Hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn ở trường phổ thông

Hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn ở trường phổ thông

Ngày 21/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành văn bản số 3175/BGDĐTT-GDTrH gửi các Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn ở trường phổ thông.

Theo đó, để tiếp tục khắc phục tình trạng dạy học nặng về thuyết giảng, đọc chép và thuộc lòng theo văn mẫu, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên đổi mới cách dạy và cách học môn Ngữ văn.

Cụ thể, dành nhiều thời gian cho các hoạt động thực hành, vận dụng, trình bày, thảo luận để rèn luyện kĩ năng đọc, viết, nói, nghe và cảm thụ thẩm mĩ theo yêu cầu, mức độ với từng lớp học, cấp học. Trong quá trình dạy học, giáo viên cần giao nhiệm vụ học tập rõ ràng, phù hợp với khả năng của học sinh; nêu cụ thể các yêu cầu về sản phẩm mà học sinh phải hoàn thành; chú trọng kiểm tra, đánh giá, hỗ trợ, động viên học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập.

Các nhà trường xây dựng kế hoạch bài dạy và tổ chức dạy học môn Ngữ văn theo hướng tăng cường rèn luyện cho học sinh phương pháp đọc, viết, nói và nghe; thực hành, trải nghiệm tiếp nhận và vận dụng kiến thức tiếng Việt, văn học thông qua các hoạt động học ở trong và ngoài lớp học.

Đối với dạy đọc, xác định rõ mục đích giúp học sinh biết cách đọc và tự đọc hiểu được văn bản. Coi ngữ liệu là phương tiện và việc tìm hiểu ngữ liệu là cách thức để hình thành, phát triển năng lực đọc hiểu văn bản. Bên cạnh việc giúp học sinh hiểu được nội dung và hình thức của văn bản, cần chú ý trang bị cho học sinh công cụ, cách thức để đọc hiểu các văn bản cùng thể loại hoặc loại hình với văn bản được học.

Giáo viên có thể đưa ra những gợi ý, chỉ dẫn để giúp học sinh đọc nhưng không lấy việc phân tích, bình giảng của mình để áp đặt hay thay thế cho những suy nghĩ của học sinh; tránh đọc chép và yêu cầu học sinh ghi nhớ kiến thức một cách máy móc.

Đối với dạy viết, chú trọng yêu cầu học sinh hình thành ý tưởng, biết cách trình bày ý tưởng một cách mạch lạc, sáng tạo, có sức thuyết phục để qua đó rèn luyện tư duy và cách viết các kiểu văn bản.

Giáo viên tập trung vào yêu cầu hướng dẫn học sinh thực hiện các bước tạo lập văn bản. Ở mỗi bước, giáo viên có thể sử dụng, khai thác ngữ liệu minh họa một cách hợp lý giúp học sinh hiểu được đặc điểm hình thức, ngôn ngữ, phương thức biểu đạt của từng kiểu văn bản; từ đó, giúp học sinh hình thành kĩ năng viết của mình.

Giáo viên xây dựng, tăng cường sử dụng các bài tập dạy viết gắn với các tình huống thực tiễn và giả định để học sinh nhận thức được mối quan hệ giữa yêu cầu học viết trong nhà trường với nhu cầu tạo lập các sản phẩm viết trong đời sống.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu đổi mới cách đánh giá học sinh trong môn Ngữ văn. Việc đánh giá cần đảm bảo phát huy được những mặt tích cực của cá tính, trí tưởng tượng, năng lực ngôn ngữ, năng lực văn học, năng lực tư duy hình tượng và tư duy logic của học sinh.

Các nhà trường tập trung thiết kế, sử dụng các câu hỏi, bài tập yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức đã học và kĩ năng đọc, viết, nói, nghe vào bối cảnh và ngữ liệu mới; tạo cơ hội để học sinh khám phá những tri thức mới, đề xuất ý tưởng và tạo ra sản phẩm mới; gợi mở những liên tưởng, tưởng tượng, huy động được vốn sống vào quá trình đọc, viết, nói, nghe.

Trong đánh giá kết quả học tập cuối kì, cuối năm học, cuối cấp học, tránh dùng lại các văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các đề kiểm tra đọc hiểu và viết để đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn.

Khuyến khích việc xây dựng và sử dụng các đề mở trong kiểm tra, đánh giá để phát huy cao nhất khả năng sáng tạo của học sinh; xây dựng bộ công cụ đánh giá để hạn chế tính chủ quan, cảm tính của người chấm. Khi nhận xét, đánh giá các sản phẩm của học sinh, cần tôn trọng và khuyến khích cách nghĩ, cách cảm riêng của học sinh trên nguyên tắc không vi phạm những chuẩn mực đạo đức, văn hóa và pháp luật.

Về công tác quản lý, chỉ đạo hoạt động dạy học môn Ngữ văn, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo tăng cường các hoạt động trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng kế hoạch dạy học môn Ngữ văn thông qua hội nghị, hội thảo, học tập, giao lưu giữa các nhà trường nhằm đáp ứng yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 môn Ngữ văn.

PV

TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Những mái ấm vững chãi nơi phên dậu Tổ quốc

Những mái ấm vững chãi nơi phên dậu Tổ quốc

Giữa đại ngàn Trường Sơn, cuộc sống của người dân miền núi Quảng Trị hiện nay với những căn nhà mới mọc lên san sát, thắp sáng vùng biên viễn, mở ra hành trình an cư, dựng xây niềm tin cho đồng bào nơi phên dậu Tổ quốc.

Củng cố vững chắc 'thế trận lòng dân' ở biên giới Tây Nam

Củng cố vững chắc 'thế trận lòng dân' ở biên giới Tây Nam

Sáng 19/12, tại Đền tưởng niệm Anh hùng, liệt sĩ và người có công tỉnh An Giang, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tổ chức Họp mặt kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025), 36 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2025) và Lễ truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Chương trình tình nguyện thiết thực hướng về vùng khó khăn, biên giới

Chương trình tình nguyện thiết thực hướng về vùng khó khăn, biên giới

Ngày 19/12, tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Lâm Thủy (xã Kim Ngân), Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Quảng Trị phối hợp với Đoàn Thanh niên Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam tổ chức Chương trình “Tình nguyện mùa Đông năm 2025 - Xuân tình nguyện năm 2026”.

Khánh thành cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn

Khánh thành cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn

Sáng 19/12, tại Quảng trường phía Bắc hầm số 3, cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, Tập đoàn Đèo Cả phối hợp cùng Bộ Xây dựng, Ủy ban nhân dân hai tỉnh Quảng Ngãi và Gia Lai đã tổ chức Lễ khánh thành Dự án đường bộ cao tốc Quảng Ngãi – Hoài Nhơn. Đây là một trong những công trình chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Cải thiện nước sạch cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão lũ

Cải thiện nước sạch cho người dân bị ảnh hưởng bởi bão lũ

Ngày 18/12, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNICEF) phối hợp Trung tâm Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tổ chức chương trình truyền thông, hỗ trợ tiền mặt cải thiện nước sạch và vệ sinh cho các gia đình bị ảnh hưởng bởi bão số 10, 11 tại xã Tam Kim, tỉnh Cao Bằng.

Quảng Trị thần tốc xây dựng, sửa chữa nhà để người dân đón Tết

Quảng Trị thần tốc xây dựng, sửa chữa nhà để người dân đón Tết

Thực hiện “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng, sửa chữa nhà ở cho người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai vừa qua, tỉnh Quảng Trị đã và đang khẩn trương huy động tối đa nhân lực, phương tiện để tổ chức thi công công trình khẩn cấp, chống sụt trượt (công trình) tại khu dân cư đường Hùng Vương, xã Khe Sanh; qua đó giúp người dân sớm sửa chữa nhà ở, ổn định cuộc sống, yên tâm đón Tết Nguyên đán trong không khí ấm áp, an vui.

Nông thôn mới nâng cao chất lượng sống cho người dân

Nông thôn mới nâng cao chất lượng sống cho người dân

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với quá trình đô thị hóa đang tạo chuyển biến rõ nét tại nhiều địa phương khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tại tỉnh Vĩnh Long, chương trình đã tạo động lực quan trọng cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển hạ tầng và nâng cao chất lượng sống của người dân. Qua đó, diện mạo nông thôn ngày càng khang trang, hiện đại, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa đô thị và nông thôn, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Ngày đêm bám công trường cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng

Ngày đêm bám công trường cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng

Trên đại công trường tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, không khí làm việc hết sức khẩn trương, nhộn nhịp. Hàng nghìn cán bộ công nhân sau những nhiều ngày tháng liên tục ăn, ngủ tại công trường để “xẻ núi, bạt đồi” đến nay tuyến giao thông trọng điểm quốc gia này đã thành hình và thông tuyến theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ vào ngày 19/12.

Công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai trên tuyến đường Trường Sơn Đông qua Đà Nẵng

Công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai trên tuyến đường Trường Sơn Đông qua Đà Nẵng

Ngày 17/12, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn đã ký công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai để khắc phục hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông tại Km129+130 (T) trên tuyến đường Trường Sơn Đông đoạn qua địa bàn thành phố Đà Nẵng, thuộc phạm vi được giao quản lý của Khu quản lý đường bộ III do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài gây ra từ ngày 3/12/2025 đến ngày 5/12/2025.

Đắk Lắk: Phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô

Đắk Lắk: Phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô

Ngày 17/12, Vườn Quốc gia Yok Đôn tổ chức Diễn tập chữa cháy rừng năm 2025, đây là hoạt động nhằm nâng cao năng lực chỉ huy, điều hành của Ban chỉ huy Phòng cháy chữa cháy rừng Vườn Quốc gia Yok Đôn trong công tác phối hợp hiệp đồng tác chiến với các lực lượng và nhân dân trên địa bàn để xử lý các tình huống cháy rừng trong thực tế.

Chuẩn VietGAP, hữu cơ nâng tầm giá trị cây có múi

Chuẩn VietGAP, hữu cơ nâng tầm giá trị cây có múi

Trước những thách thức về chất lượng, an toàn thực phẩm và yêu cầu khắt khe của thị trường xuất khẩu, Nghệ An đang quyết liệt chuyển đổi canh tác cây ăn quả có múi, loại cây chủ lực của tỉnh. Việc áp dụng tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ không chỉ là giải pháp nâng cao giá trị cạnh tranh, phát triển bền vững mà còn là chìa khóa để khẳng định vị thế thương hiệu nông sản Nghệ An trên bản đồ quốc tế.

Cô giáo 'trồng người' trên non cao

Cô giáo 'trồng người' trên non cao

Gắn bó 16 năm công tác với học sinh người Mông vùng cao, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, nhưng cô giáo Nguyễn Thanh Thùy, giáo viên Trường Mầm non Hồng Ca, xã Hưng Khánh, tỉnh Lào Cai luôn tận tụy chăm sóc, dạy dỗ học sinh.

Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo ở các xã khó khăn

Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo ở các xã khó khăn

Kon Plông và Tu Mơ Rông là hai xã của tỉnh Kon Tum (cũ) thuộc diện hưởng chính sách 30a của Chính phủ. Những năm qua, từ nguồn hỗ trợ của Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững, chính quyền của hai địa phương đã triển khai đến từng thôn, làng, bảo đảm đúng đối tượng, đúng mục đích.

Thanh niên Cơ Tu thoát nghèo từ cây dược liệu

Thanh niên Cơ Tu thoát nghèo từ cây dược liệu

Xã miền núi Tây Giang cách trung tâm thành phố Đà Nẵng hơn 100km về phía Tây, toàn xã có 23 thôn với trên 9.063 nhân khẩu; trong đó hơn 90% là đồng bào dân tộc Cơ Tu. Với tỷ lệ độ che phủ rừng trên 74%, hệ sinh thái đa dạng sinh học, đồng bào Cơ Tu nơi đây đã tận dụng những thế mạnh sẵn có để xây dựng nhiều mô hình kinh tế bền vững, trong đó có lĩnh vực trồng và sản xuất dược liệu.

Xây dựng thương hiệu quýt Chiềng Cơi gắn với du lịch trải nghiệm

Xây dựng thương hiệu quýt Chiềng Cơi gắn với du lịch trải nghiệm

Những ngày này, vườn quýt của người dân ở bản Muông Yên, bản Hùn, bản Hôm thuộc phường Chiềng Cơi, tỉnh Sơn La đang vào thời kỳ chín rộ. Những chùm quả trĩu cành, vàng óng, tỏa hương thơm dịu nhẹ, báo hiệu một mùa bội thu, no ấm đối với các hộ trồng quýt nơi đây.

Cây cầu mới cho đồng bào Khmer trước thềm năm mới

Cây cầu mới cho đồng bào Khmer trước thềm năm mới

Ấp Rạch Rê là địa bàn đặc thù với đông đảo đồng bào dân tộc Khmer sinh sống. Do điều kiện địa hình nhiều kênh rạch, hạ tầng giao thông nông thôn tại đây còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của bà con.

Quảng Trị: 100% thôn, bản có điện lưới

Quảng Trị: 100% thôn, bản có điện lưới

Ngày 15/12, tại bản Rìn Rìn, xã Trường Sơn (Quảng Trị), Công ty Điện lực Quảng Trị đã tổ chức Lễ khánh thành công trình cấp điện cho các thôn, bản lõm sóng, lõm điện trên địa bàn tỉnh.

'Vượt nắng, thắng mưa', nước rút hoàn thành các công trình vùng biên viễn

'Vượt nắng, thắng mưa', nước rút hoàn thành các công trình vùng biên viễn

Năm 2025 chuẩn bị kết thúc, nơi miền biên viễn Lai Châu, các dự án, công trình cũng đang được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh và nhà thầu thi công gấp rút, khẩn trương hoàn thành. Dù thời tiết khó khăn lúc nắng, khi mưa hay giá rét nhưng trên công trường vẫn luôn rộn ràng tiếng máy, tiếng cười nói của cán bộ kỹ thuật, công nhân đang ngày đêm thực hiện các phần việc.

Niềm vui đến với đồng bào Khmer Cần Thơ trước thềm năm mới

Niềm vui đến với đồng bào Khmer Cần Thơ trước thềm năm mới

Ngày 15/12, tại ấp Rạch Rê, xã Mỹ Tú, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp cùng Báo Tiền Phong và chính quyền địa phương tổ chức khánh thành, đưa vào sử dụng cầu Sáu Dừa. Đây là công trình dân sinh thiết thực, đáp ứng nhu cầu đi lại, giao thương của người dân địa phương ngay trước thềm năm mới 2026.

Điện Biên tăng cường 108 cán bộ y tế về tuyến xã

Điện Biên tăng cường 108 cán bộ y tế về tuyến xã

Ngày 15/12, Sở Y tế tỉnh Điện Biên tổ chức lễ ra quân tăng cường 108 cán bộ y tế về hỗ trợ các trạm y tế xã, phường trên địa bàn tỉnh. Đây được xác định là giải pháp cụ thể, kịp thời nhằm củng cố năng lực y tế cơ sở, nhất là trong giai đoạn đầu triển khai Thông tư số 43/2025/TT-BYT ngày 15/11/2025 của Bộ Y tế.