40 năm Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc: Ấm tình đồng đội nơi đỉnh Pò Hèn

40 năm Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc: Ấm tình đồng đội nơi đỉnh Pò Hèn
Quang cảnh Khu di tích lịch sử Pò Hèn (Quảng Ninh), tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN
Quang cảnh Khu di tích lịch sử Pò Hèn (Quảng Ninh), tháng 2/2019.
Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN

21 ngày đêm tìm hài cốt đồng đội

Đại tá Nguyễn Quang Vinh (nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Phó Chỉ huy trưởng Chính trị Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ninh) cũng như cán bộ, chiến sĩ của đồn Pò Hèn không thể ngờ, vào lúc 5 giờ 30 phút ngày 17/2/1979, quân xâm lược tràn qua biên giới, từ Hải Hòa, Móng Cái đến Pò Hèn, chúng đã dùng pháo hạng nặng và nhiều loại hỏa lực bắn dữ dội vào các đồn biên phòng 209, 210, 211, 212 và các đội công nhân lâm nghiệp, khu dân cư dọc tuyến biên giới.

Đến 6 giờ 30 phút, địch sử dụng 1 trung đoàn và 5 tiểu đoàn, chia làm 3 hướng tấn công dồn dập đồn Pò Hèn. Quân số của đồn lúc đó chỉ có 92 người. Đồn trưởng đang đi công tác, Trung úy - Đồn phó quân sự Đỗ Sĩ Họa và Chính trị viên Nguyễn Xuân Tảo đảm nhiệm việc chỉ huy. Đồn phó Đỗ Sĩ Họa trực tiếp nắm bộ phận hỏa lực, chỉ huy chính. Cán bộ, chiến sĩ ở trong đồn và ba điểm chốt nhất loạt nổ súng quyết liệt. Địch dùng chiến thuật "biển người" ồ ạt tấn công.

Nhà tưởng niệm trong Khu di tích lịch sử Pò Hèn (Quảng Ninh), tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN
Nhà tưởng niệm trong Khu di tích lịch sử Pò Hèn (Quảng Ninh), tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN

Sau mấy lần tấn công thất bại, địch rút quân ra xa, gọi pháo bắn vào trận địa ta cấp tập 30 phút rồi mở cuộc tấn công mới, lần này chúng đánh mạnh vào chốt Đồi Quế. Dù đã kiên cường chiến đấu, tiêu diệt và bắn bị thương nhiều tên địch nhưng do lực lượng không cân sức nên đến 11 giờ cùng ngày, 45 chiến sĩ của đồn đã hy sinh cùng với nhóm công nhân Lâm trường Hải Sơn và nữ nhân viên thương nghiệp Hoàng Thị Hồng Chiêm.

Sau trận chiến, nhận lệnh từ chỉ huy, ông Vinh đã cùng với hơn 30 cán bộ chiến sĩ tập trung tìm và quy tụ hài cốt của đồng đội. Ông Vinh còn nhớ như in, chốt Đồi Quế là nơi tập trung hỏa lực chính của quân ta, tại đây cả 8 chiến sĩ đã anh dũng hy sinh. Từ ngày 17/2 đến 11/3/1979, không quản nắng mưa, gió rét, trong suốt 21 ngày đêm, đoàn của ông Vinh đã tìm thấy 40 hài cốt của đồng đội.

Chốt Đồi Quế (chốt cao điểm của trận chiến - nơi chiến sĩ Pò Hèn hy sinh nhiều nhất) nhìn từ đồn biên phòng Pò Hèn, tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN
Chốt Đồi Quế (chốt cao điểm của trận chiến - nơi chiến sĩ Pò Hèn hy sinh nhiều nhất) nhìn từ đồn biên phòng Pò Hèn, tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN

Ký ức về đồng đội

Sau trận đánh khốc liệt, trên nền doanh trại cũ của Đồn Pò Hèn, một đài tưởng niệm đã được dựng lên vào ngày 19/5/2010 và được khánh thành vào ngày 10/1/2011.

Hai bên đài tưởng niệm là hai nhà bia với tấm bia lớn khắc tên tuổi các liệt sĩ đã anh dũng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc, kế bên đó là một ngôi đền tưởng niệm được xây dựng khang trang với kiến trúc mái đình-nét đặc trưng văn hóa của người Việt. Biểu tượng được xây dựng tại đây có hình 3 bàn tay nâng ngôi sao 5 cánh (tượng trưng cho 3 dân tộc chính sinh sống tại đây là Kinh - Sán Chỉ - Dao) cùng góp phần xây dựng, bảo vệ vùng đất nơi biên cương.

Đại tá Nguyễn Quang Vinh (nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Phó Chỉ huy trưởng Chính trị Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ninh), một trong những người lính trực tiếp tham gia trận chiến lịch sử Pò Hèn năm 1979, về thăm lại chiến trường xưa, tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN
Đại tá Nguyễn Quang Vinh (nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Phó Chỉ huy trưởng Chính trị Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ninh), một trong những người lính trực tiếp tham gia trận chiến lịch sử Pò Hèn năm 1979, về thăm lại chiến trường xưa, tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN

Trong 86 chiến sĩ đã hy sinh, dòng đầu tiên được khắc tên Trung úy, đồn phó Đỗ Sĩ Họa, Anh hùng lực lượng vũ trang. Dòng cuối là chiến sĩ Nguyễn Văn Khánh, quê ở Lạng Sơn, sinh năm 1970 và hy sinh năm 1991.

Nhiều năm qua, cứ đến ngày mùng 1 âm lịch đầu tháng, luôn có một người lính già lên đài tưởng niệm thắp hương cho đồng đội. Đó là ông Hoàng Như Lý, người dân tộc Tày, quê ở huyện Bình Liêu (Quảng Ninh), nguyên là chuẩn úy trinh sát Đồn 209 Pò Hèn năm xưa. Ông Lý luôn nhớ về kỷ niệm chiến đấu với Chính trị viên Phạm Xuân Tảo (người chỉ huy mới được điều động từ Tây Ninh ra công tác ở Quảng Ninh và về đồn nhận nhiệm vụ chiều 15/2/1979). Lúc đó, Thượng úy Phạm Xuân Tảo chiến đấu anh dũng, ngoan cường. Trong lúc bị thương, Thượng úy Phạm Xuân Tảo cố bò tới chân Đồi Quế thì lịm đi vì vết thương quá nặng và đã hy sinh trong lúc tựa mình vào một tảng đá lớn. Tảng đá đó bây giờ được ông Hoàng Như Lý dựng tấm bia để tưởng nhớ đồng đội.

Nhớ về các đồng đội đã hy sinh, ông Như Lý chia sẻ nỗi niềm vẫn còn trăn trở, đó là câu chuyện về liệt sĩ Nguyễn Văn Hiện (sinh năm 1958, tại xã Đức Chính, nay là phường Đức Chính, thị xã Đông Triều, Quảng Ninh). Chiến sĩ Nguyễn Văn Hiện nhập ngũ tháng 11/1976 và hy sinh ngày 17/2/1979. Cha mẹ liệt sĩ tự hào về con trai mình đã góp phần xương máu chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, song nỗi buồn chưa biết được mộ phần con trai vẫn còn trăn trở đến tận cuối đời...
Đại tá Nguyễn Quang Vinh và người lính trinh sát Hoàng Như Lý, những cựu chiến binh của Đồn biên phòng Pò Hèn trong Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, về thăm lại chiến trường xưa, tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN
Đại tá Nguyễn Quang Vinh và người lính trinh sát Hoàng Như Lý, những cựu chiến binh của Đồn biên phòng Pò Hèn trong Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, về thăm lại chiến trường xưa, tháng 2/2019. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN

Đám cưới cho hai liệt sĩ

Trong cuộc chiến đấu khốc liệt đó, có một lời hẹn ước của đôi trai gái đã không thành hiện thực. Đó là chuyện tình của liệt sĩ Bùi Văn Lượng, chiến sĩ biên phòng đồn Pò Hèn và nữ liệt sĩ Hoàng Thị Hồng Chiêm.

Ông Bùi Văn Huy (anh trai của liệt sĩ Bùi Văn Lượng) kể lại, em trai ông và cô nữ mậu dịch viên yêu nhau hơn một năm. Vào dịp Tết Nguyên đán 1979 (trước trận đánh ngày 17/2), Lượng dẫn Chiêm về quê ăn Tết, nói với gia đình ra Giêng sẽ xin cưới.

Vào buổi sáng định mệnh đó, cô mậu dịch viên Hoàng Thị Hồng Chiêm nhận lệnh của chỉ huy lên cửa hàng cũ ở Pò Hèn dọn dẹp một số hàng rồi rút về tuyến sau, tiện dịp cô ghé thăm người yêu. Khi thấy tình hình chiến sự ác liệt, cô đã xin được ở lại chiến đấu cùng. Đám cưới chưa kịp đến thì cả hai đã anh dũng hy sinh. Năm ấy, Hoàng Thị Hồng Chiêm 25 tuổi, còn chiến sĩ biên phòng Bùi Văn Lượng 26 tuổi.

Di ảnh 2 liệt sĩ Pò Hèn trong đám cưới đặc biệt. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN
Di ảnh 2 liệt sĩ Pò Hèn trong đám cưới đặc biệt. Ảnh: Trung Nguyên-TTXVN

38 năm sau, vào tháng 8/2017, gia đình của hai liệt sĩ Lượng - Chiêm mới gặp lại nhau và cùng đồng đội cũ tổ chức lễ cưới đặc biệt, với hành trình rước dâu Hạ Long - Móng Cái. Nghi thức cho đám cưới đặc biệt này cũng đầy đủ như bao đám cưới khác, trước sự chứng kiến của họ hàng, bạn bè và những đồng đội cũ của hai bên. Chỉ có điều đặc biệt là hai họ đón dâu, rể là đón nhận 2 tấm ảnh chân dung của hai liệt sĩ. Gia đình nhà trai đem lễ và ảnh liệt sĩ Lượng từ Hạ Long ra Móng Cái. Xin dâu xong, nhà trai gửi lại nhà gái ảnh của liệt sĩ Lượng và rước ảnh chân dung của liệt sĩ Chiêm về Hạ Long...

Ông Bùi Văn Huy chỉ lên 2 tấm ảnh liệt sĩ đặt cạnh nhau và ngậm ngùi: “nếu không có chiến tranh thì đã có một đám cưới trọn vẹn rồi…”

Đồn biên phòng 209 năm xưa - Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Pò Hèn hiện nay, đã trở thành khu di tích lịch sử cấp tỉnh, là một trong những "địa chỉ đỏ" trong việc giáo dục truyền thống đấu tranh, bảo vệ chủ quyền biên giới Tổ quốc. Để tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ đã dũng cảm hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, hằng năm vào ngày 17/2, ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, Đồn Biên phòng Pò Hèn tổ chức đón tiếp hàng ngàn lượt người đến thành kính dâng hương tưởng niệm và thắp nến tri ân.
Trung Nguyên

Có thể bạn quan tâm

Khẩn trương khắc phục ngập úng ở Buôn Nu sau bão 13 và mưa lũ

Khẩn trương khắc phục ngập úng ở Buôn Nu sau bão 13 và mưa lũ

Ảnh hưởng của bão số 13 cùng với đợt mưa lũ lịch sử (từ ngày 16-20/11) đã khiến Buôn Nu, xã Uar (tỉnh Gia Lai) ngập sâu trong nước nhiều ngày, buộc hàng trăm hộ dân phải sơ tán khẩn cấp. Cho đến thời điểm hiện tại, Buôn Nu vẫn còn 30 hộ dân với gần 100 nhân khẩu sinh sống trong điều kiện nước ngập từ 0,2-0,5m, đời sống bị đảo lộn nghiêm trọng.

Dứa chết hàng loạt, người nông dân thiệt hại nặng nề

Dứa chết hàng loạt, người nông dân thiệt hại nặng nề

Hàng trăm ha cây dứa của người dân trên địa bàn xã Hà Long và phường Quang Trung, tỉnh Thanh Hóa, đang trong giai đoạn phát triển xanh tốt, bỗng nhiên héo úa và chết hàng loạt trong khoảng một tháng trở lại đây, gây thiệt hại nặng nề cho người nông dân. Hiện chính quyền địa phương đang thống kê mức thiệt hại, tìm giải pháp hỗ trợ giúp nông dân giảm thiệt hại do cây dứa bị chết.

Điện Biên: Tăng cường trên 100 y, bác sĩ để củng cố y tế cơ sở

Điện Biên: Tăng cường trên 100 y, bác sĩ để củng cố y tế cơ sở

Ngày 5/12, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Điện Biên Phạm Giang Nam cho biết, đơn vị đang tập trung triển khai đợt tăng cường trên 100 y, bác sĩ từ các bệnh viện tuyến tỉnh và trung tâm y tế xuống hỗ trợ các trạm y tế xã. Đây là bước đi quan trọng nhằm nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe ban đầu, đặc biệt tại các xã vùng sâu, vùng xa nơi tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao và nhu cầu khám, chữa bệnh tại chỗ ngày càng lớn.

Khám bệnh và phát thuốc miễn phí cho người dân vùng sạt lở

Khám bệnh và phát thuốc miễn phí cho người dân vùng sạt lở

Trong hai ngày 4 - 5/12, đoàn y bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam đã tổ chức chương trình quân - dân y kết hợp, thăm khám và phát thuốc miễn phí cho người dân xã Trà My, thành phố Đà Nẵng. Đây chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, sinh sống tại khu vực bị ảnh hưởng bởi lũ quét, sạt lở núi trong đợt mưa lũ vừa qua.

75 ngầm tràn miền núi Thanh Hóa hư hỏng, xuống cấp

75 ngầm tràn miền núi Thanh Hóa hư hỏng, xuống cấp

Theo thống kê của Sở Xây dựng tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn có tổng số 561 công trình ngầm tràn; trong đó có 90 tràn trên các tuyến đường tỉnh, 471 tràn trên các tuyến đường giao thông nông thôn. Mặc dù Thanh Hóa đã dành các nguồn lực để nâng cấp, sửa chữa ngầm tràn xuống cấp, tuy nhiên, tỉnh vẫn còn khoảng 75 ngầm tràn tại các xã miền núi đang bị hư hỏng, xuống cấp mà chưa được sửa chữa.

Tập trung tăng trưởng kinh tế và đảm bảo đời sống nhân dân

Tập trung tăng trưởng kinh tế và đảm bảo đời sống nhân dân

Sáng 5/12, đoàn công tác của Quốc hội do Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Đỗ Văn Chiến làm Trưởng đoàn đã làm việc tại tỉnh Tuyên Quang về các dự án, chương trình chào mừng 80 năm Quốc hội Việt Nam (1946 - 2026) và về tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hỗ trợ sinh kế giúp đồng bào thoát nghèo

Hỗ trợ sinh kế giúp đồng bào thoát nghèo

Thời gian qua, công tác giảm nghèo tại tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ghi nhận nhiều chuyển biến nhờ mô hình hỗ trợ sinh kế theo nhu cầu và điều kiện thực tế của người dân. Từ việc hỗ trợ con giống, cây trồng, đến tập huấn kỹ thuật và giám sát quá trình sản xuất, các mô hình giảm nghèo đã tạo sinh kế bền vững, giúp nhiều hộ vươn lên ổn định kinh tế.

Phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng và dệt thổ cẩm của người Ba Na

Phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng và dệt thổ cẩm của người Ba Na

Tại thôn Xí Thoại (xã Xuân Lãnh, tỉnh Đắk Lắk), loại hình nghệ thuật đặc sắc “Trống đôi, cồng ba, chiêng năm” của người Ba Na - Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia được ghi danh từ năm 2016 cùng với nghề dệt thổ cẩm truyền thống đã tạo nên bản sắc độc đáo của cộng đồng nơi đây. Việc triển khai Dự án Dịch vụ du lịch cộng đồng thôn Xí Thoại không chỉ góp phần phát huy các nét văn hóa đặc trưng mà còn mở ra sinh kế bền vững, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

OCOP Tuyên Quang: Từ sản vật bản địa đến thương hiệu vùng miền

OCOP Tuyên Quang: Từ sản vật bản địa đến thương hiệu vùng miền

Miền đất Tuyên Quang sau hợp nhất hiện lên như một dải lụa xanh thẳm, nơi non cao trùng điệp ôm lấy những thung lũng êm đềm, nơi triền đá tai mèo, nếp nhà trình tường, những tầng ruộng bậc thang mùa nối mùa tạo nên vẻ đẹp vừa hoang sơ, vừa phồn thực. Khí hậu phân tầng theo độ cao, nguồn nước tinh khiết chảy ra từ dãy Tây Côn Lĩnh đã nuôi dưỡng những loại cây trồng, loài hoa chỉ sinh trưởng được trên miền đá này.

Già làng, trưởng thôn là điểm tựa của đồng bào dân tộc thiểu số vùng biên

Già làng, trưởng thôn là điểm tựa của đồng bào dân tộc thiểu số vùng biên

Ngày 2/12, tại xã Phú Nghĩa (Đồng Nai), Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 778 (Quân Khu 7) tổ chức buổi gặp mặt già làng, trưởng thôn, người có uy tín tiêu biểu trên địa bàn đứng chân nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống của lực lượng vũ trang Quân khu 7 (10/12/1945 - 10/12/2025) và 81 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025).

Di tích Gò Thành - Bảo vật sống của nền văn hóa Óc Eo

Di tích Gò Thành - Bảo vật sống của nền văn hóa Óc Eo

Tọa lạc tại ấp Tân Thành, xã Chợ Gạo, tỉnh Đồng Tháp (trước đây là xã Tân Thuận Bình, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang), di chỉ khảo cổ Gò Thành đã được khai quật là di tích thuộc nền văn hóa Óc Eo, nền văn minh cổ từng phát triển rực rỡ tại khu vực Nam Bộ từ thế kỷ I đến thế kỷ VIII.

Người dân vùng chăn nuôi gia súc gượng dậy nơi cơn lũ đi qua

Người dân vùng chăn nuôi gia súc gượng dậy nơi cơn lũ đi qua

Những đợt lũ liên tiếp đã khiến các vùng chăn nuôi dê, cừu ở Khánh Hòa và vùng nuôi bò thịt ven sông Ngân Sơn (Đắk Lắk) thiệt hại nặng. Nước đã rút nhưng chuồng trại hư hỏng, đàn gia súc mất trắng khiến nhiều hộ rơi vào cảnh trắng tay, đang gượng dậy khôi phục sản xuất trong khó khăn.

Đưa hàng Việt tới người tiêu dùng vùng biên giới An Giang

Đưa hàng Việt tới người tiêu dùng vùng biên giới An Giang

Ở vùng biên giới Tây Nam, nơi hàng ngoại chỉ cần "qua một con nước" đã có thể tràn vào các chợ nội địa, nên việc giữ vững chỗ đứng cho hàng Việt chưa bao giờ là dễ. Giữa dòng chảy ấy, ông Tạ Minh Sơn, Giám đốc Siêu thị Tứ Sơn (phường Châu Đốc, An Giang) vẫn kiên định với hơn 20 năm dành trọn tâm huyết đưa hàng Việt, đặc sản vùng miền và sản phẩm OCOP đến gần người tiêu dùng vùng biên, vùng sâu, vùng xa.

Cao Bằng quy hoạch lại vùng sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu

Cao Bằng quy hoạch lại vùng sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu

Trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cao Bằng đã xác định chiến lược nâng cao khả năng chống chịu của ngành nông nghiệp dựa trên Kế hoạch hành động ứng phó biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Âm vang trống đồng trong đời sống người Lô Lô

Lào Cai: Khởi công xây dựng 6 điểm trường tại các xã biên giới

Ngày 29/11, tại điểm trường Mầm non Xà Khái Tủng, Trường Mầm non Tả Ngải Chồ, xã Pha Long, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai phối hợp với UBND các xã Pha Long, Trịnh Tường, Y Tý tổ chức Lễ khởi công xây dựng 6 điểm trường trên địa bàn 3 xã biên giới Pha Long, Trịnh Tường và Y Tý.

Thanh Hóa xử lý sạt lở chuẩn bị cho mùa du lịch cao điểm cuối năm

Thanh Hóa xử lý sạt lở chuẩn bị cho mùa du lịch cao điểm cuối năm

Ngày 28/11, ông Hà Văn Tung, Trưởng phòng Kinh tế UBND xã Pù Luông (tỉnh Thanh Hóa) cho biết, nhằm đảm bảo an toàn giao thông và phục vụ hoạt động du lịch mùa cao điểm cuối năm một cách tốt nhất, UBND xã Pù Luông đã huy động các lực lượng tại chỗ phối hợp với Hạt Giao thông đường bộ khắc phục các điểm sạt lở do ảnh hưởng của mưa bão số 10.