Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng

Một góc khu tái định cư bản Dao Xuân Thắng. Ảnh: baophutho.vn
Một góc khu tái định cư bản Dao Xuân Thắng. Ảnh: baophutho.vn

Xuân đang về trên khắp đất trời. Người người chào Xuân với những mong ước, kỳ vọng vào măm mới tốt lành, yên ấm. Tại bản người Dao Xuân Thắng, ở xã vùng cao Mỹ Lung, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ, sắc Xuân đã ngập tràn khắp bản làng, người người rộn ràng chuẩn bị đón Tết.

Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng ảnh 1Một góc khu tái định cư bản Dao Xuân Thắng. Ảnh: baophutho.vn

Từ thị trấn Yên Lập, huyện Yên Lập, vượt thêm hơn 20 cây số theo hướng núi Nhà Xe, núi Đỗng, chúng tôi tìm đến bản người Dao Xuân Thắng để hòa cùng sắc Xuân và trải nghiệm phong tục đón Tết đậm đà bản sắc của dân tộc Dao. Trong nắng sớm, khu tái định cư bản Dao nằm trên một quả đồi nhỏ như hình một con rùa, xung quanh có núi Đẫng, núi Chim, núi Nhà Xe, khe Nai, khe Thuốc, khe Mán Đồng và những cánh rừng nguyên sinh chở che, bao bọc.

Dương Kim Long, chàng trai trẻ ở bản người Dao Xuân Thắng đang làm tại văn phòng Đảng ủy xã Mỹ Lung đưa chúng tôi qua những cung đường quanh co ven đồi cọ, rừng keo, rừng quế và những trảng ruộng bậc thang về bản Dao.

Trước mắt chúng tôi là khung cảnh thiên nhiên mang vẻ hoang sơ nhưng tràn đầy hương, sắc mùa Xuân. Hoa cải vàng rực ấm áp cả góc vườn. Hoa mơ, hoa mận đua sắc. Nụ đào hé nở báo hiệu mùa Xuân đã về. Ở con suối đầu bản, mấy thiếu nữ Dao ngồi rửa lá dong nói chuyện vui vẻ khiến bầu không khí nơi núi rừng trở nên sôi động, vui tươi hơn bao giờ hết.

Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng ảnh 2Dòng Ngòi Lao với nhiều thác ghềnh và những bãi đá trải dài phù hợp phát triển du lịch sinh thái, cắm trại, trải nghiệm bản sắc văn hóa bản Dao. Ảnh: baophutho.vn

Đón chúng tôi trong ngôi nhà gỗ nhỏ nhưng gọn gàng, ngăn nắp, ông Phùng Sinh Lợi, Bí thư chi bộ bản, vui vẻ cho biết, bản Dao Xuân Thắng được thành lập từ năm 1968, khi Đảng, Nhà nước có cuộc vận động người Dao sống du canh du cư bên những sườn núi cao ở Trung Sơn, Xuân An, Nga Hoàng (huyện Yên Lập) hay Văn Chấn, Yên Bái “hạ sơn” lập bản. Từ 10 hộ ban đầu, sau hai lần chuyển chỗ ở do sạt lở đất, bản Dao Xuân Thắng hiện có 37 hộ, 133 khẩu, trong đó dân tộc Dao chiếm 86,3%, còn lại là các dân tộc: Mường, Thái, Kinh.

Hiện nay, mặc dù vẫn là khu 135, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, nhưng cái thời củ rừng, rau dại với hạt ngô, củ sắn ăn độn thay cơm bữa đã qua từ lâu. Hết năm 2022, thu nhập bình quân của người dân ở bản Dao Xuân Thắng đạt 30,5 triệu đồng/người/năm; 100% số hộ sử dụng điện lưới quốc gia, 100% đường giao thông trong bản được cứng hóa, 100% trẻ em được đến trường. Tỷ lệ gia đình đạt tiêu chuẩn Gia đình văn hóa đạt 100%, tỷ lệ hộ dùng nước hợp vệ sinh đạt 100%; số hộ đã lắp internet để cập nhật tri thức, kỹ thuật sản xuất đạt hơn 50%; tiêu chí xây dựng khu dân cư nông thôn mới đạt 9/13 tiêu chí. Còn bốn tiêu chí là nhà ở, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo, môi trường và an toàn thực phẩm, chi bộ đã có Nghị quyết chuyên đề lãnh đạo các tổ chúc đoàn thể vận động, hướng dẫn người dân cùng chung sức, chung lòng khắc phục, hoàn thiện…

Tranh thủ giờ nghỉ trưa, bà Triệu Thị Thao (vợ ông Dương Đức Thành, Tộc trưởng họ Dương của người Dao trong vùng) đang dạy con gái cả, con dâu út và mấy cô cháu gái thêu hoa văn lên váy áo và mang những bộ quần áo dân tộc mới ra phơi nắng, ướm thử lại sao cho vừa đẹp nhất để mặc chơi Tết. Tiếng nói, tiếng cười rôm rả như xua tan đi giá lạnh cuối đông.

Sắc Xuân trên bản người Dao Xuân Thắng ảnh 3Bà Triệu Thị Thao truyền dạy kỹ thuật thêu hoa văn trên trang phục truyền thống của người Dao cho con gái, con dâu. Ảnh: baophutho.vn

Rót chén trà Shan tuyết được hái trên rừng về và tự sao theo phương thức truyền thống mời khách, ông Dương Đức Thành phấn khởi cho biết: Đối với người Dao, Tết Nguyên đán là Tết lớn trong năm và có ý nghĩa quan trọng. Đây không chỉ là dịp để cả gia đình nghỉ ngơi, sum họp sau một năm lao động vất vả, dịp để báo với tổ tiên về những thành quả trong cả năm, cầu mong những điều tốt sẽ đến trong năm mới, mà còn là dịp gắn kết tình đoàn kết anh em, họ hàng, làng xóm láng giềng. Người con xa quê dù ở nơi đâu, cứ đến Tết là lại cùng nhau trở về với gia đình sum họp, chúc nhau một năm mới làm ăn thuận lợi hơn.

Dẫu rằng cuộc sống còn nhiều khó khăn, song những ngày Tết đến, Xuân về, bà con đều gác lại mọi bộn bề, lo toan, vui chơi thoải mái để chuẩn bị cho một năm lao động sản xuất mới. Đặc biệt, mỗi dịp Tết đến, các thầy tạo (thầy cúng), những già làng tổ chức dạy chữ nho đầu Xuân cho thế hệ trẻ và người dân của bản. Việc dạy chữ vừa thể hiện truyền thống hiếu học, vừa thể hiện vai trò, trách nhiệm của những người lớn tuổi đối với thế hệ trẻ để chữ viết, văn hóa của dân tộc mãi được gìn giữ và phát huy.

Sau hai năm bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, năm nay hộ ông Triệu Đức Hội vừa tổ chức Tết nhảy. Ngoài ra, mấy hộ khác thuộc họ Triệu, họ Phùng, họ Dương của bản cũng đang tích cực chuẩn bị để ra Giêng làm lễ cấp sắc cho những người con trai của họ.

Tiếp thêm câu chuyện về Tết người Dao của chồng, bà Triệu Thị Thao cho biết: Trước Tết cả tháng, các gia đình người Dao trong bản đã chuẩn bị lợn, gà, gạo nếp ngon và lá dong để gói bánh chưng gù… và một phần không thể thiếu được đó là củi đun. Mỗi gia đình đều chuẩn bị ba đoạn củi to để khi đun củi có thể cháy suốt ba ngày Tết mà không cháy hết hoặc tắt lửa. Bếp lửa vừa để giữ ấm trong những ngày giá rét, vừa mang ý nghĩa tượng trưng cho một gia đình hạnh phúc, hòa thuận êm ấm, cuộc sống no đủ, sung túc trong cả năm.

Theo tục lệ của người Dao, các gia đình sẽ hoàn thành mọi công việc chuẩn bị Tết trước thời khắc Giao thừa, để khi bước sang năm mới họ sẽ “kiêng” ba ngày không đi nương rẫy. Trong những ngày này, từ đầu làng đến cuối làng, nhà nào cũng có một đống lửa để sưởi ấm ở sân, phụ nữ thì ngồi xung quanh chuyện trò và thêu áo. Đàn ông thì uống rượu, uống trà và chúc tụng nhau, rồi cùng nhau đi từng nhà để chúc Tết, cầu mong một năm mới mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu.

Tại các bãi đất trống trong làng, thanh niên và trẻ em tập trung cùng nhau chơi các trò chơi dân gian như: chơi cù, ném còn, đá cầu, nhảy dây… Đến ngày hội Xuân của xã, của huyện, bà con trong bản kéo nhau đi trẩy hội. Sau khi kết thúc hội Xuân vào ngày 15 tháng Giêng, mỗi nhà đều làm mâm cỗ thắp hương cúng, đốt tiền vàng để kết thúc những ngày vui chơi và bắt tay vào mùa lao động sản xuất mới.

Về Xuân Thắng dịp Tết này, bức tranh no ấm của bản Dao đã thêm những màu sắc tươi mới. Người dân nơi đây sinh sống chủ yếu bằng sản xuất nông nghiệp, dẫu cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng đồng bào dân tộc Dao chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt nếp sống văn hóa, văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Hưởng ứng đề án phát triển du lịch văn hóa, sinh thái của huyện Yên Lập, người dân bản Dao Xuân Thắng đang lên ý tưởng làm ruộng bậc thang bên sườn núi Mán Đồng và thung lũng khe Thuốc để trồng nếp nương, trồng hoa, làm du lịch cộng đồng.

Đội văn nghệ dân gian người Dao Xuân Thắng mới được thành lập cũng đang tích cực luyện tập các điệu dân ca, đặc biệt là điệu múa chuông, múa rùa đặc sắc của người Dao quần chẹt để phục vụ các nghi lễ truyền thống của đồng bào và tham gia các các lễ hội trong khu vực. Nghề dệt thổ cẩm, vẽ sáp ong, thêu hoa văn lên trang phục truyền thống của đồng bào người Dao do bà Triệu Thị Thao và các bà, các mẹ trong bản truyền dạy đang ngày càng thu hút thêm nhiều bạn trẻ tham gia.

Với những lợi thế về du lịch văn hóa, sinh thái, ẩm thực của người Dao Xuân Thắng, vẻ đẹp bình yên của cánh đồng nếp gà gáy Mỹ Lung, sự hùng vĩ, nên thơ của thác Quạt, thác Dùng, sự dữ dội của dòng Ngòi Lao với nhiều thác ghềnh và những bãi đá trải dài… hứa hẹn thu hút du khách tìm về Mỹ Lung - một vùng quê đáng đến để trải nghiệm cuộc sống của cộng đồng dân cư người Dao giàu bản sắc, sống đoàn kết, yên bình.

Trung Kiên

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Sơn La: Mưa lũ khiến một số bản bị cô lập, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp

Sơn La: Mưa lũ khiến một số bản bị cô lập, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp

Trên địa bàn tỉnh Sơn La có mưa vừa, mưa to đến rất to, khiến nhiều nơi tiếp tục xảy ra ngập lụt, gây thiệt hại về nhà ở, diện tích sản xuất nông nghiệp của người dân và hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông đi lại khó khăn. Đặc biệt, nước ngập sâu khiến một số bản bị cô lập, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp.

Động lực để thầy và trò vùng cao 'vượt khó', bám trường, giữ lớp

Động lực để thầy và trò vùng cao 'vượt khó', bám trường, giữ lớp

Nằm cheo leo trên ngọn đồi cao giữa xã biên giới Lao Chải (Tuyên Quang), Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Xín Chải là một trong 248 điểm trường đang được Trung ương ưu tiên đầu tư theo chủ trương lớn về phát triển giáo dục vùng khó. Trong khung cảnh núi non hiểm trở, cuộc sống thiếu thốn đủ bề, chủ trương này như một luồng sinh khí mới, tiếp thêm động lực để thầy và trò vượt khó, bám trường, giữ lớp.

Mưa lũ gây nhiều thiệt hại tại Sơn La

Mưa lũ gây nhiều thiệt hại tại Sơn La

Từ tối 31/7 đến sáng 1/8, trên địa bàn tỉnh Sơn La, nhiều nơi tiếp tục xảy ra mưa lũ, gây thiệt hại về nhà ở, nông nghiệp của người dân và hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn.

Hỗ trợ nguồn lực giúp Điện Biên tăng tốc trong công tác xóa nhà tạm

Hỗ trợ nguồn lực giúp Điện Biên tăng tốc trong công tác xóa nhà tạm

Ngày 1/8, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Điện Biên tổ chức lễ tiếp nhận 2,5 tỷ đồng kinh phí hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát do Công đoàn Ngân hàng Việt Nam trao tặng. Đây là nguồn lực thiết thực, góp phần cùng địa phương đẩy nhanh tiến độ hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm cho hộ nghèo, hộ khó khăn trên địa bàn.

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.