền thống đến du khách tham quan, trải nghiệm, giúp các hộ gia đình có thêm thu nhập, bảo tồn nghề bánh tráng thủ công và thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Nghệ thuật thủ công giữa đời sống hiện đại

gom-230825.jpg
Những nghệ nhân trình diễn kỹ thuật làm gốm tại Nhà trưng bày văn hóa của người Chăm tại thôn Bình Đức, xã Bắc Bình.

Nằm yên bình giữa vùng đất Bắc Bình, làng gốm Chăm Bình Đức là nơi lưu giữ trọn vẹn tinh hoa của một nghề thủ công truyền thống đã tồn tại hàng trăm năm. Hơn thế, nơi đây đã và đang trở thành điểm đến không thể bỏ lỡ cho những ai yêu văn hóa, đam mê trải nghiệm. Đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng những sản phẩm gốm mộc mạc, độc đáo mang đậm dấu ấn văn hóa Chăm, mà còn có cơ hội trải nghiệm quy trình làm gốm hoàn toàn thủ công từ nắn đất, tạo hình đến nung gốm bằng củi. Giao lưu với nghệ nhân, lắng nghe câu chuyện làng nghề, cảm nhận nhịp sống bình dị… tất cả tạo nên một hành trình sâu sắc, đưa du khách chạm tay vào hồn cốt của một di sản văn hóa sống động giữa đời thường.

Anh Lê Quý, du khách đến từ TP Hồ Chí Minh cho biết: Khi đặt chân đến làng gốm Chăm Bình Đức, anh không khỏi ngạc nhiên và thích thú trước một không gian mộc mạc, bình yên; ấn tượng trước cách làm gốm mỹ nghệ hoàn toàn bằng tay, bằng cảm giác và kinh nghiệm nhưng sản phẩm rất có hồn.

Gốm Chăm mang nét đặc trưng hiếm có với kỹ thuật làm gốm hoàn toàn thủ công: không dùng bàn xoay, các nghệ nhân nắn bằng tay, tạo hình dựa trên cảm nhận và sự khéo léo. Gốm được nung bằng củi trên lửa trần, tạo nên màu sắc tự nhiên, mộc mạc, đậm dấu ấn văn hóa Chăm. Hoa văn trang trí trên từng sản phẩm phản ánh đời sống, tín ngưỡng và tâm hồn của người Chăm, khiến mỗi món gốm không chỉ là vật dụng mà còn là tác phẩm nghệ thuật dân gian độc đáo, giàu giá trị văn hóa và lịch sử.

gom2-230825.jpg
Tạo hình là kỹ thuật độc đáo của nghề làm gốm Chăm.

Nghệ nhân Nguyễn Thị Mai, thôn Bình Đức, xã Bắc Bình cho biết: Từ khi Nghệ thuật làm gốm của người Chăm được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, làng gốm như có sức sống mới. Mọi người biết đến gốm Chăm nhiều hơn, du khách tìm về nhiều hơn, nhờ đó việc tiêu thụ sản phẩm cũng tăng mạnh. Có thu nhập ổn định, người dân có động lực bám nghề.

Làng gốm Bình Đức hiện có 43 hộ với hơn 60 người còn duy trì nghề làm gốm Chăm thường xuyên; khoảng 60 hộ làm theo thời vụ, những lúc cao điểm lễ hội, Tết.

Thời gian qua, tỉnh Lâm Đồng đã chú trọng bảo tồn và phát triển làng nghề, nhất là gắn với du lịch nhằm quảng bá sản phẩm và phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Một số làng nghề như: Làng nghề bánh tráng Phú Long (phường Hàm Thắng), làng nghề bánh tráng Chợ Lầu và làng gốm Gọ - Bình Đức (xã Bắc Bình)… đang hoạt động hiệu quả, góp phần ổn định đời sống người dân và giữ gìn bản sắc văn hóa. Tuy nhiên, một số làng nghề vẫn đối mặt với khó khăn như sản phẩm thiếu sức cạnh tranh, thiết bị lạc hậu, nguy cơ mai một do người dân không còn mặn mà với nghề… Để giải quyết khó khăn cho các làng nghề, tỉnh Lâm Đồng tiếp tục rà soát, quy hoạch lại các làng nghề, đồng thời hỗ trợ hạ tầng, ứng dụng công nghệ, số hóa công tác quản lý và kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Các biện pháp này nhằm phát triển làng nghề một cách bền vững, gắn với xây dựng nông thôn mới và thích ứng với biến đổi khí hậu./.

Có thể bạn quan tâm

Tình người và sự sẻ chia trong 'biển nước' Thái Nguyên

Tình người và sự sẻ chia trong 'biển nước' Thái Nguyên

Giữa mênh mông nước lũ, phóng viên Ban biên tập Tin kinh tế, Thông tấn xã Việt Nam đã có mặt tại vùng ngập sâu Thái Nguyên để ghi lại những hình ảnh chân thực về cuộc sống người dân đang oằn mình trong khó khăn. Nơi gần 50 xã, phường chìm trong biển nước, vẫn sáng lên tinh thần tương thân tương ái: chính quyền, lực lượng cứu hộ và các đoàn thiện nguyện kề vai sát cánh, mang đến hơi ấm và niềm tin cho bà con vùng ngập.

Chính quyền cấp xã Cao Bằng bám địa bàn, linh hoạt phòng, chống bão lụt

Chính quyền cấp xã Cao Bằng bám địa bàn, linh hoạt phòng, chống bão lụt

Rút kinh nghiệm từ cơn bão số 10, ngay khi có những thông tin về cơn bão số 11, chính quyền các xã tỉnh Cao Bằng đã đề ra các kịch bản, giải pháp linh hoạt phù hợp với tình hình địa phương và quyết liệt thực hiện các kịch bản đề ra, từ đó giảm được thiệt hại về người và tài sản cho người dân.

Mưa bão gây sập cổng chào xã Đồng Văn

Mưa bão gây sập cổng chào xã Đồng Văn

Do ảnh hưởng của bão số 11 gây mưa lớn kéo dài, sáng 8/10, tại khu vực đầu tuyến đường dẫn vào trung tâm xã Đồng Văn (Tuyên Quang) đã xảy ra sạt lở đất nghiêm trọng, làm sập hoàn toàn công trình Cổng chào xã Đồng Văn. Rất may, thời điểm xảy ra vụ việc không có người qua lại nên không ghi nhận thiệt hại về người.

Cao Bằng trắng đêm chống lũ

Cao Bằng trắng đêm chống lũ

Đêm 7/10, khi người dân tỉnh Cao Bằng vẫn chưa khắc phục xong hậu quả cơn bão số 10 thì lại phải gồng mình chống chọi với cơn lũ lịch sử lớn nhất trong nhiểu thập kỷ qua.

Giữ hồn làng nghề, dựng nghiệp từ những sợi lưới thủ công

Giữ hồn làng nghề, dựng nghiệp từ những sợi lưới thủ công

Làng nghề đan lưới Thơm Rơm là một trong những nghề truyền thống nổi tiếng ở thành phố Cần Thơ, với lịch sử hình thành đã gần 50 năm. Theo đánh giá của chính quyền thành phố, làng nghề hiện đang hoạt động khá sôi nổi, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng thu nhập và giảm nghèo hiệu quả cho người dân địa phương.

Toàn bộ 124 xã, phường ở Tuyên Quang có nguy cơ cao xảy ra lũ ống

Toàn bộ 124 xã, phường ở Tuyên Quang có nguy cơ cao xảy ra lũ ống

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tuyên Quang cảnh báo trong 6 giờ tới, tất cả 124/124 xã, phường trên địa bàn tỉnh có nguy cơ rất cao xảy ra lũ ống trên các sông nhỏ, suối; lũ quét, sạt lở đất nơi có địa hình dốc, khu vực có kết cấu đất đá yếu, kém ổn định, các công trình xây dựng và ngập úng vùng trũng thấp, ven sông suối, ngập úng đô thị.

Thái Nguyên: Cứu hộ khẩn cấp 270 học sinh bị mắc kẹt trong trường do mưa lũ

Thái Nguyên: Cứu hộ khẩn cấp 270 học sinh bị mắc kẹt trong trường do mưa lũ

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 (Bualoi) và bão số 11 (MATMO), khu vực phía Bắc tỉnh Thái Nguyên đã hứng chịu mưa to và dông lớn bắt đầu từ sáng ngày 6/10. Tới sáng 7/10, Trường phổ thông Dân tộc Nội trú Na Rì (tỉnh Thái Nguyên) đã bị cô lập do nước suối dâng cao. Tại thời điểm bị cô lập, trong khuôn viên trường có hơn 270 học sinh.

Phá bỏ tổ ong có độc tố cao, liên tục tấn công người đi đường

Phá bỏ tổ ong có độc tố cao, liên tục tấn công người đi đường

Ngày 7/10, đại diện Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ (Công an tỉnh Quảng Ngãi) cho biết, đơn vị đã phá hủy tổ ong vò vẽ “án ngữ” trên trụ điện cao thế thuộc khu dân cư 11, thôn Minh Tân Nam, xã Mỏ Cày (Quảng Ngãi) sau khi nhận được tin báo nhiều trường hợp bị ong đốt.

Cô giáo trẻ vùng sâu nhận Giải thưởng 'Thanh niên sống đẹp' 2025

Cô giáo trẻ vùng sâu nhận Giải thưởng 'Thanh niên sống đẹp' 2025

Từ mái trường mầm non nhỏ bên bìa rừng Mã Đà (Đồng Nai), cô giáo Nguyễn Thị Thu Nga đã lan tỏa tinh thần cống hiến và sống đẹp bằng những việc làm thiết thực cho học trò và cộng đồng. Những nỗ lực bền bỉ ấy đã giúp chị trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu được vinh danh Giải thưởng “Thanh niên sống đẹp” năm 2025.

Thái Nguyên: Xuất hiện hố sụt lún lớn tại Km116+300 Quốc lộ 3B

Thái Nguyên: Xuất hiện hố sụt lún lớn tại Km116+300 Quốc lộ 3B

Ông Nghiêm Văn Thép, Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên cho biết, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 11, khu vực phía Bắc tỉnh Thái Nguyên đã hứng chịu mưa to và dông lớn từ sáng 6/10, gây thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng giao thông. Mưa lớn đã làm xuất hiện một hố sụt lún lớn tại Km116+300 QL3B làm tê liệt tuyến đường huyết mạch này.

Sạt lở đất tại tuyến Quốc lộ 217 đi Cửa khẩu quốc tế Na Mèo

Sạt lở đất tại tuyến Quốc lộ 217 đi Cửa khẩu quốc tế Na Mèo

Sáng 7/10, ông Lữ Văn Hà, Chủ tịch UBND xã Trung Hạ (tỉnh Thanh Hóa) cho biết, do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 11, trên địa bàn xã Trung Hạ (huyện miền núi Quan Sơn cũ) có mưa to kéo dài, gây ra tình trạng sạt lở taluy dương tại tuyến Quốc lộ 217 đi Cửa khẩu quốc tế Na Mèo.

Cao Bằng siết chặt quy trình xả lũ tại các nhà máy thủy điện

Cao Bằng siết chặt quy trình xả lũ tại các nhà máy thủy điện

Trước diễn biến phức tạp của tình hình bão lũ, lãnh đạo tỉnh Cao Bằng đã tổ chức kiểm tra công tác vận hành xả lũ tại hai nhà máy thủy điện Bình Long và Bạch Đằng - những công trình quan trọng nằm ở thượng nguồn các phường trung tâm thành phố Cao Bằng.

Phú Thọ: Chủ động ứng phó nguy cơ mưa lũ, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất

Phú Thọ: Chủ động ứng phó nguy cơ mưa lũ, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất

Ngày 7/10, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có mưa to, đến rất to, có nơi dự báo trên 300 mm. Đây là đợt mưa lớn ngay sau những ngày mưa lớn kéo dài vừa qua do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10, nhiều nơi đất ở trạng thái bão hòa nước, sông ngòi, hồ đập đã đầy nước, nguy cơ rất cao tiếp tục xảy ra lũ lớn trên sông suối nhỏ và thượng nguồn, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại miền núi.

Tuyên Quang: Đặt an toàn công trình và người dân vùng hạ du lên hàng đầu

Tuyên Quang: Đặt an toàn công trình và người dân vùng hạ du lên hàng đầu

Trước diễn biến phức tạp của bão và mưa hoàn lưu sau bão số 11, ngày 6/10, UBND tỉnh Tuyên Quang chỉ đạo triển khai ứng phó khẩn cấp, yêu cầu các chủ đầu tư công trình thủy điện, chính quyền địa phương và các ngành chức năng tăng cường các biện pháp đảm bảo an toàn cho công trình, tính mạng và tài sản của người dân vùng hạ du.

Đưa nước sạch đến với người dân vùng biên giới

Đưa nước sạch đến với người dân vùng biên giới

Nhiều hộ dân tại xã biên giới Bù Gia Mập (tỉnh Đồng Nai) phấn khởi khi được hỗ trợ hệ thống ống dẫn nước sạch. Hơn 34.000m ống nước đã và đang được chính quyền địa phương cùng các đơn vị tài trợ lắp đặt tại 5 thôn trên địa bàn xã.

Lan tỏa sâu rộng, thực chất và hiệu quả phong trào thi đua yêu nước

Lan tỏa sâu rộng, thực chất và hiệu quả phong trào thi đua yêu nước

Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, những năm qua, tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo triển khai sâu rộng các phong trào thi đua yêu nước gắn với nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng - an ninh. Các phong trào đã tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, khơi dậy tinh thần sáng tạo, cống hiến và đoàn kết trong toàn xã hội.

Sản phẩm OCOP 'lên đời' nhờ du lịch

Sản phẩm OCOP 'lên đời' nhờ du lịch

Phát triển các sản phẩm thuộc Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) gắn với du lịch đang là hướng đi mới được được tỉnh Phú Thọ tập trung nguồn lực thực hiện và bước đầu đã mang lại kết quả, góp phần nâng cao giá trị kinh tế cho khu vực nông thôn, phát huy được tiềm năng thế mạnh của địa phương.

Nghệ An: Xã miền núi Nga My thiệt hại nặng nề do lũ ống, lũ quét

Nghệ An: Xã miền núi Nga My thiệt hại nặng nề do lũ ống, lũ quét

Sáng 29/9/2025, tại xã Ngay My (tỉnh Nghệ An) xảy ra mưa lớn, nước từ thượng nguồn ồ ạt đổ về khiến các khe, suối trên địa bàn đột ngột dâng cao, chảy xiết, xảy ra lũ ống, lũ quét trên diện rộng gây ngập lụt hàng trăm ngôi nhà, hơn 50 ngôi nhà bị hư hại, trong đó có 3 nhà bị lũ cuốn trôi toàn bộ nhà cửa, tài sản, 2 nhà phải di dời khẩn cấp, nhiều nhà hư hỏng nặng; quốc lộ 48C qua địa bàn xuất hiện nhiều điểm ngập khiến giao thông bị tê liệt; toàn xã bị mất điện trong nhiều ngày; 2 cầu dân sinh và 3 cầu tạm bị lũ cuốn trôi, 1 cầu tràn hư hỏng nặng.

Rộn ràng mùa hội trăng rằm tháng Tám

Rộn ràng mùa hội trăng rằm tháng Tám

Trung thu là Tết của tình thân, là dịp để trẻ em hồn nhiên vui tươi, phá cỗ, rước đèn. Với trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, mồ côi, khu vực biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số niềm vui ấy càng nhân lên gấp bội khi có được sự quan tâm, yêu thương từ cộng đồng. Hòa chung không khí Trung thu trên cả nước, những ngày qua, nhiều hoạt động ý nghĩa đã diễn ra tại tỉnh Đắk Lắk, mang đến cho thiếu nhi mùa hội trăng rằm ấm áp và tràn đầy tiếng cười.

Ứng phó bão số 11: Chủ động di dời 31 hộ dân ở Lũng Cú khỏi vùng nguy cơ sạt lở

Ứng phó bão số 11: Chủ động di dời 31 hộ dân ở Lũng Cú khỏi vùng nguy cơ sạt lở

Ứng phó với bão số 11 (Matmo) có khả năng gây mưa lớn tại các tỉnh phía Bắc, trong đó có Tuyên Quang, cấp ủy, chính quyền xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang đã triển khai phương án di dời 31 hộ dân với 169 nhân khẩu tại thôn Má Lầu A đến nơi an toàn. Đây là khu vực được xác định có nguy cơ sạt lở rất cao khi đất đá đã no nước, nhiều điểm nứt mới xuất hiện trên sườn núi.