Khắc phục tác động xấu từ xây dựng công trình thủy điện vừa, nhỏ ở Sơn La

Khắc phục tác động xấu từ xây dựng công trình thủy điện vừa, nhỏ ở Sơn La
Bể chứa nước sinh hoạt của người dân tái định cư thủy điện Sơn La tại xã Mường Bằng (huyện Mai Sơn) không có nước vào mùa khô. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Bể chứa nước sinh hoạt của người dân tái định cư thủy điện Sơn La tại xã Mường Bằng (huyện Mai Sơn) không có nước vào mùa khô. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN

Tính đến năm 2018, trong tổng số 65 dự án thủy điện nhỏ đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết có 64/65 dự án được UBND tỉnh Sơn La quyết định chủ trương đầu tư.

Tính đến 30/7/2019, tỉnh Sơn La có 47 dự án đã hoàn thành, phát điện lên lưới quốc gia với tổng công suất lắp máy 526,9 MW; điện lượng trung bình năm theo thiết kế là 1,9 tỷ kWh; giá trị sản xuất công nghiệp khoảng 2.100 tỷ đồng/năm.

Các nhà máy thủy điện đi vào hoạt động góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tuy nhiên, việc xây dựng các công trình thủy điện ảnh hưởng tới sử dụng đất đai, di dời nhiều hộ dân.

Ngoài ra còn làm thay đổi môi trường sinh thái khu vực dự án như: thay đổi chế độ dòng chảy tự nhiện, mất nguồn lợi thủy sản khu vực từ đập chứa nước đến nhà máy phát điện.

Một số chủ đầu tư trong giai đoạn thi công chưa tuân thủ quy định, đúng cam kết về môi trường dẫn tới tình trạng vận chuyển vật liệu, thiết bị máy móc quá tải làm hư hỏng tuyến đường giao thông. Các cơ quan quản lý, chủ đầu tư cũng chưa thường xuyên kiểm tra, giám sát việc chấp hành những quy định pháp luật trong quá trình thi công, vận hành công trình thủy điện...

Huyện Mường La là địa phương có số lượng nhà máy thủy điện nhiều nhất tỉnh. Phó Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Văn Bắc cho biết, Mường La hiện có 19 dự án thủy điện vừa và nhỏ; trong đó, 14 dự án đã hoàn thành phát điện. Các nhà máy thủy điện khi đưa vào khai thác góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội, tạo nguồn thu ngân sách của địa phương thông qua việc nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tài nguyên nước; tạo việc làm cho lao động tại địa phương. Tuy nhiên, quá trình đầu tư, xây dựng thủy điện gây ảnh hưởng đến môi trường, làm thay đổi dòng chảy cũng như cuộc sống của nhiều người dân.

Huyện Yên Châu có 3 nhà máy thủy điện đã đi vào vận hành, khai thác nhưng gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường và mất cân bằng hệ sinh thái vùng hạ du đập.

Ông Vì Văn Thỏa, Chủ tịch UBND xã Tú Nang (huyện Yên Châu) phản ánh, trong quá trình thi công nhà máy thủy điện To Buông và Đông Khùa, các phương tiện giao thông vận chuyển vật liệu, thiết bị máy móc làm hỏng tuyến đường của xã, như đường vào bản Tin Tốc. Việc chặn và nắn dòng chảy của nhà máy thủy điện To Buông khiến thiếu nguồn nước sản xuất nông nghiệp.

Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên Lê Văn Kỳ thông tin, địa phương hiện có 13 nhà máy thủy điện; trong đó, 9 nhà máy đang vận hành, khai thác và 4 nhà máy đang xây dựng. Các dự án thủy điện được đưa vào hoạt động phần nào góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nhưng ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, mất cân bằng hệ sinh thái vùng hạ du đập. Quá trình thi công, các phương tiện giao thông trọng tải lớn lưu thông làm giảm chất lượng tuyến đường của địa phương. Một số nhà máy thủy điện đổ thải không đúng quy định tại những diện tích đất chưa được thu hồi gây khiếu kiện trong nhân dân.

Bắc Yên là huyện vùng cao có địa hình chia cắt, độ dốc lớn, mặt bằng hạn hẹp nên việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng làm các công trình thủy điện ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân.

Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Yên Cầm Văn Đông chia sẻ, Phù Yên hiện có 6 dự án thủy điện nhỏ; trong đó, 2 công trình đã hoàn thành và phát điện. Mặt tích cực của dự án thủy điện mang lại là tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên bổ sung nguồn năng lượng quốc gia, đóng góp ngân sách địa phương. Mặt tiêu cực là ảnh hưởng một phần đến hệ sinh thái khu vực cũng như môi trường, đời sống văn hóa người dân nơi dự án thu hồi đất, vùng hạ du, nhất là về điều kiện sinh hoạt, canh tác nông nghiệp.

Huyện Phù Yên kiến nghị, trong quá trình xây dựng nhà máy thủy điện, chủ đầu tư nghiêm túc thực hiện cam kết bảo vệ môi trường sinh thái, tài nguyên đất, tài nguyên nước tại khu vực dự án trong khi thi công và khi hoàn thành đi vào hoạt động. Chủ đầu tư cần thực hiện các phương án trồng rừng, trồng trả lại cảnh quan môi trường và phương án phòng hộ, phòng vệ công trình trong dự án đầu tư tổng thể. Các chủ đầu tư làm tốt việc xây dựng phương án ứng phó thiên tai và phương án ứng phó công trình khẩn cấp. 

Đại biểu Quốc hội Quàng Văn Hương - Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La cho rằng, quản lý nhà nước đối với dự án thủy điện vừa và nhỏ trện địa bàn tỉnh Sơn La cần được tăng cường ngay từ khâu khảo sát và đánh giá rõ tác động của công trình, từ việc sinh kế của người dân đến sự phát triển kinh tế - xã hội, môi trường, văn hóa của địa phương. Việc xây dựng nhà máy thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn phải tạo được sự đồng thuận của người dân. Quá trình xây dựng nhà máy thủy điện cần phải đạt được ba mục đích là hiệu quả kinh tế, xã hội và hiệu quả môi trường.

Quy hoạch, phát triển các dự án thủy điện phải gắn với cân đối nhu cầu về đất sử dụng cho dự án và nhu cầu đất đang có thực tế tại địa phương. Trường hợp người dân tại địa phương đang thiếu đất sản xuất thì không thể bằng mọi cách dành đất cho dự án thủy điện.

Khi nhà máy thủy điện đi vào hoạt động phải có một quy trình thống nhất giữa cơ quan quản lý nhà nước với doanh nghiệp trong vận hành hệ thống hồ chứa để giảm thiểu tác động tiêu cực, thiệt hại do thiên tai gây ra, nhất là mùa mưa không để ảnh hưởng tới người dân.

Những vùng xã, bản nhường đất làm nhà máy thủy điện cũng cần có cơ chế ưu tiên như: đầu tư cơ sở hạ tầng, chính sách phát triển lâm nghiệp hay tạo sinh kế cho người dân. Doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm phải kiên quyết xử lý.

UBND tỉnh Sơn La đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn nâng chất lượng lập, thẩm định, đề xuất quy hoạch, chấp thuận chủ trương đầu tư; phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, phương án bảo vệ đập, phương án vận hành hồ chứa, phương án cắm mốc hành lang hồ chứa và phòng, chống lụt bão của các nhà máy thủy điện.

Đối với các nhà máy thủy điện đã phát điện, UBND tỉnh Sơn La yêu cầu các cấp, ngành thực hiện tốt trong việc phối hợp quản lý đảm bảo đồng bộ công tác lãnh đạo, quản lý, kiểm tra để chủ đầu tư thực hiện đúng quy định của pháp luật trong vận hành, sản xuất, kinh doanh và làm nghĩa vụ với Nhà nước cũng như nhân dân địa phương. Đối với các dự án đang thi công, tỉnh Sơn La yêu cầu các cấp, ngành tăng cường kiểm tra đảm bảo chất lượng công trình; các cam kết về môi trường; tiến độ thi công công trình để sớm hoàn thành công trình đưa vào phát điện…
 
Nguyễn Cường
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Người phụ nữ Khmer giữ nét vẽ tranh trên kiếng ở xã Thuận Hòa

Nghệ nhân Triệu Thị Vui, 67 tuổi, ở xã Thuận Hòa (TP Cần Thơ), được biết đến như “người giữ lửa” của nghề vẽ tranh trên kiếng truyền thống, một nét nghệ thuật đặc trưng của văn hóa Khmer Nam Bộ. Qua từng nét vẽ tinh tế, bà tái hiện các tích Phật, mang giá trị nghệ thuật và đậm tính tâm linh, đồng thời truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, góp phần gìn giữ sắc màu tranh kiếng Khmer đang ngày càng hiếm người theo loại tranh thủ công này.

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi, tiếp sức đến trường cho học sinh dân tộc Khmer

Sáng 13/12, hướng đến chào mừng Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên thành phố Cần Thơ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Thành đoàn Cần Thơ phối hợp cùng Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Mỹ Tú tổ chức hoạt động khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân, trẻ em tại địa phương.

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân ở Đắk Lắk và vùng lân cận

Sáng 13/12, Trung tâm Bảo trợ xã hội và Trẻ em tỉnh Đắk Lắk (Sở Y tế) phối hợp với Tổ chức Phẫu thuật nụ cười Operation Smile Việt Nam và Bệnh viện Đại học Y dược Buôn Ma Thuột tổ chức Chương trình khám và phẫu thuật miễn phí cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh và các vùng lân cận.

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

Xây dựng 650 căn nhà cho các hộ dân Đắk Lắk bị thiệt hại do thiên tai

UBND tỉnh Đắk Lắk đã quyết định hỗ trợ xây mới và sửa chữa khẩn cấp 650 nhà dân bị sập, đổ, trôi hoặc hư hỏng do bão số 13 (Kalmaegi) và đợt mưa lớn từ ngày 15 - 20/11/2025. Tổng kinh phí dự kiến hơn 110 tỷ đồng (khoảng 170 triệu đồng/nhà), được huy động từ nguồn vận động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và Công an tỉnh Đắk Lắk.

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Thay đổi tư duy làm nông nghiệp của đồng bào vùng cao

Tỉnh Quảng Ngãi có khoảng 25% dân số là người đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm gần đây, nhờ triển khai linh hoạt các Chương trình Mục tiêu Quốc gia, chính quyền địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ. Người dân được hỗ trợ đa chiều về nhà ở, cây con giống, vốn vay ưu đãi, tạo thêm điều kiện để vươn lên, cuộc sống vật chất lẫn tinh thần không ngừng phát triển, khởi sắc.

Lực lượng quân y Binh đoàn 15 thăm, khám sức khỏe cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông (tỉnh Gia Lai). Ảnh: Quang Thái/TTXVN

Chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ an sinh cho người dân vùng lũ Gia Lai

Trong ngày 11-12/12, Binh đoàn 15 (Bộ Quốc phòng) tổ chức chương trình khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí và trao quà an sinh cho các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn và nhân dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt tại phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai.

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

'Lợi kép' từ chủ trương giao, khoán bảo vệ rừng

Giao rừng gắn với giao đất cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm mục đích đảm bảo toàn bộ diện tích rừng tự nhiên đều có chủ rừng cụ thể. Tại Quảng Ngãi, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã thực hiện giao, khoán bảo vệ rừng cho khoảng hơn 5.600 hộ gia đình và 500 cộng đồng dân cư với tổng diện tích lên tới hơn 204.000 ha. Chính sách này đã và đang đem lại nhiều lợi ích thiết thực.

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Đắk Lắk triển khai 'Chiến dịch Quang Trung' với tinh thần tổng lực, thần tốc

Triển khai “Chiến dịch Quang Trung” thần tốc xây dựng mới, sửa chữa nhà ở cho các hộ gia đình có nhà bị sập, đổ, trôi do bão số 13 và đợt mưa lũ lịch sử trong tháng 11 vừa qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh Đắk Lắk cùng sự hỗ trợ của các lực lượng quân đội, công an… đang huy động tối đa nhân lực, vật lực, đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo chất lượng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Cao Bằng yêu cầu chi tiết hóa thông báo xả lũ, đẩy mạnh trồng rừng đầu nguồn

Ngày 11/12, Kỳ họp thứ 38 HĐND tỉnh Cao Bằng khóa XVII, nhiệm kỳ 2021-2026 tiếp tục phiên chất vấn, trả lời chất vấn và bế mạc kỳ họp. Vấn đề về xả lũ của các thủy điện trong mùa mưa lũ, giải ngân vốn đầu tư cho các dự án, trồng rừng, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch tả châu Phi được nhiều đại biểu quan tâm.

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW: Niềm vui ở vùng biên viễn

Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đang được tỉnh Đồng Nai tích cực triển khai. Tại xã biên giới Hưng Phước, niềm vui, sự phấn khởi hiện rõ trên gương mặt của bà con dân tộc thiểu số khi các đoàn y tế tìm đến từng ấp để thăm khám sức khỏe.

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Chăm lo phát triển vùng đồng bào dân tộc Khmer ở biên giới

Xã Tân Hòa, tỉnh Tây Ninh là địa bàn biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó người Khmer chiếm tỷ lệ lớn với gần 200 hộ, tập trung chủ yếu tại ấp Con Trăn. Những năm qua, đời sống của đồng bào từng bước được cải thiện nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng sự nỗ lực vươn lên của người dân.

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Trao học bổng Vừ A Dính tiếp sức học sinh dân tộc thiểu số đến trường

Ngày 10/12, tại xã Càng Long, tỉnh Vĩnh Long, Quỹ học bổng Vừ A Dính và Câu lạc bộ “Vì Hoàng Sa - Trường Sa thân yêu” phối hợp với Tỉnh Đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Long tổ chức trao học bổng năm học 2025 - 2026 cho học sinh dân tộc thiểu số, vùng biển đảo và con sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp Bộ đội Biên phòng tỉnh.

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Xây dựng thương hiệu từ vùng quýt cổ Phú Thọ

Đang vào chính vụ mùa thu hoạch quýt Nam Sơn, xã Vân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Từ vùng trồng quýt cổ, đến việc áp dụng mở rộng diện tích trồng cam canh, đang được chính quyền địa phương triển khai bài bản, khoa học. Qua đó, rà soát các cây đầu dòng chất lượng cao để nhân giống, áp dụng quy trình chăm sóc hữu cơ, sử dụng phân vi sinh nhằm khôi phục độ phì đất và nâng cao sức đề kháng cho cây.

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Sinh kế nhỏ mở lối đổi thay vùng biên giới Gia Lai

Tại các xã biên giới của tỉnh Gia Lai, các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang mang lại chuyển biến rõ nét. Những hỗ trợ thiết thực như cây giống, vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật và vốn ưu đãi đã tạo điểm tựa để đồng bào cải thiện thu nhập, ổn định đời sống và từng bước vươn lên thoát nghèo.

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Tiếp sức đồng bào vùng biên an cư, lạc nghiệp

Với quyết tâm cao và sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền, người dân, xã vùng cao biên giới Phong Thổ của tỉnh Lai Châu hướng đến mục tiêu mọi hộ dân trên địa bàn đều có nhà kiên cố để an cư, lạc nghiệp. Địa phương này đang khẩn trương triển khai xóa nhà tạm, dột nát đợt 2 để góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân vùng cao.

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đậm đà bản sắc Cơ Tu qua từng món ăn dân dã

Đơn giản, không cầu kỳ trong cách chế biến, cũng không kén chọn nguyên liệu, ẩm thực của người Cơ Tu hiện diện như hơi thở tự nhiên của núi rừng, mộc mạc mà tinh tế, giản dị nhưng vẫn mang đậm dấu ấn văn hóa của đồng bào mình.

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Đắk Lắk khẩn trương khôi phục sản xuất và nhà ở cho người dân

Các địa phương phía Đông tỉnh Đắk Lắk vừa trải qua đợt mưa lũ lịch sử vào giữa tháng 11 với thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Đến nay, các dịch vụ, hạ tầng thiết yếu đã được khôi phục, tỉnh Đắk Lắk tiếp tục khắc phục hậu quả thiên tai, đặc biệt sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống nhân dân.

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Tiếp thêm động lực cho học sinh, người dân khó khăn vùng biên giới Tây Nam

Chiều 9/12, Đồn Biên phòng Phú Mỹ (thuộc Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang) tổ chức gặp mặt, trao quà và học bổng cho học sinh thuộc chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi Đồn Biên phòng” và dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” trên địa bàn xã Giang Thành (tỉnh An Giang) và huyện Kampong Trach, tỉnh Kampot (Vương quốc Campuchia).

Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học ở xứ Lạng

Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học ở xứ Lạng

Chiều 9/12, tại Trường Trung học phổ thông chuyên Chu Văn An (phường Đông Kinh, tỉnh Lạng Sơn) đã diễn ra lễ phát động điểm “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”. Đây là trường đầu tiên tại Lạng Sơn được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn chọn triển khai mô hình này trên địa bàn tỉnh.