Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng

Một góc khu tái định cư bản Dao Xuân Thắng. Ảnh: baophutho.vn
Một góc khu tái định cư bản Dao Xuân Thắng. Ảnh: baophutho.vn

Xuân đang về trên khắp đất trời. Người người chào Xuân với những mong ước, kỳ vọng vào măm mới tốt lành, yên ấm. Tại bản người Dao Xuân Thắng, ở xã vùng cao Mỹ Lung, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ, sắc Xuân đã ngập tràn khắp bản làng, người người rộn ràng chuẩn bị đón Tết.

Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng ảnh 1Một góc khu tái định cư bản Dao Xuân Thắng. Ảnh: baophutho.vn

Từ thị trấn Yên Lập, huyện Yên Lập, vượt thêm hơn 20 cây số theo hướng núi Nhà Xe, núi Đỗng, chúng tôi tìm đến bản người Dao Xuân Thắng để hòa cùng sắc Xuân và trải nghiệm phong tục đón Tết đậm đà bản sắc của dân tộc Dao. Trong nắng sớm, khu tái định cư bản Dao nằm trên một quả đồi nhỏ như hình một con rùa, xung quanh có núi Đẫng, núi Chim, núi Nhà Xe, khe Nai, khe Thuốc, khe Mán Đồng và những cánh rừng nguyên sinh chở che, bao bọc.

Dương Kim Long, chàng trai trẻ ở bản người Dao Xuân Thắng đang làm tại văn phòng Đảng ủy xã Mỹ Lung đưa chúng tôi qua những cung đường quanh co ven đồi cọ, rừng keo, rừng quế và những trảng ruộng bậc thang về bản Dao.

Trước mắt chúng tôi là khung cảnh thiên nhiên mang vẻ hoang sơ nhưng tràn đầy hương, sắc mùa Xuân. Hoa cải vàng rực ấm áp cả góc vườn. Hoa mơ, hoa mận đua sắc. Nụ đào hé nở báo hiệu mùa Xuân đã về. Ở con suối đầu bản, mấy thiếu nữ Dao ngồi rửa lá dong nói chuyện vui vẻ khiến bầu không khí nơi núi rừng trở nên sôi động, vui tươi hơn bao giờ hết.

Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng ảnh 2Dòng Ngòi Lao với nhiều thác ghềnh và những bãi đá trải dài phù hợp phát triển du lịch sinh thái, cắm trại, trải nghiệm bản sắc văn hóa bản Dao. Ảnh: baophutho.vn

Đón chúng tôi trong ngôi nhà gỗ nhỏ nhưng gọn gàng, ngăn nắp, ông Phùng Sinh Lợi, Bí thư chi bộ bản, vui vẻ cho biết, bản Dao Xuân Thắng được thành lập từ năm 1968, khi Đảng, Nhà nước có cuộc vận động người Dao sống du canh du cư bên những sườn núi cao ở Trung Sơn, Xuân An, Nga Hoàng (huyện Yên Lập) hay Văn Chấn, Yên Bái “hạ sơn” lập bản. Từ 10 hộ ban đầu, sau hai lần chuyển chỗ ở do sạt lở đất, bản Dao Xuân Thắng hiện có 37 hộ, 133 khẩu, trong đó dân tộc Dao chiếm 86,3%, còn lại là các dân tộc: Mường, Thái, Kinh.

Hiện nay, mặc dù vẫn là khu 135, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, nhưng cái thời củ rừng, rau dại với hạt ngô, củ sắn ăn độn thay cơm bữa đã qua từ lâu. Hết năm 2022, thu nhập bình quân của người dân ở bản Dao Xuân Thắng đạt 30,5 triệu đồng/người/năm; 100% số hộ sử dụng điện lưới quốc gia, 100% đường giao thông trong bản được cứng hóa, 100% trẻ em được đến trường. Tỷ lệ gia đình đạt tiêu chuẩn Gia đình văn hóa đạt 100%, tỷ lệ hộ dùng nước hợp vệ sinh đạt 100%; số hộ đã lắp internet để cập nhật tri thức, kỹ thuật sản xuất đạt hơn 50%; tiêu chí xây dựng khu dân cư nông thôn mới đạt 9/13 tiêu chí. Còn bốn tiêu chí là nhà ở, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo, môi trường và an toàn thực phẩm, chi bộ đã có Nghị quyết chuyên đề lãnh đạo các tổ chúc đoàn thể vận động, hướng dẫn người dân cùng chung sức, chung lòng khắc phục, hoàn thiện…

Tranh thủ giờ nghỉ trưa, bà Triệu Thị Thao (vợ ông Dương Đức Thành, Tộc trưởng họ Dương của người Dao trong vùng) đang dạy con gái cả, con dâu út và mấy cô cháu gái thêu hoa văn lên váy áo và mang những bộ quần áo dân tộc mới ra phơi nắng, ướm thử lại sao cho vừa đẹp nhất để mặc chơi Tết. Tiếng nói, tiếng cười rôm rả như xua tan đi giá lạnh cuối đông.

Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng ảnh 3Bà Triệu Thị Thao truyền dạy kỹ thuật thêu hoa văn trên trang phục truyền thống của người Dao cho con gái, con dâu. Ảnh: baophutho.vn

Rót chén trà Shan tuyết được hái trên rừng về và tự sao theo phương thức truyền thống mời khách, ông Dương Đức Thành phấn khởi cho biết: Đối với người Dao, Tết Nguyên đán là Tết lớn trong năm và có ý nghĩa quan trọng. Đây không chỉ là dịp để cả gia đình nghỉ ngơi, sum họp sau một năm lao động vất vả, dịp để báo với tổ tiên về những thành quả trong cả năm, cầu mong những điều tốt sẽ đến trong năm mới, mà còn là dịp gắn kết tình đoàn kết anh em, họ hàng, làng xóm láng giềng. Người con xa quê dù ở nơi đâu, cứ đến Tết là lại cùng nhau trở về với gia đình sum họp, chúc nhau một năm mới làm ăn thuận lợi hơn.

Dẫu rằng cuộc sống còn nhiều khó khăn, song những ngày Tết đến, Xuân về, bà con đều gác lại mọi bộn bề, lo toan, vui chơi thoải mái để chuẩn bị cho một năm lao động sản xuất mới. Đặc biệt, mỗi dịp Tết đến, các thầy tạo (thầy cúng), những già làng tổ chức dạy chữ nho đầu Xuân cho thế hệ trẻ và người dân của bản. Việc dạy chữ vừa thể hiện truyền thống hiếu học, vừa thể hiện vai trò, trách nhiệm của những người lớn tuổi đối với thế hệ trẻ để chữ viết, văn hóa của dân tộc mãi được gìn giữ và phát huy.

Sau hai năm bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, năm nay hộ ông Triệu Đức Hội vừa tổ chức Tết nhảy. Ngoài ra, mấy hộ khác thuộc họ Triệu, họ Phùng, họ Dương của bản cũng đang tích cực chuẩn bị để ra Giêng làm lễ cấp sắc cho những người con trai của họ.

Tiếp thêm câu chuyện về Tết người Dao của chồng, bà Triệu Thị Thao cho biết: Trước Tết cả tháng, các gia đình người Dao trong bản đã chuẩn bị lợn, gà, gạo nếp ngon và lá dong để gói bánh chưng gù… và một phần không thể thiếu được đó là củi đun. Mỗi gia đình đều chuẩn bị ba đoạn củi to để khi đun củi có thể cháy suốt ba ngày Tết mà không cháy hết hoặc tắt lửa. Bếp lửa vừa để giữ ấm trong những ngày giá rét, vừa mang ý nghĩa tượng trưng cho một gia đình hạnh phúc, hòa thuận êm ấm, cuộc sống no đủ, sung túc trong cả năm.

Theo tục lệ của người Dao, các gia đình sẽ hoàn thành mọi công việc chuẩn bị Tết trước thời khắc Giao thừa, để khi bước sang năm mới họ sẽ “kiêng” ba ngày không đi nương rẫy. Trong những ngày này, từ đầu làng đến cuối làng, nhà nào cũng có một đống lửa để sưởi ấm ở sân, phụ nữ thì ngồi xung quanh chuyện trò và thêu áo. Đàn ông thì uống rượu, uống trà và chúc tụng nhau, rồi cùng nhau đi từng nhà để chúc Tết, cầu mong một năm mới mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu.

Tại các bãi đất trống trong làng, thanh niên và trẻ em tập trung cùng nhau chơi các trò chơi dân gian như: chơi cù, ném còn, đá cầu, nhảy dây… Đến ngày hội Xuân của xã, của huyện, bà con trong bản kéo nhau đi trẩy hội. Sau khi kết thúc hội Xuân vào ngày 15 tháng Giêng, mỗi nhà đều làm mâm cỗ thắp hương cúng, đốt tiền vàng để kết thúc những ngày vui chơi và bắt tay vào mùa lao động sản xuất mới.

Về Xuân Thắng dịp Tết này, bức tranh no ấm của bản Dao đã thêm những màu sắc tươi mới. Người dân nơi đây sinh sống chủ yếu bằng sản xuất nông nghiệp, dẫu cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng đồng bào dân tộc Dao chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt nếp sống văn hóa, văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Hưởng ứng đề án phát triển du lịch văn hóa, sinh thái của huyện Yên Lập, người dân bản Dao Xuân Thắng đang lên ý tưởng làm ruộng bậc thang bên sườn núi Mán Đồng và thung lũng khe Thuốc để trồng nếp nương, trồng hoa, làm du lịch cộng đồng.

Đội văn nghệ dân gian người Dao Xuân Thắng mới được thành lập cũng đang tích cực luyện tập các điệu dân ca, đặc biệt là điệu múa chuông, múa rùa đặc sắc của người Dao quần chẹt để phục vụ các nghi lễ truyền thống của đồng bào và tham gia các các lễ hội trong khu vực. Nghề dệt thổ cẩm, vẽ sáp ong, thêu hoa văn lên trang phục truyền thống của đồng bào người Dao do bà Triệu Thị Thao và các bà, các mẹ trong bản truyền dạy đang ngày càng thu hút thêm nhiều bạn trẻ tham gia.

Với những lợi thế về du lịch văn hóa, sinh thái, ẩm thực của người Dao Xuân Thắng, vẻ đẹp bình yên của cánh đồng nếp gà gáy Mỹ Lung, sự hùng vĩ, nên thơ của thác Quạt, thác Dùng, sự dữ dội của dòng Ngòi Lao với nhiều thác ghềnh và những bãi đá trải dài… hứa hẹn thu hút du khách tìm về Mỹ Lung - một vùng quê đáng đến để trải nghiệm cuộc sống của cộng đồng dân cư người Dao giàu bản sắc, sống đoàn kết, yên bình.

Trung Kiên

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Hiện thực giấc mơ 'an cư' của người dân bị ảnh hưởng lũ bản Phá Mựt

Hiện thực giấc mơ 'an cư' của người dân bị ảnh hưởng lũ bản Phá Mựt

Khi trận lũ ống, lũ quét tàn phá gây thiệt hại nặng nề đối với nhiều bản làng trên địa bàn miền núi, biên giới xã Nhôn Mai (tỉnh Nghệ An) vào cuối tháng 7/2025, bản Phá Mựt, nằm cách trung tâm xã gần 10km, nơi có có 36 hộ với hơn 170 nhân khẩu là đồng bào dân tộc Mông gần như bị xóa sổ.

Tặng bò giống cho các hộ dân khu vực biên giới Việt Nam - Campuchia

Tặng bò giống cho các hộ dân khu vực biên giới Việt Nam - Campuchia

Trong khuôn khổ chương trình Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ hai, ngày 8/11, tại xã biên giới Long Thuận, tỉnh Tây Ninh, thừa ủy quyền của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng phối hợp với UBND tỉnh Tây Ninh và chính quyền huyện Svay Teap, tỉnh Svay Rieng, Vương quốc Campuchia tổ chức chương trình tặng bò giống cho các hộ dân nghèo hai bên biên giới Việt Nam - Campuchia.

Phát huy bản sắc văn hóa gắn với đào tạo nguồn nhân lực vùng cao

Phát huy bản sắc văn hóa gắn với đào tạo nguồn nhân lực vùng cao

Hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, cùng với cả nước, công tác lấy ý kiến góp ý vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội đang được triển khai nghiêm túc từ tỉnh đến cơ sở tại các huyện vùng cao. Các tầng lớp nhân dân, cán bộ, đảng viên tỉnh Tuyên Quang bày tỏ sự đồng tình, tin tưởng vào định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn mới, đồng thời có nhiều đề xuất cụ thể nhằm phát huy hiệu quả tiềm năng, lợi thế của vùng cực Bắc.

Yên Phú ấm lại từ những vòng tay sẻ chia

Yên Phú ấm lại từ những vòng tay sẻ chia

Những ngày sau lũ, cuộc sống của bà con xã Yên Phú, tỉnh Tuyên Quang chồng chất khó khăn, nhiều gia đình gần như trắng tay. Trong cái bộn bề ấy, tình người đã kịp thời được nối dài.

Mưa lũ sau bão số 13 cuốn trôi một cầu dân sinh ở Đắk Lắk

Mưa lũ sau bão số 13 cuốn trôi một cầu dân sinh ở Đắk Lắk

Ngày 8/11, ông Võ Sỹ Tùng, Chủ tịch UBND xã Ea Kiết, tỉnh Đắk Lắk cho biết, lãnh đạo xã cùng các ngành chức năng của tỉnh vừa tiến hành kiểm tra khu vực cây cầu dân sinh số 2 đường vào buôn H’Mông bị nước lũ cuốn trôi, gây chia cắt giao thông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại, canh tác của hơn 300 hộ dân, với gần 1.000 nhân khẩu.

Ấm áp nghĩa tình hướng về đồng bào vùng bão

Ấm áp nghĩa tình hướng về đồng bào vùng bão

Sau khi cơn bão số 13 đi qua, nhiều khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk bị ảnh hưởng nặng nề gây thiệt hại về tài sản, làm ngập hàng trăm ngôi nhà. Hướng về vùng tâm bão, sáng 8/11, Ban Phụ nữ và Ban Thanh niên, Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát động phong trào quyên góp, ủng hộ nhu yếu phẩm giúp người dân vùng thiệt hại.

Mặt trận Tổ quốc phải hướng mạnh về cơ sở và là nơi người dân gửi gắm niềm tin

Mặt trận Tổ quốc phải hướng mạnh về cơ sở và là nơi người dân gửi gắm niềm tin

Sáng 8/11, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, với chủ đề “Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; chung sức xây dựng tỉnh Tuyên Quang phát triển, vững bước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Đây là dấu mốc quan trọng diễn ra sau khi hợp nhất, sắp xếp các tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng trực thuộc mặt trận.

Xã lòng hồ Hòa Bình phấn đấu thành điểm sáng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu

Xã lòng hồ Hòa Bình phấn đấu thành điểm sáng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu

Xã Thung Nai, tỉnh Phú Thọ là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế du lịch và nông nghiệp. Phát huy kết quả đạt chuẩn nông thôn mới, xã đang quyết tâm xây dựng các xóm nông thôn mới kiểu mẫu, hướng tới nâng cao chất lượng đời sống nhân dân và cảnh quan nông thôn. Hiện Thung Nai đã có 3 xóm đạt chuẩn kiểu mẫu, chính quyền địa phương quyết tâm thực hiện nhân rộng xóm nông thôn mới kiểu mẫu trên toàn địa bàn.

Khởi đầu mới cho những hộ dân vùng lũ Nghệ An

Khởi đầu mới cho những hộ dân vùng lũ Nghệ An

Cơn lũ lịch sử do ảnh hưởng của bão số 10 đã cuốn trôi nhiều ngôi nhà tại các địa phương miền núi trong tỉnh Nghệ An. Giữa mất mát ấy, những tấm lòng yêu thương từ cộng đồng, đặc biệt là sự vào cuộc quyết liệt của Bộ Công an, hàng trăm ngôi nhà kiên cố, khang trang đang dần hình thành trên những khu đất tái định cư an toàn ở miền Tây xứ Nghệ.

Nghệ An khởi công xây dựng nhà mới cho 15 hộ dân bị lũ quét

Nghệ An khởi công xây dựng nhà mới cho 15 hộ dân bị lũ quét

Ngày 7/11, ông Mạc Văn Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai, tỉnh Nghệ An cho biết: Cấp ủy, chính quyền địa phương đã tổ chức lễ động thổ khởi công xây dựng nhà ở cho 15 hộ dân ở bản Huổi Tố 2 có nhà bị sập, cuốn trôi hoàn toàn do đợt lũ ống, lũ quét xảy ra trên địa bàn vào cuối tháng 7/2025 gây ra.

Khắc phục bão số 13: Đắk Lắk chủ động ứng phó khi hồ thủy lợi Ea Súp Thượng xả lũ

Khắc phục bão số 13: Đắk Lắk chủ động ứng phó khi hồ thủy lợi Ea Súp Thượng xả lũ

Do ảnh hưởng của cơn bão số 13 (Kalmaegi), từ tối 6/11 đến rạng sáng 7/11, trên địa bàn xã Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk có mưa rất to, lượng nước đổ về hồ thủy lợi Ea Súp Thượng tăng đột biến, buộc đơn vị quản lý phải vận hành xả lũ để đảm bảo an toàn công trình và vùng hạ du.

Quảng Ngãi chủ động di dời dân ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở

Quảng Ngãi chủ động di dời dân ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở

Chiều 6/11, lãnh đạo Ủy ban nhân dân các xã Ngọc Linh, Đăk Tờ Kan, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Chính quyền địa phương đã chủ động di dời hàng trăm hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở, thiên tai, nguy hiểm đến tính mạng của người dân.

Khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người dân khu vực biên giới

Khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người dân khu vực biên giới

Trong khuôn khổ chương trình Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ hai, ngày 6/11, tại xã biên giới Long Thuận, tỉnh Tây Ninh, các đơn vị quân y của Quân đội nhân dân Việt Nam phối hợp với chính quyền địa phương và lực lượng vũ trang và quân y Quân đội Hoàng gia Vương quốc Campuchia tổ chức khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho người dân khu vực biên giới tỉnh Tây Ninh và người dân thị xã Bavet, tỉnh Svay Rieng, Vương quốc Campuchia.

Nghi thức đút cốm dẹp cho con cháu và các thành viên trong gia đình.

Lễ Cúng Trăng và Óc Om Bóc 2025 của đồng bào Khmer Nam Bộ

Hằng năm, đồng bào Khmer ở các tỉnh, thành Nam Bộ tổ chức Lễ Cúng Trăng và Óc Om Bóc tại các chùa và phum sóc, nhằm mừng mùa màng bội thu và tỏ lòng biết ơn mặt trăng - vị thần điều hòa thời tiết, mang lại mưa thuận gió hòa, cây cối tốt tươi, vạn vật sinh sôi, nảy nở, mang tới sự ấm no cho phum sóc; đồng thời gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Đầu tư nâng cấp trường phổ thông nội trú liên cấp các xã biên giới

Đầu tư nâng cấp trường phổ thông nội trú liên cấp các xã biên giới

Thực hiện Thông báo kết luận số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng các trường học cho các xã biên giới đất liền, UBND tỉnh Quảng Ninh đã thống nhất chủ trương đầu tư nâng cấp, mở rộng 5 trường phổ thông nội trú liên cấp tại 5/6 xã biên giới đất liền trong giai đoạn 2025-2026.

Hỗ trợ sinh kế giúp người dân thoát nghèo bền vững ​

Hỗ trợ sinh kế giúp người dân thoát nghèo bền vững ​

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, thời gian qua, tỉnh Gia Lai đã triển khai hiệu quả các mô hình hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo, cận nghèo. Từ những con bò giống, nguồn vốn vay ưu đãi đến hỗ trợ nhà ở, công trình nước sạch, hàng trăm hộ dân đã có thêm điều kiện phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Gia Lai sẵn sàng cho 'cuộc chiến' với cơn bão số 13

Gia Lai sẵn sàng cho 'cuộc chiến' với cơn bão số 13

Theo dự báo, từ chiều tối ngày 6/11, với tác động của cơn bão số 13 trên đất liền khu vực ven biển Gia Lai có gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau đó tăng dần lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua mạnh cấp 10-12 (trọng tâm là phía Đông tỉnh Gia Lai), giật cấp 14-15. Khu vực tỉnh Gia Lai có mưa to đến rất to với lượng mưa phổ biến 200-400 mm/đợt.

Đồng bào Khmer An Giang đón Ok Om Bok trong niềm tin phát triển​

Đồng bào Khmer An Giang đón Ok Om Bok trong niềm tin phát triển​

An Giang là tỉnh có đông đồng bào dân tộc Khmer, với hơn 399 nghìn người, chiếm 8% dân số của tỉnh. Nhờ thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, cùng với tinh thần siêng năng, nhạy bén, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất, kinh doanh cho nên đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào không ngừng được cải thiện, nâng cao.

Phú Thọ công bố hết dịch tả lợn châu Phi tại 3 xã vùng cao

Phú Thọ công bố hết dịch tả lợn châu Phi tại 3 xã vùng cao

Ngày 4/11, Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Phú Thọ) đã ban hành văn bản chính thức công bố hết dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn 3 xã vùng cao gồm: Vân Sơn, Tiền Phong và Đức Nhàn. Đây là ba địa phương chịu ảnh hưởng của đợt dịch tái bùng phát trong những tháng qua, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi vùng cao.